سرویس موسیقی هنرآنلاین: با طولانی شدن روزهایی که مردم کشورمان برای در امان ماندن از ویروس کرونا در قرنطینه خانگی به سر می‌برند، ممکن است علاوه بر نگرانی برای تأمین مایحتاج زندگی و کالاهای روزانه، برخی در این شرایط نگران سلامت روان خود نیز باشند. در این بین موسیقی همواره بستری مناسب برای تأمین غذای روح بوده است و هنرمندان موسیقی با فعالیت‌های خود توانسته‌اند افراد زیادی را به خانه ماندن تشویق کنند.
یکی اتفاقاتی که پس از شیوع ویروس کرونا در فضای موسیقی ایران و جهان رخ داد این بود که تمام خوانندگان موسیقی به دلیل محدودیت‌های ناشی از شیوع این ویروس به تور کنسرت‌های خود پایان دادند و به سراغ کارهای خلاقانه و تازه‌ای رفتند که تاکنون نظیر آن را کمتر دیده بودیم.
شاید این جمله را بارها شنیده باشیم که هنرمند با مردم زنده است و با نفس گرم تماشاگر زنده می‌ماند، اما در شرایطی که امکان برگزاری کنسرت وجود نداشت هنرمندان موسیقی در ایران تصمیم گرفتند به‌صورت آنلاین و از طریق فضای مجازی با هواداران خود دیدار کنند و به‌نوعی آن‌ها را در این شرایط سخت تنها نگذارند، تجربه‌ای که در ابتدا عجیب به نظر می‌رسید، اما الآن به یک اتفاق جالب در ایام کرونایی تبدیل شده و خوانندگان کشور را مثل یک موج همراه خود می‌کشاند.
بنیامین بهادری اولین خواننده ایرانی بود که چراغ کنسرت‌های آنلاین روشن کرد. او از پشت بام خانه خود به اجرای موسیقی پرداخت و کنسرتش را به‌صورت زنده از صفحه اینستاگرام برای مخاطبانش پخش کرد. پس از بنیامین، هنرمندان دیگری مانند حجت اشرف‌زاده و سالار عقیلی همین کار را انجام دادند که مورد استقبال مخاطبان قرار گرفتند. زمانی که بازار اجراهای زنده در خانه داغ شده بود، روزبه نعمت‌اللهی در اقدامی قابل توجه به سالن همایش‌های برج میلاد تهران رفت تا روبه‌روی صندلی‌های خالی این سالن به اجرای کنسرت بپردازد.
در ادامه با مجوز دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همکاری شهرداری تهران، برای ترغیب مردم به خانه‌نشینی و به‌منظور نشاط‌بخشی در جامعه، ویژه‌برنامه‌ای تحت عنوان جشنواره "نوروزخانه" تدارک دیده شد تا گروه‌های موسیقی در ایام عید نوروز برای مخاطبان خود کنسرت اجرا کنند.
اجرای کنسرت‌های آنلاین از هشتم فروردین‌ماه با حضور امید حاجیلی آغاز شد و در ادامه هنرمندانی نظیر سینا سرلک، حمید حامی، گروه رستاک، روزبه بمانی، رضا یزدانی، گروه استاد اسداللهی و حمید عسگری طی دو هفته به اجرای کنسرت پرداختند.
معمولاً کمتر پیش آمده که ما رویدادهای فرهنگی و هنری ازجمله برگزاری کنسرت‌ها را بدون تماشاگر دیده باشیم، زیرا ماهیت چنین برنامه‌هایی بر حضور و هیجان مردم استوار است. در ادامه گزارش نظر برخی از هنرمندان شرکت‌کننده در این ویژه‌برنامه را می‌خوانیم.
کنسرت با حضور تماشاگر بیشتر بوی کنسرت می‌دهد
وحید اسداللهی نوازنده نقاره و یکی از آهنگسازان مطرح موسیقی آذربایجان که همراه گروه خود در جشنواره "نوروزخانه" به‌صورت زنده کنسرت اجرا کرد، درباره آن اجرا به هنرآنلاین گفت: با توجه به این که چهار نفر از اعضای گروهمان در آن کنسرت حضور نداشتند ولی کنسرت خوبی از آب درآمد. کمتر پیش می‌آید که از خودم راضی باشم ولی این بار راضی بودم. ضمن این که باید بگویم صدای سالن هم بسیار خوب بود.
