سرویس تجسمی هنرآنلاین: این روزها شهر ونیز میزبان پنجاه و هشتمین بی‌ینال ونیز است و کشورهای مختلف جهان با آثار هنرمندان خود پا به این رویداد بین‌المللی گذاشته‌اند تا هنر معاصر خود را در برابر دید علاقمندان به هنر قرار دهند. در این رویداد هر یک از غرفه‌ها با موضوع خاصی به نمایش آثار هنرمندانشان پرداخته‌اند و از آنجا که یکی از موضوعات مهم هنر معاصر توجه به موضوعات زیست محیطی و بخث هویت است، کشورهای مختلف این تم‌ها را برای ارائه انتخاب کرده‌اند. در ادامه نگاهی داریم به 10 غرفه برتری که با موضوع اقلیم، هویت و آب و هوا در بی‌ینال ونیز حضور دارند.
نوای پایان جهان
کشور لیتوانی با پرفورمنس موزیکال لینا لاپرلیت Lina Lapelytė آهنگساز، روجیل بارزدوکات Rugilė Barzdžiukaitė کارگردان تئاتر و وایوا گرانیت Vaiva Grainytė در بی‌ینال ونیز حضور دارد و توانست شیر طلایی این پنجاه و هشتمین دوره را با این اثر بدست آورد.
موضوع غرفه لیتوانی بسیار هوشمندانه به نظر می‌رسد. این پرفورمنس در مورد تغییرات آب و هوایی در ساحل است و در حقیقت، یکی از آثار هنری منحصر به فرد و تاثیرگذار درباره تغییرات آب و هوایی است که تاکنون مشاهده شده است. تماشاگر این پرفورمنس را از یک بالکن تماشا میکند و تصاویری آشنا از حوله‌ها، صندلی‌های ساحل و لباس‌های رنگارنگ شنا را مشاهده میکند. اجرا کنندگان در تمام سنین بر روی حوله‌ها در زیر چترهای ساحلی در حال نوشتن و ثبت کردن از طریق آی‌فون‌ها و ورق زدن مجلات دیده می‌شوند. اپرایی در حال پخش است که در آن گویا افراد دراز کشیده در ساحل درباره مشکلات کوچک خود سخن می‌گویند و در واقع فقط غر می‌زنند و به جای حل مشکلات در آفتاب لم داده‌اند. مخاطبان این اثر بعد از ساعتی تماشا ممکن است با این تلنگر دچار شود که این صحنه ساخته لیتوانی، خیلی شبیه شهر ماست، همان مشکلات کوچک ما که به آن بی‌اعتنا هستیم.
جدال برای زیستن
کشور برزیل با حضور باربارا واگنر و بنجامین د بورکا و مجموعه‌داری گابریل پرز باریرو با موضوع " Swingueira (سبک رقص محبوب در حومه بندر رسیف)" در جیاردینی ونیز آثار خود را به نمایش گذاشته است. تماشای این غرفه بدون لبخند امکان‌پذیر نیست. ویدئو آرت همراه با عکس این دو هنرمند مخاطب را به دنیای پرطرفدار این رقص می‌برد. این ویدیو همکاری نزدیک و جدی رقصندگان و تمرین منظم آنها در زمین بسکتبال را به تصویر می‌کشد. در این اثر هنرمندان از همدیگر فیلم می‌گیرند و به نوعی مخاطب را نیز بخشی از اثر خود می‌سازند. اما همه چیز فقط زرق و برق نیست، نام swingueira تشکیل شده از سبکی از رقص و واژه‌ای پرتقالی به معنای جنگ است که به این واقعیت اشاره دارد که این رقصندگان (که عمدتا سیاه هستند) در مرکز بحث و جدل اجتماعی و سیاسی برزیل قرار دارند و همواره این پرسش مطرح است که آیا آنها آزادانه حق حرکت در صحنه و یا حتی زیستن را دارند یا نه؟
جنگلی از مجسمه‌های ناتمام
این غرفه با هنرمندی انسی اوینر Inci Eviner و مجموعه‌داری زینپ اوز Zeynep Öz و با موضوع "ما، همه جا" در آرسناله ونیز برپاست. درک این غرفه کمی سخت است، مخاطب با تماشای اثر احساس میکند که وارد ذهن یک فرد بسیار خلاق شده است. هنرمند ترک یک فضای مولتی‌مدیای جالب فراهم کرده که مخاطب در آن راه می‌رود، از رمپ‌ها بالا و پایین می‌آید و در طی مسیر ویدئوهای عجیبی را روی دیوارها می‌بیند. طرح‌های دیواری که شبیه آثار هریگلیف است، حرکت از میان جنگلی پر از مجسمه‌هایی که از صندلی‌های ناتمام تشکیل شده‌اند. تماشای متون غیرقابل تشخیصی که ممکن است کلیدی برای باز کردن معنای آن وجود داشته باشد؛ به شرطی که بتوانید آن الفبا را درک کنید. اوینر یک هنرمند است که زبان‌های زیباشناختی خود را از طریق رسانه‌های مختلف نشان داده و به آن تسلط دارد. غرفه او مانند یک رستوران فانتزی است که سه نوع گوشت سرو میکند که هر کدام طعمی متفاوت دارند و در عین حال متعلق به یک حیوان هستند.
