سرویس تئاتر هنرآنلاین، تماشاخانه‌های خصوصی که با هزینه کاملاً شخصی اداره می‌شوند و از آن‌ها می‌توان به عنوان کارآفرین، نام برد، سال جاری به لحاظ اقتصادی شرایط نامساعدی را پشت سر گذاشته‌اند. به مدت دو هفته قطع اینترنت و نبود دسترسی به فضای مجازی که می‌توان از آن به عنوان تنها امکان اطلاع‌رسانی تئاترهای روی صحنه نام برد، فعالیت‌های تالارهای نمایشی را با اختلال روبرو کرد و ضرر و زیان جبران‌ناپذیری را به سالن‌داران و گروه‌های نمایشی وارد کرد و در پی آن حوادث و اتفاقات ناگوار اجتماعی منجر به تعطیلی این تماشاخانه‌ها شد. در این میان آلودگی هوا در کاهش مخاطبان تالارهای نمایشی بی‌تاثیر نبود. این روزها نیز شیوع کرونا ویروس اسباب تعطیلی فعالیت‌های فرهنگی و هنری را فراهم کرده است و تماشاخانه‌های خصوصی از اصلی‌ترین خسارت‌دیدگان این تعطیلی غیرقابل اجتناب، هستند. به حداقل رساندن ترددهای غیر ضروری در کشور لاجرم قابل اجراست و کمتر شخصی با آن مخالفت دارد؛ اما در این میان باید از سوی مسئولان فرهنگی کشور تصمیم و راهکاری صحیح اتخاذ شود تا صاحبان تماشاخانه‌های خصوصی بیشتر از این با ضرر و زیان مالی مواجه نشده و خسران مالی تالارهای نمایشی، آن‌ها را با تعطیلی دائمی مواجه نکند. آنچه که بر همه فعالان عرصه تئاتر واضح و مبرهن است این موضوع است که اداره کل هنرهای نمایشی در شرایط عادی با کمبود بودجه روبروست و قطع به یقین شرایط جبران این خسارت را ندارد؛ مگر اینکه از بودجه فعالیت دیگری زیان تماشاخانه‌های خصوصی را تامین کند و این مسئله نیز بعید به نظر می‌رسد، چراکه اداره کل هنرهای نمایشی اکنون از پس هزینه‌های ضروری خود به طور کامل بر نمی‌آید.
شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی روز گذشته با صاحبان تماشاخانه‌های خصوصی جلسه‌ای را برگزار کرده و ابراز امیدواری داشته تا در این مسیر آن‌ها را یاری دهد. به این بهانه گفت‌وگویی با قطب‌الدین صادقی مدیر تماشاخانه شانو و مهدی علی‌نژاد مدیر خانه نمایش مهرگان داشته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:
پایه‌های فرهنگ و هنر نباید فلج شوند چراکه این مسئله جبران‌ناپذیر است
قطب‌الدین صادقی نویسنده، کارگردان، پژوهشگر و مدیر تماشاخانه شانو در گفت‌وگو با خبرنگار هنرآنلاین گفت: وضعیت پیش آمده برای صاحبان تماشاخانه‌های خصوصی فاجعه است و ضرر و زیان غیرقابل جبرانی را در پی دارد. ما در این شرایط که درآمدی نداریم باید دستمزد پرسنل، اجاره تماشاخانه، هزینه‌های جاری و قبوض برق، آب و ... را شخصاً و بدون کسب درآمدی تامین و پرداخت کنیم.
او با اشاره به اینکه هزینه‌های سالن‌های خصوصی از برگزاری کلاس‌های آموزشی، اجاره سالن نمایشی و پلاتوها تامین می‌شود و در شرایط پیش آمده قادر به کسب درآمدی نیستیم، عنوان کرد: متاسفانه مشخص نیست که تعطیلی تماشاخانه‌های و فعالیت‌های فرهنگی هنری تا چه زمانی ادامه داشته باشد و باید برای این فاجعه ملی تمهیدی اندیشیده شود و باید این ضرر و زیان به نوعی جبران شود.
این کارگردان تئاتر که پیش از تعطیلی تالارهای نمایشی، نمایش "آینه و آنتیگون" را در تماشاخانه شانو روی صحنه داشت، در ادامه افزود: بعید نیست این تعطیلات تا رفع کامل کرونا ویروس، سه ماه ادامه داشته باشد و هنوز هیچ معیار و زمانی در این باره قابل توجیه نیست و این موضوع منجر به وحشت من و دیگر همکاران شده است. نمایش "آینه و آنتیگون" را پس از تمرینات بسیار و هشت ماه تلاش بی‌وقفه تنها 5-6 شب روی صحنه آورده بودم که این تعطیلی رقم خورد.
او در ادامه اضافه کرد: دستگاه‌های دولتی باید تمهیدی بیاندیشند تا اهالی هنر و تئاتر بیش از این دچار ضرر و زیان نشوند. به نظرم شهرداری، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهادهای هنری باید به صاحبان تماشاخانه‌های خصوصی کمک کنند در غیر این صورت ما نابود خواهیم شد.
