هنرآنلاین: اگرچه این روزها اعداد و ارقام مختلفی از ضررهای اقتصادی به دلیل قطعی اینترنت بین‌المللی در حوزه تجارت مطرح می‌شود؛ اما بدون شک این حوزه فرهنگ و هنر است که دچار آسیب‌های جدی در نبود اینترنت شده است. خساراتی که شاید ارزش مالی آن بسیار کمتر از ارزش روحی و معنوی آن در جامعه است.
در دو دهه گذشته که اینترنت توانست فضای حاکم بر جامعه را متوجه خود کند و تجارت‌ها و خدمات مختلفی در این حوزه پایه‌ریزی شد، شاید کمتر کسی فکر می‌کرد که این حوزه فرهنگ و هنر باشد که بیش از هر کسب و کاری، سیستم‌های خود را مبتنی بر فضای مجازی که اینترنت در اختیار کاربران قرار می‌دهد، پایه‌ریزی کند.
حوزه هنر خیلی زودتر از کسب و کارهایی که ماهیت آنها بر اساس خرید و فروش‌های اینترنتی بود توانست از فضای مجازی به نفع تبلیغات برای آثار هنری استفاده کند و به مدد رشد رسانه‌های مجازی، شبکه‌های اجتماعی و اپلیکیشن‌های مختلف توانست از تبلیغات سنتی هنر جدا و شرایطی را فراهم کند که عملا فضای مجازی بخشی از اطلاع‌رسانی حوزه فرهنگ و هنر در دست بگیرد.
از سوی دیگر در یک دهه گذشته با ایجاد فضای امن در زمینه خرید و فروش بر پایه اینترنت، باز هم این حوزه فرهنگ و هنر بود که پیش از بسیاری از کسب و کارهای اینترنتی، فضای خرید و فروش هنر را وارد دنیای اینترنتی کرد و به همین دلیل ابعاد اقتصادی هنر نیز وارد این عرصه شد. بر همین اساس می‌توان اینگونه تعبیر کرد اگرچه امروزه بیشتر اقتصاددانان به دنبال ضررهای اقتصادی قطع اینترنت در کشور در حوزه تجارت هستند؛ اما بدون شک این حوزه فرهنگ و هنر است که از قطعی اینترنت بین‌المللی بیشترین آسیب را دیده است.
کتاب
کتاب و کتاب‌فروشی از حوزه‌های فرهنگی است که امروزه بخشی از فعالیت‌های آن در فضای اینترنتی انجام می‌شود. اگر از تبلیغات و فروش آنلاین کتاب که در یک هفته گذشته تقریبا تعطیل بود بگذریم، در روزهای گذشته طرح فروش پاییزه کتاب و حتی پویش کتاب‌گردی که در چند سال گذشته همواره شور و شوقی به موضوع فروش کتاب می‌داد به علت قطع اینترنت بین‌المللی و نبود فضای تبلیغی برای این طرح تقریبا ناکام ماندند و موجب شد ششمین دوره پویش کتاب‌گردی که بیشتر در فضای مجازی تبلیغ می‌شد تا مردم در یک روز خاص به موضوع کتاب بیشتر واکنش نشان دهند؛ عملا ناکام باقی بماند.
بر همین اساس موضوع قطعی اینترنت باعث شد تا از سوی مدیران و برخی از کتاب‌فروشی‌ها طرح پاییزه کتاب برای یک هفته دیگر تمدید شود تا در روزهای پیش رو با حل شدن موضوع قطعی اینترنت، بتوان بخشی از خسارت‌های وارده را کاست.
خبرگزاری ایسنا در گزارش "تأثیر شرایط اخیر و اینترنت بر پاییزه کتاب" در گفتوگو با برخی از کتاب‌فروشی‌ها این موضوع را مورد بررسی قرار داده است.
تئاتر
هنر نمایش در چند سال اخیر با حذف سنتی تبلیغات که شامل پوستر، بروشور و تراکت می‌شود، عملا تبلیغات و جذب مخاطب را به فضای مجازی واگذار کرده و در این راستا نیز موفق بوده است؛ اما قطعی اینترنت در هفته گذشته باعث شد تا تئاتر نتواند مانند گذشته در عرصه تبلیغات فعال باشد و عملا در روزهای گذشته فضاهای نمایشی، خالی از مخاطب بودند.
