گروه تئاتر هنرآنلاین: در ابتدای این نشست مهدی یوسفی‌کیا کارشناس روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی ضمن تبریک روز خبرنگار و خوش آمد به حضار گفت: به دلیل اینکه باید پروتکل‌های بهداشتی را رعایت می‌کردیم این امکان را نداشتیم که در خدمت سایر خبرنگاران باشیم و بابت این موضوع از آنها عذرخواهی می‌کنیم
قادر آشنا مدیرکل هنرهای نمایشی در ادامه ضمن تبریک و گرامیداشت روز خبرنگار عنوان کرد: بسیار افسوس خوردم که در این دوره به دلیل شیوع ویروس کرونا نتوانستم درخدمت خبرنگاران باشم. یک سال و اندی از زمان حضور من در ادامه کل هنرهای نمایشی گذشته و باید به سوالات پاسخ داده می‌شد اما شرایط آن فراهم نشد. لازم دیدم در آستانه روز خبرنگار و تبریک و تشکر از اصحاب رسانه چند نکته را نیز مطرح کنم.
او همچنین یادآور شد: من تقریباً شانزدهم فروردین سال ۹۹ فعالیت خود را در اداره کل هنرهای نمایشی آغاز کردم. این برهه به لحاظ اداری بدترین زمان برای یک مدیر است چراکه ثباتی به لحاظ مالی و برنامه‌ریزی وجود نداشت. ضمن اینکه با ویروس ناشناخته کرونا نیز مواجه بودیم. من سخت‌ترین شرایط دوران مدیریت خود را از سال ۷۶ در این یک سال و نیم گذراندم. برنامه‌ریزی‌ها انجام می‌شد اما کرونا همه را برهم می‌زد. این مدت به من و همکاران بسیار سخت گذشت. با ویروسی مواجه بودیم که دنیا هم نمی‌دانست با آن چه کند. بودجه تئاتر کم و انتظار هنرمندان به دلیل شرایط و مشکلات معیشت بسیار بود. باید میان حیات و معیشت و تعطیلی و بازگشایی سالن‌های نمایش تصمیم‌گیری می‌شد.
آشنا درباره قبول مسئولیت مدیرکلی در یک سال و نیم اخیر تصریح کرد: اگر اصرار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نبود به این میز برنمی‌گشتم. اما وقتی تکلیفی بر دوشم گذاشته شود خود را مجبور به انجام آن می‌بینم. وقتی آمدم با تعهدات مالی سنگینی نسب به هنرمندان مواجه شدم؛ آن هم در شرایطی که بودجه تئاتر در بدبینانه‌ترین حالتش ۱۸ میلیارد تومان و در خوشبینانه‌ترین حالت ۲۴ میلیارد تومان بود که این بودجه پاسخگوی تعهدات، بیکاری هنرمندان و شرایط کرونایی نیست. ضمن اینکه پایان سال مالی و هم مزید بر این‌ها بود و در کنارش با مشکل مالیاتی هم روبه‌رو بودیم.
مدیرکل هنرهای نمایشی تشریح کرد: از سال ۸۷ تا ۹۳ حدود ۱۳ میلیارد تومان و تا سال ۹۷، اصل و فرع ۲۷ میلیارد تومان بدهی مالیاتی داشتیم. اوضاع به قدری بد بود که حساب‌های انجمن هنرهای نمایشی را می‌خواستند ببندند. سعی کردیم فعالیت‌های انجمن را ساماندهی کنیم و حدود سه میلیارد تومان از اصل بدهی را به مالیات پرداخت کردیم تا حساب‌های ما را نبندند و برخی مشکلات را حل کنیم. با جلساتی که داشتیم توانستیم از جریمه ده میلیاردی، ۹۰ درصد بخشودگی بگیریم. اما چون اساساً فعالیت‌های ما طبق قانون معاف از مالیات است و درآمدی هم تحصیل نمی‌شود که مشمول مالیات باشد، در حال شکایت به دیوان عدالت اداری هستیم که همان را هم پس بگیریم و پیگیری‌های لازم را می‌کنیم تا به سرانجام قانونی برسانیم.
