گروه تئاتر هنرآنلاین: تعزیه ملی «سوگ یار» به کارگردانی مجید خسروآبادی از 27 شهریور تا 5 مهر ماه در شهر جدید پرند اجرا میشود. مجید خسروآبادی درگفتوگو با هنرآنلاین در این باره گفت: «سوگ یار» در ادامه پروژه «سوگ آزادگی» است که دو سال پیش در بوستان آب و آتش اجرا شد. ما در «سوگ آزادگی» برای نخستین بار تعزیه شهادت حر بن ریاحی را با استفاده از سازهای سنتی ایرانی نتنویسی کردیم و به همان شکل نتهای اصیل و بدون دست بردن در موسیقی با حضور ارکستر زنده سازهای ایرانی آن را اجرا کردیم. امسال نیز توفیق آن را داشتیم پروژه «سوگ یار» را در راستای تکمیل پروژه دو سال پیش اجرا کنیم.
او در ادامه افزود: بر این اساس امسال در حال اجرای دو مجلس «شهادت حر بن ریاحی» و «شهادت حضرت عباس (ع)» هستیم. هر دو مجلس به همان شکل پروژه «سوگ آزادگی» نتنویسی شده با این تفاوت که اینبار تعزیهها با سازهای بادی برنجی و کوبهای توسط ارکستر اجرا میشود. برخی از این سازها چون کلارینت و ساکسیفون قدمتی چندین ساله در تعزیه دارند و مجالس شبیه خوانی در بسیاری از روستاها با این سازها اجرا میشود. کلارینت، ساکسیفون، ترومبون، ترومپت، توبا، درامز و ... سازهایی هستند که در پروژه «سوگ یار» استفاده میشوند و بهرهگیری از این سازها برای نخستین بار در کشور تجربه جدیدی را برای ما رقم زد.
خسروآبادی همچنین گفت: علاوه بر این، ما در این تعزیهها از آکسسوار، ادوات، لشکر، سپاه، شتر و اسب، شبیه به آنچه در زمان واقعه کربلا وجود داشته، استفاده کردهایم. هشت ماه پیش تولید این پروژه زمانبر بوده و به این منظور آمفی تئاتر روبازی را با سازه ساختهایم.
دبیر کانون کهربای تعزیه در ادامه یادآور شد: پروژه «سوگ یار» از 27 شهریور ماه آغاز و تا 5 مهر ماه به مدت ده شب از ساعت 20:15 به صورت یک شب مجلس تعزیه «شهادت حربن ریاحی» و یک شب مجلس «شهادت حضرت عباس (ع)» به همت مدیریت بنیاد رودکی در فاز چهار شهر پرند روبروی شرکت عمران پرند با مدت زمان 120 دقیقه برگزار میشود. همچنین این مراسم از طریق کانال کانون کهربای تعزیه در آپارات به صورت زنده پخش میشود.
او ضمن اشاره به اینکه این دو تعزیه با حضور حدود دویست و پنجاه نفر اجرا میشود، اذعان داشت: این مجالس با حضور 22 نفر خواننده اصلی و پیشکسوت تعزیه ده نفر نوازنده به رهبری عباس صالحی از ترومپتنوازان برجسته و موسیقدانهای هنر تعزیه اجرا میشود. مابقی افراد نیز هنرور، لشکر و سپاه هستند.
خسروآبادی درخصوص اجرای این مراسم در شهر پرند خاطرنشان کرد: آقای مهدی افضلی مدیر عامل بنیاد فرهنگی هنری رودکی معتقد است فضاهای فرهنگی هنری متعلق به همه مردم است و همه باید از آن بهره ببرند از آنجا که دو سال پیش این پروژه در تهران اجرا شده بود تصمیم بر آن شد به دلیل اینکه امکان رفت و آمد ساکنان شهر پرند با توجه به بعد مسافت به تهران دشوار است و فضاهای فرهنگی هنری در آن منطقه محدود است، امسال ساکنان آن منطقه از این فضا استفاده کنند.
