سرویس تئاتر هنرآنلاین، بهروز غریبپور، نویسنده و کارگردان تئاتر در گفتوگو با خبرنگار هنرآنلاین درباره ضرورت تعریف ثبت مشاغل هنری گفت: در دورهای یک عدهای در یک سری اصول دچار شک شدند که در نهایت بازیگری و کارگردانی از فهرست مشاغل کل کشور حذف شد. این یک اتفاقی است که ممکن است با شیطنت عمیقی صورت گرفته باشد که در آن نمیشود شک کرد. به نظرم این موضوع هر چه که باشد جاهلانه است.
وی ادامه داد: بنابراین بایستی شغل بازیگری و تمام عناوینی که از قرنها پیش در تئاتر وجود داشته به فهرست مشاغل بازگردد. وقتی این مشاغل به فهرست مشاغل برگردند، مشمول یک سری قواعد و قانون میشوند.
این کارگردان در رابطه با اعتبارات بودجهای تئاتر کشور اظهار داشت: سالهای قبل درباره شبیخون فرهنگی صحبت شده است. مدل شبیخون فرهنگی همان شبیخون نظامی است. در شبیخون نظامی اینطور نیست که هر کسی تفنگش را بردارد و به جنگ دشمن برود، بلکه باید پادگانها و لشکرها وجود داشته باشد و نقاط نفوذ دشمن محاسبه شود. شما وقتی ارتش داشته باشید، باید بودجه ارتش هم داشته باشید. آیا در مقابل شبیخون فرهنگی میشود گفت بخش خصوصی چنین وظیفه مبرم و حیاتی را باید انجام بدهد؟ بنابراین تعریف در اینجا هم کاملاً مشخص است.
غریبپور افزود: حتی بعد از انقلاب بحثهای مفصلی در مجلس و سازمان برنامه بودجه، صورت گرفت و بارها درباره این مسئله صحبت شد که حرکت فرهنگی بدون پشتوانه بودجه دولتی امکانپذیر نیست، اما اینکه چگونه باید این موضوع انجام شود، قابل بحث است. هر اتفاقی باید توجیه و تعریف خودش را داشته باشد ولی هیچ عقل سالمی نمیگوید که به اتکای بخش خصوصی بایستی در مقابل شبیخون فرهنگی ایستاد.
او درباره نبود تناسب میان نیروی انسانی و فضای فعالیت کسب درآمد در این سالها و پیشنهادش به مسئولین بیان کرد: مسئولین باید به حرف هنرمندان گوش کنند ولی متأسفانه گوش شنوا وجود ندارد. دولت در تمام امور باید از طریق سازمان برنامه بودجه به اتفاقات فرهنگی، صنعتی و اجتماعی اشراف داشته باشد. همانطور که میدانید در طول سال چندین نفر فارغالتحصیل وارد بازار کار میشود که دولت باید ارزیابی کند آیا برای آنها کار وجود دارد یا نه. مثل این میماند که شما یک استخر بسیار بزرگ پرورش ماهی داشته باشید، اما برای عرضه آن برنامهریزی نکرده باشید!
این کارگردان تئاتر یادآورد شد: هر ساله در دانشکدههای مختلف، پشت سر هم دانشجویان فارغالتحصیل مقطعهای کارشناسی و کارشناسی ارشد وارد بازار میکنند، ولی در جامعه هیچ شغلی متناسب با رشته آنها وجود ندارد. در واقع میشود گفت که برنامهها به صورت جزیرهای انجام میشوند. وزرات علوم یک جزیره است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یک جزیره دیگر و خود دولت نیز یک جزیره است. همه اینها باید بیایند با هم به نتیجه برسند که ما در طول سال چه تعداد بازیگر نیاز داریم که وارد جامعه کنیم و این بازیگران باید از کجا سر در بیاورند؟ وقتی این ارتباط وجود داشته باشد طبیعی است که تناسب رعایت میشود. من میخواهم بگویم هیچ تناسبی وجود ندارد، چون برنامهریزی وجود ندارد. برنامهریزی وجود ندارد چون اهمیت آن از نگاه کارگزار جامعه وجود ندارد.
