گروه مد و لباس هنرآنلاین: دومین نمایشگاه نخ و نگاه هیما با همراهی جمعی از هنرمندان فعال در زمینه دوختهای سنتی و طراحی لباس به همت گروه هنرهای سنتی و صناعی هیما و با همکاری مؤسسه فرهنگی اکو از 19 تا 30 شهریورماه در فرهنگسرای نیاوران برپا خواهد شد.
تا کنون داوری مرحله نخست بالغ بر 900 تصویر رسیده در بخشهای دوخت های سنتی شامل انواع سوزندوزیها، قلابدوزیها و لباس اقوام و همچنین بخش طراحی لباس به انجام رسیده و دبیرخانه نمایشگاه در حال بررسی اصل آثار برگزیده در مرحله نخست داوری است.
زهرا عرب علیدوستی مدیر دومین نمایشگاه نخ و نگاه هیما درباره جزئیات برپایی این رویداد به خبرنگار هنرآنلاین گفت: نخستین دوره نمایشگاه نخ و نگاه هیما در سال گذشته از 20 مردادماه تا اول شهریورماه با همکاری پژوهشکده هنرهای سنتی و گروه هنرهای سنتی و صناعی هیما در فرهنگسرای نیاوران برپا شد که البته پیش از آن نیز برپایی دو نمایشگاه مشابه در سطح ملی را شاهد بودیم.
او افزود: به دلیل استقبال درخور هنرمندان و پس از برپایی نشست بررسی دوره نخست این رویداد، شناسایی افراد متخصص و بهرهمندی از حضور این افراد در زمینه آموزش، حمایت از هنرمندان و همچنین فراهم آوردن زمینه فروش آثار آنها به سراغ برپایی دوره دوم رفتیم؛ از آبان ماه سال گذشته کار را به عنوان مدیر دوره دوم و در کنار جمعی از دوستانم آغاز کردم، دبیرخانه و هیئت اجرایی مشخص و بانک اطلاعاتی تشکیل شد؛ همچنین در گروه واتساپی، فرایند آموزش کلید خورد و در صفحه اینستاگرام مصاحبه با هنرمندان را پیش گرفتیم.
عرب علیدوستی با اشاره به اینکه در دوره اول، رویکرد اصلی، دوختهای سنتی بود اما در دوره دوم پیوند میان دوختهای سنتی و طراحی لباس را مد نظر قرار دادیم، اذعان داشت: از جمله چالشهای ما این بود که گروههای فعال در زمینه طراحی لباس با دوختهای سنتی و همچنین گروه دوختهای سنتی با مقوله طراحی لباس تا اندازهای نا آشنا بودند و چه بسا ویروس کرونا به عنوان یک پدیده نوظهور تأثیرات مشهودی را در هر دو زمینه گذاشته بود.
این کارشناس هنری با اشاره به اینکه اغلب طراحان لباس شناختی از دوخت های سنتی ندارند چرا که بعضاً از فرمتهای آماده و اصطلاحاً خرج کار در طراحی لباس بهره گفته میشود، تأکید کرد: این در حالی است که بسیاری از سفارش دهندگان، خواهان اجرای دوختهای سنتی به شکل دستی و با حفظ اصالت هنر مورد نظر بر روی لباس طراحی و دوخته شده هستند.
هنرمند عرصه دوختهای سنتی و پژوهشگر تصریح کرد: در ادامه، افرادی که دارای متریال مورد نیاز به ویژه به صورت طبیعی در زمینه دوختهای سنتی بودند را با فعالان این بخش آشنا کردیم و طراحان لباس علاقهمندی که چندان نام آشنا نبودند را با این رویداد درگیر ساختیم. تمامی دوختهای سنتی با حضور اساتید تخصصی از استانهای سراسر کشور شناسایی و تدریس را پیرامون این حوزه همچون تاریخچه دوختها، مواد و مصالح و همچنین تکنیکها پیش گرفتیم. در این میان افراد جوان نیز با اساتید همراه شدند و در سایه تلمذ نزد آنها اسلوب رفتاری و اخلاقی در این عرصه را آموزش دیدند.
او گفت: دوختهای سنتی زیرمجموعه هنرهای سنتی بوده و دارای آیتمهای مهمی همچون حق استاد شاگردی است. نخستین پرسش در گروه ایجاد شده این بود که به چه دلیل از پیشکسوتان حمایت میکنید در صورتیکه ما بنا داریم بر اساس اصول مراحلی که هنرمندان و هنرجویان طی میکنند، به جایگاه شایستهای در گذر زمان دست یابند. باید پذیرفت شاگردی خود یک مقام است و برای رسیدن به مقام استادی باید مراحلی را پشت سر گذاشت.
