سرویس تئاتر هنرآنلاین: پیکر زندهیاد جعفر والی هنرمند پیشکسوت تئاتر صبح دوشنبه 29 آذرماه با حضور تعدادی از مسئولان، دوستان و همکارانش از تالار وحدت به سمت آرامگاه ابدی خود تشییع شد.
در آغاز این مراسم اصغر همت که اجرای این مراسم را نیز عهدهدار بود گفت: اهالی تئاتر وامدار تکستارههای این عرصهاند، هنرمندانی که سوختند، ساختند و میراث بیدلیلی را به یادگار گذاشتند. فقدان چنین افرادی صدمه جبرانناپذیری برای هنر تئاتر است.
او ادامه داد: جعفر والی قصد به صحنه بردن نمایشی را داشت که سالها پیش با حضور جمشید مشایخی و علی نصیریان به صحنه برده بود، نمایشی که دور جدید آن قرار بود با حضور ایرج راد و هرمز هدایت در تماشاخانه سنگلج به صحنه برود، امیدوارم این دوستان کار او را به سرمنزل مقصود برسانند.
جمشید مشایخی بازیگر شناختهشده تئاتر، سینما و تلویزیون که در این مراسم شرکت داشت یکی از افرادی بود که در خصوص جعفر والی سخنانی را بیان کرد. او که به نظر بیمار میرسید با بیان گلایههایی اظهار کرد: 36 سال پیش از زمانی که اداره هنرهای دراماتیک تأسیس شد، این هنرمند حضور داشت. البته زمانی که زندهیاد اسکویی نمایش "اتللو" را ایفا میکردند مدتی رفت و دوباره به صحنه بازگشت و برای همیشه در اداره تئاتر ماند و ما نزدیک به 20 نمایش با یکدیگر کار کردیم.
این هنرمند تأکید کرد: بیایید یکدیگر را الکی بزرگ نکنیم و تنها زمانی که کسی میمیرد در مدح او سخن نگوییم. چرا زمانی که هنرمندی زنده است از او سخن نمیگویند. من هم عمرم را کردهام و منتظر مرگ هستم.
در ادامه پیام صوتی از سوی عباس جوانمرد و همسر او که اکنون در کانادا به سر میبرند پخش شد. آنها تلاش کرده بودند پیام خود را به صورت یک نمایش ارسال کنند. آنها در این پیام از خصوصیات اخلاقی زندهیاد جعفر سخن میگفتند که تحمل زمستان سخت کانادا به واسطه حضور او بوده است و اکنون با نبود او بسیار سخت و تحملناپذیر خواهد بود و زمستان سردتر از سالهای قبل خواهد بود.
در بخش دیگری از این مراسم علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن بیان تسلیت از سوی خود و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که به دلیل حضور در جلسهای امکان حضور در مراسم را نیافته بود، بیان کرد: جعفر والی از بزرگان تئاتر ایران است که شاید از این پس بیشتر شناخته شود. متأسفانه در زمان مرگ کمتر به هم میپردازیم و باید تذکراتی مانند آنچه استاد مشایخی عنوان کردند را بیشتر مدنظر قرار دهیم. از هم یاد کنیم و برای هم کار کنیم. هنرمندان هر قدر هم که عمر کنند بازهم کم است، زیرا آنها چشمههای جوشانی هستند که ما میتوانیم هر لحظه از وجودشان بهره ببریم.
او خاطرنشان کرد: تئاتر اکنون شرایط بدی ندارد، شرایطی که امیدوارم به سمت بهتر شدن گام بردارد.
بعد از این سخنان پیامی از سوی محمدعلی کشاورز توسط اصغر همت خوانده شد. همچنین پیام صوتی از سوی فخری خوروش که این روزها در آمریکا زندگی میکند پخش شد. در این پیام، این هنرمند آرزویی برای خود بیان کرد که باعث تأثر بسیار تمام حاضران شد و آن این بود که نفر بعدی او باشد. او که از این ضایعه بسیار ناراحت بود به خانواده جعفر والی تسلیت گفت.
ایرج راد یکی از دیگر از هنرمندان حاضر و بازیگر آخرین نمایش زندهیاد والی که قرار بود در جشنواره تئاتر فجر به صحنه برود، در سخنانی اظهار کرد: زندهیاد والی 65 سال از عمر خود را صرف خدمت به فرهنگ و هنر این سرزمین کرد و تا آخرین نفسهایش دل سوزاند. او بدون هیچ حاشیهای کار کرد در زمانی که بسیار برای خود تبلیغ میکنند و خود را به رخ میکشند.
