سرویس موسیقی هنرآنلاین: هنر در گستره جهانی معنا پیدا می‌کند و زبان هنر زبان بین‌المللی است. عرصه‌هایی مانند موسیقی مبتنی بر کلام هم از این امر مستثنی نیست. اساساً موسیقی خارجی در هر کشوری به گونه‌ای از موسیقی تبدیل شده و به‌ویژه نوجوان و جوانان رغبت خاصی به آن نشان می‌دهند و جزو دنبال کننده‌های این ژانر هستند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی بخشی از این گرایش‌ها دستخوش تغییر شد اما در دهه اخیر نگاه مسالمت‌آمیز به موسیقی آن‌سوی آب‌ها از سر گرفته شده و با بازتر شدن فضای سیاسی حاکم بر عرصه فرهنگ و هنر، شاهد حضور برخی از گروه‌های پرطرفدار خارجی در ایران و در صحنه کنسرت بوده‌ایم.
هرچند جشنواره موسیقی فجر از مهم‌ترین بسترهای حضور این گروه‌ها در ایران به شمار می‌رود، اما بسیاری از آنها در دیگر ایام سال هم به ایران آمده و با استقبال فراوان ایرانی‌ها برای حضور در کنسرتشان روبه‌رو می‌شوند، استقبال از برخی کنسرت‌ها آنقدر بالاست که سالن‌های کنسرت برای هفته‌های متوالی کاملاً ظرفیتش پر شده و بلیت‌های آن نیز نایاب می‌شوند. در این بین نباید از جایگاه موسیقی ایرانی در عرصه‌های جهانی غافل شد که چه بسا همین مسئله موجب تعامل گروه‌های خارجی و ایرانی و اجراهای مشترک در داخل و خارج از ایران را منجر شده است.
به تازگی اعلام شد فدریکو آلبانیز موسیقیدان و نوازنده ایتالیایی به دعوت مجموعه فرهنگی هنری عمارت روبرو برای برپایی کنسرت به ایران می آید. این هنرمند قرار است برای اولین بار در ایران و در سالگرد تاسیس مجموعه عمارت روبرو کنسرتی را در تاریخ ۱۶ آذر به مدت یک شب در تالار اندیشه برپا کند. به بهانه اجرای این نوازنده ایتالیایی در ایران نگاهی به حضور هنرمندان مطرح دنیای موسیقی در ایران طی یک دهه اخیر داشته‌ایم.
حضور پرحاشیه کریس دی برگ
بهار سال 87 بود با وجود تمام مخالفت‌ها و در میان بهت برخی‌ها در نهایت کریس دی برگ خواننده سرشناس ایرلندی به ایران آمد. بعد از حضور در ایران، نخستین آهنگ مشترک او و گروه آریان در تهران منتشر شد. این آهنگ که بر پایه آهنگ "The Word I Love You" (از ساخته‌های کریس دی برگ) تنظیم شده، در واقع اجرای جدیدی از آهنگ فوق است که بعضی از قسمت‌های آن با ترجمه فارسی توسط گروه آریان خوانده می‌شود. این آهنگ با نام "نوری تا ابدیت (دوستت دارم)" در چهارمین آلبوم آریان باعنوان "بی‌تو باتو" منتشر شد.
برای برگزاری کنسرت دی برگ در ایران زمزمه‌های فروانی بود، اما در نهایت به نتیجه نرسید و این هنرمند دست خالی به کشورش بازگشت اما این تازه آغاز ماجرای حضور چهره‌های هنری بین‌المللی در ایران بود.
بعد از روی کار آمدن دولت حسن روحانی در خرداد سال 92 با اندیشه بهبود روابط بین‌المللی برای تسهیل مذاکرات هسته‌ای، وزارتخانه‌ها و نهادها به خط شدند تا دست به دست هم وزیر امور خارجه را در مسئولیت خطیرش یاری دهند. علی جنتی وزیر ارشاد وقت نیز مدیران زیر مجموعه‌اش را موظف به پیگیری این ایده کرد. همان زمان بود که صحبت از حضور یانی موزیسین سرشناس یونانی شد. تهیه‌کنندگان بزرگ این عرصه برای حضور این هنرمند در ایران تلاش فراوان کردند و این تلاش‌ها تا امروز نیز ادامه دارد اما هنوز این مهم رخ نداده است.
