سرویس معماری هنرآنلاین: اوتیسم یا درخودماندگی، نوعی اختلال رشدی از نوع روابط اجتماعی است که با رفتارهای ارتباطی و کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود. علائم این اختلال تا پیش از سه‌سالگی بروز می‌کند. در واقع این اختلال بر رشد طبیعی مغز در حیطه تعاملات اجتماعی و مهارت‌های ارتباطی تأثیر می‌گذارد. کودکان و بزرگسالان مبتلا به اوتیسم، در ارتباطات کلامی و غیرکلامی، تعاملات اجتماعی و فعالیت‌های مربوط به بازی با چالش‌هایی روبرو هستند. این اختلال، ارتباط با دیگران و دنیای خارج را برای آنان دشوار می‌سازد.
در این افراد، حرکات تکراری (دست زدن، پریدن) و پاسخ‌های غیرمعمول به افراد، دل‌بستگی به اشیاء یا مقاومت در مقابل تغییر نیز دیده می‌شود. ممکن است در حواس پنج‌گانه نیز حساسیت‌های غیرمعمول دیده شود.
از آنجا که تاکنون به صورت قطعی، هیچ روشی برای درمان مبتلایان به اوتیسم یافته نشده کارآمدترین روش درمانی، توان‌بخشی است، از این رو برای سرویس‌دهی و ایجاد شرایط برای بهبودی و زندگی آسان‌تر افراد مبتلا به اوتیسم می‌توان علاوه بر کمک‌های پزشکی ضروری از روش‌های مناسب برای تقویت مهارت‌های ارتباطی کودک، موسیقی‌درمانی و موارد بسیاری کمک گرفت. از دیگر موارد بسیار مهم می‌توان به توجه به چیدمان و طراحی داخلی فضای زندگی این افراد است.
رهنمودهای طراحی داخلی برای افراد اوتیسم نه تنها برای افراد مبتلا به اوتیسم مفید است، بلکه در هر فضایی رفاه روانی و تعادل درونی را افزایش خواهد داد، بنابراین می‌توان گفت ایجاد ساختمان‌ها و فضای داخلی پاسخگو به اوتیسم چالش‌برانگیز است و نیاز به طراحی هوشمندانه و معماران متخصص در این زمینه دارد.
اهداف اصلی در معالجه کودکان مبتلا به اوتیسم، رفع کمبودهای مرتبط با خانواده و کاهش نگرانی‌های خانواده و افزایش کیفیت زندگی و استقلال عملکردی کودکان است.
درمان به کودکان مبتلا به اوتیسم کمک می‌کند تا مهارت‌های مراقبت از خود، مهارت‌های اجتماعی و ارتباطی را به دست آورند و طراحی داخلی نقشی ویژه را در این مهم ایفا می‌کند، زیرا نوع تفکر از طراحی فضا، به بهبود درک حواس آن‌ها کمک می‌کند و مهارت‌هایی با سازگاری بیشتر با محیط زندگی را برایشان ایجاد می‌کند.
درک جهانی از مبتلایان به اوتیسم امروزه بی‌نظیر است. حساسیت بیش از حد کودکان اوتیسم به صداها، بوها، رنگ، اهمیت تماس لمسی و نه بصری، ستون اصلی طراحی و معماری داخلی متناسب با اوتیسم است. در واقع داشتن کودک مبتلا به اوتیسم به این معنی است که شما باید طراحی مناسب را نه فقط در اتاق خواب و محل زندگی روزمره او بلکه در همه قسمت‌های خانه اتخاذ کنید.
هنگام طراحی خانه یا فضای داخلی برای کودکان مبتلا به اوتیسم، اولین چیزی که باید مورد توجه قرار گیرد طرح و پلان فضایی مناسب است. کودکان مبتلا به اوتیسم اغلب با گردش در فضا و درک سیرکولاسیون فضایی پیچیده مشکل دارند، بنابراین تعریف سیرکولاسیون فضایی آسان بسیار مهم است. مناطق باید به ترتیب منطقی و با شرایط معمول سازماندهی شوند. استفاده از مناطق ارتباطی با جریان یکپارچه و با کمترین حواس پرتی نیز از مواردی است که باید رعایت شود به عنوان مثال از راهروهای طولانی باید اجتناب شود زیرا ممکن است برای آن‌ها گمراه کننده باشد. ضمن اینکه بایستی در جنبه‌های اصلی معماری اشکال واضح و فضاها به نحوی مشخص تعریف شوند.
نکته دوم که باید با توجه به اصول ایمنی در اصول طراحی اوتیستیک توجه شود، برنامه‌ریزی فضا و چیدمان مبلمان است.
فضای داخلی خانه با ویژگی‌های خاص ممکن است برای کودکان مبتلا به اوتیسم سردرگمی ایجاد کند. در واقع سادگی سازگاری آسان‌تر و با چالش کمی را برایشان در بردارد. خطوط صاف مبلمان، اجتناب از گوشه‌های تیز، تعریف جایگاه اشیاء باعث کاهش اختلال تمرکز از نظر بینایی و افزایش آرامش آن‌ها می‌شود.
برنامه‌ریزی فضا و چیدمان متناسب مبلمان امکان مشاهده فعالیت‌های کودک را در کل فضا فراهم می‌آورد؛ آنچه برای فاکتور ایمنی در این کودکان بسیار مهم است.