از سوی دیگر تئاتر پیشروتر از بسیاری از کسب و کارهای اینترنتی خیلی زود زمینه فروش بلیت اینترنتی را تجربه کرد و امروز بیش از 90 درصد از فروش بلیت نمایش‌ها در فضای اینترنتی انجام می‌شود؛ به همین دلیل در شرایط هفته گذشته طبیعی بود که بسیاری از مخاطبان نتوانند از سامانه‌های فروش بلیت استفاده کنند و عملا باعث شد بسیاری از نمایش‌ها در برخی از روزهای خود بدون مخاطب باشند و حتی تعطیل شوند. خسارات وارده به عرصه تئاتر در جایی غیرقابل جبران به نظر می‌رسد که بر اساس شرایط سالن‌های نمایشی که زمان‌های خود را در اختیار دیگر گروه‌ها قرار داده‌اند، عملا موضوع تمدید اجرای نمایش‌ها بعید به نظر می‌رسد. حتی برخی از گروه‌ها بخاطر اینکه عوامل گروه‌شان با پروژه‌های دیگری نیز قرارداد دارند، نمی‌توانند اجرای خود را تمدید کنند تا بخشی از خسارات‌شان جبران شود.
در همین رابطه مسعود دلخواه که این روزها نمایش "هیچ چیز جدی نیست" را در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر روی صحنه دارد؛ لادن نازی کارگردان نمایش "لباس جدید پادشاه" که در تماشاخانه سنگلج روی صحنه است و ایمان افشاریان که قصد دارد نمایش "فرانکنشتاین" را در تالار اصلی تئاترشهر روی صحنه آورد در گفتوگو با هنرآنلاین موضوع قطع اینترنت را مسئله‌ای جدی و آسیب‌زننده برای تئاتر دانستند.
هنرهای تجسمی
اگرچه ساختار اقتصادی هنرهای تجسمی در ایران بر مبنای فروش‌های اینترنتی نیست و هنوز در این عرصه با تلاش‌های مختلف، ساختار درستی شکل نگرفته است؛ اما موضوع تبلیغ نمایشگاه‌های هنری که برای هنرمندان جنبه اقتصادی را به دنبال دارد از مواردی است که سال‌هاست توسط فضای مجازی و اینترنتی انجام می‌شود. در هفته گذشته گالری‌های تهران نیز با ریزش مخاطب روبرو بودند و حتی برای برپایی نمایشگاه‌های جدید خود نیز شرایطی برای اطلاع‌رسانی نداشتند. همین مسئله باعث شد که بسیاری از نمایشگاه‌ها بدون اطلاع‌رسانی آغاز به کار کنند و برخی از گالری‌ها نیز نمایشگاه هفته گذشته خود را تمدید کردند تا امیدوار به هفته جاری باشند که فضای اینترنت بین‌المللی به شرایط عادی خود بازگردد.
سینما
حوزه سینما هم در هفته گذشته سرنوشتی مشابه‌ای را تجربه کرد، این موضوع به خوبی از میزان افت فروش فیلم‌های در حال اکران مشخص است.
طبق اطلاعات سامانه فروش سینما، مشخص می‌شود که سالن‌های سینما در هفته گذشته شرایط نیمه تعطیل داشته‌اند و برخی از سینماهای کشور یا تعطیل هستند یا اصلا مخاطبی ندارند.
سامانه رسمی فروش فیلم‌های سینمایی آخرین آمار خود را تا پنجشنبه (۳۰ آبان‌ماه) به روزرسانی کرده‌اند و این آمار علاوه بر افت فروش فیلم‌ها، کم شدن تعداد سینماهای نمایش‌دهنده فیلم‌ها را نیز ثبت کرده که برخی صاحبان فیلم‌ها نیز در گفتوگو با خبرگزاری‌های داخلی به این مسئله اشاره کرده‌اند.
موسیقی
عرصه موسیقی و کنسرت‌های مختلف نیز وضعیتی مشابه تئاتر داشتند و در هفته گذشته بخاطر نبود شرایط بلیت فروشی و تبلیغات اینترنتی برخی از اهالی موسیقی ترجیح دادند که کنسرت‌ها و برنامه‌های خود را لغو و به زمان نامعلوم دیگری انتقال دهند. از سویی دیگر برخی از کنسرت‌ها نیز که نمی‌توانستند برنامه‌های خود را لغو کنند با ریزش مخاطب روبرو شدند و عملا در برخی از کنسرت‌ها، صندلی‌های خالی فراوانی دیده می‌شد.
موارد یاد شده در این گزارش نشان‌دهنده تنها بخشی از مشکلات و خساراتی است که به اهالی حوزه فرهنگ و هنر وارد شده است. خساراتی که به نظر نمی‌آید در معادلات اقتصادی و ضرر و زیان‌هایی که در حوزه تجارت اینترنتی به عنوان مبنای خسارت تلقی می‌شود، ارزیابی شوند. اما با مرور کلی موارد یاد شده می‌توان دریافت که قطع اینترنت بین‌المللی شرایطی را به وجود آورده که می‌تواند حوزه فرهنگ و هنر را در برابر آسیبی جدی قرار دهد.