گروه ادبیات خبرگزاری هنر ایران - بیست و یکم شهریورماه در تقویم ما روز سینما نام‌گذاری شده است. بی‌تردید این پدیدۀ اثرگذار و پرطرفدار جایگاه مناسبی در دنیای کتاب دارد. تردیدی نیست که کتاب‌ها راهنمای سینماگرها هستند و معلم همیشگی علاقمندان این رشتۀ هنری.
به‌همین سبب، در ادامه چند کتاب با موضوع سینما را به شما علاقمندان دانش و دانایی معرفی کنیم.
پنج واژه کلیدی در سینما
نویسنده: جوزف ماس سلی/ مترجم: سیداحمد موسوی و مهراوه موسوی / نشر ساقی
احمد ضابطی‌جهرمی، مولف، پژوهشگر و مستندساز معتقد است: این کتاب، انجیل سینماست و مطالعه کتاب‌هایی درباره تدوین فیلم، درس‌های کارگردانی از آیزنشتاین و آنچه جان‌گری استون از مستند می‌گوید را لازمه ورود سینمادوستان به عرصه سینما و کارگردانی می‌دانم... انتشارات ساقی همواره تلاش داشته کتاب‌هایی کاربردی در حوزه سینما و تئاتر و تلویزیون منتشر کند و در این مسیر هم درخشش‌های زیادی داشته است. این انتشارات اگرچه چند سالی است کم‌فروغ شده اما همچنان عناوین پرفروشی دارد که مخاطبان هنر هفتم به دنبال آن به کتابفروشی‌های مختلف مراجعه می‌کنند. این انتشارات در کنار نشر روایت فتح فعالیت می‌کند.
مبانی کارگردانی سینما
نویسنده: محمدرضا دلیر / نشر هوران
این کتاب در دسته کتاب‌های ادبیات معاصر قرار می‌گیرد و موضوع آن سینما و کارگردانی است که می‌تواند برای افراد علاقه‌مند به مباحث سینما جالب توجه باشد.همچنین دربخشی از کتاب آمده است:«دنیای گسترده هنر سینما در تاریخ صدساله خود در میان تولیدات گوناگون سینمایی در جهان غرب و شرق شاهد پیدایش تدریجی و بلوغ نوعی از سینما بوده که در صورت‌ها و معناهای خود با فیلم‌های دیگر متفاوت بوده است. هدف این نوع سینما ایجاد سرگرمی و برانگیختن تمام هیجان‌های آنی نیست؛ بلکه هدف آن برانگیختن تفکر و رشد توانایی دریافت‌های باطنی تماشاگر است.»
روزی روزگاری هالیوود
نویسنده: کوئنتین تارانتینو/ مترجم: فرشاد صحرایی/ نشر ثالث
کوئنتین جروم تارانتینو، کارگردان، بازیگر و فیلمنامه‌نویس آمریکایی است که برنده جایزه نخل طلایی بهترین کارگردان، هنرپیشه و همچنین برنده جایزه اسکار بهترین فیلمنامه‌نویس است. وی در ابتدای دهه ۹۰ با ساخت فیلم‌هایی با ساختار غیرخطی و پست‌مدرن و به‌تصویرکشیدن خشونت تصنعی، به شهرت رسید. او به‌تازگی اولین رمانش را نوشته، به چاپ رسانده و این رمان به زبان فارسی ترجمه شده است. «روزی روزگاری در هالیوود»، درست در روز انتشارش ۲۹ ژوئن، رتبه اول پرفروش‌ترین کتاب «آمازون» را کسب کرد. از مزیت‌های این کتاب پرداختن به جزئیات بیشتری از زندگی کلیف بوت بدلکار است.
سوسن تسلیمی در گفت‌وگویی بلند با محمد عبدی
انتشارات بیدگل
این کتاب کامل‌ترین مصاحبه با یکی از بزرگ‌ترین و مقتدرترین بازیگران زن تاریخ سینمای ایران را در بر دارد که در آن از زندگی شخصی، بازیگری، فیلم‌های بهرام بیضایی، مهاجرت به سوئد و ... صحبت شده است. سوسن تسلیمی، هنرمندی پرآوازه در سینمای ایران است که با وجود مهاجرت از سینمای ایران، همچنان نامش به‌عنوان بهترین بازیگر زن تاریخ سینمای کشور به گوش می‌رسد. محمد عبدی، گردآورنده کتاب حاضر همیشه در فکر گفت‌وگویی مفصل با این هنرمند برجسته بود تا درباره زندگی، نظریات و تجربیات گرانبهای او کتابی بنویسد. به نقل از بهرام بیضایی، تسلیمی استعدادی است که هر صد سال یک‌بار ظهور می‌کند.
دوربین بازی
نویسنده: داوود مرادیان / نشر ساقی
همه دوربین‌ها در اجزا وقطعات اصلی مشترک هستند؛ بدنه یا اتاقک تاریک، سنسور، فیلم یا ماده حساس به نور، دریچه ورودی یا لنز، پرده تنظیم‌کننده سرعت عبور نور یا شاتر و تیغه‌های کنترل‌کننده حجم نور ورودی یا دیافراگم، قطعات اصلی همه دوربین‌ها به‌شمار می‌روند و مابقی هرچه که باشد ابزارهای کمکی است که بودن‌شان به راحت‌تر شدن فرآیند عکاسی و فیلمسازی کمک می‌کند. در این کتاب توضیحاتی گذرا درباره قطعات مکانیکی دوربین‌ها ارائه می‌شود فقط به آن اندازه که وقتی مبحث تأثیر قطعات دوربین روی مخاطب و دوستان مطرح می‌شود آشنایی مختصری با آنها داشته باشید.
