سرویس موسیقی هنرآنلاین: آیین پایانی یازدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران که سومین دوره خود را در کرمان سپری کرد، جمعه‌شب ١٤ اردیبهشت‌ماه با حضور سید محمد مجتبی حسینی معاون امور هنری وزیر ارشاد، محمدرضا علیزاده مدیرکل ارشاد استان کرمان، علی ترابی مدیرکل دفتر موسیقی، علی ثابت‌نیا مدیرعامل انجمن موسیقی ایران و احمد صدری دبیر جشنواره برگزار شد.

در ابتدای برنامه بعد از تلاوت قرآن و سرود جمهوری اسلامی ایران گروه اساتید متشکل از استادان موسیقی اقوام ایران روی صحنه رفته و هریک دقایقی یک قطعه را به مدت ٤ دقیقه اجرا کردند.

سپس محمدرضا علیزاده مدیرکل ارشاد استان کرمان به روی سن دعوت شد. او ضمن خیر مقدم به حضار گفت: امیدواریم بتوانیم در سال‌های آینده کمی و کاستی را برطرف کنیم. جشنواره امسال ٢٠٠ مهمان از اقصی نقاط ایران و ٢١ استان که شاهد شور و نشاط بیشتر در کرمان بودیم.

وی افزود: امسال با تلاش آقای صدری شاهد نمایشگاه ساز در حاشیه این جشنواره بودیم، همچنین با کمک دوستان در صندوق اعتباری هنر مسئله بیمه هنرمندان نیز رفع رجوع شد، علاوه بر این یکی دیگر از اتفاقات خوب و مهم در این جشنواره افتتاح نقاره‌خانه بازار بعد از سال‌ها بود که امیدواریم با همکاری مدیران تداوم داشته باشد.

مدیرکل ارشاد استان کرمان بعد از پایان سخنرانی خود پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را برای همه قرائت کرد.

متن پیام به شرح زیر است:

"ایران امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند حضور گشایشگر فرهنگ و هنر و کارکرد تأثیرگذار جلوه‌هایی از این گستره است که ریشه‌های دیرین و پیوندهای عمیق و ناگسستنی با هویت اجتماعی و قومی مردم دارند.

سهم‌ ویژه‌ای از این حضور را موسیقی نواحی سرزمینمان بر عهده دارد، ‌هنری آمیخته با حکمت، فرزانگی، صلح آراستگی و شادکامی و از سرشار از نغمه و نکته، با تاری از اصالت و دیرینگی و پودی از زیبایی، معرفت و صمیمیت که حقیقت افسانه‌وار خود را از پس قرن‌های متمادی به امروز رسانده و پرده در پرده، فرهنگ شفاهی و میراث هنری ایران‌زمین را با حنجره‌ها و سرپنجه‌های توانمند خنیاگران روایت می‌کند.

بی‌تردید شناخت دقیق و کارکرد بی‌بدیل این هنر ماندگار و مطالعه فرصت‌ها و تهدیدهای پیرامونی آن ضرورتی گریزناپذیر است تا با حفظ شایسته دیروز، فردای هویت مدار ما را ضمانت بخشد.

جشنواره موسیقی نواحی ایران با واژگان سرشار از حماسه و عشق آراسته و در متن این گونه‌ی موسیقایی، حضور مستدام و پررنگ داشته و در مسیر کمال و پویایی فرهنگ بومی این مردم، به سربلندی و طراوت ایستاده است.

برگزاری این رویداد ارزشمند در کهن دیار کرمان، آمیخته به شعر بومی و الحان موسیقی مبتنی بر فرهنگ اصیل قومی هر منطقه، تأکیدی مضاعف به ضرورت‌ها و نیازهای پیش‌ روی دارد تا تجربه تازه‌تر، مفیدتر و سازنده‌تری به کارنامه روشن برگزاری جشنواره‌های موسیقی نواحی کشور بیفزاید.

