سرویس موسیقی هنرآنلاین: چند هفته اخیر بود که طبق روال همیشگی برای خرید آخرین کارهای منتشرشده در بازار به یکی از فروشگاه‌های معتبر موسیقی رفتم. در میان آثاری که انتخاب کرده بودم چشمم به آلبومی با عنوان "شانزه لیزه" افتاد، در ابتدا طراحی جالب و در عین حال ساده آن من را برای خرید آن ترغیب کرد. اسامی روی آلبوم برایم ناآشنا بود به همین دلیل در اولین فرصت آن را گوش کردم. این مجموعه حال و هوای موسیقی‌های خاطره‌انگیز فرانسوی را دارد و در سبک‌های مختلف نظیر کانتری، راک و پاپ تولید شده است. آزاده مهدوی آزاد که سابقه نوازندگی هارمونیکا در سبک‌های بلوز و پاپ و کلاسیک را دارد، سولیست ساز دهنی در این مجموعه است. تنظیم قطعات آلبوم توسط بهرنگ قدرتی انجام شده و میکس و مسترینگ و نوازندگی گیتار از پویان یاوری است.
درست 24 ساعت بعد از گوش دادن‌های مداوم آلبوم "شانزه‌لیزه" به دنبال مهدوی آزاد رفتم و با سماجت فراوان او را به انجام یک گفت‌وگوی بلند دعوت کردم.
او جدا از هنری که در اولین اثر رسمی‌اش نشان داده بسیار فروتن و قابل احترام است. مهدوی آزاد در تمام مدت گفت‌وگو با صبوری تمام به سؤالاتم پاسخ‌های صریح داد.
می‌خواهیم از آلبوم "شانزه‌لیزه" شروع کنیم، ایده ساخت این آلبوم از کجا شکل گرفت؟
خب، اول تشکر می‌کنم از حمایت‌هایی که از آلبوم "شانزه‌لیزه" بعد از پروسه پخش صورت گرفت. با دیدن هر پست در مورد آلبوم روی صفحات مجازی دوستان و حامیان انگیزه دوچندانی برای ادامه فعالیت در این راه می‌گرفتم و الان وظیفه خودم می‌دانم که تشکر ویژه از تک‌تک عزیزان کنم، اما فکر می‌کنم اصلی‌ترین هدف هنر این بوده که قبل از بازی با تکنیک‌ها، حرکت احساس مخاطب برای چند لحظه هم که شده با حس درون شما همراه شود. در حقیقت ایده اصلی من برای این آلبوم همین بود، انتقال یک حس خوب برای شنوندگان با توجه به ویژگی‌های سازم. علاقه خودم موسیقی فرانسوی بوده که سعی کرده‌ام در عین وفادار بودن به نسخه‌های اصلی، آن را به سلیقه مخاطب ایرانی هم نزدیک کنم که البته در این مرحله بیشتر از ایده‌های تنظیم‌کننده این آلبوم استفاده شده. این 8 اثر که در آلبومم وجود دارد، همه‌شان با انگیزه حسی شروع شد مثلاً من خودم اصلاً زبان فرانسوی بلد نیستم ولی هر بار به نسخه‌های اصلی این آهنگ‌ها که اکثراً با کلام بوده‌اند گوش می‌دادم حس خوبی دریافت می‌کردم و برای همین آن را با هارمونیکا اجرا کردم.
به نظرتان این آلبوم چه ویژگی‌هایی که دارد که آن‌قدر بازخورد خوبی داشت و الآن در رده پرفروش‌ترین آلبوم‌هاست؟
به نظرم نواخته شدن سازی به ظرافت هارمونیکا در فضای رمانتیک موسیقی فرانسوی با شور زنانه، با یک موزیک دل‌نشین از همان دیار اما در راستا با ذائقه گوش ایرانی، دلیل اصلی بازخورد گرم بود.