آشنا با اشاره به اینکه ۱۱ برنامه برای یک سال و نیم فعالیتش اعلام کرده بود چراکه در این دوره کوتاه، کار بنیادی امکان‌پذیر نبود، تشریح کرد: خودم و مجموعه را به اصحاب رسانه و هنرمندان پاسخگو می‌دانم و بر همین اصل، با ۷۴۶ هنرمند در این مدت به شکل حضوری و ۲۸۷ نفر تلفنی گفت‌وگو داشته و به مشکلات‌شان رسیدگی کردم. با انجمن‌ها و نهادهای صنفی تئاتر هم چندین جلسه داشته و ارتباط برقرار کرده‌ام. اما آنچه می‌خواستم در ارتباط با صنف‌ها اتفاق بیفتد، محقق نشد و نتوانستیم وحدت و همدلی و همراهی لازم را ایجاد کنیم.
او با اشاره به برخی موارد که قصد انجام‌شان را در دوره اخیر مدیریت خود در اداره کل هنرهای نمایشی داشت ولی به سرانجام نرسید، گفت: دلم می‌خواست با نهادهای دیگر هم‌پوشانی داشته باشیم و بودجه ناچیز تئاتر را بهتر صرف کنیم ولی کرونا اجازه نداد. جشنواره‌های تئاتری را چابک‌سازی کنیم. برگزاری ۳ جشنواره تئاتر تئاتر کودک، عروسکی و آیینی و همچنین تئاتر فجر در طول سال برای یک اداره‌کل زیاد است و باید در هم ادغام شوند. ما باید به سمت این برویم که یک جشنواره مهم داشته باشیم و حکم دبیری جشنواره باید ۴ ساله و دبیرخانه جشنواره مستقل باشد. به دلیل وضعیت برگزاری جشنواره‌ها، از اجرای عمومی و تولید تئاتر غافل شده‌ایم.
مدیرکل هنرهای نمایشی همچنین با اشاره به اقداماتی که در زمینه کرونا و مدیریت آن انجام شده است، یادآور شد: اولین اطلاعیه رسمی در این زمینه تاریخ نهم اردیبهشت ماه و در پی آن شش اطلاعیه دیگر در زمینه بیمه تامین اجتماعی، شناسایی گروه‌های در حال اجرا یا آنها که مجوز گرفته بودند، ارزیابی میزان خسارت وارده به گروه‌ها و ... منتشر شد. شرایط به قدری بد بود که وقتی می‌خواستیم سالن‌ها را بازگشایی کنیم، عده‌ای گفتند هنرمندان را به مسلخ‌گاه می‌برید.
آشنا با اشاره به موضوع بعدی یادآور شد: در حمایت از گروه‌های نمایشی، اساس اختصاص مبالغ بر مبنای میزان فروش آنها در ظرفیت پنجاه درصدی‌شان بود و برای همین بعضی آثار بیشتر کمک هزینه گرفتند و برخی کم‌تر. ضمن اینکه برخی حمایت‌ها به صورت مستقیم و برخی دیگر غیرمستقیم انجام شد.
او با اشاره به حمایت‌های مستقیم گفت: از گروه‌هایی که اجرایشان متوقف شده بود و ادامه دادند یا ندادند و همچنین اجرای مجازی گروه‌هایی که مجوز اجرا گرفتند و نتوانستند اجرا بروند، حمایت کردیم. مبلغ حمایت از اجرا در فضای مجازی در این مدت ۵۰۰ میلیون تومان برای ۳۴ اجرا بود که ۲۹ مورد آنها غیرتهرانی بودند.
مدیرکل هنرهای نمایشی همچنین با اشاره به معرفی فعالان تئاتری برای دریافت تسهیلات، خاطرنشان کرد: به سامانه کارا ۷۰۷ گروه معرفی شدند و برای تماشاخانه‌ها ۱۴ میلیارد تومان تسهیلات پیشنهاد دادیم. همچنین ۲۹۳ گروه را به سامانه تحفه برای دریافت ۷ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان تسهیلات معرفی کردیم.
