گروه مد و لباس هنرآنلاین: خوراک؛ پوشاک؛ مسکن... نیازهایی اولیه که از دیرباز بهعنوان مهمترین ارکان و مؤلفههای حفظ بقا در سایر جوامع بشری مطرح بوده است.
حالآنکه تاریخ نشان میدهد هیچکدام از جریانات سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی و همچنین هیچیک از مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی در سطح جهان نتوانسته است این نیازها را در زندگی افراد کمرنگ کند هرچند که بدون شک کیفیت آنها را دستخوش تغییر قرار داده است.
در این میان بیش از یک سال است جهان با بحرانی دستوپنجه نرم میکند که بسیاری از معادلات را در عرصههای گوناگون بر همریخته هرچند که از همان بدو ظهور، پیامآور ایجاد تحولاتی بنیادی در امور گوناگون از جمله موضوعات فرهنگی و هنری بود.
حوزه مد و لباس نیز که از سال 1385 و با تصویب قانون ساماندهی مد و لباس کشور، روندی رو به رشد در تمامی بخشها بهویژه عرصههای علمی دانشگاهی و طراحی را پشت سر گذاشته بود، از قاعده کرونا مستثنی نشد و در بخشهای گوناگون شاهد تحولاتی بسزا بود.
نکته حائز اهمیت آنکه از همان بدو شیوع ویروس کرونا در کشور، یکی از کارهای خودجوش و ارزشمند فعالان این عرصه، تغییر خطوط تولید به سمت جریان تأمین ماسک و گان پزشکی بود که نهتنها سبب شد کشور در این بخش به سطح خودکفایی رسد که شاهد صادرات این محصولات به همت فعالان عرصه مد و لباس نیز بودیم.
این جریان از جایی به بعد بهویژه از زمانی که احتمال ماندگاری و حیات کرونا در ماهها و سالهای پیش رو بهیقین نزدیک شد، رنگ و رویی هنری به خود گرفت و دیگربار هنرمندان عرصه مد و لباس بودند که با تکیهبر نبوغ و خلاقیت مثالزدنی خود، ماسکهایی را که این بار بهعنوان یکی از ملزومات پوششی و ثابت افراد شناخته میشدند را به انواع طرحها و رنگها و دوختهای سنتی کشورمان مزین ساختند.
و اما یکی دیگر از اثرات و تبعات شیوع ویروس کرونا در جریان آموزش در عرصه مد و لباس کشور به چشم خورد؛ آنجایی که همچون دیگر بخشها چه در وزارت آموزشوپرورش و چه در نظام عالی آموزش، طرح توسعه آموزش مجازی به شکلی جدی مطرح و بر اساس آن مقرر شد جهت جلوگیری از شیوع هر چه بیشتر ویروس کرونا، تمامی مدارس، دانشگاهها و آموزشگاهها شیوه آموزش خود را از شکل حضوری به سمت مجازی سوق دهند.
این فرایند در ابتدای امر با چالشهایی مواجه بود ازجمله آنکه علیرغم ایجاد زیرساختهای آموزش مجازی در برخی مدارس و دانشگاهها اما با توجه به افزایش میزان بهرهبرداری از زیرساختهای موجود اعم از نرمافزاری و سختافزاری، امکانات موجود پاسخگوی نیاز به وجود آمده نبودند هرچند که خیلی زود و با همراهی تمامی بخشهای متولی، این جریان به سمت و سویی درست هدایت شد و تقریباً در نیمه دوم سال 99، شاهد رشد و توسعه آموزش مجازی در عرصه مد و لباس کشور بودیم که ازجمله مزایای آن میتوان به ایجاد عدالت آموزشی و دسترسی آحاد علاقهمندان به این حوزه اشاره کرد.
درعینحال یکی از مهمترین موضوعات موردتوجه دیگر در حوزه مد و لباس از زمان شیوع ویروس کرونا به امر برپایی نمایشگاهها و برگزاری جشنوارهها اختصاص داشت و لازم بود بهمنظور جلوگیری از تعطیل شدن آنها تمهیداتی اندیشیده شده و برنامهریزیها به سمت و سویی متفاوت با دیگر سالها سوق داده شوند.
بااینهمه و به دلیل غافلگیر شدن مسئولان و متولیان برگزاری این رویداد، نبود زیرساختهای لازم جهت برپایی نمایشگاههایی همچون نمایشگاه عفاف و حجاب و همچنین لباس عاشورایی سبب شد که این رویدادها آنگونه که بایدوشاید نتوانند در قیاس با سالهای قبل مسیر رو به رشدی را طی کنند هرچند که در نخستین گام، چنین روندی قابل پیشبینی بود و از حق نباید گذشت که پرداختن به این موضوعات در حد بضاعت و برپایی این رویدادها در همان شرایط خاص نیز امری قابلستایش است.
