به‌گزارش هنرآنلاین به‌نقل از مرکز روابط‌عمومی و اطلاع رسانی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به دنبال اقدامات کالبدی که قبل و بعد از ثبت‌جهانی مجموعه کاخ گلستان صورت گرفت، سازمان میراث‌‎فرهنگی اقدام به انعقاد تفاهم‌نامه‌ای با معاونت علمی ریاست‌جمهوری به‌منظور ارتقای سطح کیفی، حفاظت، انتقال دانش و همچنین ایجاد زیرساخت‌های گردشگری مورد نیاز گردشگران کرد.

فرهاد عزیزی مدیرکل امور پایگاه‌های میراث جهانی با اشاره به اینکه کاخ گلستان یکی از منحصربه‌فرد‌ترین مجموعه‌های تاریخی ایران است که باید آگاه‌سازی مردم نسبت به این میراث ارزشمند با برنامه‌ریزی‌های دقیق فرهنگی، عمرانی در جهت نگهداری از آن‌ها همراه باشد گفت: «پس از تمامی اقدامات کالبدی که قبل و بعد از ثبت‌جهانی مجموعه کاخ گلستان انجام گرفته است، یکی از اقدامات مهمی که در اولویت و اهداف برنامه‌های سازمان میراث‌فرهنگی قرار دارد، معرفی ارزش‌های مجموعه جهانی کاخ گلستان است.»

او افزود: «در همین راستا تفاهم‌نامه‌ای بین سازمان میراث‌فرهنگی و معاونت علمی ریاست‌جمهوری برای ارتقای سطح کیفی، حفاظت، انتقال دانش و همچنین ایجاد زیرساخت‌های گردشگری مورد نیاز گردشگران منعقد شد و در گام نخست چهار اقدام مهم که شامل معرفی آثار و اشیای حوض‌خانه با استفاده از فناوری‌های نوین، نورپردازی تالار حوض‌خانه، زیرساخت شبکه، ایجاد آزمایشگاه و کارگاه مرمت اشیا و آثار در دو بخش مواد آلی و معدنی پس از تهیه طرح و تایید با همکاری معاونت علمی ریاست‌جمهوری به اجرا درآمد و امید است با اقداماتی که در حال انجام است تمام اهداف تفاهم‌نامه به سرانجام برسد.»

مدیرکل امور پایگاه‌های میراث جهانی افزود: «استفاده از روش‌های نوین می‌تواند کمک شایانی به افزایش شناخت و معرفی میراث‌فرهنگی ایران کند و استفاده از تکنولوژی‌های روز دنیا شامل رمزینه پاسخ سریع، واقعیت مجازی، واقعیت افزوده و نمایش سه‌بعدی می‌تواند محیط موزه را از حالت کلاسیک که فقط به نمایش آثار و توضیحات راهنمایان موزه محدود بوده به حالتی فوق العاده برای مخاطبان تبدیل کند.»

 او گفت: «پس از تهیه طرح محتوایی تابلوها و آثار موجود نرم‌افزارهای طراحی و سخت‌افزاری لازم نصب شد و در حال حاضر قابل استفاده است.»

نورپردازی تالار حوض‌خانه

عزیزی همچنین به نور‌پردازی تالار حوض‌خانه و زیرساخت شبکه اشاره کرد و افزود: «اهداف این پروژه، معرفی بهتر آثار هنری موزه‌ها در ترویج آموزش و ظرفیت تعامل فرهنگی با استفاده از تکنولوژی‌های نوین نورپردازی در تالار حوض‌خانه است که پس از مدل‌سازی تالار، آثار و تابلوهای آن در راستای ارائه مناسب تابلوهای نفیس نقاشی به پژوهشگران و بازدیدکنندگان، با استفاده از روش‌های نوین نورپردازی که می‌توانست کمک شایانی به افزایش شناخت این آثار کند این پروژه به انجام رسید.»