صادقی افزود: روز گذشته شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی با صاحبان تماشاخانه‌های خصوصی جلسه‌ای داشت اما از آنجا که دچار کسالتی هستم امکان حضور در این جلسه را نداشتم و بنابراین نماینده تماشاخانه به این جلسه رفت.
او در پایان صحبت‌هایش گفت: هرچند که موضوع پیش آمده موقتی است اما پایه‌های فرهنگ و هنر نباید فلج شوند چراکه این مسئله جبران‌ناپذیر است. مسئله اصلی این است که دوره بحران و قرنطینه حدود سه ماه باید به طول انجامد و نمی‌توان میان آن وقفه و شکستی ایجاد کرد تا به سرانجام برسد؛ اما در این مسیر خسارت جبران‌ناپذیری به ما وارد خواهد شد و امیدوارم نهادهای فرهنگی برای آن تمهیدی بیاندیشند.
کمک دولت می‌تواند چراغ تماشاخانه‌های خصوصی را روشن نگاه دارد
مهدی علی‌نژاد، کارگردان، بازیگر و مدیر خانه نمایش مهرگان در گفت‌وگو با خبرنگار هنرآنلاین گفت: امسال تماشاخانه‌ها با تعطیلات متعددی روبرو بودند؛ آبان ماه اینترنت قطع شد و از آنجا که امکان اطلاع‌رسانی برای نمایش‌های روی صحنه نداشتیم، مخاطب چندانی نیز نداشتیم. سپس چند روزی تماشاخانه‌ها در پی شهادت سردار قاسم سلیمانی و سانحه هواپیمای اکراینی تعطیل بودند و اکنون نیز به تعطیلی کنونی که به دلیل شیوع کرونا ویروس در جامعه است، رسیدیم. تعطیلات پیش آمده لطمه‌های بسیاری به سالن‌داران خصوصی وارد کرده است.
او با بیان اینکه تعطیلات سالن‌های نمایشی به دلایلی که گفته شد غیرقابل اجتناب بود، عنوان کرد: مخالفتی با تعطیلاتی که پیش آمد نداشته و ندارم اما این تعطیلات ما را با ضرر و زیان‌های مالی مواجه کرد که اگر جبران نشود امکان آن را نخواهیم داشت که به فعالیت مجموعه ادامه دهیم.
علی‌نژاد در ادامه اضافه کرد: در این شرایط من مجبور به آن هستم تا در ماه شصت میلیون تومان از جیب بابت اجاره مجموعه، حقوق پرسنل و هزینه‌های جاری پرداخت کنم در حالی‌که هیچ درآمدی ندارم. در کنار آن نیز قراردادهایی با گروه‌های نمایشی داشته‌ایم که باید یا مبلغی را که به ما پرداخت کرده‌اند را بازگردانیم و یا اجرای نمایش‌شان را به زمان دیگری موکول کنیم. در صورتی‌که این تعطیلات تا پایان اسفند یا فروردین ماه به طول انجامد، بعید نیست به دلیل ضرر مالی هنگفتی که به آن دچار می‌شویم، مجبور به تعطیلی تماشاخانه شویم.
او با اشاره به جلسه‌ای که مدیرکل هنرهای نمایشی روز گذشته با صاحبان تماشاخانه‌های خصوصی دراین باره داشت، اظهار کرد: آقای کرمی طی جلسه روز گذشته، ابراز امیدواری داد تا با تمهیدی این مسئله را حل و فصل کند تا تماشاخانه‌های خصوصی به سمت تعطیلی نروند. او به ما اطمینان داد تا جایی که در توان دارد بخشی از خسارت‌های مالی را جبران کند تا چراغ تماشاخانه‌های خصوصی روشن بماند.
مهدی علی‌نژاد در ادامه افزود: تماشاخانه‌های خصوصی که با هزینه صددرصد شخصی اداره می‌شوند، کارآفرینان این مملکت هستند، سالن‌داران، کارمندانی دارند که به صورت پیوسته با آن‌ها همکاری می‌کنند و همچنین به شکل ناپیوسته با گروه‌های نمایشی در همکاری هستند. بنابراین از دولت انتظار داریم تا در شرایط پیش آمده کمک مالی به ما داشته باشد تا چراغ تماشاخانه‌ها روشن بماند.
او افزود: تا جایی که در جریان هستم تامین خسارت مالی در شرایط اضطراری و ناخواسته پیش آمده از عهده اداره کل هنرهای نمایشی که اختیارات محدودی دارد، خارج است؛ اما به اعتقاد من و دیگر همکاران‌ام در صورتی‌که از سوی نهادهای فرهنگی و شهرداری مبلغ یک میلیارد تومان به کلیه تماشاخانه‌های خصوصی اختصاص یابد ما می‌توانیم خسارت وارد شده را جبران کنیم و چراغ تماشاخانه‌های خود را روشن نگاه داریم در غیر این صورت برخلاف میل‌مان مجبور به تعطیلی یا واگذاری تماشاخانه هستیم.