سرویس تئاتر هنرآنلاین، نمایش "خانه روشنان" در نخستین نگاه به دنبال بیان امری نیست جز ارائه یک نگاه زیباییشناسانه در خلال یک فرم نمایشی نامتعارف.
نحوه حضور مخاطب در این نمایش مانند دیگر آثار گروه تئاتر "کارگاه" مانند "توریست" و "تله موش" بر اساس بازتعریف رابطه مخاطب با اثر شکل گرفته است.در این نمایش نیز مخاطب بی آن که خود بداند با حضور در فضای نمایش نقشی میگیرد. این اتفاق شاید یکی از المانهای مهم آیین باشد که به شکل یک زیرمتن همواره در آثار این گروه وجود دارد. آیین به شکلی استحاله یافته که نه آن معنای گذشته را دارد و نه از آن فاصله گرفته است. در واقع این افراد از فرم آیین به نفع فرم کلی نمایش خود استفاده کرده و آن را دچار تغییراتی میکنند که در کلیت نمایش معنا و مفهوم دیگری میگیرد.
مخاطب در این نمایش برای دیدن مجبور به حرکت است. حرکت در فضاهای مختلف یک خانه که به عنوان بستر نمایش و مکان اجرایی در نظر گرفته شده است. این حرکت کنجکاوی مخاطب را در نخستین نگاه بر میانگیزد. کنجکاوی که به واسطه فرم نمایشی شکل گرفته و به نوعی حیات نمایش را به واقعیت گره میزند. واقعیت جریان زندگی در یک خانه که ممکن است اتفاقهایی به صورت همزمان در محیطهای مختلف رخ بدهد.
این موضوع منجر به آن شده تا نمایش به شدت به سنتهای ایرانی و نشان دادن المانهای سنتی در زندگی ما ایرانیها نزدیک شود. ما در این نمایش فضاهایی را تجربه میکنیم که شکلی ایرانی دارند اما به دلیل فرم نامتعارف نمایش که اتفاقا بسیار با محتوای تصویری اثر چفت شده است پیش فرضهای ما را میزداید و ما را با تجربهای ناب مواجه میکند.تجربهای که نمیتوان در نگاه نخست برای آن معنا و مفهومی در نظر گرفت و آن را به اندیشههای از پیش شکل گرفته و مرسوم تعمیم داد.
این نمایش که شکلی از هپینینگ را دارد به اجرای چند پارهای بدل شده است که درام را در وجهی ضعیف شده در روند نمایش نشان میدهد. در واقع این نمایش داستان خطی را به معنای کلاسیک دنبال نمیکند اما روند نمایش در شکلی تصویری نقطه به نقطه دچار حرکت است و اتفاقها به واسطه تصویر پیش از خود وارد یک سیر صعودی میشود که این اتفاق نیز بسیار قابل توجه است.
این نمایش که حاصل یک کارگاه ایده تا اجرا با موضوع عشق، شعر و خشونت بوده است اتفاقی موفق در همسانسازی یک روایت ایرانی با نوینترین فرمهای روایت در نمایش است. این نمایش که به دنبال بیان حرف بزرگی نیست در نهایت با یک تجربه تصویری منحصر به فرد که باز شکل و شمایلی ایرانی دارد موضوع خود را بسط میدهد و مخاطب را با برون رفت از شکلی شاعرانه به یک حالت و ژست عادی و واقع گرایانه تمام ذهنیت مخاطب را ویران میکند. اجراگران و عوامل این نمایش با فهم صحیح از آیین و از سویی فرمهای نمایشی تجربه شده در فضای تئاتر معاصر جهان شکلی را یافتهاند که در وجهی دیالکتیکی خود به یک فرم اجرایی نو بدل شده است.
ما در این نمایش نه میتوانیم آن را یک نمایش سنتی بدانیم، نه یک نمایش آیینی، نه تئاتر اپیک برشتی است، نه یک نمایش محیطی به معنای واقعی کلمه و نه یک نمایش پست دراماتیک در حالی که همه این المانها را نیز در خود حل کرده است و در دل یک نظام جدید به مخاطب تئاتر امروز ارائه میدهد.
در فضای تئاتر امروز شاید تجربه تماشای این نمایش در یک خانه کوچک در گوشهای از این شهر بسیار قابل توجه باشد چرا که این نمایش علیرغم همه تجربههای ناب و منحصر به فردی که به مخاطبش میدهد در یک سکوت او را به تامل درباره تئاتر و کارکردهای زیبایی شناختی آن دعوت میکند.
"خانه روشنان" که تا 30 دی ماه هرشب ساعت 19:30 در خیابان ایرانشهر، کوچه نوشهر، پلاک 18 اجرا میشود مخاطب را به گونه دیگری مورد خطاب قرار میدهد و او را به جور دیگر تئاتر دیدن دعوت میکند، درحالی که در این نگاه خود باز از هیاهو و تبلیغ به دور است و در یک آرامش و سکون راه خود را ادامه میدهد.