سرویس تئاتر هنرآنلاین، رحمت امینی کارگردان، پژوهشگر و استاد دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار هنرآنلاین درباره ضرورت تعریف و ثبت مشاغل هنری به عنوان یک شغل گفت: قطعاً ضرورت این امر کاملاً مشخص است چراکه بخش اندکی از فعالان عرصه فرهنگ و هنر در کنار حرفه خود دارای شغل دیگری چون تدریس در دانشگاه و دیگر فعالیت‌های اداری در این حوزه هستند که تعداد این افراد نسبت به چندین هزار هنرمند تئاتری جوان و پیشکسوتی که تنها از طریق حرفه هنری خود ارتزاق می‌کنند، چندان زیاد نیست.
او در ادامه افزود: باعث خوشحالی است که خانواده تئاتر وسعت یافته است؛ اما متاسفانه مشکل این است که آن‌ها در کنار فعالیت در تئاتر شغل دیگری ندارند و در مواقعی چون بیکاری، بیماری و از کارافتادگی مورد حمایت دولتی قرار نمی‌گیرند و اکنون نیز در پی بیکاری به دلیل جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در حالی‌که هیچ منبع درآمدی ندارند و از آنجا که شغل‌شان تعریف و ثبت نشده، نمی‌توانند از حمایت‌هایی که دولت مبنی بر جبران خسارت از دیگر شاغلان دارد، بهره بگیرند و حتی در این شرایط که درآمدی ندارند خودشان مجبور به پرداخت حق بیمه ماهانه هستند.
امینی همچنین اضافه کرد: به نظرم لازم است تا این دسته از هنرمندان شاغل از سوی صنف خود در خانه تئاتر و اداره کل هنرهای نمایشی به عنوان فردی که صاحب شغلی رسمی است، شناسایی شوند؛ هرچند که خانه تئاتر نهادی شبه صنفی است، اما مناسب‌ترین مکان برای پیگیری این مسئله است تا هنرمندان از مزایای شغلی کشور برخوردار شوند و این امکان را داشته باشند در این وضعیت و شرایط مشابه، مورد حمایت‌های لازم به منظور دریافت بیمه بیکاری یا بیماری و ... قرار گیرند.
این استاد دانشگاه در ادامه صحبت‌هایش عنوان کرد: البته در زمان وزارت آقای سیدمحمد حسینی پیگیری‌های جدی مبنی بر ساخت بیمارستانی با امکانات خاص، مخصوص هنرمندان انجام شد اما به نتیجه نرسید، در صورتی‌که هنرمندان مانند دیگر مشاغل کشور به امکان و حمایت این‌چنینی نیاز دارند. به اعتقاد من مهمترین زمانی که هنرمند معنا پیدا کرد در همین شرایط بحران شیوع ویروس کرونا بود چراکه در این ایام، فراغت و خلوت آحاد جامعه توسط هنرمندان با معرفی فیلم، کتاب و فیلم تئاتر پر شد. در صورتی‌که همت اهالی هنر نبود، مردم این شرایط را چگونه تحمل می‌کردند؟ هنرمندان با اینکه به نسبت چندان زیاد هم نیستند اما در ایران از کمترین حمایت‌ها برخوردارند.
کارگردان نمایش "جعفر خان از فرنگ برگشته" درباره ضرورت افزایش اعتبارات بودجه‌ای هنر توسط دولت و مجلس بیان کرد: به اعتقاد من که چندان اقتصادی نیستم، به منظور افزایش اعتبارات بودجه‌ای هنر یک راه ساده وجود دارد که طی چهل سال گذشته می‌توانست انجام شود اما صورت نگرفته است و آن اینکه؛ سازمان‌هایی اعم از دولتی و غیره، کارخانجات بزرگ، خودروسازان و... سهم و درصد کوچکی از درآمدشان را به دلیل ضرورت ویژه‌ای که فرهنگ و هنر در پیشرفت جامعه دارد، به این حوزه اختصاص دهند. هرچند که فرهنگ و هنر نیازمند بودجه دولتی هم هست، اما خوب می‌دانیم که تنها با بودجه دولتی نمی‌توان این حوزه را کاملاً پوشش داد. دولت می‌تواند لایحه‌ای را ارائه کند تا سایر بخش‌ها بدون اختصاص سود خالص به این عرصه کمک کنند.
او ضمن اشاره به اینکه تمام بخش‌ها و کارخانجات کشور به نوعی فعالیت‌شان مرتبط با هنر است، اظهار کرد: به عنوان مثال؛ کار گرافیست طراحی بسته‌های کارخانجات است. زمان برگزاری جشنواره سراسری تئاتر آتشکار، طی بازدیدی که به اتفاق رئیس کارخانه ذوب آهن داشتیم، شاهد آن بودم که وسط آتش، فضای خاص گرافیستی ایجاد شده و رئیس کارخانه عنوان کرد که ایجاد این فضا را از ژاپنی‌ها آموخته، چراکه ایجاد فضای هنری در این میان، ذهن و روان کارگر را آرام‌تر می‌کند. بنابراین همه مشاغل می‌توانند به منظور بهره‌بری بهتر از شغل‌شان از هنر بهره‌مند شوند.
