گروه کتاب هنرآنلاین: حمید روستا
ییری زوزانک که متخصص حوزه مطالعات فراغت و استاد دانشگاه واترلو کانادا است در کتاب «زمان، فراغت و به‌زیستی» سیر تغییر معنای کار و فراغت در طول تاریخ را بررسی کرده است. این نویسنده که متولد کشور چک است و تجربه زندگی زیر سایه دولت‌های کمونیستی را تجربه کرده، درک عمیقی از تفاوت مفهوم کار و فراغت در کشورهای سوسیالیستی و سرمایه‌داری دارد. او در این کتاب دو هدف اصلی را دنبال می‌کند. در بخش اول کتاب که 25 فصل را دربرمی‌گیرد، مروری تاریخی بر دیدگاه‌های مختلف درباره نسبت کار، فراغت و شادکامی از دورۀ باستان تا دورۀ معاصر ارائه می‌دهد. او با شرح اندیشه‌های فلاسفه بزرگی همچون افلاطون و ارسطو و سنکا شروع می‌کند و به آراء آگوستین و توماس آکویینی و در ادامه به مونتنی، پاسکال، آدام اسمیت و آلکسی دو توکویل می‌رسد.
فراغت در دوره امروز یکی از نشانه‌های تفیکیک افراد بین طبقه‌های اجتماعی است. نویسنده به خوبی رابطه بین فراغت و وجهه اجتماعی را مورد تحلیل قرار می‌دهد و به چشم و هم‌چشمی با دیگران در تعریف و استفاده از اوقات فراغت اشاره می‌کند. «رابطه میان فراغت و امتیازهای اجتماعی مدت‌ها متخصصان علوم اجتماعی را به خود مشغول کرده است. تحلیل‌های مطرح‌شده درباره این رابطه معمولا بر چهار موضوع متمرکز می‌شوند: دسترسی به زمان فراغت، کاربردهای فراغت، دسترسی به منابع و خدمات فراغت و وجهه اجتماعی‌ای به فعالیت‌های فراغت‌مندانه نسبت داده می‌شود. در گذشته این عناصر پیوند نزدیکی با هم داشتند. دسترسی بیشتر به زمان فراغت معمولا با طیف وسیع‌تری از مشارکت در فراغت و همچنین مصرف متظاهرانه و موقعیت اجتماعی بالاتر همراه بود.»
زوزانک در ادامه به اندیشه‌های تورستن وبلن، اندیشمند مهاجرزاده آمریکایی اشاره می‌کند و می‌نویسد: «ثروتمندان برای آنکه ثروتمند تلقی شوند، باید شواهدی ارائه کنند و این کاری است که فراغت انجام می‌دهد. فراغت تفاوت‌های طبقاتی را رمزگذاری می‌کند و مشروعیت می‌بخشد. به قدرت و ثروت احترام گذاشته می‌شود.»
البته با گذشت سال‌ها و توسعه زندگی مدرن، فراغت دیگر کالای اختصاصی سبد خرید افراد ثروتمند نیست و به سبد خرید سایر طبقه‌ها هم راه یافته است. «نقش فراغت به عنوان نمادی از شکاف طبقاتی تغییراتی را پشت سر گذاشته است. فراغت که در گذشته امتیاز اختصاصی طبقات بالاتر بود، در دسترس اقشار پایین‌تر نیز قرار گرفته است. ویلنسکی می‌نویسد که برای قرن‌ها، اکثریت سخت کار می‌کردند تا ضروریات زندگی را فراهم کنند و راحتی و تجمل به اقلیتی فراغت‌مند تعلق داشت. حال وضعیت در حال برعکس شدن است. متخصصان، مدیران اجرایی، مقامات و دیگر کارمندان ارشد و افرادی که خود صاحب شغل‌شان هستند، از مزایای کمی بهره‌مند شده‌اند و در برخی موارد، زیان دیده‌اند. به نظر می‌رسد فراغت در طول عمر تا حد زیادی به سمت اقشار پایین متمایل شده است.»
کتاب «زمان، فراغت و به‌زیستی» با زیرعنوان «دوگانه کار و فراغت از گذشته تا اکنون» در مجموعه کتاب‌های شکوفایی موسسه فرهنگی دکسا منتشر شده است. تاکنون در این مجموعه کتاب‌هایی از جمله «فراسوی اقتصاد» ، «اخلاق و اقتصاد» و «درآمدی بر فلسفه سیاسی هوش مصنوعی» به چاپ رسیده است.
یاسر خوشنویس با وسواس همیشگی‌اش کتاب «زمان، فراغت و به‌زیستی» را ترجمه کرده است. تاکنون با ترجمه خوشنویس کتاب‌های دیگری مانند «فرهنگ کوچینگ»، «قضاوت انسانی»، «نبرد سیم‌ها»، «ما کلان‌داده‌ایم»، «انقلاب علمی» و «تاریخ اجتماعی معرفت» توسط ناشران مختلف به چاپ رسیده است.
انتهای پیام