سرویس تئاتر هنرآنلاین، هنرمندان تئاتر استانها که در اغلب موارد نادیده گرفته میشوند و یا توجه کمتری به آنها میشود تا جایی که امکانات حداقلیشان در استان، آنها را وادار به مهاجرت به تهران میکند، در واقع روشنکننده اصلی چراغ تئاتر این مرزوبوم بودهاند. به گواه درخشش آنها در ادوار، رویدادها و جشنوارههای کشور. در این روزهای عجیب و غریب که سراسر دنیا درگیر ویروس منحوس کرونا بوده و بسیاری از فعالیتها به خصوص فعالیتهای فرهنگی هنری و به ویژه هنر نمایش در تعطیلی نسبی به سر میبرد، هنرمندان تئاتر استانها همچون هنرمندان تئاتر تهران بدون هیچ حمایتی ناامید نشده و به فراخور امکاناتشان چراغ تئاتر را روشن نگاه داشتهاند. در این گزارش بر آن شدیم با روسای انجمنهای نمایش استانهای گیلان، قم، هرمزگان و خوزستان درخصوص فعالیتهایشان در این ایام به گفتوگو بنشینیم و در ادامه خواننده صحبتهای محمدرضا الوند مدیر تئاتر استانهای اداره کل هنرهای نمایشی درباره فعالیت استانها و حمایت از این فعالیتها از سوی اداره کل هنرهای نمایشی باشیم:
نبود حمایت از اجراهای عمومی یکی از بزرگترین مشکلات بچههای تئاتر استانهاست
محمدصادق حسنی رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان گیلان درباره فعالیت هنرمندان این استان طی این روزها گفت: ما در حال حاضر در استان گیلان اجرای نمایش "یک ساعت آرامش" را داریم که این نمایش پنج روز است با رعایت پروتکلهای بهداشتی در پلاتو تازه تأسیس "ناردون" اجرا میشود و با استقبال خوبی مواجه شده است. از یازدهم مردادهماه هم نمایش "خوابیده زیر صفحه حوادث روزنامه" به کارگردانی امین امینی به صحنه خواهد آمد.
او افزود: علیرغم اینکه سالن ناردون ظرفیت ۱۲۰ نفره دارد اما به دلیل رعایت پروتکلهای بهداشتی در هر اجرا میزبان 30 تا 40 مخاطب است. شبی که از سوی انجمن هنرهای نمایش به منظور تماشای نمایش رفتیم، متوجه شدیم تماشاگران بیشتری قصد دیدن این نمایش را دارند و این امکان وجود داشت یک سانس دیگر هم نمایش اجرا داشته باشد ولی با توجه به رعایت پروتکلهای بهداشتی مبنی بر اینکه چند ساعت باید بین اجراها فاصله وجود داشته باشد، دوستان نتوانستند در سانس بعدی اجرا بروند.
رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان گیلان با اشاره به اینکه چند گروه دیگر هم در نوبت اجرا هستند، عنوان کرد: اگر شرایط به همین شکل بماند تئاترها ادامه پیدا میکنند ولی اگر شرایط کمی حادتر شود مجبور میشویم اجرای نمایشها را تعطیل کنیم. خوشبختانه در حال حاضر شرایط در استان مساعد است.
صادق حسنی درباره اقدامات این انجمن در دوران کرونا گفت: در این ایام دفتر انجمن هنرهای نمایشی آستارا یک جشنواره طنز یک دقیقهای مجازی را برگزار کرد. خود شهرستانها هم دو جشنواره کوچک برگزار کردند. در بخش اجراهای خیابانی، اجراهای متفاوتی در شهرستانها داشتیم. دفتر انجمن نیز با توجه به بضاعت اندکی که داشت، به حدود ۲۰-۳۰ نفر از هنرمندانی که در حوزه نمایش آسیبپذیرتر بودند یک سری کمکهای مالی را تزریق کرد تا بتوانند از عهده این شرایط سخت بر آیند.
