سرویس تئاتر هنرآنلاین، تا پیش از پیدایش هنر عکاسی، از نمایش‌های اجرا شده در طول تاریخ هیچ اثری باقی نمانده است. با پیدایش هنر عکاسی این هنر به خدمت تئاتر درآمده است و به جاودانگی آن کمک شایانی کرده است. پس از پایان هر نمایش اسنادی که ثابت می‌کند آن نمایش زمانی روی صحنه زنده بوده، نمایشنامه، بروشور و عکس‌ها هستند. مهمترین ویژگی عکاسی تئاتر را باید در ثبت لحظاتی دید که هرگز تکرار نمی‌شوند. عکاسی تئاتر یعنی ثبت یک‌لحظه جادویی و ثبت لحظات تصویری و جاودانگی این هنر، تنها با عکس آن امکان‌پذیر و پایدار خواهد شد. در سلسله گفت‌وگوهایی بر آن شدیم تا با عکاسان عرصه تئاتر گپ‌وگفتی داشته باشیم و پای صحبت‌های این هنرمندان بنشینیم. سیامک زمردی مطلق، اختر تاجیک، ابراهیم حسینی، مهدی آشنا و شکوفه هاشمیان درباره مسائل و مشکلات این حرفه گفته‌اند که در ادامه می‌خوانیم:
سیامک زمردی مطلق با بیان اینکه در دانشگاه رشته یا واحدی به نام عکاسی تئاتر تدریس نمی‌شود، عنوان کرد: در دهه هفتاد، مهمترین اتفاق در عرصه عکاسی تئاتر را دانشجویان عکاسی رقم زدند. با توجه به نبود واحد درسی به نام "عکاسی تئاتر" در طول دوران چهارساله رشته عکاسی، به جرات می‌توان گفت که آنها با تحمیلِ علاقه خود به دانشگاه و اساتید رشته عکاسی، جریانی را به راه انداختند که عکس‌های تئاتر نیز هم‌تراز با دیگر شاخه‌های عکاسی همچون مستند اجتماعی، معماری، طبیعت، تبلیغات و ... در آرشیو عکس‌های دانشجویان عکاسی دیده شود و اساتید خود را موظف بدانند که در رابطه با عکاسی تئاتر به گفت‌وگو بنشینند و عکس‌ها را به قضاوت و بحث بگذارند و حتی جلساتی را مختص عکاسی تئاتر قرار دهند.
او در خصوص تاثیر تشکیل انجمن عکاسان خانه تئاتر، در روند شاخه عکاسی تئاتر، تصریح کرد: در اسفند 1386 با تشکیل "انجمن عکاسان خانه تئاتر" عکاسی تئاتر هویت حقوقی خود را اعلام کرد. در سال 1387 در جشنواره بین‌المللی تئاترفجر با رایزنی‌هایی که از طرف انجمن عکاسان خانه تئاتر با دبیر جشنواره آقای حسین مسافر آستانه صورت گرفت، بخش مسابقه عکس و پوستر به جشنواره اضافه شد. خوشبختانه طی این مدت ما شاهد برگزاری منظم مسابقه عکس و پوستر در جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر بوده‌ایم. در هر دو بخش، نمایشگاه آثار راه‌یافته به بخش مسابقه برگزار و هم‌زمان کتاب هر دو بخش منتشر شد.
