سرویس موسیقی هنرآنلاین: تازهترین آلبوم محمد علیزاده در اواخر ماه سال 95 منتشر شد تا این خواننده پس از چند بار بدقولی به هوادارانش، بالاخره دل آنها را به دست بیاورد.
حقیقت آن است که آلبوم "عشقم نرو" قرار بود دو سال پیش منتشر شود اما هر بار با یک تأخیر چند ماهه مواجه میشد. اگر قرار بود این آلبوم در تابستان بیاید، به ماه محرم برخورد میکرد و بعد از آن قول زمستان داده میشد که عمو نوروز از سر راه میرسید و دوباره آن را به تعویق میانداخت. در هر صورت، یک پروسه دو ساله طی شد تا اینکه در روز 26 دی 95، سومین آلبوم رسمی علیزاده با فاصله چهار سال از انتشار آلبوم دوم این خواننده به بازار آمد.
سومین آلبوم علیزاده در یک شمای کلی، اسمی غیر مرتبط با طرح روی جلد دارد. مثل اکثر آلبومهای موسیقی پاپ، در این مجموعه هم یک نمای بسته از چهره خواننده بر روی جلد آلبوم قرار دارد که طبیعتاً چنین رویکردی صرفاً در جهت تبلیغ آلبوم است. تصویر محمد علیزاده بر روی کاور آلبوم جدیدش، لبخندی دارد که با اسم و محتوای آلبوم "گفتم نرو" همخوانی ندارد. عنوان "گفتم نرو" یک عبارت غمانگیز ملتمسانه و یا یک امر تأکیدی همراه با جدیت است که قائدتاً یک تصویر مرتبط با چنین مضمونی، بیشتر میتوانست به بعد حرفهای عکاسی و طراحی روی جلد بیفزاید.
البته ممکن است که عکسهای آلبوم قبل از انتخاب نام آن گرفته شده باشد که در این صورت علیزاده میتوانست از عکسی که در کاور درونی آلبوم قرار داده استفاده کند تا با اسم و محتوای آلبوم همخوانی داشته باشد. در درون بستهبندی آلبوم "گفتم نرو" دو عکس دیگر از علیزاده و یک عکس هم از میلاد ترابی، آهنگساز، تنظیمکننده و مهندس صدای برخی از قطعات آلبوم گذاشته شده که هر دو عکس درون بستهبندی (به خصوص عکسی که علیزاده روی صندلی نشسته و دارد فکر میکند)، گزینههای مناسبتری برای قرار گرفتن روی جلد آلبوم بودند، اما همچنان مشخص نیست که چرا خوانندههای پاپ تا به این حد به استفاده از عکسهای پرتره دارند.
"گفتم نرو" یک مجموعه کوتاه (به لحاظ زمانی) حدوداً 28 دقیقهای است و 8 قطعه دارد که از این لحاظ بیشتر به یک آلبوم EP میزند تا آلبوم جدی و رسمی. در شرایط فعلی موسیقی ایران، تعداد قطعات استاندارد برای یک آلبوم پاپ، حدود 9 تا 12 قطعه است و تجربه نشان داده که آلبومهای کمتر یا بیشتر از این تعداد قطعات، یا مختصر و غیر کامل میشود و یا طولانی و حوصله سر بر. محمد علیزاده که پس از 4 سال آلبومی را منتشر کرده، بهتر بود اگر فرصتی میگذاشت و یک، دو قطعه دیگر هم به مجموعه جدیدش اضافه میکرد اما گویا کنسرتهای متعدد فرصت این کار را به خواننده آلبوم موفق "سورپرایز" نمیداد.
