سرویس معماری هنرآنلاین: تراکم‌فروشی توسط شهرداری تهران طی دو دهه اخیر، تهران را از یک شهر افقی به یک شهر عمومی بدل کرده است. شهری که بر اساس دید منظر آن که رشته کوه‌های البرز است می‌بایست افقی می‌مانند تا زیبنده نامی باشد که برای آن انتخاب کرده‌اند.
در طرح‌های توسعه‌ای که در دهه 50 برای شهر تهران در نظر گرفته شد؛ به خوبی این موضوع مورد توجه قرار گرفته بود و شهرک‌سازی در اطراف شهر تهران همچون، شهرک اکباتان اقدامی در جهت حفظ دید منظر در شهر تهران بود. اما بطور کلی بر اساس نظر بسیاری از شهرسازان، تراکم‌فروشی در دهه 70 اقدامی اشتباه بود که طی 20 سال نتایج آن علاوه بر بهم‌ریختگی در منظر شهری، معماری نامتوازن و..... روحیه شهروندان تهرانی را تحت تاثیر قرار داده است.
با وجود اینکه چند سالی است که شهرداران و شورای اسلامی شهر تهران به این اشتباه تاریخی پی برده‌اند و دو سالی که همواره اعلام می‌کنند که تراکم فروشی در تهران متوقف شده است، اما باز هم در گوشه و کنار شهر تهران می‌بینم که همچنان بدون موازنه محیط یک محله، اجازه ساخت برج‌های بلند مرتبه داده می‌شود.
یکی از این اقدامات ساخت یک ملک تجاری بلند مرتبه در منطقه 12 تهران در مجاورت کاخ گلستان است که سبب شده حریم این بنای ارزشمند میراثی به خطر بیفتد. منطقه 12 بخاطر وجود محلات قدیمی چند سالی است که توسط خود شهرداری مورد بازسازی قرار گرفته و حالا مجوز ساخت چنین بنای آن هم در مجاورت کاخ گلستان را می‌توان در نبود یک برنامه منسجم و قانون لازم الاجرا در شهرداری تهران و مجموعه سازمان‌های زیر نظر این نهاد دانست.
روز گذشته 30 آبان‌ماه مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تهران درباره این ساختمان که در حال ساخت در کاخ گلستان است، گفت: پس از بازدید میدانی وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی از پروژه ساخت‌وساز در حریم کاخ گلستان و دستور پیگیری برای حفظ حریم این اثر جهانی با انجام چندین جلسه رایزنی با مالکان ساختمان و جلب همکاری آن‌ها در حفظ حریم این کاخ‌موزه، در روز ۲۹ آبان‌ماه یک طبقه از ارتفاع ساختمان مجاور کاخ گلستان واقع در خیابان ناصرخسرو کاسته شد.
او افزود: کاهش ارتفاع ساختمان در حریم کاخ گلستان موجب شد تا خطر احتمالی خروج این بنای ارزشمند از ثبت جهانی منتفی شود.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تهران اظهار کرد: در حال حاضر مالک اقدام به کوتاه کردن سازه‌های آهنی ساختمان از سمت کاخ گلستان کرده و انتظار می‌رود تا چند روز آینده از سمت خیابان ناصر خسرو نیز تیرآهن‌ها جمع‌آوری شود.
اگرچه با اقدام وزارت میراث فرهنگی فعلا خطر خارج شدن کاخ گلستان از ثبت میراث جهانی منتفی شده است، اما تا نبود ضوابط قانونی همواره بناهای تاریخی شهر تهران به خاطر تراکم‌فروشی در معرض تهدید قرار دارند.
از سویی دیگر هنوز مشخص نیست که حفظ حریم بناهای تاریخی بر عهده کدام نهاد است. اگرچه وزارت میراث فرهنگی در تعیین این حریم نقش دارد؛ اما اجرای آن بر عهده استانداری و شهرداری است و نبود قوانین مشخص می‌تواند به آشفتگی‌ها و تهدیدها دوباره در آینده منتج شود.