مبلمان ممکن است نیاز به پیکربندی و سفارشی‌سازی ویژه داشته باشد. با گذشت زمان ممکن است تغییر جدیدی در الگوی رفتاری کودک پدید آید که نیاز به تنظیم مجدد و ایجاد تغییراتی در فضای اطراف را ایجاد می‌کند. انعطاف‌پذیری در فضا برای افراد اوتیسم بسیار مفید و در واقع الزامی است.
نیاز به وضوح و سادگی دلالت بر طراحی داخلی سبک مینیمالیسم دارد که با طراحی اوتیسم ارتباط معنی‌داری دارد. این بدان معنا نیست که شما نمی‌توانید سبک دیگری را انتخاب کنید اما برای بهبود کیفیت سادگی را بیشتر و از سبک‌های طراحی داخلی بسیار شلوغ مانند Art Deco، یا صنعتی خودداری کنید و پیچیدگی جزئیات را محدود کنید.
سبک‌هایی مانند نئو کلاسیک، مدرن، اسکاندیناوی را می‌توان به عنوان پایه انتخاب کرد و خانه‌ای زیبا و شیک و در عین حال پاسخگوی اوتیسم خلق کرد.
عوامل شکل دهنده ادراک و حواس مانند عاملی محرک برای طراحی متناسب با اوتیسم محسوب می‌شود. می‌توان گفت در مورد افراد حساس تماس لمسی از تماس بصری از اهمیت بیشتری برخوردار است.
انتخاب متریال‌های طبیعی در مبلمان بدون هیچ الگوی پیچیده‌ای، بدون سطوح بسیار انعکاس‌پذیر و طراحی پارچه‌های لطیف و روشن ایده مناسب‌تری برای کودکان مبتلا به اوتیسم محسوب می‌شوند.
به دلیل حساسیت بیش از حد کودکان اوتیسم برای طراحی سازگار با روحیات و شرایط جسمانی و ادراکی آن‌ها بهتر است از رنگ‌های خنثی و ملایم و طبیعی در دکوراسیون داخلی بهره ببرید. به عنوان نمونه رنگ‌هایی مانند زرد و قرمز محرک حسی هستند و تحمل آن برای کودکان مبتلا به اوتیسم دشوار است. رنگ‌های پاستلی و مات و خنثی احساس راحتی بیشتری برای کودکان ایجاد می‌کنند.
طبق آخرین مطالعات کودکان ASD تمایل دارند صورتی، سبز، قهوه‌ای و صورتی پاستلی را انتخاب کنند. رنگ‌های سرد مانند آبی و سبز بسیار تسکین دهنده هستند. طراحی داخلی با تم رنگی تک رنگ نیز انتخاب خوبی خواهد بود.
نورپردازی، بخش مهمی از طراحی داخلی در هنگام طراحی برای کودکان اوتیسم است، زیرا کودکانی که مشکلات حسی دارند در مقایسه با دیگر کودکان نسبت به نور حساسیت بیشتری دارند و استفاده از روشنایی غیرمستقیم بهترین راه حل برای راحتی آن‌ها است. به جای لوسترهای پر نور، روشنایی کم نور سقفی گزینه بهتری خواهد بود.
همچنین سقف ترجیحاً بهتر است آکوستیک باشد تا زمینه نویز و صداهای مزاحم و اضافی را کاهش دهد آکوستیک یکی از اصلی‌ترین جنبه‌هایی است که باید مورد توجه قرار گیرد زیرا کودکان و افراد اوتیستیک نسبت به صدا بسیار حساس هستند و آن را مخرب می‌دانند.
استفاده از عایق و همین‌طور استفاده از فرش به عنوان کاهنده صدا در کف نیز عاملی برای کاهش صداهای اضافی و آزاردهنده برای کودکان اوتیسم در دکوراسیون داخلی است.
لازم است بدانید در طولانی مدت طراحی داخلی صحیح بر وضعیت‌های روحی، عاطفی و اضطراب افراد مبتلا به اوتیسم نقش دارد. نکته‌ای که مهم است دانستن و در نظر گرفتن و پذیرش تفاوت افراد اوتیسم نسبت به افراد عادی است، با این حال مزیت طراحی هوشیارانه دکوراسیون متناسب با اوتیسم برای همه افراد امری انکار ناپذیر است امروزه محیط با طراحی نامتناسب تأثیر منفی زیادی روی افراد دارد، بنابراین طراحی اتاق خواب کودکان با رهنمودهای طراحی دوست دار اوتیسم می‌تواند تأثیر مثبت و سبب ارتقاء کیفیت زندگی گردد.
هدف اصلی طراح داخلی در پروژه‌ای که دارای الزامات حساس به اوتیسم است، ایجاد طرحی است که بتواند همه حواس را به نحوی مثبت تحت تأثیر قرار دهد.
در واقع محدوده حساسیت هر کودک اوتیسم با دیگری ممکن است به شدت متفاوت باشد اما پیروی از رهنمودهای اساسی طراحی اوتیستیک و تغییر محیط می‌تواند تأثیر چشمگیری در زندگی کودکان داشته باشد و با عدم تحریکات محیطی مانع از آسیب و یا برهم ریختن تعادل در ذهن و جسم آن‌ها شود.
منبع: آرل