گروه موسیقی هنرآنلاین: کیوان کثیریان، مدیر روابط عمومی خانه هنرمندان در ابتدای این نشست با اشاره به اینکه یک سال و نیم است درگیر کرونا هستیم، گفت: خانه هنرمندان ایران به عنوان کانون فرهنگی هنری در تهران طی یک سال و چند ماه گذشته کم لطمه نخورده است. طی این مدت بسیاری از برنامههای فرهنگی هنری محکوم به تعطیلی شدهاند. اما به هرحال فعالیتهای خود را با شرایط موجود وفق داده و تا حد مقدور برگزاری برنامهها را به صورت حضوری ادامه دادیم.
مجید رجبیمعمار، مدیر عامل خانه هنرمندان در ادامه برنامه گفت: درگذشت دو خبرنگار حوزه اجتماعی ایرنا و ایسنا را تسلیت میگویم. بحران کرونا برای همه مردم و مشاغل مشکلات و تنگناهای بسیار ایجاد کرد. اما گرفتاریها و مصیبتها برای اهالی فرهنگ و هنر بیشتر بوده است. فعالان هر حوزه به نوعی با مسائل مختلف مواجه بودهاند و در نهایت شرایط سخت و غیرمترقبهای ایجاد شد که کسی از آن پیش زمینه نداشت. حال نیز معلوم نیست بیماری کرونا کی پایان مییابد.
از هنرمندی که درگیر معیشت است نمیتوان انتظار داشت
وی ادامه داد: با وجود موفقیت در ساخت واکسن اما هنوز زمانی که ویروس شکل جدید به خود میگیرد، سازندگان واکسنهای مطرح نگران میشوند، چه به برسد به ما که هنوز درصد بسیار کمی را واکسینه کردهایم. باید برای فعال بودن همه مشاغل بخصوص فرهنگ به فکر بود. باید این موضوع را در نظر داشته باشیم که بسیاری از افراد از طریق فعالیت هنری زندگی خود را تامین میکنند تا مردم را شاد کنند و به آنها قوت قلب دهند، اما زمانی که هنرمند درگیر معیشت و مشکل معاش باشد، نمیتوان از او انتظار داشت.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در ادامه بیان کرد: پس از گذشت چند ماه اول بحران، تا اردیبهشت سال قبل همه چیز تعطیل شده بود و ما هم برنامهریزی کردیم تا خانه هنرمندان فعال باشد؛ زیرا نهادی جدی است و متعلق به هنرمندان همه عرصههاست. شالکه خانه هنرمندان جز ارکان غیر دولتی بوده که به همه هنرها اشتغال دارد. به این ترتیب ما در فرصتهای میان، پیکهای کرونا، تئاترها و گالریها را دایر کردیم، اما دیدیم موضوع خیلی سختتر از آن است که فکر میکنیم و به راحتی نمیتوان از این ویروس خلاص شد.
وی افزود: سال پیش تنها یک نمایش «بازگشت افتخار آمیز مردان جنگی» در سالن انتظامی روی صحنه رفت و پیک کرونا باعث تعطیلیاش شد. در ادامه برنامهریزیها، بخش عمدهای از فعالیتها را به سمت اینترنت و ظرفیت برگزاری لایوها بردیم. آماری که بازخوردها به ما میگوید، به لحاظ کمی و کیفی قابل توجه است.
رجبی معمار در ادامه با اشاره به فعالیتهای خانه هنرمندان در دوران کرونا، گفت: از ابتدای سال ۹۹ تا امروز لایوهای متعددی در حوزه بزرگداشتها و یادبودها برگزار کردیم. براساس تلاش دوستان، حداقل شش برنامه جدی برای هنرمندان و اساتید از جمله نجف دریابندری، خسرو سینایی، منوچهر طیاب و اکبر عالمی داشتیم و برای زندهیاد عبدالوهاب شهیدی هم بزرگداشتی برگزار کردیم. همچنین برنامههایی با موضوع سینما داشتیم. در یک سال و چند ماه گذشته برنامههای تخصصی هنری بر اساس رشتهها را آغاز کردیم؛ در حالی که قبلا تنها برنامه سینمایی داشتیم که کیوان کثیریان مجریاش بود و اکنون نیز «دوشنبههای سینما» نام دارد. در همین راستا برنامههایی را با مباحث مختلف به صورت زنده برگزار کردیم که «نهاد»، «سخن»، «خشت»، «تجسم»، «بندباز» از جمله عنوانهای این برنامهها به شمار میآید.