کما اینکه بسیاری از فعالان عرصه مد و لباس بهویژه جامعه علمی دانشگاهی و طراحان بر این مهم صحه گذاشتند که برخی تعطیلات آموزشی و رویدادی به وجود آمده در پی شیوع ویروس کرونا سبب شد که فرصت مناسبی جهت انجام امور پژوهشی و زیرساختی در بخشهای مختلف به وجود آید و افرادی که از این فرصت نهایت بهره را بردند، در ماههای پایانی سال گذشته و در شرایط تثبیت اوضاع حاکم، موفق شدند بهرهبرداری لازم را در تمامی ابعاد طراحی، آموزش، تولید و غیره از این جریان ببرند.
بهطور مثال یکی از مهمترین رخدادهای سال گذشته و در همان ماههای نخست شیوع ویروس کرونا، اعطای مجوز رسمی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به نخستین انجمن فرهنگی و هنری موضوعی در عرصه مد و لباس با عنوان انجمن فرهنگی و هنری طراحان و تولیدکنندگان پوشاک مدارس ایران بود که البته از ماهها قبلتر به همت جمعی از فعالان این عرصه با هدف ساماندهی و استانداردسازی لباس فرم دانشآموزان سراسر کشور تشکیل شد و در ماههای اخیر با وجود تعطیلی مدارس، این انجمن در بخشهای گوناگون از جمله طراحی، الگوسازی، ایمنی و سلامت، تولید، صنعت و فناوری، روانشناسی، جامعهشناسی و همچنین حوزه مهم و حیاتی آموزشی، اقدام به ایجاد زیرساختهای لازم کرد و امید آن میرود به لطف شکلگیری چنین تشکلی با رویکرد و نگاه تخصصی به موضوع پوشاک مدارس، در سالهای بعد شاهد رساندن نخستین لباس اجتماع فرزندان ایرانزمین به استانداردهای لازم در تمامی بخشها باشیم.
و اما درگذر از اهم اخبار و گزارشهای عرصه مد و لباس کشور طی سال 99، میتوان به عرصه تولید و صنعت اشاره کرد. بههرروی کرونا در همان بدو امر تأثیر خود را بر بازار پوشاک نیز گذاشت هرچند که همانگونه که در مقدمه مطلب عنوان شد، این ویروس و نه هیچ عامل دیگری نمیتواند صورتمسئله نیاز به پوشاک را پاک کند اما بههرروی به دلیل کاهش نسبی تقاضا، جامعه تولید حق داشت که نسبت به آینده تولید پوشاک کشور در تمامی بخشها نگران باشد.
البته که در این بخش بدون شک موضوعات اقتصادی در درجه نخست اهمیت قرار میگیرد. اینکه یک بحران تا چه اندازه میتواند تهدیدی جدی برای تأمین حقوق و مزایای منابع انسانی در تمامی بخشها باشد هرچند که علیرغم بسیاری از مشکلات و ناکامیها در این عرصه نیز جمع کثیری از فعالان عرصه تولید و صنعت با تکیه نبوغ و نوآوری در شرایط حاکم توانستند چرخ صنایع خود را همچنان بر مدار موفقیت بچرخانند و از ورود هرگونه آسیب جدی به صنعت نساجی و پوشاک جلوگیری کنند.
هر چند سال گذشته به لحاظ کمی، شاهد کاهش چشمگیر در امر برگزاری رویدادهای عرصه فرهنگ و هنر ازجمله مد و لباس باهدف حفظ سلامت آحاد جامعه فعال و همچنین طیف وسیع مخاطبان بودیم بااینهمه تورق اخبار و گزارشهای انتشاریافته در فصل زمستان نشان داد که در همین شرایط نیز میتوان به تحقق رخدادها به شکلی عینی و عملی امیدوار بود هرچند که بدون شک رعایت پروتکلهای بهداشتی مهمترین کلیدواژه این رخدادها بود.
در خاتمه باید گفت سال گذشته در حالی شاهد برگزاری سومین جشنواره ملی لباس کودک و نوجوان و همچنین دهمین جشنواره بینالمللی مد و لباس فجر بودیم که هر گونه رخدادی در این رویدادها منوط به دریافت مجوز از ستاد ملی مبارزه با کرونا بود؛ بااینهمه هر دو رویداد به همت کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور در ذیل معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و بدون شک با همراهی و مساعدت خانواده هنرمند، پویا و فعال مد و لباس از سراسر کشور برگزار شد و همین امر نشان داد که جامعه فرهنگ و هنردوست ایران تحت هیچ بحرانی حتی در ابعاد و اندازههای نامشخص کرونا از حرکت به سمت پیشرفت باز نخواهند ایستاد.