سرویس معماری هنرآنلاین: احمد امینپور معمار، مدرس دانشگاه و عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان، رنگ را عنصر مهمی در عرصه معماری دانست و دراینباره به خبرنگار هنرآنلاین، گفت: بخشی از مسئله رنگ به مصالح مربوط میشود، زیرا اساساً نوع متریالی که در بدنه اثر استفاده میشود، دارای دو ویژگی مشخص یعنی بافت و رنگ را در جلوه ظاهری ارائه میدهد.
او افزود: عمدتاً مصالحی که در معماری گذشته ما به کار میرفت، از جمله مواد و متریالی بود که در آن منطقه وجود داشت و در دسترس آن محله بود، بنابراین استفاده از مصالح بر مبنای مسائل اقلیمی به کار گرفته میشد. البته در مواردی نظیر کاشی مسئله رنگ به شکل دیگری بروز و ظهور داشت زیرا اساس رنگ و کاشی همزاد یکدیگر هستند.
این مدرس دانشگاه تصریح کرد: با توجه به اینکه هر رنگی حسی را در فضا ایجاد میکند که باید متناسب با فضا باشد، انتخاب رنگ از جمله مباحث بسیار مهم در معماری است، به همین خاطر شاهد هستیم که در مساجد قدیمی عمدتاً رنگها بر مبنای فضای عبادی و معنوی آن و با حس و حال آن انتخاب شده است و کاملاً با فضا هماهنگی دارد اما این مسئله در مورد خانهها و فضاهای داخلی کمتر دیده میشود و نوعی تضاد نیز در بطن آن وجود دارد.
امینپور ادامه داد: همانطور که میدانید در دوره سلجوقیان، رنگها شکلی سادهتر داشتند و از تنوع کمتری نیز برخوردار بودند، اما این مسئله در دوره صفویان دچار تحول شد به نحوی که تعداد رنگها بیشتر شد. اوج تنوع رنگهای متضاد در دوره قاجاریان بود که در معماری نیز بروز و ظهور پیدا کرد.
این کارشناس استفاده از رنگ را وسیله مناسبی برای ایجاد آرایش شهری و ایجاد هماهنگی دانست و گفت: در بسیاری از ساختمانهای اروپایی نظیر میدانهای ایتالیا و رم شاهد هستیم، ساختمانهایی که کنار یکدیگر چیده شدهاند، صرفاً با یک تنوع رنگی متمایز میشوند، که البته بخش مهمی از این رنگها نیز حاصل یک رنگآمیزی ساده است، بنابراین ما نیز میتوانیم با جنس خاصی از رنگ که بتواند در برابر آفتاب تند و سوزاننده اقلیم ما مقاومت کند، یک هماهنگی شهری با حداقل هزینه در شهر ایجاد کنیم.
امین پور درباره دلایل به کار نگرفتن رنگ در نماهای شهری، گفت: با توجه به اینکه در ساختمانهای ایرانی، عمدتاً از مصالح گرانقیمتی استفاده میشود، معمولاً استفاده از رنگ نوعی ریسک به شمار میرود، زیرا تغییر دادن آن با توجه به هزینهها، کار چندان آسانی نیست بنابراین طبیعی است که این امر نیازمند، قدرت و جرات طراحان است، زیرا معمار ممکن است با ریسکی مواجه شود که نتواند بهراحتی جوابگوی آن باشد بنابراین شاهد هستیم که در ایران از رنگ بااحتیاط استفاده میشود.
او خاطرنشان کرد: بدیهی است که در بافتهای تاریخی اصول و ضوابط خاصی در استفاده از رنگ وجود دارد، اما این مسئله در بخشهای توسعه شهری نیست و عملاً محدودیتی در استفاده از رنگ برای معماران جوان وجود ندارد، کما اینکه شاهد هستیم برخی از معماران جوان استفاده بیشتری از رنگ را در کارهای خود دارند. البته بخش مهمی از مسئله نیز به کارفرماها و مسئله فرهنگسازی مربوط است.
این مدرس دانشگاه افزود: رنگ از جمله پتانسیلهایی است که اگر بتوانیم از آن بهدرستی بهرهبرداری کنیم، نقش مهمی در ایجاد نظم و هماهنگی شهری ایجاد میکند و علاوه بر افزایش نشاط شهروندان، زیبایی و تنوع رنگی خاصی را به شهر میبخشد، اما هماکنون جای رنگ در هماهنگی سیمای شهری ما خالی است.