سرویس مد و لباس هنرآنلاین : یکی از ویژگی‌های پوشاک زنان ترکمن استفاده از کلاه‌هایی است که جلوه خاصی به پوشش آنها می‌دهد. انواع مختلف کلاه با شکلها و رنگ‌های مختلف توسط زنان و دختران ترکمن استفاده می‌شود که هر کدام موارد استفاده و معنی خاصی دارد.
بوروک یا کلاه دخترانه، عرقچین حاشیه‌دوزی شده‌ای است که معمولاً با پولک‌های رنگی و نقره سوزن‌دوزی می‌شود و دختران تا قبل از ازدواج از آن استفاده می‌کنند. دختر ترکمن دو یا سه روز پس از عروسی، بوروک را به خانه پدر خود بر می‌گرداند و اگر خواهر کوچکتری داشته باشد، به او داده می‌شود. استفاده از بوروک سنتی بسیار قدیمی و خاص ترکمانان چادرنشین است و امروزه نیز ترکمن‌های ایران و ترکمنستان آن را رعایت می‌کنند.
آلادنگی یا آلناقی نوعی از کلاه است که آن را زیر روسری یا چارقد می‌گذارند تا محکم و ثابت روی سر نگه داشته شود. هنگامی که دختران ازدواج می‌کنند، بوروک را از سر برداشته و طی مراسم خاصی آلادنگی را بر سر می‌گذارند که نشانه شوهردار بودن صاحب آن است. آلادنگی در زمان‌های گذشته با پارچه‌های قرمز و گل‌دار ساخته می‌شد ولی امروزه نوع آماده آن که در مغازه‌ها عرضه می‌شود از حلقهای با جنس موکت ساخته شده که به دور آن پارچه‌ای ساده کشیده‌اند.
کلاه دیگری با نام آنق، سربند طوایف تکه است که با پارچه زرین و طرح‌های نقش‌دار آراسته می‌شود و گاهی تمام سطح کلاه با انواع زیورهای آویزدار پوشانده می‌شود. این کلاه که ابتدا ارتفاع زیادی دارد با گذشت زمان و رسیدن زنان به میانسالی، هر سال به اندازه دو بند انگشت از بلندی آن کاسته می‌شود و زمانی که این کلاه کوتاه شد به آن "تبرّک" گفته می‌شود.
نوع دیگری از پوشش سر که میان زنان ترکمن خراسان شمالی رواج داشته و امروزه در حال فراموشی است" تخیه" نام دارد. تخیه کلاهی گرد و ابریشمی است که تمام سطح آن با الیاف رنگی ابریشم و رنگ‌آمیزی شاد و چشم‌نواز سوزن‌دوزی شده و ظرافت، سبکی و چند لایه بودن آن باعث می‌شود نور آفتاب و سرما از آن عبور نکند. این کلاه در زمان‌های گذشته انواع متفاوتی داشته که با انواع نقش و نگار در طرح و سبک‌های مختلف تهیه می‌شده اما به علت کم‌توجهی مردم منسوخ شده است. این کلاه گرد دولایه از جنس ابریشم بوده و از نخ ابریشم نیز برای دوخت آن استفاده می‌شده در طول تاریخ مورد استفاده قوم ترکمن قرار می‌گرفت اما در چند دهه اخیر کمتر به آن توجه شده است.
طرح و نقش‌هایی که روی کلاه دختران و زنان ترکمن استفاده می‌شود برگرفته از آداب و رسوم، باورها و اعتقادات اقوام ترکمن است. طرح‌های مارپیچی یا امواج دریا، هفت و هشت، گل‌های هشت پر، پروانه‌ای و... در کنار اشکال هندسی مانند دایره، لوزی، مثلث، مستطیل و خطوط عمودی و افقی مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این زیورآلاتی با نام قپه و شلپه نیز در تزئین کلاه استفاده می‌شود که زیوری دست ساز از جنس نقره یا فلزات دیگر است. قپه روی کلاه را می‌پوشاند و شلپه به صورت رشته‌ای زنجیری در جلوی پیشانی به لبه کلاه متصل می‌شود.
انتهای پیام/