پیاده‌سازی زیرساخت شبکه

به گفته عزیزی، همچنین هدف از پروژه  زیرساخت شبکه نیز  برآوردن نیاز هر گونه اقدام عملی براساس الگویی منسجم است که به واسطه آن می‌توان سیستم‌های حفاظت و نگهداری پایش را به بهترین نحو برای مجموعه کاخ گلستان پیاده‌سازی کرد در ضمن بهترین خدمات را می‌توان با پیاده سازی این ظرفیت به گردشگران و پژوهشگران داد.»

او افزود: «تسهیل ارتباطات، اشتراک‌گذاری سخت افزارها، اشتراک‌گذاری اطلاعات و اسناد، از ویژگی‌های مهم این ظرفیت است و این پروژه پس از طراحی تمامی بخش‌ها و قسمت‌های کاخ گلستان را به یکدیگر متصل کرده است چنانچه در گام بعدی و اجرای کامل تفاهم‌نامه بیشترین استفاده را می‌توان از این زیرساخت داشت.»

ایجاد آزمایشگاه و کارگاه مرمت اشیا

او همچنین از ایجاد آزمایشگاه و کارگاه مرمت اشیا و آثار در دو بخش مواد آلی و معدنی در مجموعه کاخ گلستان را از جمله اقدامات مهم دانست.

عزیزی گفت: «هدف این پروژه آماده‌سازی و تجهیز فضای فیزیکی کارگاه و آزمایشگاه مرمت، تجهیز امکانات مورد نیاز بخش آزمایشگاه مرمت و کارگاه‌های مرمت اسناد و اشیای تاریخی و در نهایت برنامه‌ریزی برای حفظ و مرمت آثار تاریخی موزه براساس اولویت است.»

به گفته او مجموعه کاخ گلستان با دارا بودن گنجینه‌های بی‌نظیر از اسناد و کتب تاریخی و نقاشی‌ها و اشیای متنوع، جایگاه ویژه‌ای دارد  و به‌دلیل حجم بالای اشیا در مخازن و نیز در معرض نمایش نیاز مبرم به وجود یک آزمایشگاه و کارگاه مستقل برای انجام اقدامات علمی و فنی برای نگهداری، حفاظت و مرمت این اثار است.»

مدیرکل امور پایگاه‌های میراث جهانی اضافه کرد: «قابلیت فراوان گنجینه‌های تاریخی و فرهنگی کاخ گلستان لزوم ایجاد یک مرکز مطالعه، حفظ و نگهداری آثار با ارزش را در مقایسه با مراکز دیگری مانند موزه ملی ایران، موزه ملک و گنجینه آستان قدس در مشهد می طلبد.»

عزیزی افزود: «ولی متاسفانه تاکنون چنین بخشی در این موزه فعال نبوده و بسیاری از اثار باارزش آن نیاز به نجات بخشی و حفاظت اضطراری دارند. درحال حاضر این بخش مهم نیز در مجموعه جهانی راه‌اندازی و آماده بهره‌برداری است.»

کاخ گلستان یکی از منحصربه‌فرد‌ترین مجموعه‌های تاریخی ایران است که به مثابه دریچه فرهنگ و تمدن این سرزمین علاوه بر اینکه دارای موزه‌های متعددی است، دارای کتابخانه و گنجینه نسخ خطی با بیش از 3200 نسخه همچون مرقع گلشن، شاهنامه بایسنقری، هزار و یکشب و مرکز اسناد خطی و مرکز اسناد تصویری است.

 آلبوم خانه آن شامل 1520 آلبوم و حدودا 9هزار شیشه یکی از مهم‌ترین مخازن دنیا و دومین مخزن عکس و فیلم بعد از بریتیش میوزیوم در کشور انگلستان است.

بنای ارزشمند کاخ گلستان در سال 1324 به شماره 417 در فهرست آثار ملی ایران و در سال 2013 (دوم تیرماه 92) در سی و هفتمین اجلاس سالانه در کامبوج به فهرست میراث جهانی اضافه شد.