او در پاسخ به این سوال که هنرمندان گیلانی این روزها با چه مشکلاتی روبرو هستند، توضیح داد: مهمترین مسئله، دغدغه نان هنرمندان است. آموزشگاهها به شدت تحت فشار هستند و استقبال از آنها کم شده و مردم سعی میکنند بچههای خودشان را کمتر به آموزشگاهها بفرستند. بخشی از پلاتوهای خصوصی که تازه در حال رونق گرفتن بودند نیز دچار بدهی شدهاند و اکنون تحت فشار قرار دارند. حدود 34 گروه نمایشی ثبت شده، عملاً از تولید باز ماندهاند و ضرر بسیاری را متحمل شدهاند و در حال حاضر اگر بخواهند کارشان را دوباره شروع کنند برای آنها مقرون به صرفه نیست.
رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان گیلان تصریح کرد: در نظر داشتیم یازدهمین جشنواره تئاتر شهروند گیلان را برگزار کنیم اما این جشنواره تعطیل شد. جشنوارههای تئاتر استانی ما که بخشی از گروههای نمایشی ما را پوشش میداد هم لغو شدند و این مسئله باعث شده که گروههای تئاتر ما آسیب ببینند. ما از حوزه معاونت هنری و مرکز هنرهای نمایشی تشکر میکنیم که بخش بیمه هنرمندان را پیگیری کردند و در حال حاضر بیمه هنرمندان به موقع پرداخت میشود. امیدوار هستیم آسیبشناسیهایی که توسط کارشناسهای ما تأیید شده و به وزارتخانه داده شده است هم مورد عنایت مدیران بالادستی فرهنگ و هنر قرار گیرد تا بخشی از مشکلات هنرمندان حل شود.
صادق حسنی با اشاره به اینکه معاونت هنری و رئیس مرکز هنرهای نمایشی بر تمام مشکلات تئاتر استانها واقف هستند، درباره انتظاراتش از وزارت ارشاد بیان کرد: بالاترین موضوعی که مرکز هنرهای نمایشی باید به آن توجه کند این است که اجراهای عمومی گروههای ثبت شده کشور مورد حمایت مالی قرار گیرند. یعنی با آنها قرارداد بسته شود. نبود حمایت از اجراهای عمومی در استانهای کشور یکی از بزرگترین مشکلات بچههای تئاتر است.
او در پایان تصریح کرد: من از شما و همه دوستانی که دغدغه کار فرهنگی دارند تشکر میکنم. امیدوارم همه دست به دست هم دهیم تا بتوانیم مشکلات را سپری کنیم. تنها کاری که میتوانیم انجام دهیم این است که دعا کنیم و منتظر کمکهای انجمن هنرهای نمایشی باشیم.
هر روز توجه به تئاتر کمتر و وضعیت انجمنها نیز بدتر میشود
علی فرحناک رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان قم درباره فعالیتهای این انجمن و هنرمندان استان قم در دوران کرونا گفت: در این مدت نمایشهای استان تعطیل بود و ما نمیتوانستیم اجرای نمایش داشته باشیم. اخیراً آقای سیدجواد طاهری نمایشی با عنوان "همه چیز درباره آقای ف" را با رعایت پروتکلهای بهداشتی به مدت ده شب روی صحنه آوردند. همچنین ما سعی کردیم مباحث کارشناسی مربوط به تئاتر را از طریق اینستاگرام بارگذاری کنیم. یک سری مصاحبه که به صورت تصویری انجام داده بودیم را هم تهیه کردیم و در اینستاگرام قرار دادیم.
او با اشاره به اینکه نمایش "همه چیز درباره آقای ف" ابتدا قرار بود هفت شب روی صحنه باشد اما در نهایت گروه به مدت ده شب نمایش را اجرا کرد، درباره ادامه پیدا نکردن اجرای این نمایش عنوان کرد: این نمایش در نهایت به خاطر یک سری ممیزیها که اداره کل فرهنگ و ارشاد برای آن قائل شده بود پس از 10 شب به اتمام رسید. تمام شدن آن هم ربطی به استقبال مخاطبان نداشت. اتفاقاً هر شب زمان اجرای این نمایش تا جایی که ظرفیت سالن طبق پروتکلهای بهداشتی اجازه میداد، پر میشد.
رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان قم در پاسخ به این سوال که آیا گروههای دیگر قصد ندارند نمایش خود را روی صحنه آورند؟ توضیح داد: گروههای دیگر فعلاً منتظر هستند اتفاق خوبی رقم بخورد تا بتوانند اجراهای خودشان را از سر بگیرند. در حال حاضر هر نمایش باید با نصف ظرفیت سالن اجرا شود و از طرفی سالنهای نمایش نیز هر شب حدود ۵۰۰ هزار تومان اجاره سالن دریافت میکنند. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز کمکی به گروههای تئاتری نمیکند و انجمن هنرهای نمایش هم بودجه ندارد. بنابراین در این شرایط هر گروهی بخواهد اجرا برود باید از جیب خودش هزینه کند. برگشت پول در این شرایط باعث شده تا گروهها محتاطانهتر با این موضوع برخورد کنند.
فرحناک اظهار داشت: زمانی که آمار کرونا در کشور کاهش پیدا کرد یک سری از گروهها تمرینات خود را از سر گرفتند ولی بعد که دوباره موج دوم کرونا آمد، گروهها عقبنشینی کردند و فعلاً منتظر هستند تا شرایط کمی بهتر شود.
او درباره برنامههای این انجمن در فضای مجازی تصریح کرد: ما برای فضای مجازی یک طرح داشتیم که هم بتوانیم نمایشها را به صورت آنلاین اجرا کنیم و هم اینکه فیلم یک سری از نمایشها که مربوط به سالهای گذشته میشد را پخش کنیم، ولی از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان به ما گفتند چون هنوز هیچ سازوکاری برای این کار در نظر گرفته نشده است، شما مجاز به انجام این کار نیستید.
رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان قم با اشاره به اینکه تکلیف جشنواره استانی هنوز مشخص نشده است، عنوان کرد: اخیراً یک نامهای برای ما ارسال شده مبنی بر اینکه به صلاحدید خودتان میتوانید جشنواره را برگزار کنید ولی در استان قم هنوز جلسه شورای سیاستگذاری برگزار نشده که بدانیم به چه شکل است. ما طرح دو جشنواره خیابانی را هم ارائه کردهایم که مردم در فضای باز حضور پیدا کنند و نمایشها را ببینند اما آن طرحها هم به دلیل نبود بودجه فعلا تصویب نشدهاند.
فرحناک ادامه داد: ما از هر راهی که جلو میرویم تا برای هنرمندان بیکار امکاناتی بگیریم، ناکام میمانیم چون در این مسیر مسدود هستیم. همانطور که گفتم ما هنوز نمیتوانیم فیلم نمایشها را هم در اینترنت منتشر کنیم، در حالیکه اگر میتوانستیم این کار را انجام بدهیم ممکن بود درآمدی برای هنرمندان ایجاد شود. توقع هنرمندان هم این است که اگر به آنها کمک نمیشود، حداقل شرایط کارشان فراهم شود تا بتوانند کار کنند. آقای طاهری مدتها برای نمایششان تمرین کردند ولی فقط هفت اجرا برای آن نمایش تصویب شد. در استان قم بعد از تأیید شورای نظارت که قانوناً آخرین مرجع تأییدکننده نمایشها است، گروهها با اعمال نظر نهادهای دیگری روبرو میشوند و کارها یا رد میشوند و یا اصلاحیه میخورند.
او در پایان خاطرنشان کرد: بچههای تئاتر جزئی از جامعه هستند. همه انجمنهای کشور تقاضا دارند که به تئاتر توجه بیشتری شود. هر روز توجه به تئاتر کمتر و کمتر میشود و وضعیت انجمنها نیز بدتر میشود. نامهنگاریهایی که صورت میگیرد و جلساتی که برگزار میشود هم به جای درستی نمیرسد.