تاریخ خشونت‌آمیز آفریقا
پاویون کشور غنا با حضور هنرمندانی چون فیلیسیا آبان (Felicia Abban)، جان آکومفراه(John Akomfrah)، ال اناتسیو (El Anatsui)، ابراهیم ماهاما (Ibrahim Mahama)، سیلاسی آیوسی سوسو (Selasi Awusi Sosu) و لینیت یادوم - بواکی (Lynette Yiadom-Boakye) با کیوریتوری نانا افریاتی اییم (Nana Oforiatta Ayim) با موضوع "آزادی غنا" در آرسناله برپاست. اگر بی‌ینال ونیز یک جایزه برای کاری تازه تعیین می‌کرد، بدون شک کشور غنا این جایزه را برنده می‌شد. فضای جدید آن – مجموعه‌ای از تالارهای منحنی شکل پیچ در پیچ طراحی شده توسط هنرمند معمار دیوید ادجای (David Adjaye) مجموعه‌ای از کارهای پرستاره را کنار هم جمع کرده است مثل پرده نقش‌دار، درب‌های بطری، مجسمه ال اناتسیو، ویدیوی بسیار جالب از تاریخ خشونت‌آمیز آفریقای غربی جان آکومفراه و پرتره‌های تخیلی هنرمند نقاش لینیت یادوم - بواکی.
با این که بیشتر این هنرمندان با مخاطبان بین‌المللی آشنا هستند، نمایشگاه همچنین فرصتی برای کشف مخاطب فراهم می‌سازد. ویدئو اینستالیشن کارخانه‌های شیشه‌سازی متروکه غنا اثر سیلاسی آیوسی سوسو به عمق استعدادهای معاصر این کشور اشاره دارد، همچنین پرتره‌های سیاه و سفید فیلیسیا آبان اولین عکاس حرفه‌ای زن در غنا به کانون تاریخی هنر در این کشور توجه دارد.
وقتی فرضیه‌های زبانی زیر سوال می‌روند
پاویون فرانسه با حضور لایر پرووست (Laure Prouvost) و کیوریتوری مارتا کیرزدبوم (Martha Kirszenbaum) با موضوع "آبی اطراف را عمیق بنگرید" در محل جیاردینی ونیز برپاست. آثار پرووست انگار تونلی غیرقانونی به غرفه بریتانیا زده است، هنرمندی که بعنوان نماینده فرانسه انتخاب شده اما احساس ارتباط بیشتری با انگلستان دارد. این هنرمند با وجود سیاست‌های بسیار جدی دوسالانه اجازه‌ای برای حفر این تونل نگرفته است. مهمترین رویداد این پاویون نمایش فیلمی جدید است که سخت‌گیری‌هایی که خودمان ایجاد می‌کنیم را به تصویر می‌کشد. شخصیت‌های این فیلم انگلیسی و فرانسوی هستند که زبانی غیرقابل فهم دارند و انسان را به سوی تفکراتی سوق می‌دهند که فرضیه‌های زبانی را زیر سوال می‌برد. تماشاگران می‌توانند این فیلم را از داخل محدوده شکم هشت پا مشاهده کنند، موجودی بی‌خطر که می‌تواند در مواقع اضطرار خود را در یک فضای کوچک جای دهد. این فیلم استعاره‌ای بر سیالیت هویت معاصر است که کمتر در رده هنرهای سنتی جای می‌گیرد.
