سرویس تئاتر هنرآنلاین، یوسف باپیری کارگردان، مدرس تئاتر و سرپرست سومین دوره از آتلیه گروه تئاتر تازه، درباره برگزاری این دوره از آتلیه در گفت‌وگو با خبرنگار هنرآنلاین گفت: آتلیه گروه تئاتر تازه، همچنان در بخش آموزشی خود فعال است و طی فراخوان منتشر شده، حدود ۹۰۰ نفر به منظور شرکت در این دوره اعلام آمادگی کردند و قرار بود مصاحبه‌ای به منظور گزینش از میان متقاضیان در نیمه دوم اسفندماه برگزار شود که در پی شیوع کرونا ویروس و تعطیلی فعالیت‌های فرهنگی هنری، طی تماسی با متقاضیان اعلام شد که گزینش تا گذار از دوره این بیماری به تعویق خواهد افتاد. امیدوارم این مصاحبه و گزینش در اواخر فروردین‌ماه انجام و با تاخیر یک یا دو هفته‌ای کلاس‌ها آغاز شود.
این مدرس دانشگاه در رشته بازیگری و کارگردانی دانشگاه‌‌های شهید باهنر کرمان و اصفهان درباره برگزاری کلاس‌های دانشگاه به صورت آنلاین و الکترونیک گفت: از آنجا که تدریس تئاتر در حوزه‌های بازیگری و کارگردانی بیشتر به صورت عملی و کارگاهی است، آموزش آن مانند دروس تئوریک به صورت آنلاین امکان‌پذیر نیست. طبیعتاً تعطیلی پیش‌آمده مشکلاتی ایجاد می‌کند اما به نظرم این شرایط خاص است و با توجه به دستورات بهداشتی بهتر است که دوری از اجتماعات رعایت شود. اما با هماهنگی مدیران گروه آموزشی دو دانشگاه، کتاب‌ها و فیلم‌های متناسب با واحد درسی کارگردانی و بازیگری را به دانشجویان معرفی کردم تا آنها بتوانند این دوران قرنطینه خانگی را بهتر سپری کنند. به نظرم وزارت علوم و تحقیقات باید در این راستا تمهیداتی داشته باشد تا امتحانات دانشجویان به تعویق افتد و یک ماه دیرتر ترم دانشجویی به پایان برسد.
او در ادامه گفت: درست است که تعطیلی و بحران به دلیل شیوع کرونا ویروس، شامل همه فعالیت‌های اجتماعی است و همه اقشار جامعه متضرر می‌شوند؛ اما تئاتر پیش از این نیز در شرایط پیچیده‌ای قرار داشت و سال ۹۸ روزهای بسیار وحشتناکی برای فعالیت‌ها و گروههای تئاتری بود. بخش بزرگی از جامعه تئاتری به لحاظ اقتصادی دچار مشکل بودند و درصد کمی امکان آن را داشتند که از طریق درآمد ناچیز از فروش بلیت و گیشه، روزگار بگذرانند.
کارگردان نمایش "اسلو" با بیان اینکه ما تاکنون کمک هزینه اجرای این نمایش را از مرکز هنرهای نمایشی دریافت نکرده‌ایم، عنوان کرد: بودجه تئاتر بسیار ناچیز است و بحث بر سر مبالغ هنگفت نیست که پرداخت آن با این همه مسئله مواجه باشد. تا جایی که اطلاع دارم همه گروههای نمایشی در سال ۹۸ شرایط مشابه به ما دارند. البته تاخیر در پرداخت کمک هزینه‌های اجرایی، طی سالیان سال تبدیل به یک رسم شده است و انگار باید گروههای نمایشی در روز پایانی سال کمک هزینه خود را دریافت کنند. البته تئاتر به جز در مسائل اقتصادی دچار مسائل ناهنجاری‌های دیگری چون نظارت و ارزشیابی و ... هم بوده است.
او اضافه کرد: واقعیت این است نه در ایران بلکه در جهان دولت‌ها نمی‌توانند و نباید سیاستگذار در حوزه فرهنگ و هنر باشند چون حمکرانی اصولاً یک مسئله ضد فرهنگی است و این شامل همه دولت‌ها می‌شود. دولت‌ها و وزارتخانه‌ها چون وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حداقل کاری که می‌تواند انجام دهد این است که از هنرمندان زیر مجموعه خود، حمایت اقتصادی و اجتماعی همه‌جانبه داشته باشد و مسئله سیاستگذاری و نظارت‌ها و ارزشیابی‌ها را به خود تئاتری‌های واگذار کنند.
