سرویس معماری هنرآنلاین: مرمت غیر اصولی قلعه پرتقالیها که عکسهای مختلفی از آن در فضای مجازی منتشر شده است، پای چند دستگاههای دولتی را به این اقدام باز کرده است.
پس از ورود استانداری هرمزگان به مرمت غیراصولی قلعه پرتغالیهای جزیره هرمز که مهمترین قلعه باقیمانده از روزگار تسلط پرتغالیها بر سواحل و جزایر خلیج فارس است و در سال 1377 به شماره 1998 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده، حالا دو مدیر وزارت میراث فرهنگی، حرفهای متناقضی درباره این مرمت میزنند.
پس از انتشار عکسهای مرمت غیراصولی از قلعه پرتغالیها، مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی هرمزگان در خصوص حواشی پیش آمده در زمینه مرمت این بنا توضیحاتی ارائه داد.
رضا برومند ضمن تقدیر و تشکر از تمام علاقهمندان میراثفرهنگی کشور در خصوص حواشی به وجود آمده درباره مرمت قلعه هرمز گفت: قلعه هرمز دارای چند ورودی است اما بهعلت کاربردی نبودن سایر ورودیها، حجم تردد گردشگران از در شمالی قلعه انجام میشود، بهعلت سست بودن قطعات سنگ و معلق بودن سنگهای بالادست دیوار و همچنین نبود دیوار نگهدارنده در قسمت زیرین و ریزش ضلع شمالی در بارندگیهای اسفند 97 و همچنین فروردین 98 مرمت اضطراری و ساماندهی این بخش از قلعه در دستور کار این ادارهکل قرار گرفت.
او ادامه داد: مرمت اضطراری ضلع شمالی قلعه هرمز از مردادماه سال گذشته آغاز شد که اسفندماه به پایان رسید.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی هرمزگان در خصوص مصالح به کار رفته در مرمت اضطراری قلعه هرمز گفت: این قلعه دارای ساختاری سنگی با ملاط شفته آهکی است که نمونههای زیادی از انواع مصالح در قسمتهای مختلف بنا نمونهگیری، آزمایش و مطالعه شده، در مرمت اضطرای نمای شمالی از سنگهای معدنی و محلی که غالب آنها از قلعه استخراج میشود، استفاده شده است.
او افزود: نمای قبلی قلعه بهدلیل فرایند فرسایش و تحلیل عناصر سنگها بر اثر رطوبت و زمان تغییر رنگ داشته است، از این رو تغییرات محیطی و زمان لازم است تا سطح ظاهری نمای اصلاح شده در مرمت اضطراری به سطح قبلی بازگردد.
برومند بیان کرد: مرمت اضطراری نمای شمالی هنوز تکمیل نشده و شکل نهایی کار بر اساس طرح ساماندهی نمای شمالی و ورودی بنا در سال جاری تکمیل خواهد شد.
او در مورد ادامه روند مرمت قلعه هرمز گفت: برنده نهایی مناقصه مرمت قلعه هرمز در اواخر مردادماه مشخص میشود و مرمت آن طبق طرح مطالعات، پژوهش و مستندنگاری خواهد بود.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی هرمزگان تأکید کرد: در این فاز، قسمتهای داخلی، سازههای مهم و در خطر قلعه پرتغالیهای هرمز مرمت خواهد شد.
اقدامات انجامشده در قلعه هرمز مورد تأیید نیست
از پس از سخنان مطرح شده توسط مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی هرمزگان؛ مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها، بافتها و محوطههای تاریخی وزارت میراث فرهنگی با رد طرح مرمتی این بنا گفت: طرح مرمت قلعه پرتغالیهای هرمز قبل از مرمت باید به ستاد وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی ارسال و بررسی میشد و متأسفانه اقداماتی که در این قلعه انجام شده، مورد تأیید دفتر حفظ و احیا نیست.
سید هادی احمدی روئینی به میراثخبر گفت: مرمتی که در قلعه پرتغالیها انجامشده مورد تأیید ما نیست، متأسفانه روندی که برای انجام اقدامات اجرایی باید انجام میشده، طی نشده است.
او افزود: طرح مرمت این قلعه ابتدا باید در استان تهیه و سپس به ستاد ارسال میشد و پس از بررسی، در صورت نداشتن مشکل برای اجرا، به استان ابلاغ میَشد.در نهایت این فرآیند منتهی به صدور پروانه مرمت (حکم مرمت) میَشود و این حکم نشاندهنده طی شدن روند استاندارد بررسی طرح است.
مدیرکل دفتر حفظ و احیای بناها، بافتها و محوطههای تاریخی تصریح کرد: متأسفانه در مورد قلعه پرتغالیها این فرآیند طی نشده و بدون هماهنگی با ستاد انجامشده است. کار مرمت این قلعه اسفند سال 98 توسط دفتر حفظ و احیا متوقف شده است و اخیراً هیچ اقدامی بر روی آن انجام نشده است.
او افزو: طرحی را که ما بررسی و ابلاغ نکردیم، نمیتوانیم تأیید کنیم.
احمدی روئین درباره علت بیاطلاعی از انجام این مرمت گفت: اعتبارات مرمت چون از محل اعتبارات استانی بوده ما از انجام آن خبر نداشتیم. پسازاینکه متوجه شدیم این قلعه مرمت میشود کارشناسان ما نسبت به توقف مرمت قلعه و ارائه طرح، تذکر دادند.
او تصریح کرد: قرار است کارشناسانی را برای بررسی طرح مرمت اعزام کنیم، اما به نظر میرسد در استفاده از مصالح مغایرتهایی وجود داشته باشد.