سرویس تئاتر هنرآنلاین: نمایش "مرد شده" به نویسندگی، طراحی و کارگردانی آسو بهاری که فروردین و اردیبهشتماه در تالار مولوی به صحنه آمده بود، قرار است از 18 خردادماه ساعت 19 دوباره در سالن استاد سمندریان تماشاخانه ایرانشهر اجرا شود. بازیگران این اثر نمایشی مجتبی فلاحی، نسیم میرزاده، بهزاد خلج و دنا تارفی هستند.
آسو بهاری در گفتوگو با هنرآنلاین با اعلام این خبر گفت: "مرد شده" در دور جدید اجراها تغییری نخواهد داشت و با همان کست بازیگران و به صحنه خواهد آمد و تنها تهیهکنندهای به گروه اضافه خواهد شد.
او درباره نگارش این نمایشنامه خاطرنشان کرد: از آنجا که نمایشنامهنویس هستم سعی کردم به زندگی و اتفاقات اطرافم دقت کنم تا موضوعی دراماتیکی برای نگارش در آنها پیدا کنم. همچنین اتفاقاتی که برای کرد زبانها در 4 کشوری که در آن سکونت دارند همواره برای من جذاب بوده و آن را از لحاظ تاریخی و مستند دنبال میکنم.
او در ادامه افزود: در جریان جنگهای خاورمیانه کردها بسیار درگیر ماجراهایی که در شهر شنگال یا کوبانی اتفاق افتاده، بودهاند. اما در ماجرای جنگ کوبانی با داعش موضوعی که برای نخستین بار به شکل فزایندهای مورد توجه قرار گرفت، مبارزه زنان کوبانی بود. این اتفاق پیش از آنکه جنبه تبلیغاتی داشته باشد یک تاکتیک نظامی بود. در پی این جریان خبری درج شد که داعش اعتقاد دارد اگر یک سربازش به دست و گلوله یک زن کشته شود مستقیم وارد جهنم خواهد شد.
این نویسنده و کارگردان تئاتر همچنین اضافه کرد: مردم شهر کوبانی از این اعتقاد به عنوان یک تاکتیک نظامی استفاده کردند و کار به جایی کشید که زنانی که پیش از این به شکل پشتیبانی در تهیه غذا، پانسمان و کارهای پزشکی در جبهه کمک میکردند، تبدیل به انسانهایی شدند که فراتر از جنسیتشان در صف اول دفاع شهر قرار گرفتند و در خط مقدم و سنگرهای اول ورودی شهر جمع میشدند، آواز میخواندند و سر و صدا میکردند تا صدایشان در آن محل طنین افکن شود و باعث آن شود که داعش از ترس اینکه توسط یک زن کشته نشوند در مبارزه سست و یا عقبنشینی کند.
بهاری در ادامه توضیحاتش افزود: این اتفاق توجه رسانههای خارجی را به این موضوع که با تعاریف امروزی چطور یک زن زندگی خود را فدا میکند، با تمام وجود بچه خود را در بغل میگیرد، اسلحه در دست گرفته و در صف اول مبارزان و مدافعان میجنگد، جلب کرد. در پی این مسئله کمپینهایی تشکیل شد تا جامعه جهانی به جای حمایتهای صرفا تبلیغاتی به حمایتهای نظامی به مردم کوبانی روی آورند. با شروع حمایتها، ادامه مبارزه زنان و مردان کوبانی آزاد شد و همچنان نیز آزاد است.
او با بیان اینکه از دل این اتفاقات جذاب شخصیتی به نام ریحانه پیدا شد، خاطرنشان کرد: روایت است ریحانه دانشجوی حقوق بشر بوده و به دلیل جنگ به زادگاه خود برگشته و از آنجا که پدرش شکارچی بوده با تفنگ دورزن آشنایی داشته و تبدیل به تک تیرانداز مطرحی میشود که همگان او را دوست داشتند و از او به عنوان یک اسطوره و قهرمان نام میبرند. اما تفاوت ریحانه با اسطوره و اساطیر این است که او از جنس مردم است و از دل همان فرهنگ و اقلیم صمیمی به وجود آمده بود.