او ضمن اشاره به اینکه پیدایش دوربین‌های دیجیتال منجر به افزایش تعداد علاقه‌مندان به عکاسی در شاخه‌های گوناگون شد، گفت: در عکاسی تئاتر شاهد عکاسان علاقه‌مند زیادی هستیم اما به نظر من برای انجام درست‌ِ کار حرفه‌ای، علاقه، به‌تنهایی لازمه موفقیت نیست، علاقه به اضافه شناخت و درک درست از موضوع، ضامن موفقیت است. در عکاسی از یک نمایش، دویست عکاس در سالن حضور دارند، لحظه‌ای صدای شاتر دوربین‌ها قطع نمی‌شود، همه خندان پس از پایان نمایش از سالن بیرون می‌آیند، چند عکس از بازیگر مورد علاقه‌شان در صحنه مجازی گذاشته می‌شود و تمام چندنفری هم که در مسابقه عکس تئاتر شرکت می‌کنند سرخورده می‌شوند چون عکس‌های‌شان در مرحله داوری کنار گذاشته شده است. تنها دلیل این اتفاق هم عدم شناخت آنها از تئاتر است. در درازمدت فقط عاشقان عکاسی تئاتر از بین این تعداد عکاسان علاقه‌مند این مسیر را ادامه می‌دهند که تعدادشان به تعداد انگشتان دو دست خواهد بود. آنها هم اشخاصی هستند که سعی کرده‌اند قواعد عکاسی تئاتر را بیاموزند و نمایش را درک کنند.
این عکاس تئاتر ضمن اشاره به اینکه تجربه سال‌های گذشته به ما نشان می‌دهد که اضافه شدن بخش عکس و پوستر به بخش‌های دیگر جشنواره تئاتر فجر و دیده شدن هم‌زمان نمایشگاه عکس و پوستر در طی برگزاری جشنواره چه برای اهالی تئاتر و چه برای علاقمندان به تئاتر و چه مردم عادی جذاب و دل‌نشین بوده است، اظهار کرد: مهمانان خارجی جشنواره هنگام ترک ایران در طی این ده سال به‌عنوان یادگاری از تئاتر و جشنواره‌ای که در آن حضور داشتند کتاب عکس و پوستر آن دوره را با خود می‌برند. این کتاب بهترین سفیر فرهنگی تئاتر ما بوده است.
تحصیلات در زمینه عکاسی بی‌تأثیر نیست اما تجربه اهمیت بیشتری دارد
اختر تاجیک دیگر هنرمند پیشکسوت این عرصه با اشاره به اینکه اکنون شرایط با زمانی‌که ما عکاسی می‌کردیم خیلی فرق کرده است، عنوان کرد: آن زمان عکاسی آنالوگ بود و آنالوگ هم با دیجیتال تفاوت بسیاری دارد. با وجود سهولتی که اکنون در کار عکاسی دیجیتال وجود دارد؛ اما باید بگویم که عکاسی آنالوگ یک عشق و علاقه دیگری داشت چرا که عکاس همه کارهای مربوط به عکس را خودش انجام می‌داد؛ از نور و دیافراگم تا مراحل ظهور و چاپ عکس و... هرچند که دیجیتال کار را راحت کرده است و عکاس با هر نوری عکاسی می‌کند اما آنالوگ اینگونه نبود و توفیق عکاس در عکاسی با شرایط خاص، نیازمند تمرین و تجربه فراوان در عرصه عکاسی تئاتر بود.
او درباره نیاز به تحصیلات آکادمیک در رشته عکاسی به منظور فعالیت در این رشته یادآور شد: البته تحصیلات در زمینه عکاسی بی‌تأثیر نیست اما تجربه اهمیت بیشتری دارد. به هر حال نکات فنی در مورد عکاسی وجود دارد که مرتبط با تمامی حوزه‌ها و کار حرفه‌ای با دوربین است؛ اما عکاس تئاتر باید از رهگذر تجارب عملی ره‌توشه‌ای برای خود اختیار کند؛ من نگاه عکاس را بسیار مهم می‌دانم اما تجربه عکاس در توفیق عکاسی تئاتر بسیار پراهمیت است.
تاجیک درخصوص توجه مدیران و مسئولان هنر نمایش به مقوله عکاسی تئاتر اظهار کرد: به نظر می‌رسد چندی است این موضوع مورد توجه قرار گرفته است. باید توجه داشت که تمام تبلیغات تئاتر و سندی که از آن باقی می‌ماند همان عکس تئاتر است. پیشتر اهمیتی به عکس تئاتر، همانند آنچه که اینک شاهد آن هستیم داده نمی‌شد؛ اما با گسترش فعالیت‌های رسانه به ویژه در فضای مجازی و توسعه پایگاه‌های خبری این موضوع مورد توجه بیشتری قرار گرفته است.
