سرویس تجسمی هنرآنلاین: بخش عکس یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر با دبیری کیارنگ علایی و داوری مهرداد افسری، بهنام صدیقی و محمدرضا شریفزاده با نمایش 70 اثر از 66 هنرمند در موسسه صبا برپاست. عکسهایی که در این بخش به نمایش درآمده است، موضوعات متنوعی را شامل میشود که اغلب برگرفته از زندگی اجتماعی است. عکاسان با حضور در میان مردم و رویدادهای مختلف، از زاویه دید خود به اتفاقات روزمره نگریسته و گاه زوایای کمتر دیده شده را در معرض دید مخاطبان قرار دادهاند.
بعضی از عکسهای این مجموعه ثبت یک لحظه بدون تغییر و دستکاری در صحنه است و بعضی دیگر از عکسها با صحنهسازی و تغییر در اجزای تصویر، به آثاری برای انتقال یک مفهوم تبدیل شدهاند.
امیر عنایتی از خراسان رضوی در عکسی با نام "مرز پرگهر" منظرهای از کوه و دشتی وسیع را به تصویر کشیده است که در دوردست آن، پرتره یک مرد جوان دیده میشود. این شخص یکی از مرزبانانی است که در راه حفاظت از این سرزمین به شهادت رسیده و حالا تصویر او با چشمهایی نگران در این محل ثبت شده است.
الهه عبداللهآبادی در عکس خود به موضوع انتخاب محل عکس گرفتن توسط مردم پرداخته است. معمولا افراد با قرار گرفتن در اماکن زیبا مانند مناظر طبیعی یا بناهای قدیمی، تمایل دارند عکسی از خود را در کنار آنها ثبت کنند. اما در تصویری که عبداللهآبادی نمایش داده است، افرادی را میبینیم که بیتوجه به یک معماری زیبا، مقابل پرده سفید ایستاده و عکس میگیرند. عکاس در این اثر قصد دارد قدرت انتخاب خود در نمایش تصویر نهایی را به مخاطب نشان دهد.
مریم کمار در عکسی سیاه و سفید تعدادی عروسک را که در جعبهای به هم فشرده شده و درون پلاستیک قرار دارند نمایش داده و به این وسیله اشارهای به مشکلات زندگی معاصر و ادامه حیات انسان دارد. عابد جلیلپوران در عکسی مستند، تصاویری را در مقابل چشم بیننده قرار داده که واقعیتی کمتر دیده شده است. کولبرانی که جعبههای بزرگ را بر پشت خود گذاشته و از میان کوهها عبور میکنند، هر لحظه با مرگ مواجه هستند و زندگی سختی را میگذرانند که برای بسیاری از مردم ناشناخته است.
پویان مطیعی یک منظره طبیعی را ثبت کرده است که وجود یک عنصر، باعث اخلال در آن شده است. نظم و ترتیب انبوه خطوط موازی که با حضور درختان سر به فلک کشیده به وجود آمده است، با یک شاخه شکسته که به صورت مورب بر روی سایر درختان افتاده، در هم شکسته و اخلالی در تداوم خطوط عمودی به وجود آمده است. مهدی قلعهای خندانی عکسی از شهر تهران را با دستکاریهایی بر روی آن ارائه داده تا تصویری خیالی از ویرانی این شهر را در معرض دید مخاطبان قرار دهد. او با استفاده از تکنیک چاپ سیانوتیپ، سطوح رنگی متهاجم را بر روی تصاویری از خیابان قرار داده است. حامد سوادچی نیز در عکس "احتضار" تصویری مینیمال از دو سطح سفید و قرمز را ارائه کرده است که در واقع نمایی نزدیک از یک ملحفه و یک پتو هستند.
شیدا آرمانی فر، سجاد آورند، هما ابراهیمپور، ژینا اردلان، یحیی باباپور، محمود بازدار، میترا بستانی نصرآبادی، علیرضا پرویزی، حسین تقیا، عابد جلیلپوران، آوازه جواهریان، سیدمحمدصادق حسینی، موسی حیدرییگانه، مجید خالقیمقدم، خسرو خدابیگی، حامد خسروی، فرهاد ذوالفقاری، بهزاد رحیمی، صحرا رشیدپور، عطا رنجبر زیدانلو، میلاد رندانی، رضا روحانی، ستاره روزبهانی، محمدرضا سعلبیفرد، حامد سوداچی، زهرا شاهمحمدی، زهره صباغنژاد، اسماعیل طحان، سامان عباسی، الهه عبدالهآبادی، حجت عزیزی، لیلا ساداتعقیلی، سیدحسین علویمقدم، الهه علیزاده، غزاله عمیدی، امیر عنایتی، محمد عیساییان، هیوا غلامی، ساره فتاحی، مهتاب قائدی، مهرداد قاضیزاده امینی، مهدی قلعهیی خندانی (خندان)، سعید قویدل، امیر مبارکی، شکیب مجیدی، فاطمه محمدعلی زنگنه، ناصر محمدی، گلناز محمدی مقانکی، نازی مرتاض خو، پویان مطیعی، حامد ملک پور، میثم منیعی، سید جواد میرحسینی، حسین میرکمالی، احمدرضا ناطق الهی، مهناز ناظری، زهرا نراقی سالم، امیرحسین نظری، حسین نظری، ترانه هاشمی آذروند، مهدی ویسانیان، محسن کابلی، مریم کرمی، مریم کمار، احسان کمالی و امید کیوان آرا هنرمندان شرکت کننده در این بخش هستند.
