سرویس تجسمی هنرآنلاین: نمایشگاه گروهی عکاسی با عنوان "اِربِن" در گالری تم، نمایشگاهی گروهی "نخستین" در پروژه‌های آران، نمایشگاه مجسمه‌های آرش قرایی و عباس طوافی در گالری فرمانفرما و نمایشگاه "خفه‌گی" سارا اصلان بیگی در گالری سایه رویدادهای هنری هستند که در گالری‌گردی این هفته به سراغ آن‌ها رفته‌ایم.
تصویر شهر مشهد از زاویه ای دیگر
"اِربِن" نمایشگاه گروهی عکس که کیارنگ اعلایی آن را در گالری تِم جمع‌آوری کرده است، روایتی تصویری و چند جانبه از محیط زیست، سنت‌ها، مشاغل و اجتماع روزمره مردم مشهد به دست داده است.
در آثار این نمایشگاه هنرمندان تلاش کرده‌اند از جهات مختلفی به مسئله شهر بپردازند و زوایایی که از شهر مشهد ارائه می‌دهند، شکلی جدید، کمتر دیده شده و خلاقانه‌ای را در خود جای داده‌اند.
در این تصاویر محیط‌های اجتماعی که عکاسان در آن پا گذاشته‌اند برای مخاطبان ناشناخته است. سازه‌های مدرن ساختمانی در کنار خیابان‌هایی با ساختمان‌هایی نیمه ویران و یا ظاهری در هم ریخته؛ در کنار یکدیگر به نمایش در آمده است. در این تصاویر برخلاف بیشتر عکس‌هایی که از شهر مشهد و از پیرامون مرقد مطهر امام رضا (ع) و وابستگی زندگی روزمره مردم به این بارگاه ثبت شده، عکاسان پا در محله‌های دور افتاده و یا اعیان‌نشینی گذاشته‌اند که در هر تصویر روایتگر بخشی از فرهنگ پنهان در زیر لایه‌های این شهر هستند.
بخش اعظمی از این تصاویر با ثبت نقاشی دیواری‌هایی با تصویر شهدا، نقش مذهب و ریشه‌های عمیق آن در میان مردمان این سرزمین را به تصویر کشیده و از سویی چهره مذهبی این تصاویر شکلی دقیق از زیست مردم مشهد را به تصویر در آورده که قابل تامل و تماشایی است.
در این نمایشگاه آثاری از حمید دلدار، امیر مبارکی، میلاد اصفهانی، آیدا خودنیا، مهدی دستمزد، بهنوش رفیع‌زاده، سیدحمیدرضا سادات فاطمی، الهه سالاران، شادی شوریده، مهلا عربی خوان، کاظم غلامی، فاطمه فخاریان، فاطمه قاسمی نژاد، سجاد مصلی، صالحه موسوی، نیلوفر موسوی و مژده یونس مهاجر به نمایش در آمده است.
چوب نگاری سه نسل از هنرمندان معاصر ایران
اکرم احمدی توانا که نمایشگاه گروهی "نخستین" را بر آثار خلق شده با متریال چوب جمع‌آوری کرده، سعی داشته آثار سه نسل از هنرمندان معاصر ایرانی را در کنار یکدیگر به نمایش در آورد.
در این نمایشگاه آثاری به نمایش در آمده است که از چوب به عنوان یک پتانسیل و موضوع استفاده کرده‌اند. در بیشتر این آثار اگر چوب به عنوان ماده از هر کدام از این آثار حذف شود آثار معنای واقعی خود را از دست می‌دهند و بی‌معنا می‌شوند. برخی از این هنرمندان مانند مرحوم عربعلی شروه از چوب برای خلق نقاشی استفاده کرده و از آن برای وجه تاریخی دادن به نقوش اثرش استفاده کرده است. در سوی دیگر آثار هنرمندانی چون محسن وزیری مقدم تنها بر اساس قابلیت‌های چوب در شکل‌دهی یک اثر هنری خلق شده است.
در این نمایشگاه گاهی از چوب به عنوان پیکره اصلی برای خلق یک اثر هنری استفاده شده است. بهداد لاهوتی در اثر خود با عنوان "شجره" آهن زنگ‌زده‌ای را به صورت مارپیچ پیرامون یک درخت خشک شده گردانده است که به عنوان رویه اصلی اثر حامل معانی متعددی است. در آثار این نمایشگاه اثر فرهاد احرارنیا و شهریار قرایی نیز نوع دیگری استفاده از چوب را در خود جای داده‌اند که در آن آثاری با نگاهی به خاتم و معرق کاری سنتی در فضایی معاصر ارائه شده است.