او همچنین درباره توجه کارگردان‌ها به اهمیت عکاسی تئاتر گفت: عکاسی تئاتر برای کارگردان‌ها، البته به غیر از درصد معدودی، مهم است. در گذشته کارگردانان تئاتر از آنجا که سیستم آنالوگ بود و عکس بر روی کاغذ چاپ و در اختیارشان قرار می‌گرفت و همچنین تعداد عکس‌ها محدود بود چندان رغبتی به هزینه کردن در این زمینه نشان نمی‌دادند اما با آمدن دیجیتال و همانطور که گفتم گسترش فضای مجازی و کاهش هزینه‌های عکاسی به جهت حذف بسیاری از مواد و متریال گران‌قیمت ظهور و چاپ، عکس تبدیل به ابزاری مهم و مؤثر به ویژه در زمینه تبلیغات و اطلاع‌رسانی تئاتر شده است.
این عکاس پیشکسوت با بیان اینکه متأسفانه برخی عکاسان تئاتر در شرایط کنونی چندان حرفه‌ای نیستند، تصریح کرد: اغلب عکاسان تئاتر به دنبال هیاهو بوده و به ثبت عکسی می‌اندیشند که بیش از هر چیز دیگری در عرصه رسانه غوغا و هیاهو به راه بیندازد. بیشتر آنها زمانی که در سالن‌های اجرا مشغول عکاسی هستند متأسفانه کاری به تماشاگران ندارند در صورتی که تماشاگر تئاتر رکن اصلی و مهم تئاتر است و باید به حقوق آنها احترام ویژه‌ای گذاشت. بعضی از عکاسان مداوم در حال فشردن شاتر دوربین‌شان هستند. در نظر بگیرید که صدای هزاران شاتر در روند یک اجرای تئاتر تا چه اندازه می‌تواند برای تماشاگر تئاتر آزاردهنده باشد.
او در ادامه اضافه کرد: عکاس تئاتر باید زمان و فضای تئاتر را به خوبی درک کرده باشد و به درستی تشخیص دهد که چه زمانی وقت ثبت عکس است. اگر عکاس تئاتر صحنه را بشناسد این اندازه که شاهد هستیم شاتر نمی‌زند. یکی دیگر از دلایلی که عکاسان این همه بی‌وقفه شاتر می‌زنند، دوربین دیجیتال است که اگر آنالوگ بود و نگاتیو مصرف می‌شد در فشردن شاتر تا این اندازه گشاده‌دست نبودند. البته برخی از دوربین‌های دیجیتال پیشرفته، حالت بی‌صدا دارند و صدای کمتری تولید می‌کنند اما این امر دلیل نمی‌شود که عکاس بی‌محابا شاتر بزند.
تاجیک ضمن اشاره به اینکه شخصاً در عکاسی به دنبال چهره نیستم، بلکه به دنبال اتفاقی هستم که در صحنه در جریان است، گفت: به نظرم آن اتفاق قشنگ‌تر است و مترصد آن هستم که آن حس بازی را دنبال کنم. ممکن است آن حس غالب و چشمگیر در صحنه تئاتر از سوی یک بازیگر جوان ناشناخته اتفاق بیافتد. من به عنوان عکاس تئاتر وظیفه ثبت لحظاتی را دارم که تصور می‌کنم، لحظه‌ای ماندگار است.
