سرویس موسیقی هنرآنلاین: نمیتوان بهدرستی بیان کرد برای اولین بار کی و کجا مشکلات موسیقی در ژانر پاپ در ایران آغاز شد. خیلیها فضای مجازی را باعثوبانی مشکلات میدانند و برخی دیگر معتقدند نبود نظارت درست این بلا را بر سر این ژانر از موسیقی آورده است. از طرف دیگر برخی وجود مافیا در موسیقی را مقصر اصلی میدانند.
با این حال، خیلیها در یک مسئله اتفاقنظر دارند. این که با پیشرفت تکنولوژی و زندگی فست فودی به فاصله کمتر از چند سال، موسیقی پاپ دچار بیماری شد. همه این افراد معتقدند اگر زودتر فکری به حال آن نشود نمیتوان از بروز فاجعهای که در آینده در پیش جلوگیری کرد.
همهچیز از آنجایی شروع شد که اولین شبکههای ماهوارهای جای خود را به رسانه ملی داده و مردم کمکم با موسیقیهای بهاصطلاح دمدستی آشنا شدند. بعد از این که برخی از چهرههای سرشناس موسیقی پاپ سهواً با این شبکهها همکاری کند و در ادامه ممنوع الفعالیت شدند، چهرههای جدید و تازهنفس دیگری جایگزین آنها شده و در دل مردم جای باز کردند.
البته داستان به همینجا ختم نشد و آنها نیز باگذشت زمان نتوانستند خود را با زمانه و پیشرفت تکنولوژی همراه کنند و در نتیجه اکثرشان در ابتدای کار شکستخورده و از قافله جا ماندند، در همین زمان برخی از شبکههای ماهوارهای به دلایلی بسته شده و دریچهای به نام فضای مجازی بدون محدودیت روی خود را به نمایش گذاشت.
این شکل جدید با سرعت و تنوع بالایی که به وجود آورده بود، قشر وسیعی از نوجوانان و جوانان را با خود همراه کرده و تا به این لحظه نهتنها از تعداد مخاطبانش کم نشده بلکه در ساعت به تعداد افرادی که جذب میشوند بالاتر میرود، در این فضا با پیدا کردن یک سایت و یک سرچ ساده بهراحتی میتوانید هر شکل از موسیقی، موزیک ویدئو و یا فیلمی را که حتی بخش کوچکی از نام آن را میدانید پیدا و بدون پرداخت هزینهای دانلود و از آن خود کنید.
رباتهای تلگرامی، اپلیکیشنهای دانلود موسیقی شکل تازه این روزهای موسیقی پاپ هستند که بیشترین طرفدار را در میان جوانان دارند. در مقابل همین اتفاق برای هنرمندان موسیقی پاپ نیز رخداده به صورتی که هرکسی که در ذهن خود تصور برداشتن صدای خود داشته با خرید یک لپتاپ و یک نرمافزار کامپیوتری ساخت موسیقی بهراحتی یک قطعه را ساخته و با پرداخت اندک مبلغ زیر 500 هزار تومان آن را در سایتها پخش میکند.
ابتدا تک آهنگها منتشر میشود، سپس نوبت به موزیک ویدیوهاست و اگر بازخوردهای مثبت نشان دهد که این خواننده ارزش سرمایهگذاری بیشتری دارد، در ادامه یک آلبوم رونمایی میشود. این روزها شرکتهای موسیقی در حال پرورش همین خوانندگان جدید هستند. اگر روند مورد اشاره با موفقیت طی شود، نوبت به پیدا شدن تهیهکننده یا همان برنامهگذار و درنهایت برگزاری کنسرت میرسد!
هرچه رشد در موسیقی کلاسیک و سنتی زمانبر است و آنهایی که به چهره تبدیل میشوند عمر طولانی دارند، در موسیقی پاپ وضعیت معکوس است. موسیقی پاپ به یک کالای مصرفی تبدیلشده که بهسرعت دل مخاطبان عمدتاً نوجوان و جوانش را میزند و این گروه بهسرعت به دنبال ریتمهای تازه و صداهای متفاوت میروند. به همین دلیل بسیاری از خوانندگانی که تا یک دهه قبل روی بورس بودند، اکنون یا در صحنه نیستند یا حضور بسیار کمرنگی داشته و به حاشیه رفتهاند.
