گروه تئاتر هنرآنلاین: علی حسینی، نویسنده و کارگردان نمایش «اکسپلور» که اکنون در حال اجرا در تماشاخانه استاد انتظامی خانه هنرمندان ایران است، درباره این نمایش به خبرنگار هنرآنلاین گفت: این نمایش یک کار اپیزودیک درباره فضای مجازی و تأثیر آن بر رفتار انسان‌هاست. اجرای این کار با فراز و نشیب‌های بسیار همراه بود و اصلی‌ترین نکته که من از ابتدای روی آن تأکید داشتم این بود که اصلا شعار ندهیم. نه می‌خواستیم بگوییم فضای مجازی بد است، نه اینکه بگوییم خوب است. ما می‌خواستیم فضای مجازی را نشان بدهیم و ویژگی‌های آن را با زبان تئاتری به نمایش درآوریم.
او افزود: گاهی حرف‌های قشنگ و شنیدنی در فضای مجازی وجود دارد و گاهی حرف‌های سطح پایین و نازل، این دو کنار یکدیگر فضای مجازی را می‌سازد. ما شعاری هم داریم که روی پوستر نمایش درج شده و اصل عبارت آن از سوفکل است و می‌گوید «هیچ چیز بزرگ و عظیمی بدون نفرین وارد زندگی آدم‌ها نمی‌شود.» گویی همین تناقض، معنای اصلی زندگی است. به هر پدیده که نگاه کنید هم یک بعد شر دارد هم یک بعد الهی. با همین زاویه به فضای مجازی نگاه کرده‌ایم و آن را به زبان درام به نمایش گذاشتیم.
این کارگردان درباره برخی مشکلاتی که در مسیر اجرا با آن مواجه بوده بیان کرد: خیلی سختگیری و متن نمایشنامه دو بار رد شد. بازبینی هم رد شد و بعد با سلام و صلوات نمایش را به صحنه رساندیم. خوشبختانه آنچه در حال اجرای آن برای مخاطبان هستیم، با کمترین ممیزی است و برای تحقق آن، واقعاً جنگیدیم. در یک مورد به یکی از کلمه‌های متن ایراد گرفتند و من گفتم به کل پیام آن اپیزود توجه ندارید و به این یک خط دیالوگ ایراد می‌گیرید؟ اکثر بحث‌های ما از همین جنس بود.
او اضافه کرد: حتی می‌گفتند چرا روی پوستر نمایش برای کلمه انگلیسی اکسپلور، ای و ایکس را انگلیسی نوشته‌اید و باقی کلمه فارسی است؟ سر چیزهای جزئی ایرادهایی از کار ما گرفتند که به نظرم بخشی از آ‌ن‌ها بسیار بدیهی است. شما اگر وارد فضای مجازی می‌شوید، هزار برابر بیشتر از این موارد را خواهید دید. اگر قرار بود در انتهای اجرا کار ما به مفهوم خوبی ختم نشود، این ایرادها وارد بود و نباید روی آن اصرار هم می‌کردم اما بحث اصلی من بر سر این بود که در پایان‌بندی مفهوم کار مشخص است.
حسینی ادامه داد: در کار قبلی‌ام یعنی «بیشعوری» هم با همین مشکلات مواجه بودم. صرف اینکه این کارها اپیزودیک است و به عنوان تئاتر مدرن درام ندارند، به جزئیات آن ایراد می‌گیرند. طبیعتا در این مدل اجرا نمی‌توان یک خانواده را نشان داد و قصه را تعریف کرد، کسی که تئاتربین باشد، با توجه به فرم اجرا متوجه کار می‌شود. این نمایش داستان یک جنین است که به دنیا می‌آید، دست و پا درمی‌آورد و وارد یک مترو می‌شود. اتفاق‌هایی که در مترو رخ می‌دهد، همان است که شما در «اکسپلور» با آن روبه‌رو می‌شوید. از این منظر این کار را به نوعی از فضای مجازی اقتباس کرده‌ام.
این کارگردان تئاتر با تأکید بر اینکه قصه نمایش متکی بر نوع اجرای آن است، مطرح کرد: در فرآیند بازبینی آثار، هنوز نگاه‌های کلاسیک به اجرا وجود دارد. در حالی که در دوران جدید یک نفر با یک چهارپایه هم می‌تواند یک تئاتر را اجرا کند و آن هم برای خودش یک نوع اجراست. در کارهای غربی هم این نمونه‌ها بسیار است و از فضای کلاسیک فاصله گرفته‌اند. وقتی استقبال مخاطب را می‌بینیم و بازخوردها را شاهدیم که در بخشی از نمایش می‌خندد و در بخش دیگر گریه می‌کند یعنی با این فضا ارتباط برقرار کرده است.
حسینی با اشاره به تغییر گروه اجرای این نمایش هم گفت: من با گروه دیگری نمایش را تمرین کرده بودم اما به دلایلی کار با آن گروه به سرانجام نرسید. بخشی از این ماجرا هم به انتظارات برخی بازیگران جوان برمی‌گردد. زمانی که من خودم بازیگری می‌کردم، شب‌ها از خواب بیدار می‌شدم تا دیالوگ‌هایم را تمرین کنم. برخی از نسل جدید اما اینگونه نیستند و سر کوچک‌ترین مسائل قهر می‌کنند و می‌روند. شیوه بازیگری که زمان گذشته در جریان بود، امروز سروشکل عجیبی پیدا کرده، من هم کارم به گونه‌ای است که حتما باید با جوان‌ها کار کنم.
میرپیمان خوشنویش، سیدمرتضی موسوی، امیرحسین طهماسبی، مهران اصلانی، نرگس کیومرثی، روح‌الله حاجی‌خداکرم، بهار عابدینی، مهدیه رضاییان و آزاده شاه‌پسندزاده بازیگران «اکسپلور» هستند و علاقه‌مندان می‌توانند بلیت این نمایش را از سایت تیوال تهیه کنند.