اسداللهی حس خود نسبت به اجرای بدون تماشاگر را این‌گونه بیان کرد: به عقیده من تماشاگر به آدم یک حال مخصوصی می‌دهد ولی من خودم نیز آن حال را می‌گیرم. من در این کنسرت باحوصله‌تر و با آرامش بیشتری به اجرا پرداختم. وقتی تماشاگر در سالن حضور پیدا می‌کند دوست دارد که هیجان بیشتری داشته باشد. درمجموع کنسرت‌ها با حضور تماشاگران بیشتر بوی کنسرت می‌دهد.
این نوازنده ادامه داد: کنسرت جای خودش را دارد ولی من فکر می‌کنم تلویزیون هم باید یک سری برنامه‌های ضبطی از اجراهای موسیقی پخش کند تا وقتی تماشاگر آن برنامه‌ها را می‌بیند روحش را حس کند.
اسداللهی درباره شرایط برگزاری کلاس‌های آموزشی به‌صورت آنلاین عنوان کرد: یک سری از هنرجوها نمی‌توانند به‌صورت آنلاین در کلاس‌های آموزشی شرکت کنند. اساساً طراوتی که در آموزش سینه‌به‌سینه وجود دارد، در آموزش موسیقی به‌صورت آنلاین دیده نمی‌شود و به همین خاطر الآن تعداد شاگردها کم شده است.
وی با اشاره به این که آموزش موسیقی برای یک شاگردی که می‌خواهد موسیقی را از پایه و صفر شروع کند حتماً باید به‌صورت حضوری و سینه‌به‌سینه باشد، خاطرنشان کرد: آموزش آنلاین برای هنرجویی قابل استفاده است که آن هنرجو چندین جلسه در کلاس‌های حضوری شرکت کرده باشد و حالا بخواهد برای یادگیری تکنیک‌های بیشتر از فضای آموزش آنلاین استفاده کند. در هر صورت یادگیری موسیقی به‌صورت آنلاین برای هنرجویی که کارش را می‌خواهد از صفر شروع کند بسیار سخت‌تر خواهد بود.
وحید اسداللهی در پایان ضمن تأکید بر این که آسیب‌هایی که کرونا به موسیقی زده است، گفت: موسیقی در این روزها ضربه بسیار سختی خورده است چون بچه‌های موسیقی از جایی حمایت نمی‌شوند. برخی از هنرمندان موسیقی هستند که شغل دیگری هم دارند ولی آن‌هایی که موسیقی تنها راه درآمدشان است با مشکلات زیادی روبه‌رو شده‌اند. من خودم یکی از آن‌ها هستم. امیدوار هستم که خداوند کمک کند و از این شرایط خارج شویم. شهرداری و تمام ارگان‌ها و نهادهای دیگر باید هنرمندان موسیقی را حمایت کنند تا آن‌ها کنسرت برگزار کنند چون در صورت ادامه‌دار شدن کنسرت‌های آنلاین هم مخاطبان سرگرم می‌شوند و هم هنرمندان موسیقی به یک منبع درآمدی می‌رسند.
سعی کردیم حضور تماشاگران را در ذهن خود تجسم کنیم
فرزاد مرادی خواننده و نوازنده گروه موسیقی رستاک از تجربه برگزاری کنسرت آنلاین به هنرآنلاین گفت: جنس موسیقی و پرفورمنس گروه رستاک همیشه به شکلی بوده که وابسته به حضور مخاطبان خود بوده است. ما در شرایط و استیج‌های متفاوتی کنسرت اجرا کرده‌ایم ولی برای اولین بار بود که اجرای بدون حضور تماشاگر را تجربه می‌کردیم. به هر حال با شرایط موجود، راه دیگری جز برگزاری کنسرت آنلاین به این شکل وجود نداشت.
وی ادامه داد: ما در این کنسرت سعی کردیم حضور تماشاگران را در ذهن خود تجسم کنیم. به اعتقاد من با توجه به شرایط موجود، ایده برگزاری کنسرت آنلاین با همه کم و کاستی‌هایی که ممکن بود داشته باشد، ایده جالب و خوبی بود.