باپیری ضمن اشاره به اینکه باید به دو مسئله مهم اشاره کنم، یادآور شد: می‌توان گاهی در حسن نیت مدیران شک نکردم اما انگار گاهی مفاهمه و درکی که باید از فضای تئاتر وجود داشته باشد در برخی مدیران به واقعیت نزدیک نیست. تعداد اندکی از تئاترها در وضعیت مطلوب اقتصادی خاص قرار دارند و بخش عمده‌ای، امکان آن را ندارند که از طریق فروش گیشه امرار معاش کنند اما در نگاه دولتی در تصمیم‌گیری‌ها تفاوتی میان این دو دسته قائل نیستند.
او در ادامه افزود: همه تئاترها در کل دنیا باید مورد حمایت قرار گیرند و این حمایت همیشه به صورت مالی نیست بلکه گاهی از طریق اختصاص سالن نمایش اتفاق می‌افتد اما در کشور ما حتی باید به سالن‌های دولتی هم درصد فروش پرداخت شود در صورتی‌که بخش دولتی باید از اجرای تئاترها حتی در سالن‌های خصوصی هم حمایت کند.
باپیری همچنین یادآور شد: به نظرم باید نظام تخصیص بودجه در تئاتر یک بار دیگر بازنگری شود و این سنتی که وجود دارد به شدت نادرست است.
او همچنین اضافه کرد: به عنوان فردی که در تئاتر به صورت حرفه‌ای فعالیت دارم و درآمدم از آموزش و اجرای تئاتر است، باید بگویم من امسال در بخش اجرای تئاتر هیچ درآمدی نداشته‌ام با اینکه نمایشی که به روی صحنه آورده‌ام پرفروش بوده و استقبال بسیار خوبی از آن صورت گرفته است. فروش دویست یا سیصد میلیونی برای نمایشی که بیش از چهل نفر بازیگر و عوامل دارد و حدود نه ماه تمرین داشته است، رقم قابل توجهی نیست و در این شرایط چه راهکاری وجود دارد؟
کارگردان نمایش "فتوحات گلشیری" عنوان کرد: در این شرایط، برگزاری این تعداد جشنواره چه ضرورتی دارد؟ به نظرم باید بودجه برگزاری جشنواره‌ها به گروهای نمایشی تهران و شهرستان پرداخت شود تا نمایش تولید کنند و یک جشنواره مرکزی مانند فجر هم برگزار شود تا برگزیده این نمایش‌ها در این جشنواره به صحنه روند. به اعتقاد من گروههای نمایش شهرستان‌ها هم در این شرایط رضایت بیشتری دارند.
او ضمن اشاره به اینکه وزارت ارشاد به لحاظ اقتصادی باید تمهیدی بیاندیشد در غیر این صورت مشکلات بزرگتری به وجود خواهد آمد، اظهار کرد: به نظر من مدیران ارشاد تنها کاری که می‌توانند انجام دهند، حداقل بودجه تخصیصی به تئاتر را به درستی مدیریت کنند. در شرایطی که نمایشی روی صحنه می‌رود و گروه موظف است در زمان اجرا درصد پرداختی به سالن نمایش را از فروش گیشه پرداخت کند اما کمک هزینه آن گروه حدود یک‌سال بعد پرداخت می‌شود، در واقع می‌توان ادعا کرد که دولت هیچ حمایتی از تئاتر نمی‌کند و مبلغ هم که در بودجه پیش‌بینی شده، اعتبار آن از جیب خود تئاتری‌های برای تئاتری‌ها است و دولت نمی‌تواند ادعا داشته باشد که از تئاتر حمایت می‌کند. در مجموع به اعتقاد من وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید رویکرد اقتصادی خود به بودجه تئاتر را تغییر دهد و سیاستگذاری آن را به خود تئاتری‌ها واگذار کند و در مسئله نظارت در مقابل نهادهایی که اعمال نظر و نفوذ می‌کنند از هنرمندان حمایت کند.