تلاش خالصانه دست‌اندرکاران این رویداد هویت‌بخش و انسجام ‌آفرین را ارج نهاده و از حضور گرم هنرمندان این سرزمین کهن در جشنواره یازدهم صمیمانه سپاسگزارم."

سپس کلیپی گزیده از این جشنواره و بخش‌های مختلف آن به نمایش درآمد.

حمید ملانوری معاون سیاسی امنیتی استاندار کرمان نیز گفت: کرمان نیازمند فضای شادی و نشاط است و این جشنواره واقعه مهمی بود که توانست در این مدت کوتاه این نیاز را برآورده کند.

وی افزود: استان کرمان دارای پهناوری و وسعت زیادی است و در بخش فرهنگ و هنر نیز به همین شکل دارای ظرفیت خوبی است، هنرمندان نام‌آشنا در زمینه‌های مختلف خوب درخشیده و آوازه خوب برای کرمان به ارمغان آوردند. فکر می‌کنم نام جشنواره موسیقی نواحی کرمان باعث افتخار برای کرمان است. امید است وزیر ارشاد و آقای حسینی دستور برگزاری دبیرخانه دائمی را در این شهر بدهند.

او ادامه داد: در حقیقت در اجرای زیبا هنرمندان برجسته در ابتدای برنامه همه گویای فرهنگ اصیل ما بود که همه این روزها برای انتقال به نسل آینده به دنبالش می‌گردیم.

اجرای گروه میسان بخش بعدی این برنامه بود.

احمد صدری دیگر سخنران برنامه بعد از اجرای گروه خوزستانی گفت: امیدوارم بتوانیم با برنامه‌ریزی منسجم در خدمت اهالی هنر در داخل خارج از کشو باشیم، از کارهای خوب هنرمندان حیرت‌زده شدم، با وجود این که گفته می‌شد این موسیقی مرده و حیات ندارد اما این جشنواره ثابت کرد که این‌طور نیست.

بعد از صحبت‌های دبیر جشنواره، بیانیه ستاد جشنواره توسط فریبرز رستمی پژوهشگر موسیقی نواحی قرائت شد.

اجرای گروه "دیو سالار" از استان مازندران بخش بعدی برنامه بود.

 بعد از اجرای گروه مازنی، از معاون امور هنری وزیر ارشاد برای سخنرانی به روی صحنه دعوت شد.

سید محمد مجتبی حسینی گفت: شاید نخستین تعریف از موسیقی تعبیر مکرری است که می‌گوید: (آن هنگام که زبان از بیان احساسات بازمی‌ماند موسیقی آغاز می‌شود.) انسان در گذر عمر خود غم، عشق و امید و بیم و اندوه و سایر حالات حسی را تجربه می‌کند، و عواطف آدمی آنگاه از بیان زبانی خارج می‌شود و نیازمند زبانی خواهد بود که ژرفای بیشتر، اقتضائات ناب انسانی‌اش فراتر از حدود کلمات و عبارات باشد. اما اگر حس و حالی ورای عواطف شخصی باشد و حس مشترک میان اجتماعی از انسان‌ها، بیان آن چگونه خواهد بود؟

معاون امور هنری وزیر ارشاد افزود: چگونه می‌توان شور و عشق و اندوه شادمانی قومی را به زبان بی‌زمان نغمه‌ها بازگفت و آن را از کران‌مندی گذر داد؟ نغمه‌هایی که بیانگر احساسات، عواطف، و حالات جمعی می‌شوند ناگزیر با آئین‌ها گره می‌خورند و در بستر تاریخ شکلی می‌یابند و سرمایه سترگی می‌شوند.