او درباره ضرورت توجه مسئولان به هنر تعزیه و برگزاری چنین مجالسی عنوان کرد: در حقیقت امروزه تعزیه به دلیل کم توجهی مسئولان در جایگاه واقعی و اصیل خود قرار ندارد. ایرانیها بارها مجالس تعزیه را در کشورهای اروپایی اجرا کردهاند. به یاد دارم مرحوم کیارستمی زمانیکه چند مجلس تعزیه را در کشور ایتالیا اجرا کرد، چند کارگردان هالیوود به شدت پس از اجرای مراسم به ما انتقاد کرده و ما را بیعرضه خطاب کردند و گفتند اگر تعزیه متعلق به اروپا و آمریکا بود همه دنیا به این هنر توجه نشان میدادند و آن را اجرا میکردند اما شما نتوانستید این هنر را به سراسر دنیا بسط دهید.
مجید خسروآبادی با بیان اینکه تعزیه مجمعالهنر است، تصریح کرد: در این هنر از خوانندگی در ردیفهای آوازی و دستگاههای موسیقی ایرانی استفاده شده است و مرحوم استاد شجریان همواره معتقد بود که «موسیقی ایرانی وامدار تعزیه است»، به این معنا که اگر تعزیه نبود موسیقی ایرانی نیز پدید نمیآمد و ماندگاری موسیقی ایرانی به دلیل تعزیه است. هنر تعزیه آداب نمایش و شعرهای ادبی است. یک تعزیهخوان باید با موسیقی ایرانی، نمایش ایرانی، سوارکاری، شعرها و مقتلخوانیها، آن هم به شکل اصیل آشنایی داشته باشد چراکه همه این هنرها در تعزیه نهفته است و تعزیه اقیانوس هنر است اما متاسفانه طی این سالها دیده نشده است.
او همچنین افزود: ما در سال1390 که کانون کهربای تعزیه را تاسیس کردیم تمام تلاشمان بر این بوده تعزیه بیشتر دیده شود و خوشبختانه تاکنون موفق بودهایم. یکی از کارهای ما در کانون کهربای تعزیه این است که تعزیه را به صورت آکادمیک و ترمیک آموزش دهیم و همچنان علاقمندان امکان ثبت نام در کلاسها را دارند. تاکنون از این طریق حدود هشتصد نوجوان در سطح شهر تهران آموزش دیدهاند ضمن اینکه کارهای پژوهشی بسیاری انجام دادهایم و پروژههای بزرگی از این دست را برگزار کردهایم.
خسروآبادی عنوان کرد: به اعتقاد من یکی از دلایلی که باعث شده هنر تعزیه کمتر دیده شود این است که این هنر متولی خاص ندارد و اگر متولی مشخصی داشت شاید بیشتر دیده میشد.
او در پایان درباره استقابل مخاطبان شهر هنر از پروژه «سوگ یار» اظهار کرد: استقابل بینظیر بوده است. از شب نخست با اینکه با حفظ پروتکلهای بهداشتی مجالس اجرا میشد حدود هزار و پانصد بلیت در سطح شهر توزیع میشد و هر شب کاملاً فضا پر بود و گاهی شرمنده افرادی شدیم که پشت در سالن ماندند.
تعزیههای «شهادت حر بن یزید ریاحی» و «حضرت عباس (ع)» با حضور استادان تعزیهخوانی، در شهر جدید پرند، فاز چهار، روبروی شرکت عمران پرند با رعایت فاصله اجتماعی و پروتکلهای بهداشتی روی صحنه میرود. برگزاری این رویداد با حضور گروه ارکستر سازهای بادی و کوبهای و 250 نفر عوامل اجرایی است. این رویداد به همت و مشارکت بنیاد فرهنگی هنری رودکی و شرکت عمران شهر جدید پرند اتفاق میافتد.