او افزود: ما چه بخواهیم و چه نه، او یکی از افتخارات هنر نمایش ما خواهد بود. او با وجود بیماری که داشت باز هم از تئاتر میگفت و میخندید. بدون شک او ساری و جاری خواهد بود. هنرمندان بزرگ دیگری هم هستند که جوانان امروز نامی از آنها و کارهایشان نمیدانند. خوشحالم که در کنار او برای اجرای آخرش حضور داشتم و در کنار او تمرین کردم. این نمایش به نتیجه خواهد رسید همانطور که او میخواست با همان فضا و دکوری که از این اثر در ذهن داشت.
در ادامه پیامی از سوی علیاکبر ساعدی برادر زندهیاد غلامحسین ساعدی خوانده شد.
از دیگر هنرمندانی که از جعفر والی سخن گفت اکبر زنجانپور بود. او گفت: شخصیت هر انسانی در نگاه اوست. والی نگاهی مهربان و عمیقی داشت. افتخار این را داشتم که اولین کار حرفهایم را در کنار او باشم و از او و نگاهش بیاموزم.
او عنوان کرد: "شنل" یکی از بهترین کارهایی بود که من در جعفر والی حضور داشتیم و در آن بازی کردیم. ایکاش آن "شنل" اکنون اینجا بود تا با او سفر میکرد. من عزیزترین کسم را از دست دادم.
سعید پورصمیمی نیز در یاد این هنرمند اظهار کرد: مهمترین خصوصیت جعفر والی، بیحاشیه بودن اوست. او یکی از تأثیرگذارترین کارگردان دوران خود است، دهه 30 که تئاتر ایران در غربت بود. دههای که نیاز به نسلی داشت تا چراغ راه باشند و او یکی از این افراد بود و خوش درخشید.
یدالله صمدی نیز بیان کرد: من در ساخت فیلم "دادشاه" دستیار کارگردان بودم که افتخار آشنایی و هم صحبتی با جعفر والی را پیدا کردم. در آن فیلم و جمع 70 نفره، علاقهمند به صحبت با زندهیاد خسرو شکیبایی و جعفر والی بودم. بعد از آن نخستین فیلم خود یعنی "مردی که زیاد میدانست" را ساختم که این هنرمند در آن نقشآفرینی کرد.
در بخش پایانی مراسم، پیام تسلیت علی نصیریان که به دلیل فیلمبرداری امکان حضور در مراسم را پیدا نکرده بود، اعلام شد.
محمود دولتآبادی نویسنده سرشناس نیز با حضور در جایگاه گفت: هیچ کس راجع 30 سال فطرتی که والی و هنرمندان دیگر ما طی این سالها دچار آن شدند حرف نمیزند، من هم حرفی نمیزنم. جعفر والی؛ هنرمند تئاتر ایران، حالا دیگر بیاضطراب به خواب میروی، بیخیال از اینکه صحنه چه میشود یا در تئاتر چه رخ میدهد وقتی که پرتاب شدهای در آنسوی کره زمین. از تو در ذهن من نه فقط یک هنرمند پرقابلیت تئاتر، بلکه آدم خوب و مهربان هست که همچنان با روی گشاده لبخند میزند و هیچ لحظهای تو از یاد هرکه تو را شناخته دور نمیشود.
او ادامه داد: میدانی میان آدمیان که ما بودهای بر صحنههای نمایش، عهدی ناگفته و نانوشته وجود داشت در باب آدم بودن و اندکی آدم شدن بیشتر که تو خود همان بودی، اما تو نمونهای از فطرت در هنر تئاتر ایران بشمار میروی، در این فطرت سی ساله فقط تو و امثال تو را به زانو درنیاورد در غربت، بلکه در نبود امسال تو هنر تئاتر در این کشور به خاک خوابانیده شد با دست نه دانایی و نه فریب... تا کی دوباره برآید تئاتر با چنان شور آموختن آن دلدادگی انسجام و رفاقت باری سنگین بر دوش شیفتگان اکنون تا چه پیش آید...
همچنین ناهید طباطبایی به نمایندگی از خانواده جعفر والی متنی را به یاد این هنرمند خواند که یادآور خاطرات او و بسیاری از همنسلانش به شمار میرفت.
در این مراسم هنرمندان و مسئولانی چون علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، مهدی شفیعی مدیرکل هنرهای نمایشی، پیمان شریعتی رئیس مجموعه تئاتر شهر، جمشید مشایخی، اکبر زنجانپور، رضا بنفشه خواه، خسرو سینایی، سعید پور صمیمی، هادی مرزبان، منیژه محامدی، مسعود دلخواه، محسن حسینی، هوشنگ قوانلو، سهراب سلیمی، شهرام کرمی، محمد ساربان، الهام پاوهنژاد، مهدی میامی، پریسا مقتدی، روحالله جعفری، خسرو احمدی و... حضور داشتند.