او در خصوص قیاس کیفیت کار عکاسان تئاتر ایرانی و خارجی اظهار کرد: عکس‌های تئاتر خارجی را کمابیش از طریق برخی سایت‌های خارجی دیده و مورد مطالعه قرار می‌دهم و باید در نگاه نخست به این امر اذعان کنم که همه‌چیز آنها با ما فرق می‌کند هم از نظر نورپردازی، طراحی صحنه و جلوه‌های بصری که امکان مناسب‌تری را در اختیار عکاس قرار می‌دهد. یادم هست در جریان جشنواره تئاتر فجر چند سال پیش که گروهی از آلمان برای اجرا نمایش به تالار وحدت آمده بودند، آن گروه وقتی از شیوه عکاسی تئاتر در ایران مطلع شدند، این شیوه کار برای آنها تعجب‌آور بود. نگاتیوهایی که ما در جریان عکاسی آن سال جشنواره تئاتر فجر به کار برده بودیم حساسیت 400 داشت که با توجه به شرایط نوری سالن، حداقل گروه آلمانی کار ما را در زمینه ثبت عکس از صحنه تئاتر یک شاهکار عنوان کرد و خاطرم هست که عکاس آن گروه یک کیسه نگاتیو با حساسیت 1200 به عنوان پاداش و جایزه به من داد.
به عکاسانی نیاز داریم که سواد، تفکر و ایده داشته باشند
ابراهیم حسینی از عکاسان و طراحان پوستر تئاتر در پاسخ به این پرسش که فعالان این حوزه نسبت به کم لطفی کارگردان‌ها در پرداخت دستمزدشان گلایه‌مند هستند؟، گفت: این موضوع به خودمان بستگی دارد. وقتی 20- 30 عکاس روی دستمزدشان پافشاری کنند ولی یک نفر رایگان کار کند، آن یک نفر کار همه را خراب کرده و به هم‌صنفی‌های خودش نامردی کرده است. قبل از ورود عکاسی دیجیتال، تعداد عکاس‌های تئاتر کمتر از 10 نفر بود ولی بعد از آن همه چیز بهم ریخت و این کار یک مقدار سهل‌الوصل شد. هرچند عکاسی تئاتر اصول حرفه‌ای خودش را دارد و من عکاس تئاتر یا به طور کلی عکاس را به عنوان کسی که فقط شاتر را می‌زند، نمی‌شناسم. سطح سواد عکاس، کتاب‌هایی است که چاپ کرده، مقاله‌هایی است که نوشته و تأثیری که بر اجتماع گذاشته است. یک فیلمساز کارش فقط فیلم ساختن و پول درآوردن است ولی شما یک فیلمسازی را می‌بینید که جدا از اینکه فیلمش را می‌سازد، یک مؤلف است و کلی ایده دارد. عکاسی هم همینطور است و ما به عکاسانی نیاز داریم که سواد، تفکر و ایده داشته باشند.
او با بیان اینکه هیچ عکاسی به هیچ قیمتی حق ندارد در لحظات سکوت نمایش عکاسی کند و تمرکز بازیگران را بهم بزند، یادآور شد: عکاسانی که روی این کار تعصب دارند و اصولش را حفظ می‌کنند، هیچ‌وقت خودخواهی نمی‌کنند، حتی اگر قرار باشد در آن لحظه بهترین عکس دنیا را بگیرند. در صورتی که خود کارگردان الزام داشته باشد که یک عکس از لحظات سکوت گرفته شود، عکاس می‌تواند در اجرای ژنرال این کار را انجام بدهد چراکه تماشاگر پول بلیت داده است و عکاس نمی‌تواند او را با تعدد شاتر از سالن فراری بدهد. متأسفانه خیلی وقت‌ها این اتفاق افتاده است. شما در سالن تئاتر حق ندارید چیپس و پفک بخورید چون با اجرای زنده سر و کار دارید و هیچ چیز نباید تمرکز گروه اجرایی را بر هم بزند.
حسینی همچنین اضافه کرد: زمانی‌که انجمن عکاسان خانه تئاتر شکل گرفت، یک سری ورکشاپ‌ها گذاشته شد و این مسائل به عکاسان آموزش داده شد؛ منتها این مسائل همچنان جای بحث دارد چون عکاسی تئاتر پس از تشکیل انجمن عکاسان خانه تئاتر رواج پیدا کرده و زمان می‌برد تا به بلوغ برسد.