این نوازنده افزود: با توجه به بازخوردهای مثبتی که دریافت کردیم، فکر می‌کنم کنسرت خیلی خوبی بود و مورد پسند مخاطبان نیز قرار گرفت و به خاطر این استقبال خوب گویا تصمیم گرفته شده که این کنسرت یک بار دیگر بازپخش شود. امیدوار هستیم از این شرایط هم عبور کنیم چون هیچ اجرایی به‌اندازه کنسرت زنده با حضور تماشاگران لذت‌بخش نیست.
مرادی با اشاره به همخوانی مردم در کنسرت‌هایشان، درباره شور و اشتیاق و هیجان مخاطبان رستاک گفت: هیجان مردم جزئی از اجرای ماست و این خلأ را کاملاً در کنسرت آنلاین حس کردیم. به‌عنوان مثال بچه‌های گروه می‌گفتند وقتی زخمه آخر را به ساز می‌زدیم منتظر بودیم که تماشاگران با صدای بلند تشویق کنند تا با احساس و انرژی خوب به سراغ قطعه بعدی برویم و این خلأ به شکلی بود که انگار آهنگ نیمه‌تمام می‌ماند.
وی بیان کرد: ما ممکن است آهنگ‌های مشابهی را در کنسرت‌های مختلف اجرا کنیم ولی هر اجرای ما با اجراهای دیگر متفاوت است چون در اجراهای زنده یک سری اتفاقات بداهه اتفاق می‌افتد که تماشاگر در ایجاد آن نقش دارد. در کنسرت آنلاین آن حالت وجود نداشت و یک تجربه منحصربه‌فرد و خاص بود.
مرادی در پایان درباره فعالیت‌های آینده گروه رستاک گفت: ما در ماه‌های اخیر چهار قطعه از پروژه بین‌المللی "در خانه بی‌مرز" را منتشر کرده‌ایم که مربوط به موسیقی کشورهای همسایه ایران است همچون ترکیه، افغانستان، آذربایجان و عراق و در حال حاضر نیز قطعه پنجم این مجموعه که مربوط به موسیقی کردهای ترکیه است، در مرحله میکس و مسترینگ قرار دارد و به‌زودی منتشر خواهد شد. علاوه بر این پروژه، به‌صورت هم‌زمان، مجموعه جدیدی را آغاز کرده‌ایم تحت عنوان "همه اقوام من 2" که یکی از قطعات آن به نام "فاطلو" بر اساس موسیقی شهری کرمان را در ایام عید نوروز منتشر کردیم. ما در این پروژه نیز مانند آلبوم "همه اقوام من" به بازآفرینی موسیقی اقوام ایران خواهیم پرداخت. در حال حاضر با همه محدودیت‌هایی که به خاطر بیماری کرونا وجود دارد، سعی می‌کنیم به نحوی کارمان را پیش ببریم که پروژه‌هایمان متوقف نشود.
برگزاری کنسرت‌های آنلاین ایده بسیار خوبی بود
سینا سرلک خواننده موسیقی سنتی درباره اجراهای کنسرت ویژه‌برنامه "نوروزخانه" به هنرآنلاین گفت: مردم در این ایام بیشترین وقتشان را در خانه می‌گذرانند و ما به‌عنوان هنرمندان این سرزمین وظیفه داریم که بهترین شکل ممکن در این ایام کنار مردم باشیم و نشان بدهیم که خدمت‌گزار آن‌ها هستیم.
وی ادامه داد: به نظرم ایده برگزاری کنسرت آنلاین، ایده بسیار خوبی بود. من می‌خواستم از شهردار محترم و همه عزیزانی که باعث شدند این ایده عملی و اجرایی شود تشکر کنم.
این خوانند درباره تجربه اجرا روبه‌روی صندلی‌های خالی عنوان کرد: در تمام طول عمر هنری‌ام، اولین بار بود که در یک سالن بدون تماشاچی کنسرت برگزار کردم و طبیعتاً به خاطر شرایطی که در کشورمان و جهان وجود دارد امکان حضور تماشاچیان وجود نداشت. ما هم دوست داریم که سلامتی مردم حفظ شود و امیدوار هستم که مردم در خانه‌هایشان باقی بمانند.