اگر چه تعداد هنرمندان این نمایشگاه با توجه به عنوان و موضوع مورد بررسی قرار گرفته، محدود است اما می‌توان آثار متعددی با کانسپت‌های متنوع در کار با متریال چوب را در این نمایشگاه مشاهده کرد.
در نمایشگاه "نخستین" آثاری از عربعلی شروه، محمدعلی مددی، مهدی سحابی، محسن وزیری‌مقدم، بهروز امیری راد، منصور طبیب‌زاده، مجید کامرانی، فرهاد احرارنیا، هومن سلیمی، شقایق عربی، بهداد لاهوتی، مهدی رنگچی، شهریار قرایی، یاشار آذر امدادیان و محمد مروستی به نمایش درآمده است.
بازنمایی گذشته با اشیاء آشنای ناکارآمد
"اجتناب از اصل" و " سه" نمایشگاه آثار مجسمه آرش قرایی و عباس طوافی در گالری فرمانفرما به کاوش در گذشته انسانی می‌پردازد. آن‌ها با نگاهی پست مدرن برای درک جایگاه کنونی خود تلاش دارند ریشه‌های خود را بازیابی و در شکلی جدید عرضه کنند.
استفاده این دو هنرمند از عنصر فلز برای تداعی‌کردن مفاهیم ذهنی‌شان درباره زمان به نوعی شکل معیوب و ناکامل از خواست بشر برای بازیابی هویت گذشته‌اش را در خود جای داده است.
در این نمایشگاه صدف‌هایی فلزی در کنار نوعی قاشق _ چاقو در هم تنیده ناکامل، دیش ماهواره‌هایی که در دل هم قرار گرفته‌اند و کارکردی ندارند و به نوعی خود زنگ‌زدگی آن‌ها می‌تواند شکلی عمیق‌تر از مساله هنرمند را به تصویر در آورد.
در سوی دیگر موشک‌های فلزی ارائه شده که تداعی‌گر موشک‌هایی کاغذی است که بیشتر به عنوان نوعی تفریح و بازی در کودکی از آن استفاده می‌شد هم شکلی ناکارآمد و تزیینی دارند. طوافی در حقیقت به واسطه یک اثر با تداعی گذشته و نشان دادن وضعیت حال، آینده‌ای را هم در این اثر گنجانده است و این سه وضعیت که سه وضعیت تاثیرگذار هستند که زندگی انسان را می‌سازند.
تلاش برای تغییر ظاهر یک سوژه تکراری
سارا اصلان‌بیگی در نمایشگاه "خفه‌گی" در گالری سایه به دنبال طرح مساله‌ای اجتماعی در یک کالبد جدید است. او با نمایش عکس‌هایی سیاه و سفید از زنان در میان کرکره‌های فلزی مغازه که به اندازه قطع تصویر پاره و بریده شده‌اند، مسائلی پنهانی را برجسته می‌کند.
او فضاهایی خصوصی از زندگی زنان را به نمایش در آورده است که خود زن از آن حذف شده و در گوشه و کنار هر اثر اندکی از فیگور و یا المانی زنانه را ارائه کرده است.
در بخش دیگری او با کشیدن نوارهای زرد رنگ هشدار دهنده مخاطب را از دسترسی به تصاویری شبیه آن چه میان کرکره‌ها عرضه کرده، منع می‌کند. به نوعی او با نوعی برملا کردن امر پنهان خود، نوعی پنهان کاری را در درون کارش دخیل می‌کند که نشان دهنده نوعی حذف و نادیده گرفته شدن است.
سارا اصلان‌بیگی تلاش کرده برای بیان مفهوم مورد نظر خود از متریال‌ها و ابزارهای کمتر مورد استفاده شده در آثار هنری استفاده کند اما سوژه او بر خود آثار غالب شده و نمایشگاه "خفه‌گی" به نظر تصویر منحصر به فردی را ارائه نمی‌کند.
در افتتاحیه این نمایشگاه نیز پرفورمنسی از فرشاد فزونی، آهنگساز نیز اجرا شد. این اجرا که در یک حوض بدون آب اجرای می‌شد در یک روند به سمتی حرکت کرد که در آن اجراگر از شکل صحیح نواختن به نوعی اغتشاش در اثر رسید و در نهایت با انهدام و از بین بردن ساز خود به نوعی کار خود را عقیم گذاشت. در حقیقت نوع و مکان اجرای فرشاد فزونی هم در ارتباط مستقیم با موضوع آثار نمایشگاه "خفه گی" بود.