ققنوسی معاصر
غرفه استونی با حضور کریس لمسالو (Kris Lemsalu) در بی‌ینال ونیز برپاست. این غرفه کیوریتور رسمی ندارد ولی به گفته لمسالو این مجموعه را با همفکری چند هنرمند با موضوع "تولد، سلام و خداحافظ" به نمایش گذاشته است.
مجموعه لمسالو تصاویری از چشمه در مسیر آبی بی‌نظیر به سمت جزیره Giudecca است. چیدمان مجسمه‌های رنگی که به صورت یک خط عمودی نصب شده که خاستگاه آنها بستر دریا است و اشاره‌ای بر آغاز زندگی، تولد و خلاقیت بشر دارد. این کار در مسیر کشتیرانی نصب شده و صداهای متنوعی نیز در این فضا پخش می‌شود. اثر دیگر دست‌های حمایت‌گری است که پاهایی از آنها جوانه زده است که به جهان بیرونی اشاره دارد. تمام این اتفاقات مانند یک چرخه می‌ماند مثل افسانه ققنوس که این موجود رشد میکند، می‌میرد و دوباره از خاکستر خود ظهور میکند.
مشکلات جهانی شدن
پاویون بلژیک با حضور جوس د جریتر (Jos de Gruyter) و هارالد تیس (Harald Thys ) به کیوریتوری آن کلاری شمیتز (Anne-Claire Schmitz) در محله جیاردینی ونیز برپا شده است. این غرفه مجهز به عروسک‌های مکانیکی خزنده‌ای است که یادآور شخصیت‌های کارتونی دیزنی لند هستند و پیام‌شان "این یک جهان کوچک" است. مجموعه‌ای از شخصیت‌هایی که فرهنگ‌های جهانی را نشان می‌دهد، هنرمند به نمایش شخصیت اروپایی‌های سفیدپوست می‌پردازد که برخی از آنها در زندان محبوس‌‌اند درحالی‌که دیگران مجبور به انجام کارهای منسوخ شده‌اند. این اثر یادآور یک انتظار فانتزی از اروپای قدیم است که هرگز وجود نداشته و بیشتر شبیه لفاظی‌ها و تصاویری است که ملی‌گرایان سفیدپوست آن را مانند یک بیماری در سطح قاره گسترش دادند (البته این تنها اروپا نیست که دچار چنین اشتباهی شده است). عنوان نمایش "Mondo Cane" یادآور یک فیلم ایتالیایی ساخته سال 1962 است که انواع شیوه‌های فرهنگی عجیب و غریب سراسر جهان را در قالب فیلم مستند به تصویر می‌کشید و برای افزایش تاثیرات تکان‌دهنده آن از عناصر و عوامل اغراق‌آمیز روی صحنه استفاده می‌کرد و بر روی دیوارها مناظری است که حس نوستالژی از گذشته‌ای که وجود ندارد را القا میکند.
تاویل متن و تصویر
پاویون انگلستان با حضور کتی ویلکز (Cathy Wilkes) به کیوریتوری زوی ویتلی (Zoe Whitley) در محله جیاردینی برپا شده است. در هفته افتتاحیه این دوسالانه صفوفی از افراد مشاهده می‌شد که می‌خواستند نگاهی به چیدمان بدون عنوان کتی ویلکز بیندازند، این موضوع گواهی بر اعتماد جهان هنر به سلیقه‌ها و قابلیت‌های هنر صحنه‌ای معاصر انگلستان است که کار بی‌نظیر ویلکز توانسته در طول هفته افتتاحیه دوسالانه نگاه‌ها را به خود جلب کند.