در این گزارش با چند چهره باسابقه موسیقی پاپ درباره مشکلات این روزهای موسیقی صحبت شده است:
چطور میشود یک نفر 200 اجرا داشته باشد؟
امیر کریمی خواننده درباره وضعیت موسیقی پاپ میگوید: در اروپا و آمریکا همهچیز آزاد است اما باوجوداین میبینیم سطح تولیدات و موسیقی چقدر بالا است. ما باید به لحاظ فرهنگی این بحران را طی کنیم. تا کی شورای شعر میخواهد بیاید تکتک آثار را بررسی کند؟ بههرحال باید از این دوره گذر کنیم اما راهحلش این است که تمام نیروها در جامعه شرکت کنند و برآیند واقعی این نیروها جهت فرهنگی ما را تعیین کند، نه اینکه یکزمان همهچیز بر اساس بایدها و نبایدهای شورای شعر و موسیقی پیش برود و یکزمان هم همهچیز آزاد گذاشته شود و تلویزیون هم هر چه دلش میخواهد را پخش کند. این افراطوتفریطها وضعیت را خراب میکند.
او ادامه داد: در این کشور یک خواننده بعد از چهار کنسرت اگر بخواهد کنسرت پنجم خود را برگزار کند، باید هفتخان رستم را بگذارند اما خواننده دیگری را میبینیم که میگوید در یک سال 200 کنسرت گذاشته است. ما طبق قانون این محدودیت را داریم که هر خواننده در سال بیشتر از یک تعدادی نمیتواند کنسرت بگذارد اما چطور میشود یک نفر 200 اجرا داشته باشد؟ مشخص است که یک هماهنگیهایی دارد پشت پرده صورت میگیرد.
کسانی که خود را خواننده میدانند اصلاً صلاحیت ندارند
خشایار اعتمادی خواننده درباره شرایط این روزهای موسیقی پاپ، گفت: بهطورکلی موسیقی پاپ قابلیتهای بالایی دارد، فقط باید کاری کنیم تا آثار ماندگاری در این حوزه خلق شود.
او در ادامه بیان کرد: به نظر من باید بر عملکرد خوانندههای این حوزه نظارت شود و نباید اجازه دهیم هر موسیقی به گوش مخاطبان برسد. من مطمئن هستم اگر بر کارکرد هنرمندان این حوزه نظارت شود، این نوع موسیقی پیشرفت خواهد کرد، فقط مسئولین نباید به هرکسی اجازه برگزاری کنسرت یا انتشار آلبوم دهند.
اعتمادی خاطرنشان کرد: بسیاری از کسانی که خود را خواننده میدانند اصلاً صلاحیت ندارند و این افراد بهاصطلاح هنرمند سبب شدهاند نوع نگاهها به موسیقی پاپ عوض شود. همه ما باید به این موضوع توجه کنیم و برای این درخواست پافشاری کنیم. اگر خود هنرمندان این حوزه با دقت عمل کنند شاهد شکوفایی موسیقی پاپ خواهیم بود.
حضور خوانندههایی که صدا ندارند باعث پسرفت شده است
قاسم افشار درباره مشکلات موسیقی پاپ توضیح داد: متأسفانه این روزها مشکلی که گریبان گیر موسیقی شده مسئله کپیرایت است، به شکلی که وقتی آلبومی را منتشر میکنید، درست در همان دقایق اولیه این آلبوم روی خروجی تمامی سایتهای دانلود غیرقانونی قرار گرفته و به تکثیر میرسد. در کل پروسه تولید آلبوم در ایران صرفه اقتصادی ندارد و من نیز برای دلم این کار را میکنم.
افشار به فعالیتهای خود در موسیقی پاپ اشاره کرد و گفت: اتفاق بد دیگری که در حال رخ دادن است وضعیت اسفباری است که در موسیقی پاپ حاکم است و روزبهروز گسترش مییابد. حضور خوانندههایی که صدا ندارند و یک شبه ره صدساله میپیمایند خود باعث پسرفت این شکل از موسیقی شده است.
