سرویس تئاتر هنرآنلاین، امیر راد عضو هیئت انتخاب بخش "دیگر گونههای اجرایی" سی‌و نهمین جشنواره تئاتر فجر درباره آثار این بخش گفت: امسال در دو بخش، آثار در قالب ویدئوی 5 دقیقه‌ای به دفتر جشنواره رسیده است؛ در بخش نخست با ارائه طرح اولیه از طریق ویدئو در یک بازه زمانی از شرکت‌کنندگان خواسته شد تا طرح‌های خود را به اجرا درآورند و ویدئوی اجرای خود را به دفتر جشنواره ارسال کنند. بخش دوم نیز مربوط به مرور آثار این بخش در سال گذشته می‌شود.
وی ادامه داد: بخش دیگرگونهها، یک بخش مکان محور است که قرار است هنرمند برای بیان ایده‌ها و نظراتش مکان را به فضا تبدیل کند. بنابراین انتقال آن فضا از طریق ویدئو شاید کار آسانی نباشد. به این ترتیب با توجه به شرایط، آثار کمی دچار آسیب شده‌اند و از این رو در بررسی آثار به این نکته پی بردیم که تعدادی از آن‌ها در ارائه فضا و انتقال نگاه خود به مخاطب، آنچنان که باید موفق نبودند.در بخش مرور، آثاری که قبل از شیوع ویروس کرونا توانسته بودند در مکان مرتبط با طرح خود اجرا داشته باشند از کیفیت بالاتری برخوردار بودند.
راد افزود: ما در این بخش با دو مسئله مواجه بودیم؛ نخست اینکه بسیاری از این طرح‌ها باید در مکان خاص اجرا می‌شدند که در حال حاضر امکان‌پذیر نبود و اینکه نمی‌توانستند در مکان‌هایی که مدنظر داشتند طرح خود را اجرا و با مخاطب ارتباط برقرار کنند. یکی دیگر از عواملی که در بخش دیگرگونهها بسیار اهمیت دارد، بخش تعامل با مخاطب است که در این شرایط ما آن را از دست داده‌ایم. همانطور که می‌دانید در سال گذشته نیز بیماری کوید 19 وجود داشته است و تعدادی از آثار در هر دو بخش متأثر از این فضا هستند. با توجه به شیوع ویروس کرونا، اجراکننده باید مکان را برای اجرای خود تغییر می‌داد. همچنین بسیاری از اجراها نیازمند مخاطب گسترده است. تغییر مکان به فضای باز با رعایت پروتکل‌ها هم اجرا را با محدودیت مواجه می‌کند. ممکن است اجرا در خیابان باشد و با مخاطب عام سروکار داشته باشد و این هم اجرا را دچار محدودیت‌هایی می‌کند که در این شرایط حفظ سلامتی عموم بسیار حائز اهمیت است.
این عضو هیئت انتخاب بخش دیگرگونه‌های اجرایی ادامه داد: نکته دیگر اینکه اصولا ویدئو برای نمایش چنین اجراهایی شاید چندان مناسب نباشد. ویدئو نمی‌تواند فضایی که ایجاد شده را به ما نشان دهد. دیجیتال بودن در این بخش برای اجراکننده کمی آسیب‌رسان است مگر اینکه اجرای طرح برپایه ویدئو باشد. آن دسته از آثار که در مکان خاص و با مخاطب ویژه و یا مخاطب عام باید اجرا می‌شد مقداری دچار صدمه شدند و نگاه ما در انتخاب با توجه به همین شرایط ویژه بوده است. اجراکننده تا حدودی مکان موردنظر اجرای خود را برای تعامل با مخاطب و خلق فضای موردنظر از دست داده است. از طرفی خود ویدئو هم نتوانسته نمایشگر آن فضا باشد و اینکه تماشای اثر از نزدیک بسیار متفاوت است.
