به گزارش هنرآنلاین، بابک فرجی و رضا آشفته از کانون ملی منتقدان تئاتر ایران به پای بررسی نمایش "طریقه حکومت گجرخان" نشستند و فرجی درباره ساختار درام نقطه‌نظرات انتقادی‌اش را اعلام کرد و آشفته نیز به بودن عناصر کارآمد اجرایی اشاره کرد که متاسفانه در نبودن مخاطب انگار هیچ اجرایی کامل نخواهد شد و این اجرا نیز باید در بودن و حضور تماشاگران تاثیر مطلوبش را نمایان کند.
در این نشست که از سری تازه دوشنبه‌های نقد تئاتر و در شامگاه دوشنبه 20 اسفند در تالار سنگلج برگزار شد، رضا آشفته در ابتدا با اشاره به اینکه نمایش "طریقه حکومت گجرخان" دارای متن، کارگردانی، بازیگری و دیگر عناصر نمایشی است، از مجید امرایی نویسنده و یکی از کارگردانان آن پرسید چگونه است که شوربختانه این نمایش هنوز با مخاطبی در سنگلج همراه نشده است؟!
امرایی هم ضمن تشکر از طرح این پرسش پاسخگویی به بخشی از آن بر خود گروه ضروری دانست و بخشی هم به عوامل بیرون از گروه بستگی دارد که باید آنها پاسخگو باشند. او در ادامه درباره اجرای متن اشاره کرد که از دو سال پیش کار نکرده بود و حالا که نوبت اجرایشان فرا رسیده، این متن را مناسب با حال و هوای اجتماع دیده‌اند و آن را کار کرده‌اند.
امرایی دو سال و نیم پیش، با خواندن نمایشنامه حکومت با زمان خان نوشته میرزاآقا تبریزی با خود فکرده که این متن برای دوره قاجار هست و حالا در گذر زمان چقدر این واقعیت‌ها همچنان در جامعه جاری است و برای همین آن متن قدیمی منبع الهامی شده برای نوشتن متن خودش.
او همچنین درباره کار کردنش با احسان ملکی گفت: من سال 78 پنجشنبه‌ها به شهر کوهدشت لرستان می‌رفتم که به آموزش تئاتر برای عده‌ای جوان بپردازم که در آن فضا عده‌ای را آموزش دادم که الان هر یک در رشته و تخصص خودشان از هنرمندان به نام تئاتر کشور شده‌اند. احسان ملکی، ناصر حبیبیان، امین ابراهیمی، شعله محمدی، علی جمشیدی و بسیاری دیگر در آن دوره حضور داشتند. به همین دلیل دوست داشتم احسان ملکی متن مرا کار کند که او هم پذیرفت مشروط بر اینکه خودم هم مشارکت داشته باشم.
بابک فرجی، منتقد اینکه نمایش "طریقه حکومت گجرخان" به مسائل جامعه کنونی ما می‌پردازد، موفقیت آن دانست اما در آن مشکلاتی مطرح می‌شود که با پایان خوش سرانجام می‌یابد.
امرایی پایان کار را تلخ دانست چون در آن اتفاقی نمی‌افتد.
بابک فرجی معتقد است که بنابر تعریف هرم فریتاگ و حتی آنچه ارسطو به لحاظ ساختاری معتقد است نمایشنامه "طریقه حکومت گجرخان" به یک نقطۀ اوج می‌رسد که یکباره در آنجا همه چیز رها می‌شود و از سوی دیگر مناسبات کار اگر در این ساختار کلاسیک نمی‌گنجد معلوم نیست در چه ساختاری باید درباره‌اش این بررسی را انجام داد.
احسان ملکی، کارگردان نمایش "طریقه حکومت گجرخان" اینکه همه چیز در اوج تمام می‌شود، نقطه مثبت کار دانست.
مجید امرایی بر این باور هست که منتقد نباید بر مبنای آنچه در ذهن دارد این متن را واکاوی کند بلکه بنابر آنچه که در ساختار این متن وجود دارد که خودش نو هست و در آن می‌خواهیم بگوییم هیچ اتفاقی نمی‌افتد، فقط جای آدم‌ها عوض می‌شود و همان طریقه و سیاست‌هایی هست برای اینکه عده بسیاری هستند که دست در جیب همدیگر دارند و مدام دارند کلاهبرداری می‌کنند.
سپس فرجی به دنبال نشانگانی است که این تکرار را در متن بارزتر کند.
رضا آشفته هم در این باره ضمن اشاره به بودن اصول بنیادین در جهان تئاتر که از فن شعر ارسطو تاکنون زمینه‌ساز هر حرکت نوتری بوده‌اند، از دو پرده‌ای بودن نمایشنامه "در انتظار گودو" مثال می‌زند که پرده دوم تکرار پرده اول است و اینکه در این روزمرگی کشدار و دور باطل ولادیمیر و استراگون همچنان چشم به راه آمدن گودو هستند... در حالیکه پایان در این متن فقط باز است و با طرح پرسش تمام می‌شود و می‌تواند دچار چرخشی باشد برای استمرار و تکرار این وضعیت.
فرجی در ادامه به بازی‌های بازیگران اشاره کرد که به درستی در خدمت این اجرا هستند و همچنین موسیقی که با تلفیق چندین ساز و البته به زیبایی و تسلط نوازنده و آهنگساز برای مدرن شدن این وضعیت به کار گرفته شده، هر چند که هنوز امکان رتوش شدن نیز دارد.
آشفته نیز بازی‌ها را دقیق و کارآمد و بسیار مدرن دانست که با هدفگذاری مشخص در خدمت این اجرا هستند که هم پیشبرنده یک روایت نسبتا قدیمی باشند، هم بر فضای نمایش تاکید بورزند و هم دلالتی بر نو شدن کار داشته باشند.
احسان ملکی، کارگردان ضمن اشاره به داشتن بازیگران حرفه‌ای بر خلاقیت فردی آنان اشاره کرد که توانسته‌اند ایده‌های اجرایی‌شان را جامه عمل بپوشانند. اما همه گروه توانسته‌اند برای لحظه به لحظه بازی‌ها ایده‌پردازی کنند و در نهایت به یک جمع‌بندی برای ارائه بهتر بازی‌ها برسند.
شهرام مسعودی بازیگر هم اشاره کرد که ضمن نو بودن در جای جای این نمایش از شیوه سنتی نمایش‌های ایرانی چه تعزیه، چه پرده‌خوانی و چه نقالی خیلی رندانه و ظریف برای بهتر شدن بازی‌ها و کلیت اثر استفاده شده است.
زری اماد نیز تاکید کرد با تمام حذف‌ها و ممنوعیت‌ها گروه بازیگران همچنان به دنبال آن هستند که از خود مایه بگذارند برای اینکه از ارزش کار کاسته نشود و مخاطبان بتوانند آنچه باید را از کار بگیرند.
رضا آشفته به بودن آن پرده نقاشی که برگرفته از یک نقاشی کلاسیک اروپایی است اشاره کرد که خیلی زیاد نمی‌تواند با دنیای ایرانی ما همخوانی داشته باشد.
امرایی گفت که روزگار ما نیز ملغمه‌ای از همین دنیای غرب و شرق است، ما لباس غربی می‌پوشیم اما رفتارها و عقاید خودمان را هم داریم.
آشفته تاکید کرد که این پرده نقاشی فضا را پارادوکس و متناقض‌نما می‌کند.
ملکی هم توضیح داد که ما همین ضدیت‌ها و تناقض‌ها را در کارگردانی و طراحی لحاظ کرده‌ایم که بشود فضایی را القا کنیم.
آشفته اشاره کرد که این نقاشی می‌توانست به جای قدیمی بودن امروزی باشد چون نگاه شما پیشرو هست و از آن فضای قدیمی دارید ما را به زمان حاضر می‌آورید.
فرجی هم تاکید کرد که ساختمان‌های مدرن و حتی برج میلاد و نشانه‌های تهران می‌تواند جایگزین این پرده شود که تاثیر بهتری را بر ذهن و روان مخاطب بگذارد.
ملکی هم کارگردانان نمایش را سیاه آن دانست که خود را کنار گذاشته‌اند که حالا بتوانند در آن وسط ایده‌هایشان را از طریق بازیگران در اختیار تماشاگران بگذارند. در عین حال تلفیقی از نمایش سنتی ایرانی با تکنیک‌های نوین تئاتر جهان به کار گرفته شده و ما تاکید کرده‌ایم که همچنان سادگی فضای نمایش‌های سنتی ایرانی را به اجرا بیاوریم و وضعیت را مینی‌مالیستی کنیم و این پرده هم یک پرده‌خوانی مدرن باشد. بازیگران هم طوری رفتار کنند که حتی راه رفتن‌شان هم با هم یکی نباشد.
امرایی هم افزود: دو تا آدم در این نمایش مثل هم راه نمی‌روند.
نمایش "طریقه حکومت گجرخان" که به شیوه آیینی سنتی و تلفیق آن با شیوه‌های مدرن در تماشاخانه سنگلج اجرا می‌شود، با کارگردانی مشترک مجید امرایی و احسان ملکی روی صحنه رفته است.
احسان ملکی یکی از کارگردانان کشورمان هست که با نمایش "هزار شلاق" بارها خوش درخشیده و نمایش‌های بسیاری را در تهران و خرم آباد و دیگر نقاط کشور و جشنواره‌های داخلی اجرا کرده و جوایز بسیاری نیز دریافت کرده است.
نویسندگی این نمایش برعهده امرایی بوده است. امرایی که دانش‌آموخته تئاتر است کار خود را با خبرنگاری در این حوزه آغاز کرد و به‌طور همزمان تئاتر‌درمانی را با جانبازان یکی از آسایشگاه‌‌های تهران تجربه می‌کرد. او سابقه مدیریت روابط عمومی در مجموعه تئاترشهر و... را هم در کارنامه خود دارد. بازیگران این نمایش به ترتیب حروف الفبا زری اماد، شاهین علایی‌نژاد، سعید عبدالهی، فرامرز قلیچ‌خانی، شهرام مسعودی و میثم یوسفی هستند.
در خلاصه این نمایش آمده است: خان حاکم (گجرخان) به تخت می‌نشیند، به مردم وعده‌ها می‌دهد، دیوانیان که تکلیف‌شان روشن است و اما مردم. احسان ملکی طراحی صحنه این نمایش را هم انجام داده است. "طریقه حکومت گجرخان" از ۹ اسفند تا ۳۰ فروردین از ساعت ۱۹:۳۰ به مدت یک ساعت روی صحنه است.