براساس شرایطی که استانها دارند تصمیمگیری شود
حسین کریمی رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان هرمزگان درباره فعالیتهای این انجمن و هنرمندان استان هرمزگان در وضعیت کرونا گفت: ما اواخر اسفندماه سال گذشته چند نمایش در حال اجرا داشتیم ولی از زمان شیوع ویروس کرونا اجرای آن نمایشها لغو شد. در ادامه از اول فروردینماه یک برنامه به نام "جشنخونه" اجرا کردیم که از تلویزیون اینترنتی پخش شد. این برنامه که به استندآپ کمدی میپرداخت، هم برای تشویق مردم برای در خانه ماندن بود و هم یک فضای شاد را برای مردم به وجود میآورد.
او بیان کرد: پس از آن جشنواره "تئاتر روم" را برگزار کردیم تا نمایشهای بلندی که تولید شده ولی نتوانستند اجرا بروند را در قالب یک جشنواره به مدت یک هفته پخش کنیم. یکی، دو کار دیگر هم خود دوستان انجام دادند. یک برنامهای را هم برگزار کردیم که در آن برنامه با دوستان هنرمند گفتوگو کردیم و در اینستاگرام پخش کردیم. در حال حاضر در حال برگزاری جشنواره مونولوگ استان هستیم که مرحله بازبینی آثار به اتمام رسیده است. در این جشنواره گروهها روبروی داوران به صورت زنده اجرا میکنند ولی تماشاگران به صورت مجازی نمایشها را میبینند.
کریمی رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان هرمزگان با اشاره به اینکه پس از شیوع ویروس کرونا این استان هیچ اجرای زندهای نداشته، عنوان کرد: برای اجرای زنده باید شرایط استان مساعد باشد. هنوز به ما اجازه ندادهاند که بتوانیم به صورت زنده کارها را دنبال کنیم. اگر وضعیت کمی بهتر شود شاید بتوانیم جشنواره مونولوگ را با رعایت پروتکلهای بهداشتی به صورت حضوری برگزار کنیم.
کریمی در رابطه با مشکلات هنرمندان تئاتر هرمزگان در این روزها اظهار داشت: یک سری از دوستان هستند که شغلشان تئاتر است و جز تئاتر کار دیگری ندارند. ما از طرف اداره کل هنرهای نمایشی به منظور وضعیت معیشتی این دوستان یک سری پیگیریها انجام دادهایم ولی متأسفانه هنوز هیچ اتفاقی نیفتاده و آنها بلاتکلیف هستند. در این روزها که قشر هنرمندان آسیب دیدهاند، معلوم نیست چطور امرار و معاش میکنند. هنرمندانی که با ما در ارتباط هستند گله دارند که چرا هیچ اقدامی صورت نمیگیرد.
او با اشاره به اینکه هنرمندان هم قشری از این جامعه هستند، تصریح کرد: آنها همیشه همراه مردم و مسئولین بودهاند و کارهای ارزشمندی انجام دادهاند. بسیاری از هنرمندان از این ماجرا آسیب دیدهاند و باید برای آنها فکری شود. مشکلات این قشر هم باید حل شود. کسانی که متولی رسیدگی به این موضوعات هستند بهتر از ما مشکلات را میدانند ولی تاکنون هیچ اقدامی نکردهاند.
کریمی در پایان ضمن انتقاد از دستورالعمل اجرایی به منظور بازگشایی سالنهای نمایش، خاطرنشان کرد: من فکر میکنم پروتکل بهداشتی اعلام شده چندان تخصصی و کارساز نبود. به نظر من در این زمینه باید یک تصمیم درست گرفت و از خود هنرمندان که در این زمینه صاحب فکر هستند نظرخواهی شود. پیشنهاد ما این است نقطه نظرات هنرمندان را جمعبندی کنند و در نهایت براساس شرایطی که استانها دارند تصمیمگیری کنند.
