سرویس تئاتر هنرآنلاین: کوروش سلیمانی بازیگر و کارگردان در گفتوگو با خبرنگار هنرآنلاین با بیان اینکه آبانماه سال گذشته نمایش "سکوت سفید" را در عمارت نوفل لوشاتو روی صحنه آوردم اما در آن زمان در پی شرایط اجتماعی، تئاتر با بحران مخاطب مواجه بود، گفت: با توجه به شناختم از تئاتر، نیازهای جامعه و ضرورتهای اجتماعی، این نمایش پتانسیل آن را داشت تا مانند دیگر آثاری که به صحنه آوردم با استقبال خوبی روبرو شود اما اقبال از این اثر در آن شرایط، متوسط بود و از آنجا که نمایش در تماشاخانه خصوصی اجرا میشد، طبیعتاً مشکلات خود را داشت و به سختی آن را پیش بردیم. با تمام قولهایی که به منظور حمایت از نمایش "سکوت سفید" به من دادند تاکنون نتوانستهام ضرر و زیانی را که متحمل شدهام را جبران کنم.
او درباره اجرای نمایشی در سال جدید عنوان کرد: بیش از یکسال پیش درخواستی به منظور اجرا در سال جاری را به تماشاخانه ایرانشهر ارائه کردم که تاکنون پاسخی دریافت نکردهام. مجموعه تئاترشهر هم فراخوان اجراها در سالنهای مجموعه را فروردینماه منتشر میکند که با توجه به شرایط کنونی و تعطیلات، بعید میدانم که درخواست اجراها پذیرفته شود، ضمن اینکه تئاتر شهر هم اکنون شرایطی مساعدی به لحاظ برنامهریزی برای اجرا ندارد. در چهار- پنج سال اخیر چندین نمایش را پیاپی به صحنه آوردم که خوشبختانه از آنجا که سعیمان بر این بوده تا کار خوبی را ارائه کنیم، از نظر منتقدان، هنرمندان و مخاطبان توفیقاتی داشته است.
کارگردان نمایش "خرده نان" در ادامه یادآور شد: در یکسال گذشته هنرمندان با چالشهای مختلفی روبرو بودهاند؛ در شرایط کنونی از اسفندماه شیوع ویروس کرونا منجر به تعطیلی همه فعالیتها شده است، پیش از آن نیز در نیمه دوم سال گذشته مسائل متعددی باعث تعطیلی تماشاخانهها و کم رونق شدن استقبال مخاطبان از نمایشها شده بود. در واقع کار فرهنگی در این شرایط مستلزم پرداخت هزینه بالایی است چه به لحاظ سرمایه شخصی برای امثال من که به صورت مستقل کار میکنند و اجازه نمیدهند مسائل مالی منجر به آن شود که اثرشان احیاناً پاکیزگی خود را از دست دهد و برای بازگشت مالی به هر چیزی تن دهد.
او همچنین اضافه کرد: از طرفی ما به لحاظ روحی و روانی نیز هزینههایی را پرداخت میکنیم. ای کاش تنها دغدغه ما روی صحنه آوردن نمایش بود که سادهترین کار است؛ دغدغههای هنرمندانه، آرتیستیک و زیباییشناسانه. در حالیکه اینها کمترین مسائلی است که ما با آن درگیر هستیم، چراکه ما دغدغه اجرا، رعایت حال مخاطب، بازگشت سرمایه، پاسخگویی به گروه و ... را داریم. این فشارها بسیار مضاعف است و همه اینها باعث میشود تا از توان ما کاسته شود. من به شخصه به عنوان یک بازیگر و کارگرادان هیچگاه نمیتوانم از تئاتر جدا شوم چراکه این قولی است که به خودم دادم و تئاتر تنها مسیر خدمت من به جامعه است. اما این مسائل را توضیح دادم که بدانید شرایط کار پاکیزه روز به روز دشوارتر میشود. در این شرایط سخت بسیار دشوار است که هنرمند بتواند تواناییهای شخصی خود را حفظ کند.
او درباره اجرای مجدد نمایش "سکوت سفید" در سال جدید به دلیل شرایطی که سال گذشته برای این نمایش پیش آمد، اظهار کرد: با اینکه بسیار علاقمندم که نمایش "سکوت سفید" و "خرده نان" را دوباره به صحنه آورم اما با توجه به تعدد بازیگران نمایش "سکوت سفید" و از بین رفتن دکور نمایش اجرای مجدد آن بسیار دشوار است و فعلاً برنامهای برای اجرای آن ندارم.
سلیمانی اضافه کرد: به صورت معمول آثار نمایشی به منظور اجرا در ذهن هر کارگردانی وجود دارد که روزی آن را کار کند و من نیز نمایشنامههایی را در ذهن دارم اما هنوز مشخص نیست که امسال نمایشی را به صحنه آورم یا خیر و در صورتیکه کار کنم هنوز به نتیجه قطعی در ارتباط با انتخاب نمایشنامه نرسیدهام.