"گفتم نرو" به لحاظ مضمون یک آلبوم تک بعدی است که صرفاً به مقوله عشق میپردازد. عشقی که در کلام این مجموعه وجود دارد، یک عشق زمینی و غیر عمیق امروزی است. بنابراین "گفتم نرو" نمیتواند یک مجموعه کامل برای حس و حالهای مختلف باشد چرا که محتوای آن چنین نیست. البته علیزاده به طور کلی چندان خواننده اجتماعی نیست که به موضوعات مختلف بپردازد و به جز چند قطعه الهی و مذهبی که خوانده، سابقه تجربه کردن لحظات مختلف دیگر را در موسیقی خود نداشته است، اما حداقل این انتظار وجود دارد که ترانههای آلبوم از تنوع بیشتری برخوردار باشند و نگاههای ستایشگر، مثبتاندیش و شاعرانهتری هم به کار این خواننده اضافه شود، نه آنکه هر 8 قطعه آلبوم راجع به یک عشق زمینی باشد و در هر کدامشان هم سخن از جدایی به میان بیاید. اما به هر حال چنین محتوایی هم مخاطب خودش را دارد و چه بسا درصد کثیری از جامعه مخاطبان موسیقی را هم شامل میشود.
7 ترانه از 8 ترانه آلبوم از سرودههای مهرزاد امیرخانی است که عمدتاً ترانهسرایی سادهنویس است. در کلام امیرخانی استفاده از واژگان و اسمهای خاص تا حد "صفر" پایین بوده و این ترانهسرا ترانههایش را با استفاده از واژگان رایج و مرسوم در دیالوگهای روزمره خلق میکند. شاید علت استقبال برخی از خوانندهها از ترانههای امیرخانی هم همین سادگی کلام او باشد که موسیقی را برای مخاطبهای معمولی هم قابل درک میکند ولی قطعاً کسی در آنها نباید به دنبال شاعرانگی خاصی بگردد. استفاده از چنین ترانههایی در حد 2 ،3 قطعه برای یک آلبوم موسیقی که میخواهد حرفهای جدیتری هم بزند کافی است، مگر آنکه هنرمند بپذیرد که قرار است صرفاً یک خواننده هیت بازاری باشد و هدفش جمعآوری مخاطب بیشتر برای کنسرتهای آتی است.
اما یک ترانه دیگر آلبوم، متعلق به سید محمد کاظمی است که این ترانه به جز ترجیعبند کلیشهای که دارد، ترانه خوب و قابل قبولی است. البته ترانه "تصمیمتو بگیر" یک نکته غیر قابل هضم هم دارد، آن هم جایی است که کاظمی میگوید: "با همه به هم بزن، دستتو بده به من". اشاره به چنین نکتهای در یک ترانهای که از یک عشق زمینی میان دو جنس مخالف صحبت میشود، جداً عجیب به نظر میرسد، حتی به مراتب عجیبتر از آنجایی که علی ایلیا نوشت: "به همه میخندی، با همه دست میدی، دستتو میگیرم، دستمو پس میدی، اما دوست دارم." استفاده از واژه "همه" در شعر کاظمی، عقبه معشوق را نشان میدهد که عقبه پاک و منزهی نیست اما عاشق از او میخواهد که همه را رها کند و به او بپیوندد. طبیعتاً چنین رفتاری نمیتواند رفتار یک انسان شرقی باشد و از آنجایی که تمی غربگرایانه دارد و یک آدم شرقی آن را میخواند، برای مخاطب قابل هضم نخواهد بود.
به لحاظ فرم و سبک موسیقی، آلبوم "گفتم نرو" یک مجموعه پاپ است که قطعات پاپ آن در دو دسته قطعات اسلو پاپ و الکترونیک هاوس قابل تقسیمبندی هستند. از این میان، آثار اسلو جدیتر گرفته شده و برای اولین بار است که این آثار نسبت به قطعات ریتمیک آلبومهای علیزاده برتری دارند. در دو آلبوم قبلی این خواننده، قطعات ریتمیکی مثل جز تو و این اولین باره قطعات ریتمیک بسیار خوبی بودند، اما این آلبوم در این زمینه با افت شدیدی روبرو شده است. به خصوص آنکه این مجموعه یک قطعه کاملاً تینیجری مثل "یه آدم دیگهای" هم دارد که چندان به سبک و سیاق خواننده تیتراژهای "هواتُ کردم" و "برادر" جور در نمیآید. قطعه "بیمارم" تقریباً بهترین اثر آلبوم است که ملودی و تنظیم به جایی دارد و اتفاقاً تنها قطعهای است که نه علیزاده، نه شهاب اکبری و نه میلاد ترابی در شکلگیری ملودی و تنظیم آن نقشی ندارند. ملودی این قطعه را که تمی استانبولی دارد، فرشید ادهمی ساخته و معین راهبر آن را به خوبی با استفاده از فضای آکوستیکی شامل پیانو، ویولن و ساکسیفون تنظیم کرده است.