آشنا همچنین با تاکید بر اینکه در فضای مجازی، برای اجرا و در ابتدای کار با مشکلاتی از جمله دریافت مجوز روبه‌رو شدیم اما بعدها کار روی روال افتاد، ادامه داد: در ادامه تلویزیون تئاتر ایران را راه‌اندازی کردیم که فعالیت‌های جشنواره‌های فجر و عروسکی در آن بارگزاری شد. اکنون هم ۳۰۵ افتتاحیه، اختتامیه، سمینار آموزشی پژوهشی و ۳۵ فیلم تئاتر در این پلتفرم بارگزاری شده است.
او با اشاره به صحبت‌هایی که درباره بودجه میلیاردی راه‌اندازی این سامانه شده است، مبلغ اصلی را زیر ۲۰۰ میلیون تومان خواند و گفت: در جشنواره فجر چیزی به نام سی‌دی گرفتن و دادن نداریم. آثار در تلویزیون تئاتر ایران بارگزاری می‌شود و داوران در هر کجای ایران می‌توانند آنها را مشاهده و داوری کنند و سامانه صدور مجوز آنلاین هم در همین راستا ایجاد شده است. با همه این اوصاف، جشنواره تئاتر فجر سی و نهم، سخت‌ترین دوره جشنواره بود.
آشنا در بخش دیگری از صحبت‌هایش با اشاره به مستندسازی اجراهای نمایشی کشور گفت: تاکنون ۳ هزار و ۱۸۸ نمایش اجرا شده از سراسر کشور و بر اساس نام هنرمند و سالن و... بارگزاری شده است که دو سوم آن مربوط به تهران و مابقی مربوط به شهرهای دیگر است.
او چابک‌سازی جشنواره‌های مربوط به اداره‌کل هنرهای نمایشی (فجر، عروسکی و آیینی سنتی) را هدفی خواند که نتوانست آن را محقق کند و یادآور شد: به نظر من وجود سه جشنواره برای یک اداره‌کل زیاد است؛ باید به‌جای آن، یک جشنواره باشد با بخش‌های مختلف. البته که اجرای چنین ایده‌ای لعن و نفرین و دعوا هم دارد. اما ساماندهی جشنواره‌ها، آرزویی است که دلم می‌خواهد بعد از رفتنم هم انجام شود. اینکه این سه جشنواره یکی شود و دبیرش برای چهار سال حکم بگیرد تا هزینه کمتری به سیستم تحمیل شود.
مدیرکل هنرهای نمایشی با بیان اینکه با این وجود توانستند تا حدودی این جشنواره‌ها را تغییر رویه دهند، تصریح کرد: این حجم از اجرای جشنواره‌ای باعث شده از اجرای عمومی و تولید تئاتر غافل شویم.
آشنا همچنین تاکید کرد: در این مدت، بابت سنوات گذشته حدود ۱۱ میلیارد تومان پرداخت کرده‌ام و تلاش دارم وقتی میز مدیریت را به نفر بعدی تحویل می‌دهم بدهی‌ها صاف شده باشد.
او با اشاره به بودجه تئاتر هم خاطرنشان کرد: سال ۹۸ مبلغ حمایتی به استان‌ها ۱۳۰ میلیون تومان بود. اما برای سال ۹۹ بالغ بر ۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان بودجه برای استان‌ها در نظر گرفتیم که حدود سه و نیم میلیارد تومان آن پرداخت شد. همچنین برای سال ۱۴۰۰ هم مبلغ حمایت را به ۸ میلیارد تومان ارتقا دادیم.
آشنا ادامه داد: کف بودجه تئاتر در سال ۹۹، حدود ۱۸ میلیارد بود و الان آن را به ۳۲ میلیارد تومان رسانده‌ایم. تلاش می‌کنیم در این مدت باقی مانده هم آن را برای سال بعد ارتقا دهیم. چون باور داریم بودجه تئاتر کشور بسیار کم است.
او با اشاره به اینکه «تلاش کردیم استان‌ها را مورد توجه قرار دهیم.» گفت: الان ۲۰ استان اساسنامه انجمن‌های هنرهای نمایشی‌شان را ثبت کرده‌اند و دیگر کسی نمی‌تواند آنها را منحل کند.
