به گزارش هنرآنلاین به نقل از ستاد خبری نوزدهمین جشنواره نمایشهای آیینی و سنتی، حمیدرضا اردلان- دبیر هفتمین سمینار بینالمللی این جشنواره- درباره ویژگیهای این دوره از سمینار و کیفیت مقالات ارائه شده گفت: نمیتوانم درباره ویژگیهای امسال بخش سمینار خارج از روندی که در 7 دوره و طی 14 سال طی شده است، صحبت کنم. از ابتدا این بخش اهدافی را برای خودش معین کرد که اولین آنها توجه به مباحث نظری در حوزه محض آیینهای ایران و جهان بود. این توجه محض نیاز بود تا پژوهشگران جوانی که به ویژه در دانشگاههای ایران تحصیل می کردند با نگاهی تاویلی و ریشهای موضوعات مرتبط با آیینها را انتخاب کنند و به آنها بپردازند.
وی ادامه داد: موضوع دوم در اهداف ما تشویق افرادی برای آماده سازی و ارایه آیینهای ناشناخته یا در حال زوال در بخش سمینار بود. موضوع سوم نیز ایجاد ارتباط بین پژوهشگران آیینی در سطح دنیا با پژوهشگران ایرانی بود به گونهای که هم بتوانیم متدولوژی آنها را تشخیص دهیم و تمرین کنیم و هم آنها را در جریان آیینهای نمایشی بگذاریم.
دبیر بخش سمینار جشنواره آیینی و سنتی درباره هدف دیگر این بخش از جشنواره متذکر شد: چهارمین هدفی که در این سمینار دنبال میکردیم توجه به مباحث میان رشتهای بود. به این مفهوم که آیین را منتزع از بقیه فرهنگ بشری نبینیم چون در یک آیین، جزئیاتی چون صدا و تصویر هست که از طریق آنها میتوان جنبههای موسیقایی و تجسمی آن آیین را مورد توجه قرار داد. همچنین یک آیین، مناسک و رفتارهای مردم را به نمایش می گذارد به عنوان نمونه مناسک مربوط به شادی و اندوه یا تولد و مرگ و ازدواج و ارتباط هستی با طبیعت مثل باران خواهی و آفتاب خواهی و همچنین غلبه بر نیروهایی که از طرف بشر میتوانند مفید یا مضر باشند را مطرح میکند و از طرف دیگر به جنبههای مردم شناسی، زبان شناسی، نشانه شناسی و پدیدارشناسی نیز میپردازد.
اردلان اظهار کرد: اصولا در این هفت دوره ما به رویکردمان در انتخاب آثار به روش علمی، ارتباط با آکادمی ها و کلا رسیدن به اهدافمان توجه داشته و در راه به ثمر رسیدن آنها مداومت داشتهایم که خوشبختانه نتیجه هم داده است به این صورت که مقالههای ارایه شده هم به صورت کمی و هم کیفی رشد قابل ملاحظهای داشتهاند و حتی افرادی داشتهایم که در هر هفت دوره مقاله ارایه کردهاند و در بیشتر مواقع شاهد رشد مناسبی در مقالاتشان که به رشد بخش سمینار هم منجر شده، بودهایم.
وی درباره پررنگ بودن حضور جوانان در این بخش نیز بیان کرد: افرادی که مقالاتشان را به این بخش ارایه میکنند اغلب جوان و در مقاطع دکترا و فوق لیسانس هستند که ما در کنار آنها از استادان بنام آیینی و مباحث میان رشتهای دعوت میکنیم تا ارتباط میان نسلی هم در این زمینه برقرار شود. به این 2 گروه نیز پژوهشگران و استادان خارجی نیز اضافه میشوند تا جنبه بینالمللی این بخش حفظ شود. در میان استادان خارجی نیز از نسل جوان دعوت میکنیم تا متوجه شویم جوانانی که در آکادمی های مغرب زمین مشغول به فعالیت هستند چه نظرگاههای جدیدی دارند.
اردلان درباره برگزاری این بخش از جشنواره در کاشان یادآور شد: به این فکر کردیم که آرام آرام این بخش به این بلوغ رسیده است که در خارج از تهران هم برگزار شود و به رشد پژوهش در مناطق پرفرهنگ ایران کمک کند.
وی در پایان درباره پیشبینیاش از میزان استقبالی که از برگزاری این بخش در کاشان خواهد شد، گفت: ما بیشتر از اینکه به دنبال تعداد افراد شرکتکننده در هر سمینار باشیم به دنبال تاثیراتی هستیم که این مقالات در فرهنگ جامعه میگذارد. در یک سمینارعلمی نیازمند است که افراد متخصص حضور یابند چون چنین سمینارهایی مانند برگزاری یک شو یا یک کنسرت موسیقی پاپ نیست و ممکن است در یک سمینار 50 نفر حضور یابند و در سمینار دیگری 10 نفر شرکت کنند. ولی دراغلب چنین رویدادهایی بیشتر از 100 نفر حضور نمییابند و هرچه هم که تعداد مخاطبان یک سمینار بیشتر باشد آن سمینار حالت تخصصیاش را از دست میدهد.
براساس این گزارش امسال لاله تقیان، حمیدرضا اردلان و محمدحسین ناصربخت انتخاب مقالات سمینار این دوره از جشنواره را برعهده داشتند و پس از ارزیابی نهایی ۱۳ اثر را برای ارائه مقاله و ۷ اثر را برای بخش ارائه پوستر برگزیدند.
سیاستگذاری نمایش سنتی در تئاتر معاصر ایران، درآمدی بر مبانی اقتصاد تعزیه با نگاه به تکایا و مجالس تعزیه در شهرستان تفرش و روستاهای مجاور، پیامدهای بسط شاکله بدنی شبیهخوان/ مخاطب در شبیهخوانی، شناخت اصول و قواعد روایت در داستان رستم و سهراب و...، آق حسین کاشی نمونه تقلیدهای ولایتی یا کمدی سپید در کاشان، حافظ و تعزیه، نقش و جایگاه زنان حکایت خوان در نقل و روایتگری فولکلور مناطق کوردنشین، بررسی تطبیقی شهادت حضرت عباس در مجموعه نسخ لیتن با داستان زریر در شاهنامه فردوسی، بررسی کارکرد دراماتیک آیرونی در نمایشنامه زلیخانامه، بررسی روایت در شبیهنامه، بررسی وجوه اشتراک و افتراق نگارگری ایرانی و نمایش ایرانی، با نگاهی بر نمایش تعزیه، رابطه دیالکتیکی مکان– فضا و اجرای تعزیه با تمرکز بر دو مکان اجرای تعزیه در اصفهان، پیرمردی– خرده نمایش شادیآور جزیره هرمز بخشی از مقالاتی هستند که در این سمینار در روزهای 19 و 20 مرداد ماه در کاشان ارائه میشوند.