وی ادامه داد: در بخش مباحث هنری ۵۱ پادکست هنری با عنوان اساطیر یونان و ۱۲ برنامه تخصص با عنوان آنگراندیسمان داشتیم که چهرههای برجسته هنرهای مختلف نیز در آن حضور پیدا کردند. از ابتدای سال ۱۴۰۰ که با پیک کرونا شروع شد، فضا کمی باز شد و مسافرتها مشکلات زیادی ایجاد کرد. اما پس از فروکش کردن کرونا بحث تئاتر را به طور جدی پیگیری کردیم. گروههای زیادی در نوبت بودند و به دلیل شرایط و تعطیلیها فقط یک اثر در سالن استاد انتظامی روی صحنه رفت که دربارهاش گفتم. اما امسال پس از بهتر شدن شرایط از اوال اردیبهشت امسال نمایشها روی صحنه رفتند. نمایش «پس از برخورد جسم سخت به سر» کار سجاد داغستانی نیز ۲۱ اجرا رفت و حدود ۸۰۰ تماشاچی داشت.
وی افزود: به عنوان تجربه، از اول اردیبهشت با آقای سیاوش پاکراه اثری را با نام «هیچ میان ما» روی صحنه بردیم که رایگان بود و بلیت فروشی نداشت و علاقمندان تماس گرفته و ثبتنام میکردند و روزی ۲۵ نفر آن را میدیدند. این کار کمکی به مخاطبان و هنرمندان بود که باعث شد در شرایط کرونا بازهم از اینگونه کارها انجام دهیم. سال پیش به دلیل شرایط نابهنجار ۱۳ نمایشگاه داشتیم و مطرحترین آنها نمایشگاه عکس آقای صمدیان بود که تا ایام عید ادامه یافت. همچنین نمایشگاهی برای عکسهای فیلم «درخت گردو» و نمایشگاه عکس مسکن با موضوع سیل را داشتیم. نمایشگاه عکس برای خرمشهر نیز نمایشگاه دیگری از انجمن تصویرگران بود. همچنین نمایشگاه دیگری را هم کمیته یونسکو برگزار کرد که به منطقه جهانی «اورامانات» اختصاص داشت. علاوه بر این نیز نمایشگاه دیگری در گالریها برگزار شد که موضوعش تهران از منظر هنرمندان بود. پانزدهمین سالگرد مرتضی ممیز را نیز برگزار کردیم که طی آن برخی از آثار برای اولین بار نمایش داده شدند. پروفرمنس «من شهروند زمینم» نیز در گالری پاییز اجرا شد.
سال گذشته با تعطیلی کامل فاصلهای نداشتیم | فقط سه میلیارد تومان کمک به خانه هنرمندان
مدیر عامل خانه هنرمندان در ادامه گفت: ما در سالهای قبل بین ۸۰ تا ۱۰۰ نمایشگاه داشتیم که سال گذشته توانستیم مجموعا ۱۳ نمایشگاه برگزار کنیم. حال در اواسط چهارمین ماه سال هستیم و نمایشگاههای بسیاری برگزار کردهایم و برنامه آینده هم مشخص است. سال گذشته بسیار سخت بود و شاید مجبور میشدیم عملا خانه را تعطیل کنیم.چراکه نیازهای اولیه ما تامین نمیشد. ما برخلاف بسیاری از نهادها هیچ بودجه سالانهای نداریم. وقتی دیدیم کمکی وجود ندارد. موضوع را با اصحاب قلم و رسانه مطرح کردیم و پس از چند ماه جلسهای برگزار شد و وزیر ارشاد، آقای اسحاق جهانگیری معاون رییس جمهور با حضور اعضای عالی خانه هنرمندان ایران، مسائل و مشکلات کل رشتهها آنجا مطرح شد. نماینده انجمنها نیز حضور داشتند و مشکلات را بیان کردند و من هم به مسائل کلی جامعه هنری پرداختم. وزیر ارشاد و شهردار و دیگر دوستان حرفها را شنیدند و قولهایی دادند و پیشبینیها مطرح شد و نتیجه اینکه به خانه دو کمک شد. یک کمک یک و نیم میلیاردتومانی از سوی وزارت ارشاد و یک و نیم میلیارد دیگر از سوی شهرداری به ما داده شد که در مجموع سه میلیارد تومن میشود.