استمرار سنوات برگزاری رویدادها حتی در شرایط کرونایی باید حفظ شود
محمد یاقوتپور رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان درباره فعالیتهای انجمن نمایش و هنرمندان این استان در روزهای کرونایی گفت: استان خوزستان هم از لحاظ گستره جغرافیایی و هم از لحاظ تعدد دفاتر انجمنهای شهرستانی، جزو استانهای فعال کشور در زمینه تئاتر است. ما 27 دفتر انجمن شهرستانی داریم. بیشترین تعداد گروههای ثبت شده نمایشی هم متعلق به استان خوزستان است. طبق آمار درگاه ایران تئاتر، ما در طول سال بیشترین رویداد و جشنواره نمایشی را برگزار میکنیم.
او افزود: ما در استان خوزستان 19 رویداد و جشنواره ملی، استانی و منطقهای داریم. اتفاقی که بابت شیوع ویروس کرونا افتاد، قطعاً کل مجموعههای هنری از جمله انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان را کمکار کرد ولی ما برای حفظ پویایی هنرمندان، رویدادهای مجازی را راهاندازی کردیم. در حال حاضر مرحله دوم جشنواره بینالمللی استندآپ کمدی در حال برگزاری است. ما 8- 9 جشنواره مجازی از جمله جشنوارههای "طبیبان مهر" و "بازیگری تک" را تعریف کردیم تا بتوانیم خلأ تعطیلی مکانهای فرهنگی هنری را پر کنیم.
رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان بیان کرد: اعتقاد ما بر این است که استمرار سنوات برگزاری رویدادهای ما حتی در این شرایط کرونایی هم باید حفظ شود. ما در استان خوزستان به همان اندازه که از منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی استفاده میکنیم، یک و نیم برابر آن از منابع شهرستانی استفاده میکنیم. وقتی یک رویدادی را تعریف میکنیم، نیم بیشتری از هزینه آن را فرماندار، شهردار و سایر ادارات شهرستانی تقبل میکنند. یعنی ما سعی میکنیم یک جورهایی هزینهها را تقسیم کنیم.
یاقوتپور ادامه داد: ما جشنواره بینالمللی تئاتر عربی را هم داریم. از آنجایی که نمیتوانیم در این جشنواره پذیرای گروهها باشیم، تصمیم گرفتیم رویکردمان را تغییر دهیم و در بخش نمایشنامهنویسی فعال باشیم. جشنواره ملی "لالههای سرخ" را هم در شهرستان اندیمشک داریم که میتوانیم آن را تبدیل به تولید آثار فاخر نمایشنامه کنیم. یعنی میخواهیم برگزاری این دوره از جشنوارهها را داشته باشیم، منتها رویکرد خودمان را تغییر میدهیم تا پروتکلهای بهداشتی رعایت شود.
او تصریح کرد: من یک آسیبشناسی انجام دادهام و در جلسهای که خدمت آقای قادر آشنا به صورت اینترنتی داشتیم با ایشان مطرح کردم. هنرمندان تئاتر حقوق ماهیانه ثابت کارمندی ندارند. معمولاً وقتی قشر هنرمند را آسیبشناسی میکنید، متوجه میشوید آنها فرهیختهتر و سر به زیرتر هستند. شأنیت اجتماعیشان ایجاب میکند که با بضاعت خودشان بسازند. هنرمندان ما در استانها از سه طریق ارتزاق دارند. یا از طریق برگزاری جشنواره و رویدادها ارتزاق میکنند یا از حق جوایزی که در آن جشنواره نصیبشان میشود. یک عده هم مشخصاً عضو ستاد اجرایی جشنواره میشوند و از برگزاری یک رویداد، حقالزحمه ستاد اجرایی را دریافت میکنند. وقتی رویدادها تعطیل میشوند، هنرمندان نمیتوانند ارتزاق مالی کنند. ما اگر بتوانیم رویدادها را برگزار کنیم، به صورتی میتوانیم بضاعت آنها را تا حدی تأمین کنیم.