بخش طراحی گرافیک یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر نیز با دبیری فرزاد ادیبی و داوری مهران زمانی، سیامک فیلیزاده و علیرضا مصطفیزاده با نمایش 39 اثر از 30 هنرمند در موسسه صبا برپاست. گستردگی رشته طراحی گرافیک و تنوع زیرمجموعههای آن باعث میشود که برای پوشش کامل این رشته در یک رویداد هنری، تقسمبندیهای مختلف انجام شده و پذیرای تعداد زیادی از هنرمندان با آثار فراوان و متنوع باشد. با توجه به اینکه در جشنواره هنرهای تجسمی فجر 9 رشته هنری دیگر نیز وجود دارد، شاخه گرافیک تنها به رشته طراحی پوستر محدود شده است تا امکان تمرکز بیشتر بر آثار هنرمندان فراهم باشد.
پوسترهایی که در این مجموعه به نمایش درآمده است گاه سفارشهایی است که برای رویدادهای مختلف انجام شده و گاه بر اساس یک موضوع یا دغدغه شخصی طراحی شدهاند. علیرضا عسگریفر از اصفهان پوستر یک نمایشگاه گروهی گرافیک را طراحی کرده است که نکته بارز آن استفاده از کاشیهای لاجوردی و خط ثلث است که با هنر و معماری اصفهان ارتباط فراوان داشته و در جان مردم این شهر حک شده است. پس دور از انتظار نیست که در آثار هنری معاصر نیز ردپایی از هنر کهن این شهر به چشم آید.
سمانه کاملی از مشهد پوستری را برای یک نمایشگاه عکس طراحی کرده است که باز هم نشانی از آثار هنری و گرافیکی قدیمی دارد. در این پوستر سیاه وسفید المانهای گیاهی دیده میشود که چند دهه پیش در نخستین نمونههای اعلان و آگهی به کار میرفت و حالا بازگشت دوبارهای به آنها صورت گرفته است. امیر مصباحی برای نمایشگاه تایپوگرافیهای خود پوستری را طراحی کرده که در آن یک حرف فارسی با نور و سایه آن دیده میشود. سیده الناز حمیدی از شیراز برای جشنواره موسیقی مقامی خراسان از ساز رباب الگو گرفته و طراحی آزادی از این ساز را بر روی زمینه خاکی رنگی قرار داده که در هماهنگی با جغرافیای مورد اشاره است. امیر صداقتی برای نمایش "از خط زرد فاصله بگیرید" پوستری بسیار ساده را طراحی کرده که بر روی زمینه سیاه آن یک خط زرد دیده میشود.
نوید بیبی شهربانویی پوستری برای یک نمایشگاه جواهرات هنری با نام "پریان دره گلمرگ" طراحی کرده است که نشانههای به کار رفته در آن در ارتباط با موضوع است. فیگور زنی که با الهام از نقوش کهن و باستانی از الههها طراحی شده است و فونت ابتدایی و ساده که برای نوشتار به کار رفته است، داستانهایی خیالانگیز را به یاد میآورد. کوروش کریمی در طراحی پوستر نمایش گلادیاتور فضایی پارادوکسیکال را به وجود آورده و فرم سخت کلاهخود جنگجو را با دستمال کاغذیهای خونین بازسازی کرده است.
فرهود مقدم از قم مصرع شناخته شده "از خون جوانان وطن لاله دمیده" را دست مایه اثر خود قرار داده و تایپوگرافی اثر را به گونهای انجام داده است که شعارهای نوشته شده بر روی دیوار و با استفاده از شابلون را یادآوری میکند. قطرات خونی که به جای نقطه حروف استفاده شده است نیز همان رویکردهای گرافیکی چند دهه گذشته ایران را یادآوری میکند.
سیدمحمود رضا اسماعیلزاده شورکی، نوید بیبی شهربانویی، سید عطااله تبادکانی اول، مبین ترابی اصفهانی، محسن جعفری، علی آقا حسینپور، سیده الناز حمیدی، میثم خاوری، کاظم خسروی، امیرحسین دهقانی، سعید رضوانی، محبوبه (آبان) زارع، میترا سلطانی، امیر صداقتی، بابک صفری، علیرضا عسکریفر، مسلم علم زاده، نجمه فتوحی، مرتضی فرحناک، ناهید قهرمانی، امیر مصباحی، فرهود مقدم، محمد باقر موذنی، مهرداد موسوی، مریم نادری، میثم نامدار، سمانه کاملی، کوروش کریمی، وحید یعقوبلو و سیاوش یعقوبی هنرمندان شرکت کننده در این بخش هستند.
یازدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر تا 15 اسفندماه در موسسه صبا میزبان علاقمندان به هنر است.