این عکاس تئاتر درباره دلایل این موضوع که طی سال‌های اخیر موضوع عکاسی تئاتر در ایران به شکل جدی‌تری مطرح شده و توجه بیشتری از سوی عوامل نمایش‌ها به آن می‌شود، اظهار کرد: یکی از دلایل اصلی‌اش این است که مطرح‌ترین نمایش‌های تئاتر در ایران فقط برای 30 شب اجرا می‌شوند که نصف آن هم به تعطیلات می‌خورد. بنابراین نمایشی که فقط 30 شب یا نهایتاً 60 شب اجرا می‌شود، نیاز به عکس دارد. یک نمایشی که فقط 30 شب روی صحنه است چطور می‌تواند ماندگار شود؟ به همین خاطر است که کارگردان‌ها ارزش بیشتری برای عکاسی از کارشان قائل هستند تا عکس‌ها به عنوان سند باقی بمانند.
او ضمن اشاره به اینکه شناخت از هنر تئاتر برای عکاس تئاتر صد درصد مهم است، تصریح کرد: در صورتی‌که غیر از این باشد، کار آن عکاس تاریخ مصرف پیدا می‌کند. وقتی بحث عکاسی خبری مطرح است و قرار است یک سری عکس برای بولتن و سایت گرفته شود، شاید الزامی نداشته باشد که عکاس از نمایش و نمایشنامه بداند ولی زمانی که قرار است یک سری عکس تخصصی از تئاتر گرفته شود، آن‌جاست که عکاس باید به اندازه کافی از صحنه، نمایشنامه، بازی بازیگرها و... شناخت داشته باشد. سال 85 مرحوم حمید سمندریان در یکی از مسابقات عکاسی تئاتر به عنوان داور حضور داشت که نظر من را نسبت به عکاسی عوض کردند. او به دو داور دیگر گفت که من هیچ از اصول عکاسی بلد نیستم و فقط به شما می‌گویم که این لحظه از درام یا میزانسن درست است یا نه. اظهارنظر در مورد اصول عکاسی را به دو داور دیگر سپرده بود اما به عنوان مثال می‌گفت که این خنده اشتباه و مصنوعی است و عکسی که از این خنده غیرواقعی گرفته شده جالب نیست. این موضوع بسیار دید من را نسبت به عکاسی تئاتر عوض کرد.
ابراهیم حسینی در بخشی از صحبت‌هایش اظهار کرد: بچه‌هایی که اکنون در حوزه عکاسی تئاتر فعالیت دارند حتماً یک بار فضای پیش از تشکیل انجمن را مرور کنند تا ببینند عکاسی تئاتر در کجا قرار داشته است. ما باید سطح مطالبه‌های خودمان را بالا ببریم و از اداره کل هنرهای نمایشی هم بخواهیم که کارت انجمن ما را به رسمیت بشناسد. اگر این اتفاق بیفتد، گروه‌های تئاتر مجبور خواهند شد از عکاس‌های عضو انجمن استفاده کنند. در این صورت عکاس‌هایی که بیرون کار می‌کنند هم می‌آیند تا عضو انجمن شوند و حتی این باعث می‌شود که دیگر کسی بدون دستمزد عکاسی نکند. ما به عکاسانی که رایگان کار می‌کنند هم این تذکر را می‌دهیم که قیمت‌شکنی نکنند.
او در ادامه گفت: به نظرم این اتفاق باعث می‌شود که انجمن یک مسیر 10 ساله را جلو بیفتد. مشکل اصلی ما بحث فتوکال‌ها است چون الان به عکاس‌ها اجازه می‌دهیم که بیایند عکس بگیرند و در این صورت گروه‌ها اصلاً احتیاجی به عکاس پیدا نمی‌کنند. اصولش این است که در تئاتر هم مثل سینما برای هر روش یک عکاس داشته باشیم. ما الان حرفه‌ای نیستیم و صرفاً بچه‌ها را بیمه می‌کنیم ولی اگر به سمت حرفه‌ای شدن برویم خیلی خوب می‌شود؛ منتها این موضوع زمان‌بر است. این کار یک خرد جمعی می‌خواهد و تنها کار ما نیست. عکاسی تئاتر در این فاصله جای خودش را پیدا کرده و مدیران هم نسبت به آن کاملا شناخت پیدا کرده‌اند. در حال حاضر جشنواره‌ها همراه با مسابقات عکاسی برگزار می‌شود و این مسابقات اصلاً حذف‌شدنی نیستند.