رئیس انجمن هنرهای نمایشی استان خوزستان گفت: پویایی و طراوت تئاتر کشور عزیزمان ایران، مدیون انجمنهای هنرهای نمایشی کشور است که شعب استانی آن در همه استانها وجود دارد. در حال حاضر با مناطق آزاد، 33 یا 34 دفتر استانی در کشور وجود دارد. به صورت زنجیروار، هر دفتر استانی در شهرستانها هم دفتر دارد. من فکر میکنم این زنجیره باید حفظ شود و معاونت هنری هم حمایت مالی خودش را داشته باشد.
یاقوتپور با اشاره به اینکه جامعه ما در این شرایط قطعاً به نشاط نیاز دارد، عنوان کرد: تئاتر میتواند این نشاط را در عموم جامعه ایجاد کند. اگر وزارتخانهها این مسئله را به خودشان بقبولانند که تئاتر در این شرایط میتواند کمک حال ما باشد، قطعاً اتفاقات خوبی میافتد. ما با حفظ پروتکلهای بهداشتی میتوانیم تئاتر خیابانی و تئاتر در محیطهای باز را تجربه کنیم. میتوانیم تولیدات خودمان را در صداوسیما پخش کنیم. در حال حاضر تئاتر میتواند مردم را از رخوت و خمودگی روزهای کرونایی رها کند.
او در پایان خاطرنشان کرد: اجرای تعزیه در کشور ما همیشه با استقبال مردم همراه بوده است. یکی از امتیازهای اجرای تعزیه این است که در محیطهای آزاد اجرا میشود. اگر از ما بخواهند با حفظ پروتکلهای بهداشتی، اجراهای نمایش تعزیه را هم در ماههای محرم و صفر داشته باشیم خیلی خوب میشود. به هر حال این هم یکی از دغدغههای هنرمندان است که اجرای تعزیه در فضاهای باز استمرار پیدا کند.
هنرمندان استانی موهبت امید را پاس داشتهاند!
محمدرضا الوند مدیر تئاتر استانهای اداره کل هنرهای نمایشی در پاسخ به این سوال که در حال حاضر کدام یک از استانها در زمینه اجرای نمایش فعال هستند، عنوان کرد: با توجه به وضعیتی که استانها در مقابله با ویروس کرونا داشتهاند و دارند، ما در حالحاضر در هیچ شهرستانی، متاسفانه مانند سالهای قبل تولید و اجرای عمومی صحنهای نداشتیم و این واقعیت، هنرمندان عزیز کشور را دلسرد کرده است. ضمن اینکه آن گروههایی که در شهرستانها تامین معیشت سخت زندگیشان از محل تئاتر بوده و سالنهای خصوصی که با هزار خون دل، وام و قرض پا گرفته بودند تا امروز تعطیل هستند.
او افزود: شاید در چند شهرستان پس از دستور بازگشایی، اجرای عمومی صورت گرفت که متاسفانه به دلیل شیوع فراگیر مجدد، آنها نیز تعطیل شدند. اغلب گروههای نمایشی استانها از اسفندماه سال گذشته تاکنون، تحت عنوان رویدادهای مجازی، اجراهای آنلاین، مسابقات نمایشنامهنویسی و مسابقات نمایشهای خانگی برنامه داشتهاند. کارگاههای آموزشی نیز در استانها برگزار شده است. در واقع برای اینکه هنرمندان استانی موهبت امید را پاس داشتهاند!
الوند ضمن اشاره به اینکه یادمان نرود که ماهیت اجرای نمایش در ذات کلمه به حضور اجراگران و حمایت گرم تماشاگران بسته است، عنوان کرد: با این حال فعالیتهای اینچنینی در شهرستانها با تمهیدات خودشان همچنان نیز تداوم دارد و دستشان پر برکت باد. امیدوارم هنرمندان انجمنهای نمایشی کشور با تجربه این دوران سخت، به فکر تغییر جدی ساختار انجمن هنرهای نمایشی کشور و کل اعضای متصل به آن باشند و بر ترمیم خلاهای پیشاکرونا در فرآیند تشکیل گروه منسجم و حرفهای به طور جد به مطالعه و بر راههای خروج از بحران بیاندیشند. پیشآمد این معذوریت موحش جهانی، به قول "ریچارد شکنر" راه برای اندیشمندان و پژوهشگران را در بررسی دقیق اوضاع و دریافت علت و معلولها میگشاید. درست مثل خود درام که پس از فشار انباشت پیچیدگیها یا اصطلاحا "گرهها" به سوی رازگشایی و حل ماجرا پیش میرود.
