سرویس تئاتر هنرآنلاین: هنر، پدیدهای است اجتماعی که پس از عرضه، از گذشته تا امروز در بوته نقد نهاده شده و میشود. بنابراین، هر هنرمندی که اثری را خلق و عرضه میکند باید طعم تلخ یا شیرین نقد را بچشد. نقد، نگاه کارشناسانه به یک اثر هنری است که از یک جنبه یا چند جنبه مورد بررسی قرار میگیرد. یک هنرمند وقتی اثر خود را خلق و به تماشا گذاشت، کارش به اتمام رسیده است، اتمام کار هنرمند، آغاز کار منتقد است.
منتقدان حرفهای، عادل و مستقل در هر گوشهای از جهان، همواره منصفانه به آثار هنری نگاه کرده و آن را عادلانه نقد میکنند. منتقدان غیرحرفهای که در کارشان استقلال و عدالتی دیده نمیشود، نگاه سلیقهای به آثار هنری دارند. آنان هرگز اثری را منصفانه نقد نمیکنند، بلکه در مسیر باد حرکت کرده تا جهت خود را بیابند. عدهای از منتقدان مدام دنبال افاضه فضل هستند و در نقدهایشان اصطلاحات و کلمات غریبی به کار میبرند تا خود را با سواد نشان داده و به دیگران فخر بفروشند. این گروه از منتقدان دانش لازم، هر چند ظاهری را برای این کار دارند، اما خودنمایی باعث میشود تا اندک دانششان نیز به چشم نیاید. تئاتر، هنری فاخر است، اما این باعث نمیشود که نقدهای حوزه نمایش را پر کرد از واژهها و اصطلاحات فنی. نقد را باید سلیس و روان نوشت تا هر مخاطبی به راحتی با آن ارتباط برقرار کند.
آنانی که خود را در حوزه نقد تئاتر یکهتاز میانگارند، نقدشان را برای کدام مخاطب مینویسند؟ اگر مخاطبشان متخصص یا آشنا با تئاتر باشد، خودشان با تمام این اصطلاحات و واژهها آشنا هستند و نیازی به خواندن نقدهای اینچنینی ندارند. اگر برای مخاطب عام مینویسند که بیفایده است، زیرا اصلا خوانده نمیشود! این چه نوع نقدنویسی است که نه مخاطب خاص آن را میخواند و نه عام؟!
منتقدان تئاتر باید با قلمی شیوا، ساده و زیبا نمایشهای روی صحنه را نقد کنند تا هر مخاطبی بتواند از این نقدها استفاده کند تا با فضای نمایش و محتوای آن آشنا شود.
آوردن واژهها و اصطلاحات غریب و تکراری چه کمکی به نمایشهای روی صحنه میکنند؟ نقد باید به گونهای باشد که مخاطب با خواندن آن تصمیم بگیرد به تماشای نمایش مورد نظر برود یا نرود. این وظیفه اصلی نقد است، چه در سینما و چه در تئاتر. منتقدان تئاتر باید فضا را به گونهای آماده کنند که تماشاگران بیشتری جذب تئاتر شوند، نه آنکه علاقهمندان را هم فراری دهند. تئاتر، هنری جذاب و فاخر است، اما نباید آن را تافتهای جدا بافته برای مخاطبان تصویر و تفسیر کرد.
باید به گونهای رفتار کرد که هر روز بر مخاطبان تئاتر افزوده شود. این وظیفه منتقدان منصف، عادل، مستقل و تواناست. افاضه فضل کردن باعث خوانده نشدن نقد و دور شدن مردم و علاقهمندان تئاتر از سالنهاست. منتقدان لطف کنند، بیش از این نقدها را از اصطلاحات غریب فنی و غیر فنی پر نکنند. نقدهایی خواندنی هستند که رسا و با کلامی ساده و زیبا نوشته شوند.