چطور شد که به سراغ سازدهنی رفتید؟
رشته اصلی من نرم‌افزار بود. اما موسیقی همیشه جزو برنامه‌هایم بود و علاقه خودم بیشتر به سبک‌های بلوز و پراگسیو راک بوده. قبل از اینکه نوازنده سازدهنی باشم شاید با توجه به عدم شناخت کافی از این ساز در ایران در آن سال‌ها، بحث ورود من به دنیای موسیقی و سازدهنی انگیزه و علاقه درونی بود, اما با بررسی و مطالعه و شناخت قابلیت‌های این ساز، رفته‌رفته این ساز برایم به مسیر جدیدی در زندگی‌ام تبدیل شد و آلبوم "شانزه‌لیزه" حاصل این علاقه درونی چندین ساله پس از استعفا از کار مهندسی است. هم‌اکنون سازدهنی همه زندگی من شده است.
در "شانزه‌لیزه" چیزی که برای من به شدت دیده می‌شود این است که سازدهنی برای آمریکای لاتین است، اما چرا در این آلبوم به جای آمریکای لاتین، فرانسوی به کار برده شده بود؟
علت اصلی این مسئله به همان ایده اصلی که گفتم بازمی‌گردد. من به دنبال یک چیز بینابینی بودم که هم مخاطبان حرفه‌ای خوششان بیاید و هم شنوندگانی که می‌خواهند موسیقی گوش کنند تا حس خوبی بگیرند، خوششان بیاید. ملودی‌های فرانسوی همان خاصیتی که من مد نظرم بود را داشتند. یعنی این ملودی‌ها هم عامه‌پسندند و فضای گرم دارند و هم می‌شد روی آن‌ها تغییری در جهت ایده اصلی آلبوم و ویژگی‌های هارمونیکا اعمال کرد.
در آلبومتان سبک‌های مختلفی را کار کرده‌اید. این تفکر از یک شاخه به شاخه پریدن بود و یا سعی بر ایجاد تنوع داشتید؟
من دوست داشتم مخاطبانم شنونده یک سبک خاص نباشند. به همین علت در میان قطعاتم هم پاپ فرانسوی هست و هم کانتری، اما سعی کردم این تنوع سبب از بین رفتن یکپارچگی در آلبوم نشود.
طراحی آلبوم ایده خودتان بود؟
با مشورت از دوستان به این نتیجه رسیدم که ارائه یک سی دی آلبوم در واقع ارائه یک پکیچ هنری است و تنها موسیقی آن نباید مهم باشد. ایده من از ابتدا نقاشی یک فضایِ گرم کافه‌ای و کاراکتر طراحی شده شبیه به خودم بود. برای این کار از ایده‌های دوستانم و در نهایت با طراحی زیبای خانم گیتی مطهری بهره بردم و البته بازخورد خیلی مثبتی گرفتم.
راجع به سازبندی‌های "شانزه‌لیزه" برایمان بگویید. خودتان خواستید که آن‌قدر سازبندی‌ها کم باشند؟
مشکلات و موانع جانبی زیادی در مسیر تولید این آلبوم وجود داشت که یکی از این موانع عدم رابطه با دوستان نوازنده ایده پرداز بود و دیگری عدم حمایت مالی برای دعوت از این دست نوازندگان. (این آلبوم با هزینه شخصی خودم تولید شد). قطعاً اگر با دوستان نوازنده‌ای که امسال افتخار آشنایی با آن‌ها را داشته‌ام کار می‌کردم، خیلی فضای رنگی و متفاوت‌تری می‌شد. به همین دلیل این آلبوم را برای خودم یک نقطه شروع می‌دانم. برای همین از نقدهایی که به آن می‌شود استقبال می‌کنم. هدفم بیشتر این بود که از فعالیت‌هایی که داشته‌ام یک خروجی داشته باشم.
به فکر اجرای زنده آلبوم "شانزه‌لیزه" هستید؟
مسلماً با توجه به استقبال خوبی هم که از آلبوم شد یکی از اهداف کاری آینده خودم رو اجرای زنده قرار دادم و به فکر برنامه‌ریزی برای آن هستم.
قطعات آلبومتان علیرغم تنوعی که دارند، یک هدف مشخصی را دنبال می‌کنند و یکدست هستند. نظرتان چیست؟
در آلبومم به جز یک قطعه ایتالیایی و یک قطعه از گری مور باقی قطعات فرانسوی هستند. شما به موسیقی ایرانی هم توجه کنید که اگر حداکثر تنوع هم وجود داشته باشد، باز هم یک سری شباهت وجود خواهد داشت. در هر صورت سعی کردم در آهنگ‌های مختلف با سازهای متفاوت تنوع ایجاد کنم. در نهایت همه‌چیز در این آلبوم از همان هدف اصلی که عرض کردم، یعنی انتقال یک حس خوب به شنونده نشأت می‌گیرد. کلیت یک آلبوم باید یکدست باشد اما در درون آن هم باید تنوع وجود داشته باشد. من کار بلوز خالص در این آلبوم قرار ندادم، به خاطر اینکه آن حالت یکپارچگی اثر از بین نرود.