بهاری درخصوص چگونگی دسترسی به اطلاعات ریحانه عنوان کرد: در تحقیقاتی که داشتم با فردی که در آن زمان در کوبانی بود از طریق فیسبوک ارتباط برقرار کردم و پس مدت زمانی که اعتمادی بینمان ایجاد شد اطلاعاتی از ریحانه به دست آوردم هرچند با توجه به جایزهای که برای سر این دختر در نظر گرفته شده بود به سختی اطلاعات از این شخص درز میکرد. دو عکس در اینترنت وجود دارد که مشکوک هستند به نزدیکترین عکس به چهره ریحانه. ریحانه حدود 8 ماه در کوبانی مبارزه کرد و به رزمنده و فرمانده تبدیل شده بود. تک تیرنداز در جنگ شهری عنصری تاثیرگذار و مهم است چرا که در عملیات موضع مورد حمله و دفاع را مورد تحقیق قرار میدهد و عملا لیدر عملیات دفاعی و هجومی است و اینکه این فرد یک زن باشد بسیار جذاب است و مرا بر آن داشت که به سراغ نوشتن نمایشنامهای با این موضوع و مضمون بروم.
این هنرمند تئاتر درباره سبک و شیوه اجرایی نمایش "مرد شده" اظهار داشت: من همانقدر که به تئاتر علاقمندم سینما را نیز دوست دارم. در سینما به دلیل وجود قابهای بسته و نزدیک شدن به چهره و فیزیک بازیگر امکان ایجاد ارتباط بهتری میان هنرمند و مخاطب وجود دارد و در تئاتر نیز به دلیل حضور صحنهای و نفس دم به دم بازیگر و مخاطب ارتباط بسیار تنگاتنگ از گونهای دیگر با تماشاگر برقرار میشود. سعی کردم در این کار از این دو هنر کنار هم استفاده کنم تا به ایدهآلی در برقراری ارتباط با مخاطب برسم چرا که به نظر من در یک اثر نمایشی و مفهومی به نام هنر کلمه انتقال مهمترین کلمه است. هر چقدر باسواد و آگاه باشیم انتقال است که میتواند ذهنیت را به عینیت تبدیل کند و اگر ما در این انتقال دچار ضعف باشیم هنر و خلق ما در حد ذهنیت باقی میماند بنابراین من از پیوند این دو هنر در اجرا استفاده کردم.
او ضمن اشاره به اینکه نمایش فضای مولتی مدیا دارد، تصریح کرد: در اجرای این اثر در کنار تئاتر نیز تصاویری وجود دارد. سعی کردم با اطلاعاتی که به دست آوردهام خانه پدری ریحانه را در عین حالی که خبر از اوضاع خوب مالی دارد، بینظم و با نشانههایی از جنگ به تصویر بکشم. رنگ در صحنه نمایش بسیار دیده میشود به خاطر اینکه در اقلیم کردستان زیست آدمها با طبیعت زیاد است. همچنین در دکور رنگهایی از فضای جنگ نیز دیده میشود.
بهاری داستان نمایشنامه را اینگونه توضیح داد: قصه نمایش زندگی ریحانه است که از زاویه دید برادرش روایت میشود. او میخواهد ریحانه را قانع کند که با وجود اینکه اینجا وطن ماست اما شرایط مبارزه نیست و جبهه نابرابر است و باید به محل زندگی برادر در مونیخ بروند تا زندگیشان را نجات دهند و پس از آن برای باز پس گیری وطن فکری کنند و ...
این کارگردان تئاتر در پایان گفت: به شخصه سعی کردهام در کارهایم اصالتمند عمل کنم و صرفا به جنبه سرگرمی تئاتر و اینکه گیشه تئاتر به چه شکل خواهد بود، نگاه نکنم و بیشتر از هر چیزی دردی که یک گوشه ذهنم درگیرش بود را به تصویر بکشم و خود را با آن تخلیه روحی و روانی کنم و اتفاقی را که در ذهنم شکل گرفته با مخاطب به اشتراک بگذارم. به جای اینکه به دنبال به وجود آوردن پدیدهای باشم که صرفا سرگرمکننده و شادیآور است.
دیگر عوامل این اثر نمایشی عبارتند از: مدیر تولید: دیاکو خاکی، طراح نور: محمدرضا پرچ، طراح لباس: پژوا وکیلی فر، دستیار کارگردان: امید رحمتی، منشی صحنه: ندا افخمی، عکاس، طراح پوستر و بروشور: حمید ترکمن، مدیر تبلیغات: مریم شریعتى، تبلیغات مجازى: گروه هنرى پژواک و ساخت تیزر و مدیا: محسن خیر آبادى.