سینمای امنیت ملی
مؤلفان: متیو آلفورد و تام سکر/ مترجم: محمدعلی شفیعی / انتشارات ساقی
معمولا درخصوص دخالت نهادهای امنیتی و نظامی در دنیا دو دیدگاه وجود دارد؛ عده‌ای تصور می‌کنند نهادهای امنیتی همچون سیا و پنتاگون بر هالیوود نظارت کامل دارند گروهی دیگر معتقدند نهادهای نظامی هیچ‌گونه دخالتی در محتوای فیلم‌ها ندارند و فقط در جایگاه مشاور در ساخت فیلم‌هایی که صحنه‌های جنگی دارند ایفای نقش می‌کنند. این کتاب تلاش دارد از هر دو نگاه رایج دوری کرده و واقعیت را با استناد به بیش از ۴۰۰۰ صفحه اسناد رسمی امنیتی آمریکا نشان دهد. این اثر به بررسی فیلم‌های بزرگ ساخته‌شده در هالیوود و حمایت‌های نهادهای نظامی و امنیتی از این فیلم‌ها می‌پردازد.
اهرم فشار و شکل‌گیری کنش دراماتیک
نویسنده: حمیدرضا بشیری‌فراز/ انتشارات ساقی
مؤلف در بخشی از کتاب نوشته است: «در این کتاب که آگاهانه آن را «موزه» می‌نامم، در کنار یکدیگر به سفری شگرف در دنیای پیچیده و پر از رمز و راز و تودرتوی ناشناخته نویسندگی خواهیم رفت و با بحثی جدید از مباحث فن نویسندگی روبه‌رو خواهیم شد که جذابیت فراوانی دارد. البته مقصودم از نویسندگی، معنای گسترده آن در گرایش‌های ادبیات داستانی و نمایشی (تئاتر و سینما) است. اگر علاقه‌مند به هنر نویسندگی بوده یا دانشجو یا استاد یکی از رشته‌های ادبیات داستانی یا ادبیات نمایشی هستید، این کتاب و بازدید از این «موزه» را از دست ندهید.»
آینه‌ی جادو/ جلد سوم
شهید سیدمرتضی آوینی / انتشارات واحه
کتاب حاضر اثری است که به پیوندهای تاریخی سینما و مردم اشاره دارد و بر حفظ این ارتباط تاکید کرده است. مجموعه «آینه‌ی جادو» ثمره ۱۰سال فعالیت سیدمرتضی آوینی در عرصه مستندسازی است. این اثر تنها کتابی است که در زمان حیات آوینی و با نظارت خودش منتشر شد. طرح اولیه مباحث کتاب هم جزوه‌ای است که آوینی برای تدریس در دانشگاه هنر آماده کرده بود. این جزوه بعدها گسترش پیدا کرد و در فاصله میان پاییز ۱۳۶۷ تا بهار ۱۳۶۹ در فصل‌نامه فارابی و ماهنامه سوره منتشر شد. آنچه این مجموعه را متمایز کرده، نگاه فلسفی و عرفانی آن است.
تکنیک بازیگری
نویسنده: استلا آدلر / مترجم: احمد دامود/ انتشارات: مرکز
این کتاب نوشته بازیگر و آموزگار مشهور آمریکایی در زمینه بازیگری و هنرهای نمایشی است. این اثر راهنمای جامع و کاربردی از تکنیک‌هایی است که به عقیده خود او، وی را بازیگری حرفه‌ای تبدیل کرده است. او بررسی‌های عمیق و موشکافانه‌اش در میان بازیگران برجسته‌ای چون مارلون براندو و وارن بیتی تکنیک‌ها و رازهایی را به‌صورت طبقه‌بندی شده در اختیار خوانندگان خود قرار می‌دهد. کتاب با تمریناتی که مستقیم از کلاس‌های آدلر گرفته شده، سعی بر تسلط افراد روی بیان، بدن، ذهن و احساسات هنرجویان دارد. در نتیجه این تمرینات اصالت و اعتمادبه‌نفس به وی می‌دهد.
سینما مردم
نویسنده: معین عارفی/ انتشارات راه‌یار
این کتاب جلد سوم از مجموعه کتاب‌های جشنواره عمار است که یادداشت‌های نظری کارشناسان فرهنگی و سینمایی درباره جشنواره مردمی فیلم عمار را دربرمی‌گیرد. این اثر درچهار فصل نوشته شده است. بخش اول با نام تحلیل جشنواره شامل مقاله‌های زیر است: «سونامی فرهنگی ــ هنری درایران»(دکتر ابراهیم فیاض)،«جشنواره عمار و مردمی‌شدن سینما»(دکتر میثم مهدیار)،«اولویت‌های دوره پساعمار»(حجت‌الاسلام دکتر علی جعفری)،«معماهای عمار»(دکتر سیدبشیرحسینی). بخش دوم «مردم‌شناسی جشنواره»، بخش سوم «آیین جشنواره» و بخش چهارم «در نگاه اهالی سینما» نام دارند. راه‌یار کتاب‌های متنوعی در حوزه سینما منتشر کرده است.
*قفسه کتاب جام‌جم