ما چه زمانی باید منتظر آلبوم بعدی شما باشیم؟
صحبت در این مورد خیلی زود است. من هدف‌های زیادی را می‌خواهم دنبال کنم. اما مطمئناً با الهام از تجربیات آلبوم "شانزه‌لیزه" در آلبوم بعدی سعی در تولید مجموعه‌ای حرفه‌ای‌تر و جلب رضایت بیشتری از مخاطبان حرفه‌ای و دوستداران موسیقی دارم.
در لابه‌لای صحبت‌هایتان در مورد سازتان سخنی گفتید که این ساز هنوز هم جدی گرفته نمی‌شود در حالی که این ساز معرفی‌شده‌ای است. چرا نگاه‌ها به سمت این ساز این‌گونه است و چه کارهایی باید کرد تا این ساز به عنوان یک ساز جدی‌تر معرفی شود؟
یکی از دلایلش این است که کارهای تولیدشده با محوریت این ساز در ایران خیلی کمتر بوده و هنوز هم کم است و در نتیجه مخاطبان هم شناخت کمتری به این ساز دارند، اما در سال‌های اخیر کارهای خیلی خوب و حرفه‌ای تولید شده است که نوازندگان هارمونیکا در ایران توانسته‌اند این ساز را به عنوان یک ساز جدی معرفی کنند. طبیعتاً هر چقدر کار بیشتر تولید شود، دیدگاه‌ها به آن سمت خواهد رفت و همه متوجه می‌شوند که با این ساز خیلی کارها می‌شود کرد.
مسئله‌ای که ما در کشورمان با آن مواجه هستیم، محدودیت نوازندگی برای خانم‌هاست. نگاه شما به این مسئله چیست؟
من این روزها آن‌قدر در دوران خوبی به سر می‌برم که خیلی به ابعاد منفی و پرتنش‌تر فکر نمی‌کنم، اما به نظرم مسیر نوازندگی برای بانوان کماکان با حاشیه‌هایی همراه بوده و هست که البته در این یکی دو سال اخیر شاید از جنبه‌هایی تسهیل شده و باز هم امیدواریم که این دیدگاه بیشتر تثبیت شود که یک خانم هم روی سن برای بیان هنرش می‌رود و روزهای زیادی از زندگی‌اش را برای به دست آوردن این توانایی بیان هنرش گذاشته که حیف است به خاطر حاشیه‌هایی با محدودیت همراه شود.
آلبومتان برای شما چه بازخوردهایی داشت؟
حمایت خیلی خوبی از من شده است و من باز هم از این تشویق‌ها و حمایت‌ها تشکر می‌کنم.
اصلاً فکرش را می‌کردید که به این شدت از کارتان حمایت شود؟
نه واقعاً. چون من قبلش هم فعالیت‌هایی به عنوان نوازنده مهمان داشته‌ام و این ساز همچنان ساز جدید و ناشناخته‌ای در ایران محسوب می‌شود. به خصوص اینکه در جامعه ما موسیقی بی‌کلام مخاطبان کمتری دارد، اما در این آلبوم توانستم به صورت مستقل جایگاهم را تثبیت کنم. آلبوم "شانزه‌لیزه" تجربه خیلی خوبی برای من بود. همان هفته اول انتشار آلبوم خبرگزاری ایلنا خبر داد آلبوم من بعد از آلبوم "خداوندان اسرار" همایون شجریان پرفروش‌ترین کار بود. بازخوردهایی خیلی جالبی از این کار گرفتم. انگیزه‌ای برای جدی‌تر شدن کارم گرفتم. البته مانند هر کار هنری دیگر به آلبوم من هم نقدهایی هم خواهد بود. واقعیت این است که یک کار یا باید به ایده آل ترین شکل خود برسد تا منتشر شود و یا اینکه تصمیم می‌گیری کاری که در یک زمان باید انجام بدهی را انجام دهی و نتیجه را منتشر کنی تا همه نقدها و همین‌طور حمایت‌ها برای بهبود کیفیت کارهای بعدی الهام‌بخش و به نوعی هدایت‌کننده ادامه راهت باشد.
