سرویس مد و لباس هنرآنلاین: نشست بررسی قوانین ثبت آثار هنری و فرآیند انجام آن با تأکید بر صنایع پوشاک از سلسله نشست‌های بررسی مبانی نظری و مفاهیم دینی حوزه مد و لباس اسلامی ایرانی ششمین جشنواره مد و لباس فجر، سه‌شنبه 19 بهمن با حضور مهرداد الیاسی رئیس اداره ثبت اختراعات سازمان مالکیت معنوی و جمعی از فعالان حوزه مد و لباس در خانه کتاب ایران برگزار شد.
الیاسی در این نشست با ارائه توضیحاتی مبسوط، چگونگی استفاده از ظرفیت‌های طرح‌های صنعتی و کسب مالکیت معنوی در حوزه مد و لباس را تشریح کرد و گفت: مرکز مالکیت یکی از واحدهای تابعه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور است و وظایفی همچون ثبت علائیم تجاری، ثبت بین‌المللی علامت بر اساس موافقت‌نامه و پروتکل مادرید، ثبت اختراعات و ثبت طرح‌های صنعتی را بر عهده دارد.
او در ادامه بیان کرد: مالکیت هنری در قالب‌های مختلف مالکیت‌ها را مورد بحث قرار داده که یکی از آن‌ها مربوط به آثار خلاقانه در حوزه پوشاک است.
الیاسی با اشاره به اینکه آثار غیر تقلیدی می‌توانند از قانون حمایت بهره‌مند شوند افزود: یک اثر برای ورود به چرخه حمایتی قانون کپی‌رایت لازم است علاوه بر اینکه تقلیدی نباشد عینیت نیز پیدا کرده باشد تا بتواند ثبت شده و مورد حمایت قانون کپی‌رایت قرار گیرد و در این بین جنبه‌های هنری حوزه مد و لباس در قانون کپی‌رایت قابل حمایت است.
رئیس اداره ثبت اختراعات سازمان مالکیت معنوی در ادامه به ترجیح بخش صنعتی برای ورود به بخش‌های مرتبط با مالکیت صنعتی اشاره کرد و گفت: اموال فکری شامل علائم تجاری، اختراعات و طرح‌های صنعتی در این حوزه مورد توجه قرار می‌گیرد و در کشور ما از سال 1386 قانون مرتبط با این طرح‌های به تصویب رسید.
الیاسی تصریح کرد: اداره ثبت طرح‌های صنعتی به موجب ابلاغیه سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور به وجود آمده و دلیل حمایت از طرح‌های صنعتی را افزایش ارزش یک محصول، جذابیت کالا برای مشتریان و از راهبردهای اصلی کسب‌وکار برای طراحان و تولیدکنندگان است.
او افزود: با حمایت از یک طرح صنعتی از طریق ثبت آن در اداره مالکیت صنعتی، مالک از حق استفاده انحصاری و جلوگیری از نسخه‌برداری غیرمجاز برخوردار می‌شود. این امر در ادامه توانایی رقابت در دنیای کسب‌وکار را بهبود بخشیده و با خلق یک یا چند طرح جدید باعث افزایش درآمد نیز می‌شود.
الیاسی در تعریف طرح صنعتی گفت: هرگونه ترکیب خطوط یا رنگ‌ها و هرگونه شکل سه‌بعدی به گونه‌ای که ترکیب یا شکل یک فرایند یا محول صنایع دستی را تغییر دهد و از نظر زیبایی‌شناختی باعث جذب مصرف‌کننده شود، طرح صنعتی محسوب می‌شود که البته در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نسخه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت قانون نمی‌شود.
رئیس اداره ثبت اختراعات سازمان مالکیت معنوی به طرح‌های صنعتی قابل ثبت و غیر قابل ثبت اشاره و بیان کرد: طرح‌هایی قابل ثبت هستند که طبق قانون و مقررات مربوط تقاضا شوند و با شرط اصیل و جدی بودن شرایط قانون را هم دارا باشند و طرح‌های صنعتی غیرقابل ثبت هستند که جدید یا اصیل نباشند، تنها در نسخه عملکرد فنی محصول ایجاد شوند، حاوی نمادها یا نشان‌های رسمی کشور باشند، مخالف نظم عمومی باشند، طرح‌هایی که شکل ثابت ندارند و عیناً در طبیعت وجود دارند و سرآخر طرح‌هایی مرتبط با اشکال هندسی و آثاری که به الکتریسیته وابسته هستند.
او در ادامه به راه‌های ثبت ملی، ثبت منطقه‌ای و ثبت بین‌المللی طرح‌های صنعتی اشاره کرد و مزایای ثبت صنعتی را شامل افزایش ارزش یک محصول، استقبال بیشتر مصرف‌کنندگان، جلوگیری از نسخه‌برداری، بازگشت مطلوب سرمایه، ایجاد انگیزه برای خلاقیت، قابلیت نقل‌وانتقال و ایجاد رقابت منصفانه و صادقانه در عالم تولید و طراحی دانست.
الیاسی همچنین گفت: در طبقه‌بندی طرح‌های صنعتی، پوشاک و اقلام و لوازم خرازی در طبقه دوم از میان طبقات موجود قرار دارد.