سرویس تئاتر هنرآنلاین: جان کریس از گاردین اخیراً متوجه شده است که حتی دیوید هیر، جولیان بارنز و جان الیوت گاردینر هم در حین اجراهای زنده حوصلهشان سر میرود. پیشتر مطلبی نوشته بودم درباره اینکه چطور ملالت میتواند بخشی اساسی از تجربه تئاتر رفتن باشد. این همیشه هم چیز بدی نیست: طلسم ملالت میتواند اغلب مقدمه موفقیت در درک و تحسین اثری هنری باشد.
اما برخی نمایشها فقط خستهکننده نیستند، بلکه غیرقابل تحمل به نظر میرسند. وقتی دختر بزرگترم کوچک بود و با خود به تئاتر میبردمش، همیشه از همان ابتدا برایش روشن میکردم که چون مربوط به کارم میشود، حتی اگر از نمایش متنفر بود هم باید در سکوت رنج میکشید. او همیشه ساکت مینشست اما جراحت رنج بر صورتش، صحنهای دیدنی بود، چهرهاش شبیه نقاشی "جیغ" ادوارد مونک میشد. در واقع در بیشتر موارد واکنش صادقانهاش به آنچه میدید بیواسطه و سریع بود.
چرا دیدن نمایش بد در تئاتر این قدر دردناک است؟ کتاب خستهکننده را میتوان به راحتی کنار گذاشت و اگر دیدن نقاشی یا چیدمانی در یک گالری دردناک باشد میتوان از کنارش رد شد. من به تماشای فیلمهای هولناکی نشستهام بدون اینکه فشار چندانی را تجربه کنم، اما تحمل نمایش بد گاه از نظر جسمانی بسیار دردناک است. هفته گذشته دوستی درباره نمایشی میگفت: "پس از نیم ساعت اول احساس میکردم کسی سوزن به دست و پایم فرو میکند."
گمان میکنم به این دلیل باشد که تئاتر زنده است و ترک آن گستاخانه به نظر میرسد. اما کنسرت موسیقی کلاسیک هم همینطور است و با این حال تحمل کنسرتی که از آن لذت نمیبرید آسانتر به نظر میرسد: میتوانید ذهنتان را رها کنید. در طول یک نمایش تئاتر آمیزه محرکهای سمعی و بصری به این معناست که توجه شما دائماً جلب میشود، حتی زمانی که خودتان نمیخواهید.
اما باز بعضی از اجراهای بد تئاتری از دیگران غیرقابل تحملتر هستند. من ترجیح میدهم در یک اجرای چهارساعتهی وحشتناک خیابانی گیر کنم تا اینکه سه ساعت بر روی صندلی در مقابل نمایشی ملالآور و بیحس کننده گرفتار شوم، تنها به این دلیل که آزادی و توان حرکت کمی آسودگی برایم به همراه دارد. تحمل یک تئاتر موزیکال متوسط یا پانتومیم افتضاح از یک نمایش ساده کلاسیک سختتر است. شاید به این خاطر که در دو مورد اول میدانید که قرار است حسابی خوش بگذرد و هر چه بازیگران سختتر و با درماندگی بیشتر تلاش میکنند، فاصله میان انتظارات و واقعیت بیشتر میشود.
پس اگر درباره اینکه چرا در میان اشکال هنری تحمل تئاتر از همه سختتر است، نظریهای دارید، لطفاً به ما هم بگویید- و اگر آن را از ذهنتان پاک نکردهاید، دردناکترین لحظات تئاتریتان را با ما در میان بگذارید. تلاش میکنیم مرهمی بر آن بگذاریم.
منبع: گاردین
ترجمه گروه تئاتر اگزیت (شیرین میرزانژاد)