موسیقی چه چیزی داشته که خانم مهدوی را از کار مهندسی به این راه کشانده است؟
موسیقی همیشه علاقه درونی من بوده است، اما اگر بخواهیم این‌گونه بررسی کنیم که چه دلیلی داشته من از مهندسی به موسیقی برسم، باید بپرسیم که اصلاً چه دلیلی داشته من مهندس شوم؟ در حالی که من نه اصلاً به مهندسی علاقه‌ای داشتم و نه فکر می‌کنم استعدادش را! یعنی صرفاً به خاطر اینکه ریاضی و فیزیک را خوب می‌فهمیدم و با توجه به شرایطی که آن زمان در میان خانواده‌ها وجود داشت، و البته شناخت عمیقی هم از علاقه خودم نداشتم مهندسی را انتخاب کردم و ادامه دادم. همیشه درون من تردیدی بود که اگر این کار را بکنم می‌توانم از پسش بربیایم یا خیر؟ هارمونیکا را هم به خاطر صدایش دوست داشتم و در نهایت زیبایی بی‌پایان بودن این راه تا بخواهی نوازنده شوی، خودت را به روز نگه داری، ادامه دهی و کار تولید کنی و باز هم ادامه دهی برای یاد گرفتن. البته نه اینکه صرفاً تولید زیاد مدنظر باشد که هدف اصلی هنر فراموشت شود. اما مسلماً برای کسی که نوازنده است مهم‌ترین انگیزه‌ای که باعث می‌شود خشک نشود، تمرین کردن، ضبط و اجراست. این را هم بگویم که در ابتدای ورودم به این عرصه، شروع تفکرات من با ساخت آلبوم نبود. صبح تا شب به ساز زدن می‌پرداختم اما بعد آن احساس کردم که باید دنبال چیزهای محکم‌تری باشم تا لااقل خودم به خودم بتوانم انگیزه‌ای برای ادامه دادن بدهم.
وضعیت امروز موسیقی را چگونه می‌بینید؟
وضعیت امروز موسیقی پارادوکس است. یک سری جنبه‌ها خیلی خوب پیش می‌رود و یک سری جنبه‌ها ضعیف. اساتید موسیقی ما در حال فراموش شدن هستند و متأسفانه در هر هنر و صنعتی هستند اشخاصی از همان خانواده که در مسیر تیشه به ریشه زدن قدم برمی‌دارند.
آلبوم "شانزه‌لیزه" مراسم رونمایی نداشت، دلیلش چه بود؟
با توجه به همزمانی پخش آلبوم با ماه محرم و صفر، امکان برگزاری آیین رونمایی وجود نداشت.
مراسم خاصی در آینده خواهید داشت؟
اما با توجه به استقبال خوب دوستداران موسیقی مراسمی به این منظور روز جمعه 27 آذرماه در کتاب‌فروشی گاندو برگزار می‌شود که با اجرای دو قطعه از آلبوم همراه است.
و صحبت پایانی؟
حرف آخر دعوت از تمامی دوستان و دوستداران موسیقی جهت قدردانی از حمایتشان به آیین رونمایی آلبوم روز 27 آذر. و اینکه من آلبوم "شانزه‌لیزه" را یک شروع برای کارهای هرچه حرفه‌ای‌ترم می‌دانم، همان بحث بی‌پایانی راه نوازنده شدن تلاش و تمرین و تولید و باز هم باانگیزه تمرین تا جایی که بتوانم به استانداردهای جهانی لازم در این ساز برسم. هر کدام از آثار هارمونیکا که تولید می‌شود، آثاری که جنبه تکنیکی و یا برخی جنبه حسی دارند، همه در نهایت به بیشتر شناخته شدن این ساز و قابلیت‌هایی که دارد کمک می‌کنند. امیدوارم طوری شود که در این ساز هم مانند بقیه سازها کارهای تولید شده بیشتری داشته باشیم.
دموی آلبوم "شانزه لیزه" را اینجا بشنوید: