سرویس تئاتر هنرآنلاین، بهزاد خاکینژاد رئیس انجمن مدرسان خانه تئاتر در گفتوگو با خبرنگار هنرآنلاین درباره ضرورت ثبت و تعریف مشاغل هنری به عنوان یک شغل گفت: داستان ثبت و تعریف مشاغل هنری به عنوان یک شغل ماجرایی ساده دارد اما متاسفانه در چند دهه گذشته مغفول مانده است. شغل ما مانند بسیاری از چیزهای دیگر دارای تعریف نیست. زمانیکه از یک واژه صحبت میشود، به دلیل شناخت از ادبیات و الفبا امکان آن وجود دارد تا درباره آن واژه با یکدیگر ارتباط برقرار کنیم و سخن گوییم و این شناخت است که باعث میشود تا با هم ارتباط برقرار کرده و کار را پیش ببریم. اما وقتی مشاغل هنری تعریفی ندارند، نمیدانیم که درباره چه چیزی سخن میگوییم.
او در ادامه افزود: زمانیکه شغل ما تعریف و ثبت نشده به تبع آن از سنوات بازنشستگی، بیمه بیکاری و درمانی نیز بیبهره هستیم. من از سوی انجمن مدرسان خانه تئاتر صحبت میکنم و میگویم که ما حتی یک کارت شناسایی و قرارداد هم نداریم و به عنوان مثال درصورتیکه دچار یک سانحه رانندگی هم شویم، کسی هویت ما را تشخیص نخواهد داد.
خاکینژاد همچنین اضافه کرد: پیش از انقلاب، هنرمندان تئاتر از طریق اداره تئاتر از امکانات و حقوق شغلی برخوردار بودند، اما اکنون ما مورد حمایت هیچ صنف و ارگانی نیستیم و براین اساس چون تعریف و ثبت شغلی نداریم با مشکلاتی اینچنینی روبروییم. هنرمندان دارای سابقه سوخته هستند، چراکه زمانیکه وارد فعالیت در عرصه تئاتر میشوند باید چندین سال سابقه کسب کنند تا بتوانند عضو صنوف خانه تئاتر شوند و سپس به صندوق هنرمندان به منظور برخورداری از بیمه معرفی شوند و از این رو ابتدای ورودشان به این عرصه سوخت میشود. در صورتیکه حتی یک کارگر هم در آغاز فعالیت خود از امکانات بیمهای برخوردار است. البته خانه تئاتر هم شبه صنف است چراکه از وجاهت قانونی برخوردار نیست.
این مدرس درباره نبود تناسب میان رشد کمی نیروی انسانی و فضای فعالیت هنری عنوان کرد: نکته حائز اهمیت، این است که چه کسی گفته است فردی به دلیل اشتغال و برخورداری از شغل وارد دانشگاه میشود؟ این تصور قدیمی و خطاست. تحصیل برای کار نیست بلکه به منظور پژوهش است. بنابراین باید این تصور را کنار گذاشت. آل پاچینو و مریل استریپ در کدام دانشگاه تحصیل کردهاند تا بازیگر شوند؟ من در جلسات نخست شروع ترم به دانشجویانم میگویم در صورتیکه وارد دانشگاه شدهای تا بازیگر شوی، زودتر انصراف بده چراکه اینجا باید کار پژوهشی انجام دهید. اکثر دانشجویانی که به منظور بازیگری یا کارگردانی وارد دانشگاه میشوند همان ترم اول یا دوم انصراف میدهند چراکه با کار پژوهشی پر دردسر روبرو هستند.
او در ادامه افزود: در کشور ما 65 واحد دانشگاه تئاتری وجود دارد که بیشترشان علمی کاربردی و آزاد هستند و این روزها نیز بر تعداد دانشگاههای غیرانتفاعی نیز افزود شده است. سالانه حدود 2000 فارغالتحصیل تئاتر داریم البته با نگاهی سنتی که تحصیل به منظور اشتغال است نه کار پژوهشی. عدم تناسب میان رشد نیروی انسانی با فضاهای فعالیت به خانه تئاتر، انجمنها و مراکز دانشگاهی مرتبط نیست و وظیفه اشتغال به عهده وزارت کار است که سالهاست این انجام وظیفه به دست فراموشی سپرده شده است.
بهزاد خاکینژاد در بخشی از صحبتهایش درباره آموزشهای آنلاین و مجازی دانشگاهها و مراکز آموزشی طی این روزها در پی شیوع ویروس کرونا اظهار کرد: مسئله اصلی در انجمن مدرسان خانه تئاتر، آموزش است. این روزها با چیزی به نام دانشگاه روبرو نیستیم بلکه تقلید کورکورانهای از کشورهای دیگر کردهایم و آموزش مجازی باب شده است تا درآمد دانشگاهها حلال باشد و دانشگاه آزاد اسلامی نیز سرآمد این حرکت است. دانشگاهی که روزی اساتیدی چون حمید سمندریان، قطبالدین صادقی، فرهاد ناظرزاده و احمد دامود در آن تدریس میکردند.
او همچنین اضافه کرد: آموزش آنلاین باعث شد تا دانشجویان این ترم، حتی دو جلسه هم کلاس نداشته باشند و بدون آموزش امتحان دهند. درسهای عملی تئاتر رها و در آن دو جلسه هم تنها تئوریهایی مطرح شد. این شرایط ممکن است باعث شود تا ترم تابستان و حتی پاییز هم بر همین منوال باشد و آموزش مجازی منجر به آن خواهد شد تا دانشجویان این ترمها را بدون آموزشی پشت سر بگذارند. زمانیکه به این قضیه اعتراض میشود پاسخ این است که آموزش مجازی در سراسر دنیا وجود دارد؛ بله آموزش مجازی در همه جای دنیا وجود دارد اما نه آموزشهای عملی تئاتری! البته دانشگاه تربیت مدرس در میان دانشگاهها ترجیح داد تا وارد این بازی نشود. این روزها دانشگاه بابت آموزشهای ابتر خود از دانشجویان شهریه دریافت کرده و کل یک ترم را به دو جلسه ختم میکنند. البته از سوی خانه تئاتر با مراکز آموزشی نامهنگاری بسیاری در این باره شده است اما چون ما ثبت شغلی نشدهایم نامهنگاریمان از وجاهت قانونی برخورد نیست!