در همان زمان که زمزمه‌ها برای حضور یانی مطرح شده بود، مدیرکل دفتر موسیقی، پیروز ارجمند درباره این مسئله در گفت‌وگو با یک رسانه گفته بود: اولین پیشنهاد از سوی یانی مطرح شد که می‌خواست در ایران کنسرت داشته باشد. من ابراز تمایل کردم و مدیر برنامه‌های او به ایران آمد و بنا بود در کرمان، کیش و تهران برنامه داشته باشیم اما هنرمندی که برگزاری اجرایش تحقق یافت، کیتارو بود که دعوت از او مشکلات عدیده‌ای پیش پای‌مان گذاشت چرا که چند نفر از اعضای گروه او امریکایی بودند و تمامی دستگاه‌های ذی‌صلاح هم با برگزاری این کنسرت‌ها مخالفت می‌کردند. من با چالش‌های اساسی روبرو بودم که مهم‌ترین آنها مخالفت نیروی انتظامی برای برگزاری کنسرت‌های خارجی در ایران بود.
کیتارو پیروز میدان شد
بعد از ناکامی کریس دی برگ و بعد از آن یانی، کیتارو هنرمند اهل ژاپن و ساکن آمریکا با وجود تمام مشکلات و مخالفت‌ها، در نهایت استارت اجراهای خارجی را در ایران زد. البته حضور او حواشی فراوانی را در پی داشت و این حاشیه‌ها که همگی مبنی بر کنسل شدن اجراها را می‌طلبید تا شب قبل از کنسرت نیز ادامه پیدا کرد اما در نهایت این موزیسین روی سن رفت.
برگزاری این کنسرت با بلیت‌های ٨٠ تا ١٩٥ هزار تومانی‌اش هیچ سود مالی در پی نداشت. گروه کیتارو آن زمان حدود ٥٠٠ میلیون تومان دستمزد گرفت و ارکستری که او را همراهی می‌کرد ١٢٠ میلیون تومان. علاوه بر این هزینه رفت و آمد و اقامت گروه نیز رقم قابل توجهی می‌شد. تالار وزارت کشور هم بعد از اولین شب اجرا، اجاره‌اش را به دو برابر افزایش داد. با وجود اینکه این هنرمند ژاپنی چندین شب متوالی در سالن وزارت کشور روی صحنه رفت اما آخرین اجراهای او تحقق نیافته و ایران را ترک کرد.
شروع رقابت و فستیوال کنسرت‌های خارجی در ایران
بعد از اتمام این جنجال‌ها دفتر موسیقی با هجمه عظیمی از درخواست‌های برای برگزاری کنسرت‌های بین‌المللی رو به رو شد و نیمی از این درخواست‌ها نیز با موفقیت برگزار شدند.
شرکت‌هایی مثل "اکسیر نوین"، "ریتم نو" و "رویال هنر" با رقابتی تنگاتنگ از یکدیگر شروع به برگزاری کنسرت گروه‌ها و هنرمندانی مثل جیپسی‌کینگ، شیلر، اینائودی و غیره کردند.
جیپسی‌کینگ در سال 94 به ایران آمد، هرچند بعدا مشخص شد گروه اصلی به کشور نیامد و صرفاً برخی از اعضای این گروه با نام "جیپسی فمیلی" یا همان کولی‌های اسپانیا طی دو تاریخ به کشور آمد، اما در هر دو بار مورد استقبال قرار گرفته و بلیت‌هایشان را بین ٥٠ تا ٢٧٠ هزار تومان به مخاطب ایرانی فروختند.
