سرویس تئاتر هنرآنلاین: علی فرحات مدیرکل هنرهای نمایشی لبنان که این روزها در نشست مدیران تئاتر غرب آسیا حضور دارد با بیان مطالبی در مورد تئاتر لبنان به خبرنگار هنرآنلاین گفت: از سال 1847 میلادی لبنانیها به واسطه "مارون" نقاش، تئاتر را شناختند و به سرعت این هنر جای خود را در میان هنرهای دیگر در این کشور باز کرد. آموزش تئاتر در مدارس و دانشگاهها آغاز و گروههای تئاتری تأسیس شدند.
او ادامه داد: برخی از گروههای شکل گرفته اواخر قرن 19 به "قاهره"، پایتخت مصر رفتند تا به جریان تئاتر در آن کشور جان تازهای ببخشند؛ از شاخصترین این افراد "عزیز عید" و "جرج أبیض" را میتوان نام برد. زمان جنگ جهانی اول و دوم جنبش تئاتری با وجود مشکلات امنیتی متوقف نشد. دوران طلایی تئاتر لبنان در دهه 60 قرن بیستم آغاز و کمیته جشنوارههای بعلبک تأسیس شد و تئاترهای مشهور بینالمللی برای نمایش کارهای خود به قلعههای سربه فلک کشیده بعلبک میآمدند.
فرحات بیان کرد: اجراهای بینالمللی بر تعدادی از لبنانیها تأثیر گذاشت و موجب شد آنان به سایر کشورهای اروپایی مانند فرانسه، ایتالیا، انگلیس و روسیه سفر کنند تا از نزدیک با تئاتر آنها آشنا شوند و در این زمینه تحصیل کنند. این افراد به لبنان بازگشتند و مدرسههای تئاتری را تأسیس کردند تا علاوه بر تربیت بازیگر، آن را آموزش دهند. در این زمان گروههای تئاتری مختلف با رویکردهای فکری متفاوت تأسیس شدند. آنها از "استانیسلاوسکی"، "کریگ" و حتی نمایشنامهنویسان ناتورالیست تأثیر گرفته بودند و از آثار کلاسیک فاصله میگرفتند.
او خاطرنشان کرد: تئاترهایی که بر اساس مکاتب فکری پایهریزی میشدند، آن زمان در لبنان به وفور یافت میشدند که از جمله آنها تئاتر تجربی و اپرایی بودند که توسط برادران "رحبانی" پایهگذاری شد و از استعداهای خوانندگی مانند "فیروز"، "صباح" و "ودیع الصافی" از آن بهره بردند. در اوج شکوفایی تئاتر لبنان جنگ داخلی از سال 1975 شعلهور شد که تا سال 1990 ادامه داشت. در این 15 سال با وجود مشکلات امنیتی و ویرانی تعدادی از سالنهای تئاتر، ناامیدی و مهاجرت تعدادی از هنرمندان این عرصه، جنبش تئاتری لبنان متوقف نشد و به حرکت خود با اندکی عقبنشینی ادامه داد. امروز فعالیتهای تئاتری در لبنان به سطح گذشته خود بازگشته اما رونق و شکوه آن دوران را ندارد. سالانه دهها نمایش متنوع در لبنان به روی صحنه میروند و امیدواریم روزی به دوران طلایی خود در عرصه تئاتر بازگردیم.
مدیرکل هنرهای نمایشی لبنان در رابطه با دانشگاههای این کشور و وضعیت آموزش آکادمیک آن بیان کرد: در لبنان تعدادی از دانشگاهها به آموزش تئاتر میپردازند که مهمترین آنها دانشگاه لبنان است که در دانشکده هنرهای زیبا است. استادان تئاتر این دانشگاه از بزرگترین کارگردانان تئاتر هستند که نقش مهمی در ادامه راه جنبش تئاتری کشور بر عهده دارند. حدود 40 دانشجو سالانه از این رشته فارغالتحصیل میشوند که به عنوان بازیگر و کارگردان در گروههای مختلف در سراسر کشور به فعالیت میپردازند و از تجربه و دانش خود برای ارائه کاری پخته و هوشمندانه بهره میبرند.
او با تاکید بر نقش ارتباطهای بینافرهنگی و تاثیر آن توضیح داد: همواره مشتاقیم با جمهوری اسلامی ایران روابط فرهنگی و تئاتری داشته باشیم تا کارهای ما شکوفاتر و پویاتر شود. زیرا طرحهای پیشروانهای که وزارت فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی در نظر دارد همواره به طور عمیق به مساله انسان میپردازد. امیدواریم دیدارهای بینالمللی ما مقدمهای برای برگزاری نمایشها و جشنوارههای تئاتری در دیگر کشورها باشد. به نظرم وقتی فرهنگهای کشورهای گوناگون در صحنه تئاتر با هم برخورد میکنند فرصت مطلوبی برای انجام کارهای بزرگ و هدفمندی پدید میآید که موجب روشنگری افکار، پیوند و دوستی ملتها میشود.
او با بیان اینکه تئاتر لبنان به صورت خصوصی اداره میشود گفت: تئاتر در لبنان بر بخش خصوصی تکیه دارد. سالنهای تئاتر خصوصی زیادی در شهرهای مختلف لبنان مانند "صور"، "طرابلس" و "صیدا" وجود دارند. دولت لبنان نیز همواره حمایتهای مادی و معنوی خود را از این هنر دارد. حمایتهای مادی شامل مبلغی است که به کارگردان یا سالندار کمک میکند بتواند به کار خود در زمینه تئاتر ادامه دهد. حمایتهای معنوی بدین صورت است که تالار قصر یونسکو که متعلق به وزارت فرهنگ است به صورت رایگان در اختیار گروههای تناتری قرار میگیرد. همچنین تدریس رشته تئاتر در دانشگاهها و تربیت کارشناسان این رشته را میتوان جزء همکاریهای دولت با هنرمندان این عرصه دانست.
ما امیدواریم تئاتر ملی و رسمی در کشورمان تأسیس شود اما این خواسته در حد یک آرزوست و هنوز محقق نشده و در صورتی که محقق شود بر برنامهریزیها تأثیر میگذارد زیرا کسانی خواهند بود که برنامههای سالانه اجراهای تئاتر را هماهنگ و اعلام میکنند.
لازم به یادآوری است نشست مدیران هنرهای نمایشی کشورهای غرب آسیا 9 تا 11 آبان مصادف با 30 اکتبر تا 1 نوامبر 2016 در تهران بدر جال برگزاری است.