سرویس موسیقی هنرآنلاین: خانه هنرمندان ایران چند روز است نمایشگاه "سازخانه" را به همت خانه موسیقی در چند سالن خود برپا کرده و هر روز شاهد حضور و بازدید اقشار مختلف است. این نمایشگاه شامل سازهای ملی، غربی و ابداعی است.
روزهای بارانی تهران همچنان ادامه دارد و با وجود ترافیک، نمایشگاه روز شلوغی را آغاز کرده و از درب ورودی خانه هنرمندان چهرههای مختلف مشغول یافتن سالن مورد نظر خود برای بازدید هستند. اگرچه نقشه یا توضیح درستی از سالنها و سازهای داخل آنها در بیرون از سالن ها ارائه نشده و ممکن است در ابتدای ورود به این مکان گیج شوید، اما در نهایت با شنیدن اصوات سازهای مختلف مسیر را بهراحتی پیدا خواهید کرد. در کل دو سه روزی میشود که فضای بیرونی خانه هنرمندان ایران حال و هوای متفاوتی به خود گرفته است.
در یکی از سالنها سازندگان ساز و بازدیدکنندگان سخت مشغول گپ و گفت روی ساز هستند و بحث آنها به شکل جدی در حال ادامه است که حضور افراد در کنار خود را احساس نمی کنند و همچنان به بحث ادامه می دهند. در سالن دیگر کار از بحث و جدال بر سر ساز گذشته و یک به یک مشغول نواختن سازها هستند و در آن یکی سالن که با گلهای خوش آمدگویی پر شده است، چند نفر سعی در یادگیری ساختمان ساز دارند.
در نمایشگاه "سازخانه" علاوه بر تهران، تولیدگنندگانی از کرمانشاه، اصفهان و.. نیز حضور دارند و از نکات جالب توجه آن میتوان به حضور دو ساز با قدمت 80 سال اشاره کرد. علاوه بر این حضور چند بانو در نمایشگاه نیز نکته قابل توجهی است، چرا که ساختن ملزومات ساز، یک حرفه غالباً مردانه به نظر می آید.
بخش دیگر نمایشگاه شامل سازهای ابداعی است که واقعا ارزش دیدن دارند و یک بخش دیگر از سالن هم تختهای رو دیوار نصب شده و روی آن ساختمان ساز از جمله گیتار تشریح کامل شده است.
اجرای نوازندهها و سازندهها برای بازدیدکنندگان خارجی
عطا نویدی مدیر اجرایی نمایشگاه "سازخانه" درباره فضای برگزاری نمایشگاه گفت: ما برای نمایشگاه "سازخانه" چهار گالری همکف خانه هنرمندان را در اختیار داریم. دو گالری "پاییز" و "زمستان" مخصوص سازهای کلاسیک و ابداعی و گالرهای "میرمیران" و "ممیز" مخصوص سازهای سنتی هستند. تاکنون حدود 50 نفر در این نمایشگاه شرکت کردهاند و حدود 350 ساز به نمایش گذاشته است. اغلب سازندههای اهل شهرستانها از نسل جوان هستند و سایر سازندهها از تهران و شهرستانهای اطراف تهران در این نمایشگاه حضور دارند.
نویدی در ادامه بیان کرد: آموزشگاههای موسیقی در این نمایشگاه حضور ندارند و تنها یک غرفه به سازهای کلاسیک اختصاص داده شده است. ما ابتدا چینش دیگری برای غرفهها داشتیم، اما غرفههای نمایشگاه بیشتر از ظرفیت موجود پر شد و مجبور شدیم سازها را جابجا کرده و نمایشگاه را به شیوه دیگری برگزار کنیم. اگر فضای بیشتری داشتیم، مسلماً تقاضا هم بیشتر بود، کما اینکه هنگام ثبتنام مجبور شدیم برخی از سازها را رد کنیم چون ظرفیتمان تکمیل شده بود.
وی ضمن اشاره به استقبال خوب بازدیدکنندگان گفت: در دو روز ابتدایی نمایشگاه هنرمندان شاخصی مثل آقایان صدیق تعریف، علی جهاندار، میلاد کیایی، قاسم رفعتی و دکتر محمد سریر از غرفههای ما بازدید کردند. علاقهمندانی خارجی هم حضور پیدا کردند و اتفاقاً سازهای ایرانی برای آنها خیلی جذاب بود. نوازندهها و سازندههای ایرانی برای بازدیدکنندگان خارجی ساز نواختند و خارجیها هم فیلمبرداری و عکسبرداری کردند. امروز هم گروهی از دانشجویان موسیقی از نمایشگاه ما بازدید کردند. ضمن اینکه مردم عادی هم خبردار شدهاند و بازدید میکنند. پیشبینی میشود که نمایشگاه "سازخانه" در دو روز پایانی شلوغتر باشد.