او ادامه داد: سرمایه‌ای که وجوه و ظرایف بسیار دارد، این‌گونه نغمه‌ها را به قراری مشترک موسیقی مقامی و نواحی می‌خوانیم، یکی از وجوه آئین‌مندی موسیقی نواحی است، نغمه‌ها هرکدام روایتی هستند از انسان، و زندگی، آدمی و طبیعت، ما و جهان پهناوری که در اطرافمان می‌بینیم را و این‌همه با رسوم و روش‌ها و آداب پیوند دارد و در تمامی حیات گویی همزاد ماست. سور و سوگ، طرب و طاعت، بر مدار و قراری استوارند چنان که شادی و شادمانی‌اش هیچ‌وقت از چارچوب شناخت قدر انسان و مرتبه عالی او خارج نمی‌شود و در غمناکی‌اش همچنین، آنچنان عواطف انسانی در لایه‌های عمیق موسیقی نواحی ممزوج شده که در شادیانه‌ها رگه‌ای از اندوه فراق و در غمگنانه‌ها نور امید، توکل کوشش هویداست.

حسینی همچنین گفت: مانند کویری که در عین تفدیدگی و حرور به روشنایی کاریز گلستان می‌شود، این صفت ما را به ویژگی دیگری رهنمون می‌شود و آن خاصیت آینگی است. موسیقی نواحی با قدیمی‌ترین نغمه‌ها و به‌واسطه توأمانی‌اش با اقوام و اقلیم‌های رنگارنگ ایران‌زمین آینه‌ای است که می توانیم در آن تصویر بی‌دریغ و دروغی را مشاهده کنیم، از بلندای تاریخ و از تمامی جغرافیای وطن و این امکان ارمغان کمی نیست برای شناخت فرهنگی که از آن برآمده‌ایم و به قرن‌ها بالیده‌ایم.

او تأکید کرد: جهان جایگاه شناختن و آموختن است و به‌آسانی پیداست که نیاموختگان و نشناختگان بهره‌ای جز حرمان و هجران نخواهند اندوخت، ملت سرافراز، رشید و متدین ایران باتجربه عمر سرزمین خود و با امید به فرداها به درستی می‌دانند که سرمایه ثمینشان شناخت میراث راستین نیاکانشان خواهد بود. خاصه میراثی که نمود خرد، احساسات و آنات جمعی است. معروف است این نکته حکمت‌آمیز که آینده از آن ملتی است که گذشته خود را بشناسد، گنجینه شنیداری موسیقی نواحی افزون بر تمام صفات پیش‌گفته در جهان نو که قدر تفاوت رنگ‌های رنگین‌کمان را شناخته و فرهنگ‌های مختلف را منبع الهام و مصدر نوآوری می‌داند، داشته کم‌نظیری است.

حسینی ادامه داد: موسیقی نواحی آینه روشنی برای تماشا و گفت‌وگوست، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دوره یکی از وجوه همت خود را روی موسیقی اصیل و الهام‌بخش نواحی می‌داند و برای ارتقا بیشتر و توجه کامل‌تر و برنامه‌ریزی‌های کلان می‌کوشد. موسیقی نواحی در طرح آمایش هنر ایران و در ساماندهی رویدادها جایگاه ویژه دارد که امیدواریم به همت و حمیت استادان برجسته و مدیران کاردان عرصه موسیقی به جایگاه شایسته خود برسد.

معاون وزیر در پایان گفت: در پایان عرایضم از آقایان ترابی، ثابت نیا و صدری برای کوشش‌هایی که داشته‌اند ممنونم و از آن‌ها می‌خواهم از همین امشب کار جشنواره 98 را آغاز کند و مانند جشنواره موسیقی فجر طی ماه‌های آینده تدوین آئین‌نامه جشنواره موسیقی نواحی با بهره‌مندی از آراء تمامی کارشناسان این حوزه باشد.

انیدوست فلاحتی از ایلام به‌عنوان پیشکسوت موسیقی نواحی و حسن عیسی پور هنرمند جوان ١٦ سال مورد تقدیر به‌صورت نمادین قرار گرفتند.

همچنین از تمامی اعضای شرکت‌کننده در این جشنواره با لوح سپاس و جوایز نقدی تقدیر و تشکر شد.

دف‌نوازی پایان‌بخش یازدهمین جشنواره موسیقی نواحی ایران بود.