کلایدرمن و شایعه کاور کردن
اردیبهشت‌ماه امسال بود که زمزمه‌های حضور ریچارد کلایدرمن آغاز شد و در نهایت این اجرا هم بعد شایعه‌هایی درباره عدم دریافت مجوز اجرا، در نهایت دوم تیرماه در تالار وزارت کشور روی صحنه رفت.
بلیت کنسرت‌های ریچارد ٦٤ ساله در حالی بین ١٥٠ تا ٤٠٠ هزار تومان فروش رفت که خبرگزاری "فارس" برای اولین‌بار اعلام کرده بود بخش ارکسترال این کنسرت به صورت پلی‌بک اجرا شده است. البته صحت و سقم این مسئله با وجود تکذیب تهیه‌کننده برنامه، هیچ وقت روشن نشد و کلایدرمن بعد از یک هفته اجرا ایران را ترک کرد.
برنامه‌های بدون حاشیه
در این میان صحنه‌های کنسرت شاهد اجرای هنرمندانی مثل عالیم قاسم‌اف و دخترش (فرغانه)، انور براهم، اردال ارزنجان، رامیز قلی‌اف، مانو کچه و فستیوال Show of Hands بود که هر کدام بدون حاشیه روی صحنه رفتند و قیمت بلیت‌های آنها نیز مبالغ نجومی نداشته است.
جشنواره فجر و اجراهایش
جشنواره موسیقی فجر در سال 94 که دوره سی و یکم را پشت سر می گذاشت که انتشار خبر حضور شجاعت حسین خان، هنرمند هندی ساکن آمریکا مطرح شد و باز هم فضای هنری را دچار جنجال کرد. این جنجال‌ها رنگ واقعیت گرفت ولی درست در اواسط جشنواره که تنها چند روزی با آغاز این اجرا فاصله باقی مانده بود، به‌خاطر تحریم‌هایی که کشور آمریکا اعمال کرده بود این هنرمند اجرایش را لغو کرد و امکان حضور را پیدا نکرد.
اما در جشنواره سال بعد و بعدتر از آن شاهد حضور و اجرای چهره‌هایی چون پرویز شهیدخان، ارکان اوگور، مانو کچه، مارکو بیزلی، تریو سوشان، همایون سخی، فرانچسکو کفیسو و ... بودیم که همگی جزو پرطرفدارترین‌ها و بهترین‌ها در ژانر خود محسوب می‌شوند.
حضور آهنگساز برنده اسکار در تهران
نیکولا پیووانی آهنگساز و رهبر ارکستر ایتالیایی از دیگر چهره‌های سرشناس دنیای موسیقی است که در ایران روی صحنه رفته است. او اردیبهشت امسال مهمان ویژه جشنواره جهانی فیلم فجر بود و پنجم اردیبهشت در تالار وحدت روی صحنه رفت. او سابقه همکاری با فیلمسازان مطرحی چون فدریکو فلینی، برادران تاویانی و مارکو بلوکیو را دارد. پیووانی برای بیش از 130 فیلم موسیقی متن ساخته است و برای "زندگی زیباست" (1997) به کارگردانی روبرتو بنینی برنده اسکار بهترین موسیقی شد.
یک ماه پیش از آن نیز لئو روخاس یکی از معروف‌ترین نوازندگان ساز پن فلوت برای علاقه‌مندان موسیقی ملل در سالن همایش‌های برج میلاد روی صحنه رفت.
در هر حال حضور چنین افراد سرشناسی در عرصه فرهنگ و هنر باعث رونق فرهنگ و اقتصاد هنر می شود و همچنین یک فعالیت مثبت برای خود مسئولین و یک رویداد مهم موسیقایی برای موسیقی و مخاطبان آن است.
همه به دنبال این اتفاق هستند و انتظار مخاطبان موسیقی همچنان در این مورد به قوت خود باقی می‌ماند تا روزی که تهران نیز همچون باکو، دبی، استانبول و ایروان محل عبور و مرور موزیسین‌های مطرح جهان شود.