مدیر اجرایی نمایشگاه "سازخانه" درباره فروش سازها گفت: هدف ما در این نمایشگاه فروش سازها نیست و اگر قرار به فروش آثار باشد، خود غرفهها با نوازندهها به یک سری توافقات میرسند و در کارگاههای خودشان ارتباط میگیرند. ما در این نمایشگاه بیشتر به ارتباط بین سازندگان با نوازندگان و فروشگاههای موسیقی پرداختهایم. تا کنون افراد زیادی از فروشگاههای برزگ موسیقی شهر تهران در نمایشگاه حاضر شدهاند و به بچههای شهرستانی سفارش کار دادهاند.
وی افزود: ما در افتتاحیه نمایشگاه با پخش یک کلیپ از آقای محمدرضا شجریان یاد کردیم. خیلی دوست داشتیم سازهای آقای شجریان را هم داشته باشیم ولی بنا بر دلایلی نتوانستیم سازهای ایشان را به نمایشگاه بیاوریم.
نویدی در پایان خاطر نشان کرد: ما در نمایشگاه دو ساز تار قدیمی هم آوردهایم تا مخاطبان از آنها نیز بازدید کنند. یکی از آنها ساخت آقای رمضان شاهرخ و دیگری ساخت آقای جعفر صنعت است. هر دو ساز دارای قدمتهایی حدود 80 تا 85 سال هستند.
از اینکه سازنده ساز تنبور هستم خوشحالم
مهراب اشرفی، سازنده ساز که جزو ریش سفیدان این بخش بحساب می آید درباره نحوه حضور در نمایشگاه گفت: من اصالتاً اهل روستای فش شهرستان کنگاور استان کرمانشاه هستم. حدوداً از سال 67 به کارگاه عموی خودم، آقای یدلله اشرفی رفتم و به حرفه سازسازی علاقهمند شدم. البته پدر و پدر جدم در کار چوب و نجاری بودند ولی عمویم سازسازی میکرد. پس از مدتی کوتاه که سهتار درست میکردم، به سراغ تنبور آمدم و به صورت حرفهای ساخت تنبور را شروع کردم. در ادامه با مرحوم سید خلیل عالینژاد آشنا شدم و ایشان هم خیلی راهها و کارها را به من یاد دادند. بعد با اساتید دیگر کار کردم و الآن چندین سال است که مرتب ساز تنبور میسازم. در حال حاضر خودم هم در فردیس کرج کارگاه ساخت ساز تنبور دارم.
وی درباره نحوه حضورش در نمایشگاه "سازخانه" گفت: از طریق پیامک آقای نویدی به نمایشگاه "سازخانه" دعوت شدم و برگزارکنندگان نمایشگاه یک غرفه برای سازهای تنبور در اختیار من قرار دادند. در نمایشگاه "سازخانه" همه نوع سازی وجود دارد ولی من تنها کسی هستم که ساز تنبور آوردهام. فکر میکنم تنبور سازی است که نسبت به سایر سازهای محلی در موسیقی ایران بهتر جان گرفته است. تنبور در تمام مغازههای سازفروشی ایران وجود دارد. بعضی از سازها را در برخی از شهرهای ایران نمیبینیم اما تنبور به تمام مناطق ایران راه پیدا کرده است.
اشرفی در مورد فضای نمایشگاه و فروش سازها اظهار داشت: هدف من برای حضور در نمایشگاه "سازخانه" تنها فروش سازها نبود، بلکه میخواستم خودم را بهعنوان سازنده ساز معرفی کنم و برای آینده خودم سرمایهگذاری کنم.
این سازنده ساز در مورد چگونگی برپایی نمایشگاه "سازخانه" توسط خانه موسیقی بیان کرد: آقای عطا نویدی و آقای داریوش النجری از دوستان خوب من هستند. آنها زحمت زیادی کشیدند و کارها تاکنون به خوبی پیش رفته است ولی من فکر میکنم چون آنها تجربه اولشان بود، از این بهتر هم میتوانند باشند. امیدوارم سالهای آینده در مورد نحوه چیدمان و معرفی سازها بهتر عمل کنند. در مجموع تعداد بازدیدکنندگان خوب است و همه با شور و هیجان از نمایشگاه بازدید میکنند.