این کارشناس هنری اظهار داشت: به هر روی گروه واتساپی ایجاد شده در حاشیه جشنواره نخ و نگاره هیما اتفاق خوشایندی بود و بستری مناسب را به منظور ایجاد ارتباط و تعامل میان هنرمندان فعال در حوزه دوخت های سنتی از سراسر کشور و همچنین رسانه فراهم آورد.
او با تأکید بر اینکه بنا داریم این رویداد به شکل سالانه برگزار شود و شرایط مساعد در راستای برگزاری هر چه بهتر آن فراهم آید، بیان کرد: رشته دوختهای سنتی رشتهای مظلوم است و بعضاً به دلیل دور افتادن بسیاری از هنرمندان این عرصه از فرصتهای جشنوارهای و نمایشگاهی، آنگونه که باید شناسایی افراد فعال در آن به درستی انجام نشده است.
مدیر دومین نمایشگاه نخ و نگاه هیما گفت: به عقیده من این فرصت در سایه تداوم این مسیر فراهم میشود که به طور علمی دایرهالمعارفی در زمینه دوختهای سنتی ایران داشته باشیم، موزه و انجمنی صنفی در این زمینه تشکیل، بانک اطلاعاتی این افراد جمع آوری و با طی شدن فرایند آموزش صحیح، بسیاری از اشتباهات مصطلح از میان برداشته شوند. چه به لحاظ مالی و چه فرهنگی ظرفیتهای نهفته بسیاری در زمینه دوختهای سنتی وجود دارد و اکسپوهای بینالمللی نیز فضای بسیاری خوبی را برای رخ نمایی هنر ایرانی در این عرصه فراهم خواهد آورد.
عرب علیدوستی درباره کمیت آثار رسیده به این دوره گفت: در مجموع 400 شرکت کننده و 900 تصویر شامل 110 نفر در بخش طراحی لباس با 240 تصویر و 290 شرکت کننده در بخش دوختهای سنتی با 660 تصویر در این دوره حضور یافتند و طی روزهای 19 مردادماه در بخش طراحی لباس و 20 مرداد در بخش دوختهای سنتی و بر اساس آئین نامه داوری، داوری آثار در مرحله نخست به انجام رسید.
این هنرمند تصریح کرد: رونمایی از یک لباس سفارشی و اثری فاخر در زمینه زردوزی، برپایی 5 کارگاه آموزشی در زمینههای پته دوزی، بخارا دوزی، سکمه دوزی، شیرازه دوزی و ابریشم دوزی و دو نشست تخصصی در زمینه طراحی لباس و دوختهای سنتی از جمله برنامههای حاشیهای این رویداد خواهد بود.
او گفت: مهمترین شعار ما در این دوره به حفظ اصالت دوختهای سنتی و همچنین حفظ محیط زیست اختصاص دارد و به دو هنرمند از افرادی که این دو اصل را به درستی در آثارشان رعایت کرده باشند، دیپلم افتخار اعطا خواهد شد. ضمن اینکه علاوه بر اهدای جوایز بخشهای مختلف به برگزیدگان، تمامی شرکت کنندگان، گواهی حضور دریافت میکنند و فروش آثار را نیز خواهیم داشت.
او افزود: آثار رسیده از سوی اساتید درجه یک در مرحله نخست داوری نمیشوند در حالی که هر کدام از این اساتید میتوانستند 5 اثر را به دبیرخانه ارسال کنند.
مدیر دومین نمایشگاه نخ و نگاه هیما در ادامه اذعان داشت: با برخی مجموعهداران در زمینه دوختهای سنتی با دارا بودن آثاری کمنظیر در ابعاد جهانی و همچنین پارچههای نفیس نیز رایزنی شده که تاکنون 3تن از این افراد برای همراهی با نمایشگاه اعلام آمادگی کردهاند. این بخش دارای ابعاد پژوهشی بسیار زیادی است و میتوان با تکیه بر اصالت نقش مایهها در دوختهای سنتی و سایر هنرهای سنتی و حتی هنرهای معاصر به موضوع طرح، نقش، مواد و مصالح مورد توجه شود.
عرب علیدوستی در خاتمه گفت: در بخش اقلیتها در این دوره با موزه ارامنه وارد مذاکره شدهایم که آثار بسیار ارزشمندی در زمینه دوخت های سنتی و لباس اقوام را دارا هستند. همچنین حضور و همراهی کشورهای عضو اکو از 9 کشور بجز ایران به دلیل برگزاری این دوره از نمایشگاه در سطح بینالمللی نیز اتفاق مبارکی است و هنرمندان شاخص بسیاری در این بخش بدون داوری اولیه با آثارشان به نمایشگاه راه پیدا کردهاند که در حال حاضر بیشترین آثار این بخش از کشورهای تاجیکستان، افغانستان و ترکمنستان ارسال شده است.