بیشتر بار تنظیمهای آلبوم برعهده میلاد ترابی همکاری قدیمی علیزاده است. تنظیمهای ترابی عمدتاً برگرفته از موسیقی الکترونیک هستن و همچون گذشته در آنها یک سری سمپل و وی.اس.تی شنیده میشود که دیگر مثل اواسط دهه 80 برای مخاطب موسیقی تازگی ندارد. اورتورهایی که این تنظیمکننده برای قطعات ریتمیکی چون "بی معرفت" و "یه آدم دیگهای" با نرمافزار ساخته، اورتورهای مثالزدنی و شاخصی نیستند. در حالیکه این تنظیمکننده در آلبومهای "کما" حمید عسکری و یا آلبوم "سورپرایز" محمد علیزاده اورتورهای بسیار خوبی را برای قطعات ترنس و هاوس ساخته بود. البته در میان تنظیمهای ترابی در آلبوم "گفتم نرو" تنظیم قطعه "عشقم این روزا" بر روی ملودی خوب محمد علیزاده، یکی از بهترین آهنگهای آلبوم را رقم زده است.
شهاب اکبری دیگر تنظیمکننده آلبوم جدید علیزاده است که در آلبوم قبلی این خواننده هم حضور داشت و قطعه موفق "دلت با منه" (ازم دوری) را تنظیم کرد. اکبری علاقه ویژهای به سازهای کلاسیک دارد و معمولاً در خیلی از قطعاتی که تنظیم میکند، از ارکستر زهی استفاده میکند. ساز پاپ مورد علاقه اکبری هم گیتار است که نمود آن در اکثر قطعاتی که تنظیم کرده وجود دارد. این ترکیبهای میان گیتار و ویولن نیز گرچه یک روزی به مانند اورتورهای میلاد ترابی در دهه 80 بسیار موفق بود اما الآن به نظر میرسد که اکبری نیز همچون ترابی به یک تغییر رویکرد در فضای کاری خودشان فکر کنند. این دو موزیسین جزو برترین تنظیمکنندههای یک دهه اخیر ایران بودهاند اما تغییر برای هر موزیسینی ضروری است و اکنون بهترین فرصت برای این اتفاق است.
به طور کلی آلبوم "گفتم نرو" محمد علیزاده در فاصله زیادی با آلبوم "سورپرایز" قرار دارد و کیفیت آلبوم "دلت با منه" هم از این آلبوم بالاتر است، اما این نکته هم هست که در خصوص آلبوم خوانندههای با سابقهای چون علیزاده که فعالیتشان در موسیقی به یک دهه میرسد، همیشه نکتهسنجی و دقت بیشتری صورت میگیرد و انتظار از چنین خوانندههایی بالاتر است.
محمد علیزاده در دو، سه سال اخیر به شدت خودش را درگیر برگزاری کنسرت در شهر تهران و شهرستانهای مختلف کشور کرده و اجراهایش را تا جایی که بلیت اجراهایش به فروش میرسد ادامه میدهد که این اتفاق گاهاً هم به کیفیت اجراهایش ضربه میزند و هم به کیفیت و کمیت آثار استودیویی. مطمئناً این خواننده بااستعداد با صدای قدرتمندی که دارد، اگر کمی از میزان کنسرتهایش بکاهد و وقت بیشتری را در استودیو بگذراند، همچنان میتواند قطعاتی چون "خداحافظ همین حالا"، "این اولین باره"، "شهر باران"، "حالمو زیبا کن"، "هواتُ کردم" و "برادر" بخواند.