مدیر تئاتر استانهای اداره کل هنرهای نمایش همچنین اضافه کرد: هنرمندان تئاتر تجربه کردند که عشق آنها، یعنی تئاتر و اجرای نمایش، از چه میزان درجه اعتبار در این ملک برخوردار است. پس دریافتند هیچکس جز خودشان و توانایی و دانششان نمیتواند برایشان چارهگشا باشد. پس باید به بالا بردن میزان قدرت و توان خود بیش از گذشته بیاندیشند. همانظور که شاهد هستیم فروشنده دورهگرد، کارگر روزمزد و کاسبی که دخلش به فروش روز وابسته بوده از سر ناچاری در این وضعیت پرخطر ناچار به حضور و فعالیت شده. بیشک این قشر گنجشکروزی، خیل مسافران بیدغدغه و بیعار نیستند که با این همه سفارش مبنی بر عدم مسافرت و دور همنشینی گوششان بدهکار نیست و آمار مرگ و میر روزانه را دوباره سه رقمی کردند! اینها بیش از پیشاکرونا به صحت کار و کسب و توانهای از دست رفتهشان میاندیشند. حالا عمیقتر شدهاند و به چارهها برای تداوم زندگی میاندیشند و حاضر به دریغ سلامت از دیگران نیستند.
او ادامه داد: در اداره کل هنرهای نمایشی، پس از بحث محاسبات مالی گروههای خسارتدیده و ارائه گزارشات به وزارتخانه که هنوز در انتظار به سر میبرد، توانست پرداخت بدهی امور مکلف در دوره مدیریت قبل از حضور آقای دکتر آشنا در مسند مدیرکل را طبق اسناد مالی، وصول کند. اداره کل پس از بازگشت دوباره آقای آشنا به قوامبخشی تازه در سازوکار انجمن تاکید موکد دارد. به موضوع تئاترشهرهای استانها که در دوره پیشین مدیریت ایشان بنیان گذاشته شد، به طور جدی اهتمام دارد. مجتمعهای فرهنگی و سالنهای دولتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در کشور به بخش خصوصی واگذار شد. اداره کل قصد دارد با تکمیل پروژه تئاترشهر استانها، اختیار و برنامهریزی تئاترها در شهرسانها را به شعبههای انجمن هنرهای نمایشی استانها واگذار کند و این امر اتفاق مهمی در حیات گروهها برای دوران پساکرونا خواهد بود.
محمدرضا الوند در ادامه صحبتهایش تصریح کرد: اداره کل در نظر دارد بودجهای را در اختیار گروههایی قرار دهد تا اگر استان محل سکونت آن گروهها در شرایط قرمز کرونایی نبود، بتوانند اجرای تئاتر خیابانی را دوام و استمرار بخشند. در حال حاضر چه بسا اجراهای خارج از سالنها روح زنده بودن اجرا را احیاء و یادآوری کند.
او همچنین افزود: در همین راستا وقتی گروههای نمایشی چهار استان کشور مانند تهران موظف شدند برای استقبال بازگشایی مجدد سالنها در تیرماه سال جاری دست به کار اجراهای خیابانی با محوریت کرونا و مدافعان سلامت شوند، دفتر تئاتر خیابانی استان کرمانشاه یکی از کمنظیرترین اتفاقات اجرا را در محیط و پشت مکث چراغهای راهنمایی و رانندگی رقم زد.