هیچ کجای دنیا به اندازه ایران عکاسی تئاتر جدی نیست
مهدی آشنا از عکاسان جوان اما نام آشنای تئاتر ضمن اشاره به اینکه اکنون افرادی هستند که از نمایش‌ها رایگان عکاسی می‌کنند و تعدادشان هم کم نیست، گفت: بسیار مهم است که یک عکاس چگونه وارد یک گروه تئاتر می‌شود؟ از او می‌خواهند وارد گروه شود یا خودش می‌رود؟ وقتی کسی او را صدا می‌زند، قائدتاً موضع‌اش با کارگردان از روبروست ولی وقتی کسی خودش را به یک گروهی تحمیل می‌کند، به تبع آن، نباید انتظار مالی هم داشته باشد. برای من پیش آمده که یک کاری را با دوستان صمیمی‌ام شروع کرده‌ام ولی اواسط کار به هر دلیلی رها کرده‌ام و بیرون آمده‌ام.
او ضمن اشاره به اینکه عکاسی تئاتر شاخه‌ای از عکاسی استیج است و مانند عکاسی خبری و عکاسی مستند، اجتماعی نیست که بخواهیم آن را جدا بررسی کنیم عنوان کرد: من با صراحت اعلام می‌کنم که هیچ کجای دنیا به اندازه ایران عکاسی تئاتر جدی نیست. این به خاطر عکاس‌های خوب ما است. عکاس‌های تئاتر به تئاتر یک نگاه دیگری دارند. به خاطر همین با خارجی‌ها قابل مقایسه نیستند.
آشنا در پاسخ به این پرسش که آیا نگاه در عکاسی تئاتر را می‌شود آموزش داد یا فقط در تجربه به دست می‌آید؟ یادآور شد: من عکاسی پایه را در آموزشگاه‌های مختلف درس می‌دهم ولی هنوز نفهمیده‌ام که چطور می‌شود عکاسی تئاتر را درس داد. عکاسی تئاتر را هر کسی به خصوص عکاس‌های خبری می‌توانند انجام‌اش بدهند ولی باید یک چیزهایی مثل استفاده نکردن از فلاش، بی‌صدا بودن شاتر و... را رعایت کنند.
این عکاس تئاتر با بیان اینکه همه چیز فست‌فودی شده و سریع اتفاق می‌افتد، تصریح کرد: این موضوع باعث شده که تعقل از ما گرفته شود. فضای گم‌شده بین دیجیتال و آنالوگ همین است. دیجیتال باعث می‌شود که ما کمتر فکر کنیم. باعث می‌شود خیلی زود به یک نتیجه‌ای برسیم و بگوییم این است. نه این نیست. چند درصد از عکاس‌های ما متن را می‌خوانند؟ چند درصد اول تمرین را می‌بینند و بعد می‌آیند از اجرا عکاسی می‌کنند؟ درصدی خیلی پایین.
مهدی آشنا درباره اهمیت کارگردان‌ها و مسئولان به مقوله عکاسی تئاتر اظهار کرد: تکنولوژی و فضاهایی که برای تبلیغات به وجود آمده است، کارگردان‌ها را خواه یا ناخواه به این سمت می‌کشد. یک عده از کارگردان‌های جوان ایمان دارند که باید عکاس خوب داشته باشند. برخی از کارگردان‌های پیشکسوت همچنان به این موضوع توجه دارند. کارگردان‌های میانسال هم همینطور. کارگردان‌ها با اختلاف جلوتر از مسئولان هستند. کارگردان‌ها چون درگیر این مسئله هستند و می‌دانند که مسئله عکس، پوستر و مواد تبلیغاتی برای‌شان مهم است، حتماً به این قضیه توجه می‌کنند و بهترین‌ها را انتخاب می‌کنند.
