سرویس معماری هنرآنلاین، یک سر در زیبا و سالنی که به نظر میرسد هنوز میتوان از آن وارد شد و به دنیای شگفتانگیز نمایشها پیوست، تنها بخشهای باقیمانده "تئاتر نصر" است که خبر از روزهای روشن این تئاتر قدیمی در گذشته میدهد. "تئاتر نصر" از آن دست بناهایی است که به فرهنگ و هنر ایران گره خورده است. این تئاتر که در اواخر دوره قاجار افتتاح شد، عملاً خیابان لالهزار را طی سالها به مکانی فرهنگی برای نمایش و تئاتر تبدیل کرد. قدمت اولین تماشاخانه تهران به اواخر دوره قاجار بازمیگردد. "تئاتر نصر" که بخشی از خیابان قدیمی لاله زار را به خود اختصاص داده است تا سال ۱۳۲۹ شاهد بسیاری از رویدادهای فرهنگی و حتی سیاسی زمان خود بود که یکی از مهمترین آنها ترور احمد دهقان، نماینده مجلس در دفتر همین تماشاخانه است.
فعالیت "تئاتر نصر" در فاصله سالهای ۱۳۲۹ تا ۱۳۴۱ به دلایل مختلف از جمله چندین مرتبه آتشسوزی متوقف شد، بعد از تعمیر بنا اما تماشاخانه تا سال ۱۳۸۱ به کار خود ادامه داد تا آن که حین اجرای نمایش "سی و هفت شاهی جناب میرزا" به دلیل فرسودگی بنا تعطیل شد. در ۷ مهرماه همان سال مسئولان وقت سازمان میراث فرهنگی تصمیم گرفتند برای جلوگیری از ویرانی ملک و تغییر کاربری آن، ساختمان "تئاتر نصر" را به عنوان یکی از آثار ملی به ثبت برسانند.
از این تاریخ اما به مدت 15 سال "تئاتر نصر" به حال خود رها شد. بدیهی است، بیش از یک دهه سکوت و بیخبری کافی بود تا "تئاتر نصر" به سمت اضمحلال و خرابی برود. هر چند که پس از 15 سال بیتوجهی، سرانجام ۱۰ دی ۱۳۹۶ با امضای تفاهمنامهای بین کمیته امداد امام خمینی به عنوان مالک و جهاد دانشگاهی که سرقفلی این بنا را در اختیار داشت با شهرداری تهران، این بنا در اختیار سازمان زیباسازی شهرداری تهران درآمد تا این سالن نمایش مورد مرمت و بازسازی قرار گیرد و تبدیل به موزه شود.
پس از انعقاد این قرارداد طبق گفته مسئولان وقت، قرار شد که این بنا با مرمت و بازسازی باز هم شکل و شمایلی فرهنگی به خود بگیرد و وجه فرهنگی منطقه لالهزار را زنده کند. در این راستا شهرداری تهران که "تئاتر نصر" را با اختصاص ۶ میلیارد تومان به تملک خود درآورده، از ابتدای سال جاری مقدمات تبدیل این فضا به موزه تئاتر ایران را آغاز کرد.
نزدیک به شش ماه پس از عقد این قرارداد و صحبتهایی که در باب بازسازی این خانه و ثبت ملی آن انجام شد، خبرهای خوشی مبنی بر انتخاب پیمانکار از سوی سازمان زیباسازی شهرداری تهران و آغاز عملیات اجرایی بر روی این بنای تاریخی به گوش رسید.
به گفته برزین ضرغامی، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری تهران عملیات بازسازی "تئاتر نصر" آغاز شده است. اما به گفته وی از آنجا که بنای مذکور برای سالها متروک مانده بود، میزان تخریب بنا بیش از ۶۰ درصد تخمین زده میشود و همین موضوع عملیات مرمت را با دشواریهایی همراه کرده است.
ضرغامی با اشاره به میزان بالای تخریب در "تئاتر نصر" بر لزوم انتخاب هر چه سریعتر پیمانکار برای ترمیم این بنا اشاره کرد و گفت: برای مرمت این بنا نیاز به پیمانکاری است که علاوه بر اقدامات مربوط به مرمت، مقاومسازیهای لازم را هم انجام دهد چراکه به دلیل شکستگی لولهها بخشهایی از بنا نم برداشته است و سنگهای ساختمان هم تخریب شدهاند.
طبق گفته مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری تهران، عملیات اجرایی "تئاتر نصر" به شکل ابتدایی آغاز شده و فراخوان لازم نیز جهت جذب پیمانکار تا پایان تیرماه منتشر شده است.
ضرغامی با بیان اینکه به دلیل تخریب بالای بنا نمیتوان زمان دقیقی را برای اتمام پروژه مذکور اعلام کرد، یادآور شد: در مورد نحوه استفاده از بنا دیدگاههای مختلفی وجود دارد اما یکی از بحثهای جدی آن است که "تئاتر نصر" همچون گذشته کارکرد اجرای نمایش را حفظ کند و به عنوان یکی از پاتوقهای قدیمی تئاتر در تهران شناخته شود. ایجاد فضاهایی همچون کافه تئاتر و سایر بخشهای تفریحی و خدماتی نیز در این مکان دیده شده است.
به نظر میرسد که روزهای تاریک "تئاتر نصر" رو به اتمام است و این بنای زیبا و تاریخی بنا بر قولهای مسئولان طی سالهای آتی باز هم روزهای روشن و فعال را به خود خواهد دید و علاقهمندان به حوزه تئاتر میتوانند، از آن به عنوان پاتوق و مکانی فرهنگی بهرهبرداری کنند.
هر چند خبر مرمت بنا، خوشحال کننده است اما با وجود تخریب بالای "تئاتر نصر" طی این سالها و مشکلاتی که در بدنه ساختمان ایجاد شده، هنوز ابعاد بسیاری مجهول به نظر میرسد که از جمله آنها میزان بودجه تخصیصی به بازسازی این بناست. سوال دیگر این است که چرا چنین بنایی باید این همه مدت به دست فراموشی سپرده شود و در آستانه ویرانی باز هم مورد توجه قرار گیرد؟