دیدن این اثر کاری زمان‌بر است چرا که ویلکز آن را بصورت خلاصه و هضم شده در معرض دید مخاطب قرار نداده است. تقریبا حدود یک دهه است که این هنرمند آثار خود را بدون عنوان ارائه می‌دهد و تاویل متون و تصاویر روی دیوار را به مخاطب واگذار میکند. او علاقه‌ای به استفاده از اصطلاحات خاص در آثار خود ندارد، او دریافت مضمون اثر را به بیننده واگذار کرده که از نظر زوی ویتلی کیوریتور این مجموعه کاری سخاوتمندانه و غیر خود محورانه است.
نگاهی به زندگی زنان کرد
پاویون سوئیس با حضور پاولین بودری (Pauline Boudry) و رنات لورنز (Renate Lorenz) به کیوریتوری شارلوت لاوبارد (Charlotte Laubard) با موضوع "حرکت به عقب" در جیاردینی برپا شده است. سوئیس یکی از چند کشوری است که صفی از تماشاگران را می‌توان در مقابل غرفه آن مشاهده کرد.
پاویون سوئیس محلی تاریک است که فیلم "حرکت به عقب" در آن به نمایش درمی‌آید. دوربین حرکات پنج رقصنده را به تصویر می‌کشد که در حال انجام رقص‌هایی پست مدرن هستند و در آن گاهی اوقات به سمت عقب حرکت می‌کنند و پرده‌ای مانع حرکت آنها می‌شود. این نمایش به عنوان هشداری بین‌المللی به پدیده محافظه کاری و تاثیر منفی آن بر جامعه است.
بودری و لورنز با الهام گرفتن از زنان چریک کرد که دشمنان خود را با پوشیدن کفش و حرکت به عقب فریب می‌دادند و در کوهستان‌های برفی حرکت می‌کردند این اثر را ساخته‌اند. آنها به جامعه‌ای اشاره می‌کنند که مجبور است برخی از دستاوردهای اجتماعی خود را از دست بدهد. به نظر می‌رسد حرکت به سمت عقب این درماندگی و سرگشتگی را نشان می‌دهد که می‌تواند ابزار خلاقانه مقاومت در برابر پایان پیشرفت باشد.
محبوس در زیرزمین
غرفه کشور دانمارک با هنرمندی لاریسا سانسور (Larissa Sansour) و مجموعه‌داری نات مولر (Nat Muller) در جیاردینی برپاست.
نیمی از فضای پاویون دانمارک سالنی است که مخاطبان می‌توانند بنشینند و فیلم سیاه و سفید لاریسا سانسور را تماشا کنند. در سمت دیگر ساختمان، دیواری با ابهت و سیاه در فضایی تاریک ایستاده است.
در ویدئویی دو قسمتی قطعه‌ای به نام "بنای یادبود برای زمان از دست رفته" پخش می‌شود و شخصیت اصلی داستان در گستره اسرار آمیز آن دیده می‌شود. این شخصیت در زیرزمین در زیر شهر بیت لحم رشد کرده و خورشید را هرگز ندیده است و مصمم است که رهبری جامعه را در دست گیرد در حالی‌که به مراقب گیاهان خود در باغچه زیرزمینی‌اش مشغول است. این رهبر که اکنون زنی کهنسال است از یک فاجعه زیست محیطی که زمین را غیرقابل سکونت کرده می‌گریزد اما اکنون در بستر مرگ است. آن چیزی که به عنوان یک نمایش اخلاقی ساده می‌تواند تلقی شود، هشدار به خطرات تغییر اقلیم و آب و هواست که موضوعی است بسیار مهم و قابل تامل. مکالمات بین دو بازیگر درباره مبازره برای زنده ماندن نژاد بشریت بسیار جدی است. زن جوان در حالی‌که در فضایی بسته محصور است تقاضای رهبری دارد و بسیاری از اطلاعات او دست دوم و کم اهمیت بوده و براساس خاطرات کسانی است که زندگی قبل از آن فاجعه را به یاد می‌آورند. وی شک و تردید وجودی خود را با شرایط عجیب و غریب تشدید میکند. اما همانگونه که پیشینیانش به او یادآوری می‌کنند "ما همگی بر اساس خاطرات و نوستالژی خود بزرگ می‌شویم و تجربیات‌مان ما را به هم مربوط می‌سازد" .