گروه‌های تئاتر به دلایل مالی به سراغ عکاسان غیرحرفه‌ای می‌روند
شکوفه هاشمیان از عکاسان تئاتری در پاسخ به این پرسش که آیا عکاسی تئاتر نیاز به آموزش دارد، عنوان کرد: خیلی خوب است که علاقه‌مندان به عکاسی تئاتر، کلاس عکاسی بروند. من شخصاً با تجربه به اینجا رسیدم و لذا نمی‌توانم برای کسی نسخه مشخصی تجویز کنم و نمی‌توان در این مسیر از فرمول خاصی تبعیت کرد. این مقولات به اولویت‌های افراد در زندگی هنری آنها بستگی دارد، شاید یک نفر اعتقاد به این داشته باشد که باید به شکل کلاسیک و آکادمیک چیزی را یاد بگیرد و دیگری به تجربه‌اندوزی معتقد باشد، موارد بسیاری داشتیم عکاسانی که دانشجوی این رشته در دانشگاه بودند و در عرصه حرفه‌ای هم افراد موفقی هستند و گاه نیز عکاسان تجربی موفقی داریم.
او ضمن اشاره به اینکه عکاس تئاتر باید هنر نمایش را بشناسد، گفت: مخصوصاً در شرایط خاص مثل برگزاری جشنواره‌های تئاتری که فرصت اجرای یک نمایش به دفعات وجود ندارد و شاید عکاس تنها فرصت یک بار دیدن نمایش را پیدا کند؛ چون اگر یک نمایش چند نوبت اجرا داشته باشد آن زمان است که عکاس می‌تواند یک شب برای تماشای تئاتر برود و شب بعد با استفاده از تجربه تماشای تئاتر در شب گذشته، صحنه‌هایی را برای ثبت عکس در ذهن خود مرور کند. در جریان جشنواره و برخی رویدادهای تئاتری که شاید تئاتر به یک تک اجرا خلاصه می‌شود، اگر عکاس از تئاتر شناخت داشته باشد قادر به حدس برخی موقعیت‌ها، ری‌اکشن بازیگران و پوزیشن آنها در صحنه است و به راحتی می‌تواند برای شکار لحظه‌های ناب یک اجرای تئاتر اقدام کند. من در حالت عادی اگر فرصت داشته باشم پیش از عکاسی تئاتر یک بار به دیدن اجرای آن نمایش موردنظر خواهم رفت.
شکوفه هاشمیان در خصوص مشکلاتی که عکاسان تئاتر با آن مواجه هستند، اظهار کرد: مشکلات خیلی زیاد است؛ از مشکلاتی در رابطه با دستمزد عکاسان گرفته تا بحث عدم امنیت شغلی عکاسان تئاتر. ما هنوز در اداره کل هنرهای نمایشی ردیف بودجه مشخصی در زمینه عکاسی تئاتر نداریم و مبالغ پرداختی به عکاسان به واسطه کاری که برای گروه‌های تئاتری انجام می‌دهند توافقی میان آنها، کارگردان و یا تهیه‌کننده نمایش است. زمانی که من افتخار حضور در هیئت مدیره انجمن عکاسان خانه تئاتر را داشتم تمام تلاش خود را به کار بستیم تا قرارداد تیپ عکاسان تئاتر مشخص شود اما این قرارداد هیچ‌گاه اجرایی نشد. در شرایطی که امنیت شغلی برای عکاسان تئاتر وجود ندارد، بچه‌ها در سعی و تلاش هستند که در قالب قرارداد داخلی با گروه‌های نمایشی کار کنند هرچند که مبالغ دریافتی آنها کم باشد و اینکه تأکید می‌شود در بندهای قرارداد شرح وظایف آنها مشخص نیز باشد.