مدیر تئاتر استانهای اداره کل هنرهای نمایشی گفت: مسئله دیگر این است که در دو سال گذشته هیچ تفاهمنامه تخصیص اعتباری با استانها بسته نشده بود، ولی امسال با توجه به پیگیریهای شخص مدیرکل، تفاهمنامههای تخصیص اعتبار برای هر استان در نظر گرفته شده است. یعنی استانها امسال میدانند که چه بودجهای در این حوزهها دارند و این امر نیز در پس دوسال وقفه و فقدان پیشبینیهای مالی و حمایتی از دیگر اتفاقات مهم سال جاری در امر تئاتر استانهای کشور است. اگر در یک استان موقعیت فراهم باشد آنها اجرای صحنهای هم خواهند داشت. ما که نمیدانیم شش ماه آینده چه اتفاقی خواهد افتاد ولی این بودجهها را پیشبینی کردهایم تا استانها بتوانند برنامههای خود را عملیتر کنند.
او افزود: حتی اگر جشنوارههایی به اجبار نتوانند طبق سنوات خود برپا شوند، پیشبینی کارشناسانه به اتفاق خود هنرمندان شهرستانها، زمینههای جایگزین را فراهم ساخته است. اینها اتفاقاتی است که امسال رقم خورده است.
الوند با اشاره به پرسش که امیدواریم این برنامهها وعده نباشند، تاکید کرد: این امور حداقل کارهایی است که ما میتوانستیم در پی تجربههای تلخ خلا هنر اجرا در کشور به جد دنبال کنیم و اصلاً وعده و وعید نیستند. هنرمندان و روسای انجمنهای نمایشی همراه اداره کل پیگیر تحقق این امور هستند. تخصیص اعتبارها پس از جذب به اندازهای که امکان داشته باشد تا سال۱۴۰۰، به استانها وصول میشود.
مدیر تئاتر استانهای اداره کل هنرهای نمایشی ضمن تأکید بر اینکه هیچ تئاتری در استانها اجرا نمیشود تصریح کرد: ما دریافت گزارشهای سه ماهه را از فعالیتهای سطح استانها، مانند سنوات گذشته از میزان رویدادها در هر استان به جد تقاضا کردهایم و من از همین جا هم از دوستان هنرمند کشور که مبدع رویدادهای جایگزین مجازی در دوران قرنطینه و وضعیت قرمز هستند تقاضا دارم، ریز به ریز این مهارتهایشان را برای اداره کل هنرهای نمایشی گزارش کنند چراکه بررسی دقیق این گزارشها، ظرفیتهای بالقوه هر استان را در موقعیت جغرافیایی آنان و میزان ذوق در ایجاد فرصتها را به درستی آشکار میکند.
او در ادامه اضافه کرد: آنان که به دلیل ویروس کرونا هیچ فعالیت اجرای عمومی نداشتهاند، ولی از ظرفیتهای فضای مجازی بهره بردهاند، حتی برای برگزاری کارگاه آموزش مجازی و گفتوگو با هنرمندان پیشکسوت و جوان، آیندهشان برای ساماندهی گروهها و صاحبانذوق در سطح استانشان و حتی سایر استانهای کشور با استانهایی که ابتکارهای کمتری به خرج دادهاند، حتما تفاوت دارد!
الوند در پایان خاطرنشان کرد: فقط محض نمونه عرض کنم، دوستان خوزستان و هرمزگان از ُپر رویدادترین استانهای کشور در همین بزنگاه محدودیت فعالیتهای گروهی بودهاند. سایر استانها نیز بیکار ننشستهاند و هر کدام به فراخور امکاناتشان رویدادهایی در فضاهای مجازی رقم زدهاند و ما به ابتکار و همت آنها میبالیم و به همه دلسوزان دست مریزاد میگوییم. امید اجرای "زنده" تئاتر را زنده نگاه داشتن در بزنگاه قرنطینه، قدرت و صلابت این "زندگی" را به یاد میآورد و جای تقدیر و سپاس بیدریغ دارد. جشنواره بینالمللی تئاتر فجر سال 1398 ثابت کرد هنوز شهرستانها حرف اول را در تئاتر میزنند.