مدیرکل هنرهای نمایشی همچنین با اشاره به شفاف‌سازی هزینه‌ها گفت: در ساختار اداری، شفاف‌سازی مانع فساد می‌شود. هرچه دامنه فساد بیشتر باشد، به سمت حکمرانی بد حرکت می‌کنیم و برعکس. بر همین اساس به سمت شفاف‌سازی هزینه‌ها رفتیم. قبلاً بودجه‌ها خیلی کلی اعلام می‌شد اما ما آمدیم و جزئیات را هم اعلام کردیم و معتقدم قطعا می‌شود بهتر از این هم انجامش داد.
آشنا تشریح کرد: اینکه برخی می‌گویند گروه‌های شهرستانی از حمایت مالی کمتری نسبت به پایتخت برخوردار شده‌اند باید بگویم که ۴۷۶ گروه نمایشی در جشنواره‌ها مورد حمایت قرار گرفتند که ۶۷ درصد آنها استانی بودند.
او در ادامه در پاسخ به سوالی درباره تامین منابع مالی از طریق وزارت ارشاد و سایر نهادها گفت: کل اعتبارات دریافتی از وزارتخانه بود و از سایر نهادها تنها امکانات گرفتیم.
آشنا همچنین در مورد واکسیناسیون هنرمندان توضیح داد: سه اولویت به وزارت بهداشت اعلام کردیم؛ کارکنان سالن‌های تئاتر چه دولتی و چه خصوصی، گروه‌هایی که در حال اجرا هستند و سوم گروه‌هایی که مجوز گرفته و در نوبت اجرا هستند و امیدواریم این امر محقق شود.
مدیرکل هنرهای نمایشی همچنین درباره حریم تئاتر شهر و ابتر ماندن آن گفت که هنوز پیگیر است و ادامه داد: با مدیران شهری و شهرداری‌ها و میراث فرهنگی در سطوح مختلف دیدار داشتیم و این موضوع را پیگیری می‌کردیم. حتی برخی من را با ترامپ مقایسه کردند که داری دیوار می‌کشی! اما من کوتاه نیامدم و پیگیر بودم. آقای دکتر صالحی هم با شهردار گفتگو کرد تا حریم مشخص شود. تا الان دو بار میراث‌فرهنگی تهران جلسه داشته و آنها حریم را تعریف کرده‌اند اما طرح گیر کرده و تصور من این است که می‌خواهند اجرایش را برای دولت بعدی بگذارند. با این حال باورم این است که تئاتر شهر احتیاج جدی به حریم دارد. ضمن اینکه در جلسات مختلف، کسی سر موضوع ایجاد حریم مخالفتی نداشت بلکه بحث بر سر چگونگی ایجاد حریم بود. همچنان پیگیر هستیم برای کشیدن نرده‌های شکیل و هنری که کار سختی هم نیست.
آشنا در پاسخ به سوالی درباره تصمیم‌های دوگانه در اجرای تئاتر در سالن‌های دولتی و خصوصی و تفاوت آن با سینما گفت: در سینما هم سالن‌های دولتی تعطیل است. ضمن اینکه چند هفته پیش و پس از بحرانی شدن شرایط تهران در مصاحبه‌ای و در پاسخ به سوالی، گفتم که بر اساس قانون، تئاتر در شرایط قرمز تعطیل است اما از طرفی درآمد ناچیز هنرمندان هم به همین اجرا وابسته است. آرزویم اجرای تئاتر و کمک به سالن‌ها و گروه‌هاست و گرفتن تصمیم تعطیلی تئاتر، به شدت تصمیم سختی است؛ من در انتخاب تصمیمی بین تعطیلی و اجرای تئاتر در شرایط قرمز کرونایی، در رنج هستم.
او همچنین درباره کمک هزینه‌ها و حمایت مالی به هنرمندان هم گفت: ما نمی‌توانیم به فرد کمک کنیم ما به گروه کمک می‌کنیم و برای این کار دنبال بهانه‌هایی همچون اجرای عمومی هستیم.