سرویس مد و لباس هنرآنلاین: زهرا کاشانی از هنرمندان پیشکسوت دوختهای سنتی و سوزندوزیهای ایرانی است که اصالت او از سمت پدری به شهر کاشان و از سمت مادر به خمین بازمیگردد. او متولد سال ۱۳۳۴ است و از سال ۱۳۵۹ به شکل مداوم به تدریس در زمینه دوختهای سنتی و سوزندوزیهای ایرانی مشغول است.
کاشانی درباره روند فعالیتهای خود در این زمینه و همچنین نقش و جایگاه این عرصه در میان سایر مقولات فرهنگی و هنری به خبرنگار هنرآنلاین گفت: خانواده من زردوز بودند و از همین رو بود که از کودکی با دوختهای سنتی آشنا شدم و در سن ۱۰ سالگی بر بسیاری سوزندوزیهای ایرانی تسلط داشتم.
او افزود: یکی از دغدغههای من از بدو امر، توجه به یافتن راهکارهایی بهمنظور حفظ این میراث بود چراکه از همان زمان کودکی شاهد بودم که به دلایل گوناگون ازجمله مهاجرت و یا کمبود مواد اولیه مرغوب به دلایل گوناگون، بخشی از این سوزندوزیها در معرض خطر هستند.
کاشانی با اشاره به اینکه طی تمامی این سالها تمرکز خود را روی سوزندوزیهایی گذاشته که میان مردم چندان رایج نبوده و یا به هر دلیل به دست فراموشی سپردهشده اظهار داشت: بهطورکلی ۱۵۰ رشته سوزندوزی در ایران رایج است، اما من تاکنون بر روی ۳۵۰ سوزندوزی کارکردهام و در حقیقت طی سالهای متمادی بالغبر ۲۰۰ سوزندوزی دیگر را شناسایی کرده و در یک پژوهش کلی تلاش کردم به آن موارد بپردازم.
کاشانی در پاسخ به شرایط فعلی این عرصه اذعان داشت: نسلی از هنرمندان دلسوز، باسابقه و باتجربه در این زمینه دیگر در میان ما نیستند و اگر قرار باشد از نسل نوجوان و جوان امروز توقع داشته باشیم که این میراث را حفظ کنند باید بگویم که متأسفانه امروزه جوانان تمایلی به انجام کارهای هنری سخت و زمانبر ندارد و ترجیح میدهند به اموری زودبازده با عواید اقتصادی بالا از مسیر هنر بپردازند که در این مورد خاص، نمیتوان از زمانبر بودن و نیاز بهزحمت و ممارست بسیار گذشت.
این هنرمند پیشکسوت دوختهای سنتی در ادامه به جنبه درمانی دوختهای سنتی اشاره و تصریح کرد: شاید بد نباشد که در این مجال رسانهای به این نکته مهم اشاره کنم که در شرایط کنونی که بسیاری از معضلات اجتماعی و فرهنگی در سایه مشکلات اقتصادی بر آحاد جامعه تأثیرات مخربی را به لحاظ روحی وارد ساخته، لازم است خاصیت درمانی پرداختن به دوختهای سنتی و سوزندوزیهای اصیل ایرانی به آحاد مردم بهویژه بانوان گوشزد شود. دوختهای سنتی جنبه درمانی دارد و در میان انبوه مشکلات میتواند به این عرصه پرداخت که هم سبب حفظ فرهنگ میشود و هم آرامش کمنظیری را به دنبال خواهد داشت.
کاشانی در خاتمه به نقش و جایگاه صدا و سیما در ترویج فرهنگ توجه به دوختهای سنتی اشاره کرد و گفت: صدا و سیما در معرفی دوختهای سنتی، معرفی هنرمندان این بخش و عرصه آموزش باید وارد عمل شود؛ چهبسا اینکه در دهه ۱۳۷۰ بهخوبی به این امر توجه شد و در همان معدود شبکههای تلویزیونی بسیاری میگفتند که آموزشهای دوختهای سنتی در برنامههایی مانند سیمای خانواده و تصویر زندگی حتی خیابانها را هم خلوت میکند.