سرویس معماری هنرآنلاین، به بهانه حادثه آتش سوزی مسجد جامع ساری، نشست "مسجد در آیینه تاریخ ایران" با نگاهی به مساجد جامع اصفهان، ساری، پامنار زواره، فریمان و تاریخانه دامغان برگزار میشود.
در بخش نخست این نشست دکتر فریبا سعیدی انارکی، کارشناس باستان شناسی اصفهان به بررسی مسجد جامع اصفهان و پامنار زواره خواهد پرداخت.
در ادامه حسین عباس زاده، مسجد جامع فریمان را مورد بررسی قرار خواهد داد.
بخش سوم این نشست به بررسی مسجد تاریخانه دامغان توسط معصومه داوودیان اختصاص دارد.
قسمت پایانی این نشست مهدی عابدینی عراقی به آتش سوزی و صدمات به مسجد جامع ساری خواهد پرداخت و ابعاد تاریخی این بنای با ارزش را مورد بررسی قرار میدهد.
در استیمنت این نشست آمده است: در جهانبینی اسلام، اندیشه مبتنی بر توحید مبنای تولیدات هنر اسلامی قرارگرفته است. این ارتباط در زیباترین بیان خود بیشک در معماری مساجد اسلامی مطرح است. مسجد جلوهای از زیباییهای الهی و نمونه بارزی از تلفیق و ارتباط فرمهای نمادین، با باورهای عمیق اعتقادی است.
مسجد در سادهترین شکل خود میتواند دیواری باشد که رو به قبله ساخته شود و جهت نماز گزاردن را نشان میدهد، اما تأکید اسلام به برپایی نماز جماعت موجب شده تا مسجد از یک مکان عبادی به یک نهاد عبادی با کارکردهای ارتباط اجتماعی بدل شود.
در ایران، مسجد و بازار دو نهاد از نهادهای اجتماعی هستند. شهرهای اسلامی به لحاظ کالبدی، متشکل از سه رکن اصلی ارگ، مسجدجامع و بازار بوده است که محل استقرار و جایگاه عناصر متشکله اجتماع شهری یعنی عمال دیوانی، علما و بازاریان بوده است. مساجد جامع در شهرها همواره دو کارکرد سیاسی و مذهبی داشت و عموماً در کنار مقر فرمانروایان و والیان قرار داشت و بعضاً مرکزاجتماعات سیاسی و رسمی هم بوده است و معمولاً در کنار آن مدرسه علمیه شهر واقع بوده و بالاخره بازار که آن را احاطه میکرده است.
مسجد جامع به تدریج به یکی از ارکان اصلی جوامع شهری بدل شد. با اینکه ارگ در کنار مسجد و بازار به عنوان یکی از سه نهاد عمده شهر بوده است، اما عمال دیوانی در یک ویژگی اخص با علما و بازاریان تفاوت داشتند و آن خاستگاه اجتماعی آنان بوده است. شاید یکی از دلایل اتحاد و نزدیکی مسجد و بازار یا علما و بازاریان در مقابل حکومتها، همین یگانگی ریشه و خاستگاه اجتماعی آنان باشد.
ورود علاقمندان، دانشجویان، پژوهشگران، خبرنگاران و اهالی رسانه در این نشست آزاد است.
علاقهمندان میتوانند جهت حضور در این نشست شنبه ۶ مرداد ۹۷، ساعت ۱۷ به خانه اندیشمندان علوم انسانی واقع در خیابان استاد نجات اللهی (ویلا)، نبش خیابان ورشو، سالن حافظ مراجعه کنند.