سرویس معماری هنرآنلاین: سیصد و بیست و پنجمین گفتمان هنر و معماری با نگاهی بر بقعه شیخ صفیالدین در اردبیل برگزار میشود.
در معرفی این نشست آمده است:مجموعه خانقاهی و آرامگاهی شیخ صفیالدین اردبیلی (جدُ سلاطین صفوی) یکی از مکانهای تاریخی شهر اردبیل در شمال باختری ایران و از آثار ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو (ثبت شده در سی و چهارمین اجلاس سال 2010) است. علاوه بر آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی، مقبرههای شاه اسماعیل اول (نخستین پادشاه صفویه) و مادر شاه اسماعیل (دختر اوزون حسن آق قویونلو) و نیز برخی از مشایخ و صاحب منصبان دوران صفوی و نیز شهیدان ایرانی جنگ چالداران در این محل قرار دارد. شروع ایجاد بنا در سال 735 ه.ق به دست صدرالدین موسی فرزند شیخ صفی الدین است، بعد از وی به ویژه در دوره شاه عباس اول برای تکمیل و تزئین آن، کارهای فراوانی صورت گرفت. یکی از موارد منحصر به فرد مجموعه آن است که بقعه، حاوی دهها اثر بدیع در مضامین مختلف رشتههای هنری است که از آن جمله میتوان به عالیترین نوع کاشیکاری معرق و مقرنس و گچبری کتیبههای زیبا و نفیس و خط خطاطان بزرگ دوره صفوی، منبتهای ارزنده، نقرهکاری، تذهیب و طلاکاری، نقاشی و تنگ بری و غیره اشاره کرد. در جریان جنگهای ایران و روسیه در دوره قاجار و سقوط اردبیل، نسخ خطی کتابخانه شیخ صفی الدین اردبیلی توسط روسها به غارت رفت که هم اکنون در موزه سن پترزبورگ در روسیه نگهداری میشوند.
اهمیت مجموعه شیخ صفی الدین اردبیلی، افزون بر رسمیت مذهب شیعه و تثبیت و گسترش عرفان صفوی، نقش مؤثری است که در بازتاب مناظر متنوع هنر اسلامی و تعالی سبکهای معماری ایران داشته است. آراء بیشتر محققان بیانگر انتساب ساماندهی و انسجام حجم زیاد فضاهای معماری و گسترش آنها به شهریاران صفوی است اما شواهد باستانشناختی و اسناد تاریخی خلاف آن چیزی است که به آن تأکید میشود. بازخوانی فلسفه شکلگیری معماری و تداوم و توسعه و تحدید چهارصد ساله مجموعه از طریق بازنگری تحولات معماری و بررسی الحاقات آن و توسعه فضاهای مختلف و روند شکوفایی و افول، نقش مهم در برآیند تحقیق داشته است.
تغییرات حاصل از توسعه نامتقارن و بیتناسب شهری هفت دهه گذشته در عرصه و احاریم این شاهکار عظیم معماری، نشانگر مداخله غیرتخصصی آن است. این موضوع زمانی برجستهتر میشود که توسعه منسجم و الحاقات معنیدار آن را در عصر شیخ صفی الدین اردبیلی و نوادگان او و روزگار شهریاران صفوی با توسعه آن در دو دهه گذشته مقایسه کنیم.
در سیصد و بیست و پنجمین گفتمان هنر و معماری که به مناسبت معرفی استان اردبیل (استان سال 1398) به مجموعه خانقاهی و آرامگاهی شیخ صفی الدین اردبیلی اختصاص دارد، موسی رجبی اصل، رحمان شاه محمد اردبیلی و دکتر حسن یوسفی سخن خواهند گفت که با نمایش فیلم همراه است.
علاقهمندان میتوانند جهت حضور چهارشنبه 26 تیر 1398 از ساعت 15:30 الی 17:30 به موزه هنرهای دینی امام علی (ع) واقع در خیابان ولیعصر (عج)، بالاتر از ظفر، بلوار اسفندیار، شماره 35 مراجعه کنند.