غریبپور با اشاره به اینکه آقای روحانی تاکنون حتی یک بار هم به تماشای تئاتر ننشسته است، ادامه داد: آقای صالحی هم بهعنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گاهی به سالنهای تئاتر سر میزنند ولی این کافی نیست و سر زدنهای ایشان باید از حالت بخشنامه در بیاید و به عنوان یک مسئله مبرم اجتماعی مورد توجه قرار بگیرد. اگر مورد توجه قرار بگیرد، مشکلات ما کم خواهد شد.
او درباره تئاتر آنلاین که این روزها با توجه به تعطیلی سالنهای نمایش باب شده است و در واکنش به اینکه یک عده از هنرمندان میگویند تئاتر حتماً باید روی صحنه دیده شود، عنوان کرد: در اینکه هنر نمایش خوب است در سالن تئاتر دیده شود، هیچ شکی نیست. اما مگر زمانی که تلویزیون جزئی از رسانههای اجتماعی شد و تلهتئاتر مرسوم شد، تئاتریها آن زمان هم مخالف بودند؟ در حقیقت الان اینترنت شما تلهتئاتر پخش میکند. اینکه شما اجرای تئاتر آنلاین انجام بدهید، مخالفانی دارند که این مخالفت طبیعی است، اما آن چیزی که الان دارد در برخی سایتها عرضه میشود، به صورت تلهتئاتر است. ما اول فیلمبرداری و مونتاژ کردیم و بعد آن را قابل عرضه کردیم. بنابراین مخالفت با چنین چیزی مثل این است که بگوییم ما با چاپ نمایشنامه مخالف هستیم. نمایشنامه یا یک اثر تئاتری به انواع مختلف باید در بازار وجود داشته باشد. به هر حال خواستار و خواننده خودش را قطعاً پیدا میکند.
این کارگردان افزود: ما هزاران نسخه از آثارمان را تا به حال به صورت دیویدی منتشر کردهایم، به دلیل اینکه خواستار دارد و تماشاگران از آن طریق با ما آشنا میشوند که به دیدن نمایشهایمان بیایند. من که نمیتوانم هشت تن تجهیزات را به سراسر ایران ببرم که اپرای مولوی، حافظ، سعدی و خیام را نشان بدهم. بنابراین راههای دیگر ارتباطی باید وجود داشته باشد که یکی از اینها پخش اینترنتی آثار است که خداراشکر دارد جا میافتد. جالب است که سایتهای دیگر هم متقاضی بودهاند. من الان حداقل چهار، پنج تقاضای اینچنینی برای پخش آثار دارم و مطمئن هستم که روز به روز بر تعداد اینها افزوده میشود.
او در پاسخ به این سوال که آیا در شرایط نرمال هم با موضوع تئاتر آنلاین موافق است، گفت: من در شرایط نرمال هم این کار را میکردم. موقعی که کارهایمان روی صحنه اجرا میشد هم دیویدی کارها را عرضه میکردیم. تفاوتش این است که الان فقط عرضه گستردهتر میشود. من با هر رسانهای که به توسعه تئاتر و فرهنگ کمک بکند، موافق هستم.
غریبپور با اشاره به اینکه در این مورد صداوسیما غفلت کرده است، اظهار داشت: صداوسیما از حالت ملی خارج شده است. صداوسیما یک زمانی باید در این رابطه پاسخگو باشد. الان پاسخگو نیست. مدتهاست که تلهتئاتر تولید نمیشود. سطح سریالها چرا اینقدر نازل شده است؟ سطح فیلمهایی که در سیمای جمهوری اسلامی پخش میشود چرا اینقدر نازل شده است؟ به دلیل اینکه منشأ تغذیه فیلم و سریال که تربیت بازیگر، کارگردان و نوشتن برای دیدن است، از تئاتر و تلهتئاتر آغاز میشود. رسانه ملی به این قضیه کاملاً بیتوجه است و مسئولانه رفتار نکرده است.
این کارگردان تئاتر در پایان خاطرنشان کرد: آرزو میکنم همین توجهی که امروز به تئاتر کردهایم در تمام روزهای سال هم انجام شود.