سرویس معماری هنرآنلاین: انجمن حمایت از آثار فرهنگی و باستانی سوریه امروز شنبه 13 آذرماه گزارش داد که از آغاز بروز بحران خونین در سوریه در سال 2011 تاکنون بیش از 900 موقعیت تاریخی، باستانی و مجسمه شخصیت‌های ملی این کشور توسط سایر گروه‌های تروریست تکفیری در این کشور تخریب شده است.
بر پایه این گزارش: اغلب موقعیت‌های تخریب شده مانند معابد بعلشمین و برج‌ها و تاق نصرت‌های شهر باستانی تدمر (پالمیرا) در مرکز سوریه، تل عجاجه آشوریان در شرق کشور، اوروپوس و افامیا در غرب که در لیست میراث فرهنگی و انسانی سازمان یونسکو به ثبت رسیده‌اند، به وسیله گروه‌های تکفیری بکلی ویران یا نیمه ویران شده‌اند.
شهر پالمیرا که در بیابان‌های مرکزی سوریه واقع شده است، حدود دو هزار سال قبل از میلاد مسیح ساخته شده و یکی از شهرهای مهم تجاری و مواصلاتی این کشور به شمار می‌رفته است. این شهر در سال ۲۷۴ میلادی مورد حمله اورلیانوس فرمانده ارتش امپراتوری روم قرار گرفت و به اشغال درآمد، ولی چند دهه بعد بازسازی و به ملکه آن زنوبیا حق خود مختاری داده شد.
از سوی دیگر در گزارش جامعی که سازمان یونسکو از میزان آسیب‌هایی که گروه‌های تروریست بر میراث فرهنگی در برخی از کشورهای عرب و کشور آفریقایی مالی وارد آورده‌اند، اعلام کرده که دو سوم بخش قدیمی شهر حلب به ویژه مسجد جامع حلب و مناره‌های آن که در دوران سلجوقیان ساخته شده است و نیز بخشی از بازار بزرگ شهر که قدمت چند صد ساله دارد، ویران یا دچار آتش سوزی شده است.
در عین حال به "قلعه الحصن" در نزدیکی شهر حمص که در دوره سلطه صلیبی‌ها ساخته شده و نیز به موزه پازل معره النعمان در جنوب حلب آسیب‌های جدی وارد آمده است. این در حالی است که جماعت داعش پس از تصرف شهر الرقه در شرق سوریه مزار عمار یاسر صحابه رسول خدا (ص) و یار وفادار امیر مؤمنان (ع) و نیز بارگاه شهدای جنگ صفین را بکلی ویران کرده است. به موازات آن نبش قبر حجر بن عدی صحابه دیگر پیامبر اکرم (ص) در منطقه مرج العذراء در شرق دمشق بخشی از جنایات داعش بوده است.
این در حالی است که آثار فرهنگی، دینی و باستانی سرزمین بین النهرین (عراق) هم که از ارزش‌های معنوی و مادی فراوانی برخوردار هستند، از عملیات پاکسازی فرهنگی گروه‌های کینه توز تکفیری در امان نبوده است. مجسمه‌های سنگین موقعیت‌های باستانی که امکان جابجایی‌شان وجود نداشته است تخریب شده ولی اشیاء کوچک نگهداری شده در موزه‌های عراق به وسیله عوامل همان گروه‌ها غارت شده و در بازارهای سیاه کشورهای مختلف به فروش رسیده است.
اولین اقدام جنایتکارانه عناصر وابسته به سازمان القاعده در عراق، تخریب گنبد و گلدسته‌های مرقد مطهر امامین عسکریین (ع) در شهر سامرا در استان صلاح الدین در سال 1384 بود، که چند سال بعد تخریب زیارتگاه ابراهیم بن مالک اشتر در استان الانبار در شمال بغداد رقم خورد.
گروه تکفیری داعش با تصرف شهر موصل در شمال عراق در سال 2014، تعداد چهار منطقه باستانی متعلق به دوره‌های قبل از میلاد مسیح را که ارزش تمدنی گرانبهایی داشتند، تخریب کرده‌اند. برخی از اماکن تخریب شده عبارتند: قلعه شهر تاریخی نمرود پایتخت آشوریان، شهر حترا باقیمانده تمدن اشکانیان، مجسمه‌های موزه تاریخی شهر موصل، گلدسته‌های تاریخی مسجد جامع این شهر هستند.
داعش سال گذشته با انتشار نوارهایی ویدویی، عناصر این گروهک را نشان داد که سرگرم غارت گنجینه‌های گرانبهای موزه موصل و سوزاندن کتاب‌های خطی و چاپی کتابخانه تاریخی این شهر هستند. قبور و مراقد پیامبرانی همانند یونس، جرجیس و شیث نبی که تقدس خاصی برای مسلمانان و مسیحیان شهر موصل دارند، از تخریب گروه‌های تکفیری مصون نبوده‌اند.
در لیبی نیز پس از سرنگونی رژیم معمر قذافی در سال 2011، قبور و مراقد اولیای خدا همچون ضریح یکی از نوادگان امام حسن مجتبی (ع) در شهر تاجوراء که در فتوحات شمال آفریقا شرکت داشت، بارگاه شعاب الدهمانی در شهر طرابلس، بارگاه شیخ عبد السلام الاسمر از مشایخ طرق صوفیه در شهر زلیتن توسط گروه‌های افراطی تکفیری با بولدزر یا مواد منفجره تخریب شدند. همچنین برخی از کتابخانه‌های تاریخی آن کشور به دست مغولان معاصر غارت شدند.
در سال 2012 پس از تسلط گروه‌های تکفیری وابسته به القاعده بر شمال غربی کشور آفریقایی مالی، تعداد 15 ضریح و مزار رهبران طرق صوفیه شهر تمبکتو و مسجد جامع آن تخریب و محتویات آن‌ها به غارت برده شد. سازمان یونسکو در همان سال آثار تاریخی شهر تمبکتو را در فهرست میراث فرهنگی و انسانی جهان ثبت کرد، و نسبت به احتمال ویرانی آن‌ها هشدار داده بود.
پس از سرکوب عوامل القاعده در مالی، کار بازسازی و مرمت اماکن تخریب شده در ژوئیه سال 2015، با سرمایه گذاری سازمان یونسکو آغاز پایان یافت و تحویل مقامات محلی داده شد.
از سوی دیگر با دعوت سازمان یونسکو اولین کنگره بین المللی "حمایت از میراث فرهنگی در معرض تهدید گروه‌های افراطی" روز گذشته در ابو ظبی پایتخت امارات متحده عربی با شرکت نمایندگان 40 کشور آغاز به کار کرد.
طرح تأسیس صندوق مالی بین المللی به منظور حمایت از میراث فرهنگی در معرض تهدید، با سرمایه اولیه صد ملیون دلار به منظور حفظ و مرمت آثار باستانی و تاریخی، در دستور کار این کنگره قرار دارد.
همچنین سه چالش مهم و اساسی، راه‌های برخورد نظامی و سیاسی با تروریسم، دخالت زود هنگام برای مقابله با قاچاق آثار تاریخی و مرمت آثار آسیب دیده در دستور کار کنگره قرار دارد.