این بازیگر ضمن اشاره به اینکه وضعیت تئاتر از سال گذشته دچار بحران مخاطب بود، اظهار کرد: از شهریور ماه سال گذشته تاکنون به جز معدودی از آثار که از قبل به مخاطب معرفی شده بودند و تماشاگران به منظور تماشای آن اشتیاق داشتند و آثاری که تنها به واسطه روش غلط صرفاً سلبریتیگرایی پرفروش بودند، مابقی آثار با اینکه برخی نمایشهای بسیار خوبی هم بودند، متاسفانه دچار بحران مخاطب بودند.
او در ادامه اضافه کرد: واقعیت این است که ما به این زودی از شیوع و گسترش کرونا ویروس گذر نخواهیم کرد و تجمعات ممکن است تا تیرماه در ورزشگاهها و تماشاخانهها و سینماها غیرممکن باشد و پس از آن نیز باید اعتماد و دغدغه حضور در اینگونه مجامع برای گروههای هنری و مخاطبان ایجاد شود ضمن اینکه تئاتر پیش از اجرا، نیازمند تبلیغات گسترده است و در واقع قصد دارم بگویم که به منظور راهاندازی اینگونه فعالیتها ما چالش بزرگی را پیش رو داریم؛ ضمن اینکه در شرایط غیر کرونایی تئاتر با چالش بزرگی مواجه بود. متاسفانه هر بلایی که نازل شود در میان حوزههای مختلف آموزشی، ورزشی، علمی و ... اولین ضربه به فرهنگ وارد میشود و در میان فرهنگ و هنر بیشترین آسیب متوجه تئاتر است.
کوروش سلیمانی عنوان کرد: به نظرم کلاً تئاتر باید از سوی دولت حمایت شود، در نظر ندارم بگویم که همه بار تئاتر باید به دوش دولت باشد اما میخواهم عنوان کنم که تئاتر به معنای واقعی تئاتر و هنر، (نه تئاتر تجاری، سلبریتیگرایانه و تئاتری که تماشاگر دارد)، مورد حمایت دولتی قرار گیرد.
او همچنین افزود: طی این سالها حمایتها از تئاتر کمتر شد به دلیل اینکه برخی تماشاخانههای خصوصی در پی تجارت بودند، شصت، هفتاد درصد آثار نمایشی تنها به منظور فروش به صحنه آمدند و از بخش هنری غافل ماندند و این موضوع برای مقوله فرهنگی هنری تئاتر واقعاً غمانگیز است. حداقل سه نمایشی که تاکنون به صحنه آوردم با پایبندی به اصول هنری طی سالی که اجرا رفتند در سالنهای خود جز پرفروشترین آثار بودند. معتقدم تئاتر باید مورد حمایت مادی و معنوی از سوی مسئولان و همچنین خود هنرمندان قرار گیرد. یکی از کم لطفیهایی که در عرصه تئاتر وجود دارد نبود حمایت تئاتریها از خودشان و مهربانی نسبت به یکدیگر و مقوله تئاتر است؛ در صورتیکه این مسئله حل شود حداقل شاهد فضای روانی امنتری در تئاتر خواهیم بود.
سلیمانی درباره اجرای آثار نمایشی به صورت آنلاین در این روزها تصریح کرد: متاسفانه در جریان اجرای نمایشها به صورت آنلاین قرار ندارم. در شرایط ایدهآلی که همه چیز سر جای خود است و بیماری، غم و غصهای وجود ندارد، با این مدل جریانات موافق نیستم، چراکه در واقع این امکان وجود دارد در تئاتر تغییرات جدی اعمال شود اما آنچه که بسیار حائز اهمیت است حضور در سالن تئاتر است. زمانیکه مخاطب با بازیگر به صورت زنده روبرو نیست دیگر نام تئاتر معنی ندارد و تبدیل به پخش و اکران فیلم و یا تلهتئاتر میشود. هرچند که ما تله تئاترهایی را دیده و از آن لذت بردیم و یاد گرفتیم.
او در پایان صحبتهایش گفت: در مجموع در شرایط عادی به شخصه تماشاگر تئاتر آنلاین نیستم اما در وضعیت اضطراری کنونی به دلیل شیوع ویروس کرونا هر فردی تا جایی که امکان دارد سعی در انجام کار و خلاقیتی دارد؛ شاید آن اثر چندین مخاطب داشته باشد که زمانشان به صورت مفید پر شود. به نظرم از این جهت این اقدام ستودنی است و باید از آنها تقدیر شود. یکی از ایراداتی که اکنون در مراحل نخست شکلگیری این حرکت میتواند متوجه این اقدام باشد تعجیل و کاری فکر ناشده است چراکه صرفاً طرحی عنوان شده و به سراغش میرویم و به اینکه چقدر فکر، تمرین و پرداخت میطلبد توجه نمیشود. امیدوارم امسال برای افراد جامعه به خصوص هنرمندان تئاتر سال خوبی باشد و این دوره با کمترین خسارات طی شود و اکنون سلامتی در اولویت قرار دارد.