وی مطرح کرد: بخش دیگرگونهها در سال‌های گذشته موفق‌تر بود و حتی تعداد شرکت‌کننده هم بیشتر بود. در واقع ما می‌توانستیم آثار بسیاری از افراد بیشتری دریافت کنیم و انتخاب ما راحت‌تر بود اما امسال کمیت و کیفیت آثار در بخش دیگرگونهها، متأثر از شرایط حال حاضر بود. دیگرگونهها بخش بسیار مهمی در جشنواره فجر است چراکه در واقع تئاتر به طور عام زیر مجموعه اجرا قرار می‌گیرد. اجرا بحث عام‌تری در این زمینه است.این بخش که به عنوان زیرمجموعه است باید به عنوان سرمجموعه قرار گیرد. اصولا ما تئاتر را زیرمجموعه اجرا در نظر می‌گیریم. به طور معمول در جشنواره‌های بزرگ جهانی این بخش در واقع بخش اصلی است نه اینکه این بخش، یک بخش منفک باشد و اصولا تئاتر را در آن می‌گنجانند. تئاتر گونه‌هایی دارد که یک بخش تئاتر مونولوگ است و بسیار مهم است که در جشنواره قرار داده شده است.
وی درباره تأثیر کرونا بر رخدادهای هنری اینگونه بیان کرد: در تمام جهان تمامی رخدادهای هنری اعم از نمایشگاه‌ها و سینماها و همینطور تئاتر، تحت تأثیر شرایط کرونا است.تجربه ویژه‌ای اتفاق افتاده که راه‌کارهای خلاقانه‌ای هم در آن است. از جمله در این بخش ویژه هم راه‌کارهای خلاقانه در نظر گرفته شده است. راه‌کارهای خلاقانه می‌توانند در آینده مانند یک راه‌کار معمول در اختیار ما قرار بگیرد تا بتوان از آن استفاده کرد. آنچه که ما شاهدش هستیم این است که کرونا باعث افت شده و خوبی این جشنواره این است که به هر حال تعطیل نشده و چراغ این خانه را روشن نگه داشته است تا امید و شور و شوقی را میان کسانی که فعال هستند ایجاد کند. بسیار خوب است که این رویداد وجود دارد و به هر طریقی هست. ما به عنوان کسانی که در حوزه فرهنگ و هنر فعال هستیم وظیفه داریم این چراغ را روشن نگه داریم و کار ما تعطیلی نیست بلکه امید بخشیدن است. کار ما تولید اثر هنری است. کار ما در کنار مردم قرار گرفتن است، تحت هر شرایطی با هر مشکل و سختی که وجود دارد.
راد با تأکید بر اینکه بخش دیگر گونههای اجرایی در سال گذشته روند رو به رشدی را طی کرده است ادامه داد: امسال کرونا باعث عدم پیشروی این بخش شد و شیوع این ویروس تأثیر زیادی بر آن گذاشت. شما فکر کنید در فضایی قرار گرفتیم که یک سال است هیچ اتفاقی در آن رخ نداده است و گروه‌ها امکان جمع شدن در کنار هم را نداشتند و ندارند براین اساس طبیعتا ایده‌ها هم نمی‌توانند متولد شوند و رشد کنند. بسیاری ترجیح می‌دهند با توجه به شرایط کرونا دور هم جمع نشوند و برنامه‌ریزی و تمرین نکنند تا این شرایط بگذرد و تمام شود. از این رو معتقدم کرونا تأثیر بسیاری داشته است. علی رغم اینکه پارسال هم بخش دیگرگونهها شکل نگرفت، اگر کرونا نبود امسال با وجود همه مسائل و مشکلات این بخش می‌توانست روند رو به رشدی داشته باشد.
وی در پایان مطرح کرد: جشنواره فجر مهمترین رویداد هنری است و باید برگزار شود. این رویداد، ملی و بین‌المللی است و همه نگاه‌ها از سراسر ایران و جهان به آن است و متعلق به یک گروه خاص نیست و این جشنواره با توجه به وسعت و شرایط برگزاری که دارد بسیار مهم است و بخش اصلی جریان نمایش در این رویداد جریان دارد.