گروه ادبیات خبرگزاری هنر ایران - بیست‌وپنجم ماه محرم براساس برخی روایات سالروز شهادت امام زین‌العابدین علیه‌السلام است. امامی که شاهد و وارث مصیبت‌های کربلا هستند و از شوق عبادت ملقّب به سجاد.
در همین راستا بد ندیدیم که سه عنوان کتاب از یک مجموعۀ خواندی دربارۀ این امام عزیز را خدمتتان معرفی کنیم.
حماسه سجادیه
مجموعه رمان «حماسه سجادیه» اثر سید مهدی شجاعی که تا کنون سه کتاب آن توسط نشر نیستان منتشر شده روایتی است جذاب و خواندنی از امام حسین‌بن‌علی علیهم‌السلام.
کتاب اول تویی به جای همه نام دارد که هم اکنون به چاپ چهارم رسیده است و عنوان جلد دوم اگر غم لشکر انگیزد و جلد سوم جز حکایت دوست نام دارد. علاوه بر این سه عنوان نگارش کتاب چهارم از حماسه سجادیه نیز پایان یافته و سید مهدی شجاعی پس از آخرین بازنگری به زودی آن را برای انجام مراحل بعدی تحویل انتشارات خواهد داد.
آنچه درباره این مجموعه خواندنی به‌شدت جلب توجه می‌کند سهل و ممتنع بودن شیوۀ نگارش نویسنده است.
سید مهدی شجاعی کوشیده با وفاداری تمام به نص صریح تاریخ، روایتی دیگر از زندگی و سیره امام سجاد علیه‌السلام در دست‌رس مخاطبان قرار گیرد. روایتی که در عین بیانی روان و شیوا به بسیاری از ابهامات تاریخی پیرامون آن امام و دوران حیات ایشان پاسخ می‌دهد.
بر کسی پوشیده نیست که به فاصله کوتاهی پس از واقعه کربلا فجایعی در بلاد اسلام رخ داد که ننگ و رسوایی آن برگ‌های تاریخ را سیاه کرد. ولی اینکه این فجایع چرا و چگونه به وقوع پیوستند به آسیب‌شناسی جدی و تحلیل اندیشمندانه احتیاج دارد و این‌جاست که اهمیت کار شجاعی مشخص می‌شود.
وی در این مجموعه تنها راوی صرف تاریخ نیست؛ داستان‌گوی صرف هم نیست، بلکه تلاش می‌کند در قالب روایت داستانی که تماماً مستند به مستندات تاریخی معتبر هستند، پرده از رازهایی بردارد که دانستن آنها برای صاحبان خرد لازم و ضروری است.
کتاب اول از این مجموعه، با عنوان «تویی به جای همه» با گریز مکرر به واقعه کربلا، خواننده را با کاروان اسرا همراه می‌کند و این همراهی تا بازگشت امام سجاد به مدینه و سپس هجرت از مدینه و سکونت در غربت بیابان ادامه می‌یابد.
کتاب دوم با نام «اگر غم لشکر انگیزد» به واقعه حره می‌پردازد و آنچه در مدینه گذشت و کتاب سوم که «جز حکایت دوست» نام دارد، در پس روایت وقایعی که کمی پیش از مرگ یزید در مکه اتفاق افتاد خواننده را هر چه بیشتر با اسلام و حکومت اموی آشنا می سازد.
شجاعی به عنوان یکی از بنیانگذاران ادبیات آیینی در ایران، سابقه درخشانی در خلق این دست از آثار دارد. او نسل هایی از جامعه ایران را با معارف اهل بیت آشنا نموده است.
با این‌همه، مجموعه حماسه سجادیه به گواه اثر گویی رسالتی دیگر هم برای خود قائل است: روشنگری… اما این تنها رسالت این اثر نیست. عشق شجاعی به اهل بیت و امام سجاد علیهم‌السلام که در جای جای اثر خواسته یا ناخواسته، از پرده برون می‌افتد، بی‌سبب نیست. کرامات امام هر قلب سلیمی را بی‌قرار می‌کند، کراماتی که بسیاری از آنها تا به حال ناگفته و مغفول مانده بودند و حال در بستر روایت نویسنده بیان شده‌اند. کراماتی که مخاطب را وادار می‌کنند بی‌اختیار خطاب به علی ابن الحسین علیهم‌السلام بگوید: چقدر من شما را دوست دارم!
نکته مهم دیگر درباره این مجموعه خواندنی نثر شیرین و خوشخوان آن است. نویسنده با چیره‌دستی تمام، به مدد استفاده از راویان متعدد در هر فصل پرده می‌گرداند و قلم را به نوعی دیگر به چرخش در می‌آورد.
او حتی از آوردن اصطلاحات روز هم ابایی ندارد و این لطیفه حلاوتی دیگر به کار می‌بخشد. مثلاً در همین کتاب سوم جایی از زبان شیطان چنین می خوانیم: «من حتی به مخیله ام هم خطور نمی‌کرد که ممکن است سجاد ناگهان از دور با ریموت کنترل، مسیر بازی و جای برنده و بازنده را عوض کند… اینکه ناگهان از دعا و نیایش و مناجات، خروجی لژستیکی و پدافندی و عملیات نظامی در بیاورد، انصافا غیرمنتظره بود.»
فرازی از کتاب سوم حماسه سجادیه که نشر نیستان هنر با عنوان «جز حکایت دوست» منتشر کرده است را با بیان زیبای خود سیدمهدی شجاعی کتاب در این‌جا ببینید و بشنوید.