وی افزود: این در حالی است که اکنون هزینه ساخت یک فیلم متوسط و ارزان سه میلیارد است و ما باید به واسطه آن یک سال حقوق کارمندانمان را بدهیم. علاوه بر این ساختمان خانه قدیمی است و مخارج بسیاری دارد. هزینه جاری چنین جایی بسیار سنگین است و هرچه صرفهجویی کنیم، با حداقل بین ده تا دوازده میلیارد تومان تنها میتوان دستمزد و هزینههای معمول و جاری را تامین کرد. چند رستواران داشتیم که آنها را اجاره داده بودیم ولی در این مدت اغلب تعطیل بود. خب ما چطور از آنها وجه دریافت میکردیم. فروشگاهمان نیر با این مشکل مواجه است. از فروش آثار و نمایشها درصدی به خانه میرسید، اما حال آن داشتهها از بین رفتهاند. امسال بین شش تا هشت درصد نسبت به قبل درآمد داشتهایم. گاه به همکارانمان فشار آوردهایم و توانستهایم یک سوم کارمندان را دستمزد دهیم اما با این وجود دوستان خانه خود را ترک نکردند و ماندند تا خانه هنرمندان که خانه امید هنرمندان است به کارش ادامه دهد.
شرایطمان بسیار سخت است | درخواست از رئیس جمهوری منتخب برای درک بیشتر شرایط هنرمندان
رجبیمعمار ادامه داد: امسال هنوز هیچ کمکی دریافت نکردهایم و اعلام میکنم شرایطمان بسیار سخت است. البته کل جامعه هنری با مشکلات بسیار مواجه است. نهایت سه میلیون تومان به هنرمندان داده شده و آن را هم به واسطه هنرکارت دریافت کردهاند. سه میلیون تومان با شرایط موجود هیچ رقمی نیست. قرار بود وامهایی دهند اما ما از هرکدام از هنرمندان فعال پرسیدیم غالبا آن را دریافت نکردهاند یا اصلا بیخبر بوده اند . جدا از این نیز بهره وامها نسبتا سنگین است و حداقل آن ۱۴ درصد است که در سیستم بانکی به هفده، هجده درصد میرسد. سند ملکی و ضامن هم میخواهند، لذا به ندرت دیدم کسی این وامها را گرفته باشد. از وزیر ارشاد و وزیر کار و دولت محترم خواهش میکنیم لیست دریافت کنندگان را دریافت کنند. تا رقم هزینه شدن بودجهها مشخص شود. امیدواریم رییس جمهور منتخب و دیگر مسئولان شرایط هنرمندان را درک کنند. تعدادی از تئاترهای خصوصی جمع شدهاند و گالریها نیز برخیشان تعطیل شدهاند و ما تلاش داریم پرچم خانه هنرمندان را بالا نگه داریم و امیدواریم دولت جدید وضعیت واقعی هنرمندان را بررسی کند.
وی در پایان گفت: برای تعطیلیهای کرونایی، با متصدیان تئاترها و کارگردانها و هنرمندان مشورت نمیکنند و به ناگاه با یک تلفن میگویند نمایش روی صحنه را تعطیل کنید. شنیدیم رییس اداره کل هنرهای تجسمی گفته بود باید گالریها تعطیل شوند! خب تکلیف گالریداران و هنرمندان چه میشود؟ همه هنرها باهم نسبت دارند. چرا در یک وزارتخانه یک تدبیر واحد وجود ندارد. وزیر ارشاد یکی از اعضای ستاد کرونا هستند پس در جریان هستند که موج کی میآید، لذا باید بخشهای تخصصی ارشاد فعال باشند و امور مربوطه و پیش رو را با هنرمندان مطرح کنند. میتوان با سی درصد تئاترها را روی صحنه برد. گالریها نیز میتوانند اینگونه فعال باشند. زمانی که سیستم تهویه و امکانات بهداشتی میسر است چرا باید به کل تعطیل شوند.