او با بیان اینکه استفاده از نیروهای غیرمتخصص به منظور عکاسی تئاتر یکی از مهمترین مشکلات این حرفه است، گفت: ما تعداد قابل توجهی عکاس که عضو انجمن هستند داریم اما در مواردی گروه‌های تئاتر به بهانه‌هایی همچون ارزان تمام شدن دستمزدی که باید به عکاس بدهند به سراغ عکاسان غیرحرفه‌ای می‌روند که این امر کیفیت کار را تا حد زیادی پایین می‌آورد. ایده‌آل این است که کارگردانان و دست‌اندرکاران تئاتر در تعامل با انجمن از عکاسانِ عضو استفاده کنند، اما به دلیل آنکه بودجه خاصی وجود ندارد خیلی اوقات این اتفاق نمی‌افتد. به ویژه با توجه به هزینه‌های سرسام‌آور اجرای تئاتر در سالن‌های خصوصی استفاده از عکاسان حرفه‌ای تئاتر از سوی گروه‌های نمایشی به حداقل شکل ممکن می‌رسد. مسئولان باید به عکاسی تئاتر جدی‌تر توجه کرده و ردیف بودجه مشخصی برای آن در نظر بگیرند.
هاشمیان ضمن اشاره به اینکه به لحاظ کمی ما بیش از حد تصور عکاس در حوزه تئاتر داریم، یادآور شد: من در حدی نیستم که بتوانم نظری در مورد کیفیت و یا عدم کیفیت کار آنها بدهم. اتفاقاً بسیاری از عکاسان تئاتر که عضو انجمن هم نیستند در زمینه عکاسی تئاتر خارق‌العاده کار می‌کنند اما هیچ تمایلی به عضویت در انجمن ندارند و ترجیح‌شان این است که مستقل عمل کنند. واقعیت این است که عضویت در انجمن برای آنها منفعتی در برندارد چرا که این صنف امکانات خاصی در اختیار آنها نمی‌گذارد و لذا آنها تمایلی به عضویت ندارند و دوست دارند مستقل کار کنند.
او در خصوص قیاس کیفیت کار عکاسان ایرانی و خارجی اظهار کرد: من فکر می‌کنم که اتفاقاً در ایران به عکاسی تئاتر خیلی خوب توجه می‌شود. در خارج از کشور عکاسی تئاتر خیلی محدودتر است و به این صورت است که عکاس تئاتر مثلاً یک سری صحنه‌ها را چیده، آنها را کارگردانی و از آنها عکاسی می‌کند. اما عکاسان ما در روند اجرای یک نمایش از آن عکس می‌گیرند و این امر موجب می‌شود حس منتقل شده به مخاطب عکس تئاتر، حس واقعی‌تری باشد. البته عکاسان خارجی از اجرای زنده نمایش‌هایی همچون باله و کنسرت نیز عکاسی می‌کنند که مواردی قابل مشاهده و دریافت است. ما با توجه به امکانات محدود در زمینه عکاسی، تجارب بسیار خوب و گاه شگفت‌انگیزی داریم.
این عکاس و بازیگر تئاتر با اشاره به اینکه به نظرم باید پذیرفت که عکاسی تئاتر یک بخش خیلی مهم از روند تولید هنرهای نمایشی است، عنوان کرد: به همان اندازه که برای انتخاب بازیگر و طراح صحنه و لباس اهمیت قائل هستیم باید برای انتخاب عکاس هم اهمیت قائل شد و به این موضوع توجه داشت که هر کس اگر یک دوربین دیجیتال در اختیار داشت به معنای اینکه او عکاس است، نیست. عکاسی تئاتر یک شاخه بسیار مهم است و اگر عکاس به درستی انتخاب شود در معرفی مؤثر نمایش و ماندگاری آن بسیار کمک خواهد کرد.
شکوفه هاشمیان در پایان صحبت‌هایش گفت: امیدوارم که مسئولان کمی بیشتر به عکاسی تئاتر توجه کنند و امور صنفی آن را سامان بخشند. حمایت مالی نخستین گام در تحقق این مهم است و تصور می‌کنم باید کارهای روی زمین مانده به سرانجامی برسد و مثلاً قرارداد تیپ در مورد انجمن عکاسان تئاتر اجرایی شود.