موسیقی پاپ امروزه فقط یک ریتم دارد
مجتبی کبیری خواننده درباره شرایط این روزهای موسیقی پاپ در ایران، گفت: موسیقی پاپ ما درگیر تکرار شده است. یک قطعه مورد توجه مردم قرار میگیرد و همه سعی میکنند از روی همان قطعه تقلید کنند. گروههای پاپ یک سری قالبهای تکراری را دوباره اجرا میکنند و این کار را بدون اینکه تحصیلات آکادمیک داشته باشند انجام میدهند.
کبیری تأکید کرد: موسیقی پاپ امروزه فقط یک ریتم دارد و همه از یک فضای تکراری استفاده میکنند. متأسفانه بیزینسمحوری در موسیقی پاپ بیداد میکند و همه دنبال پول هستند و اصلاً به دنبال هنر نیستند، یعنی یک خواننده پاپ حاضر است 20 سئانس کنسرت برگزار کند و فقط پول بگیرد و اصلاً به فکر کیفیت نیست.
او خاطرنشان کرد: البته بعضی از خوانندگان و آهنگسازان به این شیوه کار نمیکنند بلکه بهخوبی کار خود را انجام میدهند. متأسفانه بعضی از خوانندههای پاپ روی اصول پیش نمیروند و به همین دلیل است که بسیاری از قطعات پاپ ماندگار نمیشود.
هنرمندان حوزه پاپ باید بهروز باشند
علی تفرشی آهنگساز و خواننده هم مشکلات موسیقی را اینطور بیان کرد: متأسفانه ما چیزی با عنوان آموزش موسیقی پاپ نداریم در صورتی که این نوع موسیقی هم مانند انواع دیگر نیاز به آموزش دارد. باید مراکزی وجود داشته باشد تا موسیقی پاپ را آموزش دهند. این موضوع سبب میشود این ژانر هم رشد کند. این روزها هر کس از راه میرسد خود را خواننده پاپ میداند که این موضوع اصلاً درست و به صلاح جامعه موسیقی نیست.
تفرشی در ادامه خاطرنشان کرد: موسیقی پاپ هم مانند موسیقیهای دیگر ارزشمند است و باید به آن توجه ویژه شود. جامعه به انواع موسیقی نیاز دارد، پس باید در همه حوزهها تبحر داشته باشیم. در نتیجه اگر این نوع موسیقی هم آموزش داده شود میتوانیم در حوزه موسیقی پاپ هم حرفی برای گفتن داشته باشیم. هنرمندان حوزه پاپ باید بهروز باشند و از در جا زدن خودداری کنند، زیرا مهمترین مسئله در این حوزه این است که همیشه بهروز باشیم.
امکان رقابت یکسان برای تمامی هنرمندان فراهم نیست
هومن سزاوار خواننده پاپ در مورد وضعیت موسیقی و دلایل کمکاری خود در این روزها گفت: متأسفانه به دلیل شرایط نامناسب درزمینه نشر آثار موسیقایی، هزینه پخش آثار در سایتهای مجاز موسیقی بسیار زیادتر از پروسه تولید است. از طرفی باوجود سرمایهگذاران متعدد در بازار موسیقی پاپ، بهخاطر سیاستهای بعضاً نابهجا و... امکان رقابت یکسان برای تمامی هنرمندان فراهم نیست و اگر خواننده شرایط برگزاری کنسرت و اجرای صحنهای را نداشته باشد، بدون داشتن پشتوانه مالی، تقبل هزینههای سرسامآور - که از قضا شرایط را برای سودجویی عدهای از افراد نیز بهوجود آورده است - برای او میسر نخواهد بود.
او تأکید کرد: تیم تولیدکننده اعم از آهنگساز، تنظیمکننده و شاعر برای تولید یک اثر دستمزد بالایی ندارند، اما برای پخش، هزینهها بدون هیچ منطقی واقعاً بالاست چرا که اصولاً قاعدهاش این است که من بهعنوان سازنده اثر باید سهم بیشتری داشته باشم. متأسفانه فضای مجازی باعث به وجود آمدن یکسری باورهای غلط در بین جوانان شده است. بهصرف اینکه تعداد فالوئر و لایک یک خواننده بسیار زیاد است فارغ از در نظر گرفتن استانداردهای هنری، این حس به مخاطب القا شده است که معیار برتری یک هنرمند داشتن فالوئر و لایک است و همین موضوع باعث شده است هنرمندان مطرح ما نیز به سراغ خریداری لایک و فالوئر فیک باشند.