فضای پر مهری بین سازندگان ساز به وجود آمده است
داریوش النجری آخرین فردی است که به سراغش می رویم، دبیر هنری نمایشگاه "سازخانه" درباره استقبال از این نمایشگاه به خبرنگار هنرآنلاین گفت: استقبال از نمایشگاه در روز افتتاحیه خیلی خوب بود و اکنون فضای گرمی در نمایشگاه به وجود آمده است. با وجود بارندگیهای چند روز اخیر، رفتوآمدها به نمایشگاه سخت بود و خود من برای رسیدن به محل برگزاری نمایشگاه دو سه ساعت در ترافیک مانده بودم. با این حال در روزهای آغازین استقبال نسبتاً خوب بود. فضای نمایشگاه یک فضای گرم و آرام است. ما از طریق سایت خانه موسیقی، اینستاگرام و خبرگزاریهای مختلف خبررسانیهای لازم را انجام دادهایم و انتظار داریم مخاطبان بیشتری برای بازدید از نمایشگاه بیایند. معمولاً از ساعت 5 بعدازظهر به بعد استقبال بیشتر میشود.
دبیر هنری نمایشگاه "سازخانه" افزود: در این نمایشگاه فضای پر مهری بین سازندگان ساز به وجود آمده است. ما سه نمایشگاه سازهای سنتی، کلاسیک و ابداعی را با همدیگر ادغام کرده و تنوع ساز و تنوع سلیقه را لحاظ کردهایم. در روزهای اخیر یک سری چیزها بین سازندههای سازهای کلاسیک و سازهای سنتی به اشتراک گذاشته شده است.
وی تأکید کرد: اغلب بازدیدکنندگان راضی از نمایشگاه بیرون رفتهاند چون تنوع سازها زیاد است. سازندگان ساز در همه حوزهها و به خصوص حوزه کلاسیک خوب کار کردهاند. فکر میکنم آثار سازندگان سازهای کلاسیک دست کمی از سازهای خوب غربی ندارد و آنها به راحتی میتوانند با سازندههای غربی رقابت کنند. حتی میتوانند بازارهای جهانی درست کرده و آثارشان را صادر کنند. با توجه به رابطهای که با سازندهها دارم، میتوانم بگویم که اغلب آنها از حضور در نمایشگاه خوشحال هستند و نمایشگاه "سازخانه" برای ادامه کار یک انگیزه و یک روحیه مضاعف به آنها داده است. خود من نیز سالها پیش در چنین نمایشگاههایی شرکت کرده بودم و میدانستم به هر حال نتیجه آن مثبت است.
داریوش النجری در ادامه اظهار داشت: اغلب سازندههای ساز در خلوت خودشان کار میکنند و خیلی در چشم نیستند. بیرون آمدن سازندهها از فضای کارگاهی میتواند باعث زیاد شدن اشتیاق آنها شود. آنها با دیدن آثار همکارانشان میتوانند کارهای خود را هم ارتقا بدهند. من فکر میکنم با امکاناتی که در اختیار داشتیم، نمایشگاه "سازخانه" یک نمایشگاه قابل قبولی بوده است. در روزهای پایانی منتظر حضور اساتید و پیشکسوتان موسیقی هستیم. برخی آمدهاند و منتظر سایرین نیز خواهیم بود. اغلب سازندهها نیز مشتاق دیدن اساتید نوازنده هستند که بتوانند محصولات خودشان را به آنها نشان بدهند.
النجری با بیان اینکه آنها تصمیم داشتند در کنار نمایشگاه "سازخانه" ورکشاپ هم برگزار کنند، اما اساتید امکان جابهجایی نداشتند و سخت بود که بخواهند از مسیرهای دور به تهران بیایند، افزود: ما فضای لازم را هم برای برگزاری ورکشاپ نداشتیم و به همین خاطر برنامه ورکشاپ را به آینده موکول کردیم. اگر فضای بیشتری در اختیار بگیریم، حتماً ورکشاپ هم برگزار میکنیم. معقتدم که خانه هنرمندان فضای خوبی برای این کار در اختیار دارد چون قدمگاه اهل هنر است و روحی دارد که با سالنهای نمایشگاه بینالمللی و سالنهای دیگر قابل قیاس نیست.
دبیر هنری نمایشگاه "سازخانه" درباره سازهای ابداعی به نمایش گذاشته شده در ویترین نمایشگاه بیان کرد: در این نمایشگاه تعداد کمی از دوستان سازهای ابداعی هم درست کردند. البته فقط دو سه نفر این کار را انجام دادند و بیشتر آن سازها هم سازهای کوبهای است. انتظار داشتم افراد بیشتری در این بخش شرکت کنند ولی در چند سال اخیر ظاهراً تب و تاب فضای ساخت سازهای ابداعی کمرنگ شده و مثل سابق نیست.
النجری در پایان اظهار داشت: فکر میکنم با توجه به تجربهای که امسال داریم کسب میکنیم، در سالهای آینده بتوانیم نمایشگاه بهتری را با پختگی بیشتر برگزار کنیم.
این نمایشگاه بعد از 4 روز کاری از ساعت 13 الی 20 امشب جمعه 25 آبان ماه به کار خود پایان خواهد داد.