رحمت امینی در ادامه افزود: به اعتقاد من آقایان سیدمجتبی حسینی به عنوان معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و قادر آشنا به عنوان مدیرکل هنرهای نمایشی باید روی این مسیر تامین بودجه کار کنند در غیر این صورت بودجه و اعتبار موجود به خصوص در حوزه تئاتر بسیار حقیرانه است.
این کارگردان درباره نبود تناسب میان رشد کمی نیروی انسانی در عرصه هنر با فضای فعالیت و کسب درآمد هنری تصریح کرد: هر نهادی موظف است کار خود را انجام دهند. البته که دانشگاه‌های هنری، وزارت علوم و متولیان امر به منظور جذب دانشجو نباید بی‌گدار به آب زنند. با توجه به تجربه‌ای که در دانشگاه دولتی و آزاد دارم، دانشگاه‌های دولتی به دلیل هزینه‌بر بودن جذب بیش از اندازه دانشجو، این موضوع را رعایت می‌کنند و تعدادی مشخص دانشجو می‌پذیرند؛ اما در دانشگاه‌های آزاد و غیرانتفاعی طی این سال‌ها جذب دانشجو به صورت تصاعدی افزایش داشته است و بحران عجیب و غریبی را رقم زده است. با این حال معتقدم دانشگاه کار خود را انجام می‌دهند و از آن طرف هم دولت و سازمان‌های ذیربط اعم از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، کانون پروزش فکری کودکان و نوجوانان، حوزه هنری و ... باید زیرساخت‌ها را برای این جامعه آماری فراهم کنند. زمانی‌که می‌گوییم دانشگاه آزاد بیش از اندازه دانشجو جذب کرده است باید این موضوع را در نظر بگیریم که جمعیت هم به نسبت افزایش زیادی نسبت به گذشته داشته است.
او در ادامه اضافه کرد: طی این سال‌ها در بخش دولتی چند سالن مانند مجموعه تئاترشهر، تالار هنر و تماشاخانه سنگلج به ظرفیت تماشاخانه‌های تهران اضافه شده است؟ به جز پردیس تئاتر تهران که با مطالعه ساخته نشده، تنها تماشاخانه ایرانشهر در تهران به این مجموعه‌ها افزوده شده است. سالن‌های خصوصی هم که به جز یک یا دو مورد با هزینه شخصی تاسیس شده‌اند. بنابراین با اینکه با جذب بیش از اندازه دانشجو در حوزه فرهنگ و هنر موافق نیستم؛ اما با توجه به افزایش جمعیت، دولت باید یا خودش و یا با حمایت‌های صحیح از بخش خصوصی فضاهای هنری را بیافزاید.
رحمت امینی در پاسخ به این پرسش که آیا موافق بازگشایی سالن‌ها و تماشاخانه‌ها است یا خیر؟ گفت: خصلت آدمیزاد در حیات و حضور بشر در جهان این است تا خود را با شرایط وفق دهد. بسیاری از کشورها پس از شیوع ویروس کرونا قوانین سرسختانه‌ای را مبنی بر قرنطینه اعمال کردند؛ اما متوجه شدند که این امکان وجود ندارد که به دلیل این بیماری زندگی نکنند و با شیوه‌ها و راهکارهایی می‌شود در برابر وقایع ایستاد.
او در ادامه افزود: به اعتقاد من نمی‌شود همه چیز را تعطیل کرد و این امکان وجود دارد تا از اواخر اردیبهشت ماه و اوایل خردادماه با مقدمات و تمهیداتی سالن‌های نمایش بازگشایی شوند چراکه آدمیزاد می‌تواند بر هر مسئله‌ای فائق آید و راهی برای آن بیابد.
این پژوهشگر تئاتر همچنین درباره پروژه تئاتر آنلاین عنوان کرد: با این پروژه به عنوان جایگزین تئاتر به هیچ وجه موافق نیستم، اما به معنای بهترین شکل اجرای تئاتر به دلیل زنده و در صحنه بودن این هنر در این ایام، موافق هستم. با این شرط که نباید از کیفیت اثر و عناصر بصری تئاتر کاسته شود و به بهترین شکل ممکن ارائه شود. در تجربه سفری که به دانشگاه آوینیون فرانسه داشتم، مشاهده کردم که فیلم تئاترهایی ضبط و ویدئو آن‌ها به مخاطبان ارائه می‌شود اما آثار دارای کارگردان تلویزیونی هستند که در کنار کارگردان تئاتر، نورها و زوایا را تعریف می‌کند و این موضوع منجر به آن می‌شود تا مخاطب تئاتر قدرتمندی را ببیند. به اعتقاد من در صورتی‌که عناصر بصری و کیفیت در این مدیوم رعایت نشود، ممکن است فردی که برای نخستین بار با تئاتر روبرو می‌شود برای همیشه از تماشای نمایش گریزان شود. تئاتر آنلاین و مجازی باید با سازوکارها و زیربناهای قدرتمند و توسط افراد کاربلد تولید شود.