گروه ادبیات خبرگزاری هنر ایران – خبر انتشار سه کتاب در حوزۀ فیلمسازی توسط انتشارات خبرگزاری فارس سبب شد تا چند دقیقهای با «فرهاد دوانقی» نویسندۀ این آثار گفتگو کنیم.
دوانقی فارغالتحصیل کارگردانی از دانشگاه صداوسیماست و مدرک مدیریت رسانۀ بینالمللی دارد. او سالهاست که در حوزههای رسانه و فیلمسازی فعالیت میکند و آثار تولید شدۀ فراوانی در کارنامهاش دیده میشود.
دوانقی مدرس رسانه هم محسوب میشود و سالهاست که دانستههای خود را در اختیار جوانهای سراسر کشور میگذارد.
فرهاد دوانقی هدف خودش از نوشتن این کتابها را اینطور عنوان میکند: «رسانه یک تخصص است». خلاصهای از این همصحبتی در ادامه تقدیم حضورتان میشود:
معماری رویا
کتاب «معماری رویا» به مقولۀ مهم تدوین فیلم میپردازد. یک جملهای از شهید آوینی در ادبیات هنری ما بهیادگار مانده است که فرمودند: «تدوین معمار سینماست». درواقع تدوین آجرهای ساختمانی تولید را روی هم میچیند و یک ساختمان زیبا را به ما تحویل میدهد. اسم این کتاب را بنده از همین نظریۀ استاد آوینی وام گرفتم. معماری رویا یعنی اینکه شما هر آنچه فکر میکنی را میتوانی با تدوین پیادهسازی کنی.
بنده در بخش آغازین کتاب معماری رویا متدهای مختلف تدوین نظیر تشابه، ریتمیک، دیالکتیک و سایر شیوههای آن را بررسی و تبیین کردهام. مخاطب در این بخش متوجه میشود که متدهای تدوین مبتنی بر اصول زیباییشناختی است و با جلوهها و آثار آن آشنا میشود. در ادامه کتاب کاملاً به شکل تکنیکال پیش میرود و اصول فنّی و هنری و تکنیکهای تدوین را توضیح میدهد.
اغلب کتابهای آموزش تدوین در بازار کتاب ایران قدیمی و ترجمه هستند. این کتاب تماماً تألیف بوده و بنده مفاهیم پیچیده و علمی تدوین را با فهم خودم بازگویی کردهام. معماری رویا یک کتاب کار محسوب شده و خواننده مراحل مقدماتی تا پیشرفتۀ تدوین را در این کتاب یاد میگیرد.
چراغ افکار
دنیای امروز دنیای تولید محتواست. در کشور خودمان هم میبینید که دورههای مختلفی جهت آموزش تولید محتوا با هزینههای سنگین برگزار میشود. کتاب «چراغ افکار» تولید محتوا را به مخاطبش آموزش میدهد. از چیستی تولید محتوا تا ایدهها و مدلهای مختلف تولید محتوا. مثلاً تولید محتوای هسته، آسانسوری و مرکزی و نظایر آن. تولید محتوا یعنی اینکه ما موضوع خاص را برای مخاطب خاص و با هدف خاص در بستر خاص و با فرم خاص تشریح میکنیم. این کتاب نمونۀ داخلی ندارد و میتواند مورد استفادۀ علاقمندان به این وادی قرار بگیرد.
نوشتن این کتاب از جایی شروع شد که خودم دنبال کتابی برای تولید محتوا بودم ولی هرچه گشتم کتابی پیدا نکردم. همانجا تصمیم گرفتم که یک کتاب جامع در این حوزه تولید کنم. بعد از آن با دستهبندی موضوعات به کارکرد و چگونگی تولیدشان پرداختم. در این کتاب محتواهایی مثل آموزش، طنز و سرگرمی تشریح شده است. بنده خیلی امیدوارم که چراغ محتوا به درد مردم بخورد.
آموختههای مستندسازی
تألیف یک کتاب در حوزۀ آموزش مستندسازی برآمده از حرفۀ تخصصی خودم یعنی تولید مستند است. این کتاب تمام داشتههای تجربی و آموختهها و تدریسهایم در حوزۀ تولید و طراحی مستندهای تلویزیونی و سینمایی محسوب میشود. هر چیزی که یک مستندساز به آن نیاز دارد را میتواند در این کتاب پیدا کند.
محتوای این کتاب حاصل یک دهه فعالیت بنده بهشمار میرود. من در تمام این سالها نکاتی که در کار به آنها نیاز داشتم و یا در راستای تولید مستند مهم بود را بهطور مستمر و منظم یادداشت کردهام. حاصل آن یادداشتها و نیازسنجی امروز جامعه همین کتاب «آموختههای مستندسازی» است. اگر تمام بازار کتاب ایران را بگردیم متوجه میشویم که هیچ اثر کاملی در اینباره وجود ندارد. امیدوارم این کتاب بتواند نیاز مخاطب در حوزۀ تولید آثار مسند را تأمین کند. مواردی که در این کتاب آمده محصول تفکر و تحصیل و تجربه محسوب میگردد به همین سبب مخاطب با اثری روبرو میشود که اضافات و توضیحات غیرضوری ندارد. آنچه او میخواند در کار به کارش میآید.
یک نکتۀ مهم در حوزۀ کتابهای هنری خارجی بودن آنهاست. بههرحال آن کتابها برای مخاطب یک کشور دیگر نوشته شده و در برخی موارد با فضای کلّی حاکم بر هنر کشور ما قابل تطبیق نیست. ما باید کتابهای خودمان را داشته باشیم. این سه کتاب کاملاً تخصصی بوده و براساس دانش، تجربه و مطالعات خود بنده تألیف شدهاند. من تولید علم نکردم ولی هر سه کتاب کاملاً اختصاصی است و از نظر روشهای آموزش و محتوای علمی، با سایر آثار موجود در بازار فرق دارد.